Sarel vra:

Ek wil graag verneem of iemand vir my kan sê hoe lank Lasarus nog geleef het nadat hy deur Jesus uit die dood opgewek is? Kan u ook vir my sê hoe is Lasarus toe oorlede, toe hy die tweede keer gesterf het?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Ongelukkig vertel die Bybel ons niks meer oor Lasarus as wat ons in Johannes 11-12 van hom lees nie. Hiervolgens het Jesus vir Lasarus opgewek uit die dood nadat hy reeds vier dae dood was (Joh 11:38-44). Hierna lees ons nog een keer van hom, in Johannes 12:9-10. Hiervolgens was Jesus op besoek by Marta, Maria en hulle broer Lasarus. En dan lees ons dat daar ook baie Jode was, nie net om Jesus te sien nie, maar ook vir Lasarus. Voorts verneem ons dat die priesterhoofde besluit het om Lasarus dood te maak omdat deur hom baie van die Jode oorgeloop het na Jesus en in Hom geglo het. En dis die laaste wat ons van Lasarus in die Bybel lees. Of die Jode hom ooit doodgemaak het, weet ons nie.

Maar soos dit gaan, het daar algou kerklike tradisies ontstaan oor wat verder met Lasarus gebeur het. Of dit enige waarheid bevat, weet ons nie, want daar is twee verskillende verhale oor Lasarus se verdere lotgevalle. Albei kan dus nie gelyktydig waar wees nie. Daar is ’n Oosters-Ortodokse en ’n Rooms-Katolieke tradisie. Ek gee dit vervolgens deur vir wat dit werd is.

Die Oosters-Ortodokse tradisie verloop soos volg. Weens komplotte in Palestina om Lasarus om die lewe te bring, het hy na Siprus gevlug. Daar is hy deur Paulus en Barnabas as die eerste biskop van Kition (vandag Larnaka) aangestel. (Dit sluit aan by die Bybelse gegewens dat Paulus en Barnabas tydens hulle eerste sendingreis op Siprus was, Hand 13:4-12.) Daar het Lasarus vir nog dertig jaar gelewe en is ook daar begrawe, vir die tweede en laaste keer.

Interessante verdere inligting omtrent die oorskot van Lasarus is die volgende: In 890 nC is ’n graf in Larnaka ontdek met die inskripsie: “Lasarus, die vriend van Christus”. Keiser Leo VI van Bisantium het die beendere in 898 na Konstantinopel (Istanbul) laat verskuif. As kompensasie vir hierdie verlies het keiser Leo in Larnaka die kerk van die heilige Lasarus oor die graf van Lasarus laat bou, wat tot vandag toe nog bestaan.

Gedurende die vierde kruistog is die beendere van Lasarus in 1204 uit Konstantinopel as buit weggevoer na Marseilles, Frankryk, vanwaar dit later verdwyn het en tot vandag toe nooit weer opgespoor kon word nie.

In die Westerse Rooms-Katolieke tradisie lyk die lotgevalle van Lasarus ’n bietjie anders. Volgens ’n tradisie wat in Provence, Frankryk, sy oorsprong het, is Lasarus en sy susters, Marta en Maria, weens vyandige Jode uit Palestina verdryf en op ’n bootjie sonder seile, roeispane en roer die oop see ingestuur. Wonder bo wonder het hulle na ’n ruk uitgespoel by ’n plekkie wat vandag bekend staan as Saintes-Maries, Provence. Die familie het toe verdeel en in verskillende rigtings van Suidoos-Gallië, vandag Frankryk, beweeg en die evangelie verkondig. Lasarus het uiteindelik in Marseilles tereg gekom, baie mense na Christus gelei en later die biskop van Marseilles geword. Gedurende die vervolgings onder keiser Domitianus (81-96 nC) is Lasarus in die tronk gegooi, onthoof en in ’n grot onder die Saint-Lazare tronk begrawe. Sy liggaam is later na Autun verskuif waar hy in die Autun-katedraal begrawe is, wat as die Heilige Lazare later aan Lasarus gewy is. Die inwoners van Marseilles maak egter daarop aanspraak om in besit te wees van sy hoof, wat hulle nog steeds vereer.

