Vrou se gedrag in die gemeente – Jan van der Watt

Marius vra: 

Vrou se gedrag in die gemeente. In 1 Kor 11:2-16 lees mens dat n man nie mag bid of profeteer met ‘n hoofbedekking nie, omdat dit oneer aan God is. ‘n Vrou moet egter weer n hoofbedekking aanhê, wanneer sy bid of profeteer. Nou lees mens ook in dieselfde gedeelte dat mense vir hulself moet oordeel, want in die natuur doen ‘n man met lang hare homself oneer aan. Paulus skryf ook dat mense in die gemeente nie twisgierig moet wees nie. Beteken dit dan dat die kwessie aangaande die hoofbedekking en mans met lang hare ‘n persoonlike oortuiging is? Ek meen, ek ken baie groot Christen mans, vriende, wat hulle hare tot op hul heupe dra en geen vrouens wat ek ken – ek bedoel buiten my ouma – dra meer hoede kerk toe nie. Dis vir my asof hierdie hoofstuk nie meer van toepassing is nie, of is ek aan die dwaal?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Dit is altyd belangrik om die Bybel binne sy konteks te lees. Hoofstuk 11-14 gaan oor dinge wat in die erediens gebeur. Paulus reël dus kerkdinge. Kom ons neem die probleem van die hoofbedekking van die vrou. In die tyd van Paulus het vroue doeke oor hulle koppe gegooi as hulle in die publieke areas beweeg. Die doek oor die kop het ‘gepraat’ – dit het gesê dat die vrou haar man of pa eer en dus nie ‘beskikbaar’ is nie. Vroue wat sonder hoofbedekkings geloop het (uitgesluit heel jong meisies) het eintlik gesê dat hulle ‘beskikbaar’ is, met ander woorde, slegte vroue is. Daarom is daar in die konteks sprake van die hare van so vrou se kop afskeer, want dan is sy volgens ou gebruike nie meer vir mans aantreklik nie. In die privaatheid van haar huis het vrouens egter nie so ‘n hoofdoek gedra nie. Almal in die huis het mos geweet dat sy haar man op pa eer. Nou het daar iets belangriks in die vroeë kerk gebeur. Die Christene het in huise begin kerk hou. Dit het beteken dat gedurende die erediens in die huis die huis van ‘n private plek na ‘n publieke plek verander, want die mense kom dan mos in die huis saam vir kerk. Die vroue was egter gewoond om nie in die huise hoofbedekkings te dra nie. As daar nou ‘n man in die huis (wat nou kerk is) inkom en die vroue sien sonder hoofbedekkings kan hy dink dit is ‘n groep los, slegte vroue. As Paulus nou sê dat vrouens hoofbedekkings in die huise wat vir kerk gebruik word, moet dra, wil hy eintlik sê dat hulle so moet optree dat mense nie sal dink hulle is slegte vroue nie. Hulle moet wys hulle is mense wat hulle mans of pa’s eer. Daarom moet hulle hoofbedekkings dra. As ons vandag nie hoede in die kerk dra nie, gaan niemand daaruit aflei dat die vroue nie hulle mans of pa’s eer nie.

Ons moet dus nie vaskyk in die hoofbedekking self nie, maar wat die hoofbedekking wil sê. Dit wil sê vroue moet binne haar verhoudings met mans reg optree. Dit geld vandag nog net so as in Paulus se tyd, Ons hoef nie hoede te dra om dit te bewys nie, want hoede ‘kommunikeer’ nie meer so nie.

Die hoofbedekking van mans werk soortgelyk. Destyds het mense gevoel dat dit nodig was vir mans om hulle hoof te bedek as hulle voor God verskyn om die onderskeid tussen die man en God uit te druk. Dit dui dus ook eerbied aan. In ons Afrikaanse kultuur werk dit net die teenoorgestelde. Ons haal juis ons hoed af as ons aan God eer wil bewys. Ons doen dus die teenoorgestelde om dieselfde boodskap oor te dra – ons respekteer God en erken dat Hy anders en groter as ons is.

So moet elke teks in sy konteks verstaan word. Ons moet onderskei tussen die die gebruike en tradisies en wat die gebruike en tradisies eintlik wil sê.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Lig die sluier – Jan van der Watt

Lehana vra:

Ek het gelees van die ‘lig die sluier’ in die bruidsgids – waar kan ons meer inligting kry?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die Bybel sê niks hieroor nie. Dit is maar ’n kulturele gebruik. Ek is nie seker waar dit begin het nie.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Getuig voor die gemeente – Jan van der Watt

Neels vra:

Nog al die jare ‘n “stoere” Dopper. Gisteraand ontstaan die vraag. Kan ek gedurende die diens, voor die gemeente, getuig oor hoe Christus my lewe verander het. Graag sal ek die argumente daar voor en ook die argumente daar teen wil hoor.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Hierdie is ’n vraag wat meer met tradisie as met die Bybel te make het. Die Bybel sê ’n mens moet oral getuig. Jesus het self in Nasaret in die sinagoge getuig, Paulus het oral, in huise, byeenkomste, singagoges, in die buitelug, ens getuig. Daar is nie grense of mure wat mens rondom die getuienis vir Jesus kan bou nie.

In sommige kerke het die tradisie egter anders ontwikkel. In die Gereformeerde kerke het respek vir God sentraal gestaan. Die mens moet in die diens besef hy of sy is in die teenwoordigheid van God. Deur hulle gedrag moet hulle wys dat hulle hom eer. Daarom gaan alles eerbiedig en stil. Die mens moet in die agtergrond bly sodat hy of sy nie meer in die fokus staan as God self nie. Daarom word daar eintlik nie deur mense getuig oor wat die Here vir hulle gedoen het nie. Net die predikant praat, want sy amp is om die Woord te bedien. Die manier van erediens hou is dus nie ’n Bybelse opdrag nie, maar die tradisie en gewoonte van sekere kerke. Ander kerke voel weer dat die erediens die geleentheid is waarop die mense met alles wat hulle doen moet wys hulle eer God. Dan word daar meer informeel opgetree en word daar met ander woorde ook getuig oor wat die Here alles vir hulle gedoen het.

Situasies en tradisies bepaal dus dikwels ons optrede. As die gewoonte nie in ’n gemeente bestaan om te getuig nie, sou dit mense ongemaklik laat voel as iemand getuig. Dan moet mens dit liewer los. Jy moet dan nie aandring om dit te doen net omdat jy voel jy mag nie. Konsiderasie vir ander is altyd ’n goeie Christelike pad om te loop.

Skrywer:  Prof Jan van der Watt

Die jongman wat weghardloop – Jan van der Watt

Oom Koos vra:

Markus 14.51 verwys na ‘n sekere jongman wat by Jesus was toe Hy gevange geneem is en kaal gevlug het vir die soldate. Wat weet ons van hierdie “jongman” en waarom word daar so min oor hierdie insident gepraat ? Waarom is die verwysing na die “jongman” so belangrik dat dit in Markus opgeteken word ?

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die jongman was waarskynlik Johannes, aangesien hy die jongste van die groep was. Die feit dat hy naak weggevlug het, moet teen die agtergrond van hulle kleredrag verstaan word. Hulle het ‘n bokleed gehad wat soos ‘n lap om hulle gevou is. Die kleed het hulle gebruik vir ‘n kombers as hulle geslaap het; ook vir ‘n sambreel teen reën en son in die woestyn. Die kleed het waarskynlik agtergebly toe die jongman weggehardloop het. Hy het moontlik toe nog sy linne onderkleed aangehad. Die punt is dat hy vinnig gevlug het.

Skrywer: Prof Jan van der Watt