Daar bestaan verskeie liturgieë in die Oosters-Ortodokse, Rooms-Katolieke en Anglikaanse tradisies wat spesifiek gewy is aan Lasarus en waarin hy nog elke jaar herdenk word.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

Liesll vra:

 Verskaf asb redes, met voorbeelde, hoekom die apokriewe boeke nie opgeneem is in die kanon van die Bybel nie.

Antwoord

Prof Hemie vn Zyl antwoord:

Hierdie vraag word reeds volledig beantwoord op Bybelkennis.co.za. Sleutel asb die woorde “Die Apokriewe Boeke” in by die webblad se soekfunksie en lees dan die talle artikels wat deur prof Jan van der Watt hieroor geskryf is. Voorbeelde word ook gegee. Die artikel deur prof Hermie van Zyl gaan ook spesifiek in op die redes waarom die apokriewe nie opgeneem is in die kanon nie.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

Clifford vra:

Wat is die betekenis van hierdie woorde van Jesus?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Hierdie is een van die sogenaamde sewe kruiswoorde van Jesus. Die kruiswoorde verwys na die sewe keer toe Jesus gepraat het terwyl Hy aan die kruis van Golgota gehang het. ‘n Mens kan sê dat dit Jesus se sterfbedwoorde was. Daarom dra dit besondere gewig. Dit trek die gordyn effens weg en gee ons ‘n kykie in die siel van Jesus – hoe Hy Self in daardie oomblikke sy lyding en naderende dood ervaar het.

Die kruiswoorde is egter baie meer as ‘n selfonthulling van Jesus se sielestryd. Dit laat ons ook die betekenis van sy dood vir ons beter verstaan. Wanneer Jesus aan die kruis sterf, is dit immers nie as gevolg van sy eie oortredinge nie, maar juis ter wille van ons (2 Kor 5:14-15, 21).

Die sewe kruiswoorde kom nie almal in elkeen van die vier Evangelies voor nie. Hulle lê verspreid: drie kom uit die Lukasevangelie, drie uit die Johannesevangelie en een uit Matteus en Markus gesamentlik. Dit is dus nie moontlik om te sê in presies watter historiese volgorde die kruiswoorde uitgespreek is nie. Want ondanks die onderlinge ooreenstemming tussen die Evangelies, gee elkeen sy eie weergawe van die kruisgebeure. Die volgorde van die kruiswoorde soos dit soms voorgehou word, is dus eerder ‘n samestelling deur die kerk wat baie ver in die geskiedenis teruggaan.

Na alles is dit egter nie belangrik om te weet presies in watter volgorde die kruiswoorde uitgespreek is nie. Wat wel belangrik is, is of ons die boodskap daarvan in die geloof toe-eien.

Die kruiswoord “Vader, in u hande gee Ek my gees oor” (Luk 23:46), is volgens kerklike tradisie die laaste van die sewe kruiswoorde. Volgens die Lukasevangelie was Jesus se eerste woorde aan die kruis ’n gebed: “Vader, vergeef hulle ….” (23:34). Dieselfde Evangelie berig dat sy laaste woorde ook ’n gebed was. Daar is vier momente van hierdie gebed wat uitstaan:

Eerstens, bloot die feit dat dit ‘n gebed was. Seer sekerlik is gebed ‘n gepaste manier om jou lewe mee af te sluit. Maar om dit te kan doen, moes jy saam met God gelewe het. En dit was by uitstek waar van Jesus. Hoeveel maal lees ons nie dat Hy die aangesig van sy Vader in gebed opgesoek het nie. En nie net in krisistye nie (Matt 26:36,39), maar dit was sy gewoonte (Matt 14:23; Mark 1:35; Luk 3:21; 9:18, 29; ens).

Tweedens is hierdie gebed ‘n aanhaling uit die Skrif – Psalm 31:6. Soos gebed natúúrlik by Jesus gekom het, het die Skrif ook. Hy het gelewe vanuit die Woord van God. Kleintyd al het Hy die Skrifgeleerdes verbaas met sy kennis (Luk 3:46-47). Verder, die ooreenkoms tussen Jesus en Stefanus se laaste woorde is opmerklik. Handelinge 7:59 sê dat Stefanus met dieselfde gebed op sy lippe gesterf het, behalwe net dat hy sy gees aan Jesus toevertrou het en nie aan die Vader nie. Maar wesenlik is daar geen verskil nie. Verder, Stefanus bid ook vir sy vyande terwyl hy sterf (“Here, moet hulle tog nie hierdie sonde toereken nie”, Hand 7:60), net soos Jesus dit aan die kruis gedoen het: “Vader, vergeef hulle …”.

Wat geld van gebed, geld ook hier: as jy wil sterf met die Skrif op jou lippe, moet jy leef met die Skrif in jou hart.

Derdens spreek hierdie gebed van vertroue. Van kleinsaf was dit die vrome Jood se aandgebed. In die aand vertrou jy jou gees aan God toe sodat Hy dit in die môre weer aan jou kan teruggee. Wanneer Jesus dit hier aan die kruis doen, is dit met die volle vertroue dat sy Vader weer sy lewe aan Hom sal teruggee. Wat ook op die derde môre na sy dood gebeur het toe sy Vader Hom opgewek het uit die dood om nooit weer te sterf nie. Dis treffend dat Jesus op die negende uur (d w s omtrent 15:00, Luk 23:44; Mark 15:33), op dieselfde tyd dat die basuingeskal in die tempel die volk oproep tot die aandgebed, ook sy aandgebed tot die Vader rig. In hierdie stadium, net voor sy dood, vind Hy ook weer vrede en rus by sy Vader, nadat Hy volgens Matteus en Markus in sterwensangs was en deur God verlate gevoel het (“My God, my God, waarom het U my verlaat?”). In sy ervaring van Godverlatenheid bly Hy egter steeds aan God vashou (My God …). Dit is dus nie vreemd dat Hy sy Gees aan sy Vader toevertrou nie. Verder, Jesus se opregte Godsvertroue word bevestig in die volgende vers (Luk 23:47) wanneer die toesighoudende Romeinse offisier opmerk dat Jesus “werklik onskuldig” was. Daar staan letterlik dat Jesus “regverdig” was – sonder skuld voor God. Jesus is by uitstek die waarlik vrome of onskuldige mens omdat Hy Homself ten volle aan sy Vader se wil oorgegee het, selfs toe Hy deur sy Vader verlate gevoel het.

Laastens, in Christus is God ook my Vader. Aan Hom kan ek my ganse lewe toevertrou. Daarom kan ek aan die einde daarvan my gees in die dood aan God oorhandig, in die volle vertroue dat Hy, net soos met Jesus, dit in die opstanding aan my sal teruggee. Soos die pragtige aandgesang se laaste vers lui:

Ek weet aan wie’k my toevertrou het,

al wissel dan ook dag en nag;

ek ken die Rots op wie’k gebou het,

van wie ek al my heil verwag.

Eens aan die einde van my lewe

sal ek, van dood en sonde vry,

vir al u seën en goedheid, Here,

U nuut my dank- en loflied wy.

Skrywer:  Prof Hermie van Zyl

Kobus vra:http://www.bybelkennis.co.za/geloofsvrae-die-toekoms-van-die-jode/

Ek kry kry al hoe meer met verskillende vlakke van Israel Visie te doen. Ek sê sonder enige skaamte direk aan die groepe dat ek nie ‘n “Israel Visie” of “Israeliet” is nie. Hulle sê die Europeërs is afstammelinge van die stamme van Israel, en as ek vra vir bewyse kry ek dit nie of is dit vaag soos dat die Nederlanders die stam Zebulon is, met baie voorbeelde uit die Bybel. Op my stelling aan dié wat sê dat hulle Israel Visie is, sê sommige dat hulle nie Israel Visie is nie, maar sê hulle dat dit SLEGS ISRAEL is wat uitverkies is en nie ALLE VOLKE nie. Ek gee aan hulle al die gedeeltes uit die Bybel, maar dan sê hulle eenvoudig die HEIDENE is slegs die ongelowige Israeliete wat bekeer moet word. Dus sê hulle dat jy SLEGS uitverkies is as jy ‘n ware liggaamlike Israeliet of afstammeling is. Dit voel vir my asof al die teksverse in die Nuwe Testament wat ek vir hulle gee om te lees geen ingang vind by hulle nie. Ek het dus opgehou om met hulle daaroor te praat. Dit het tog ‘n positiewe resultaat op my gehad, dit het gemaak dat ek my Bybel meer lees.

Ek sal bly wees as daar ‘n baie groot uitgebreide stuk hieroor geskryf kan word.

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Die vraagsteller is blykbaar goed ingelig oor die sogenaamde Israelvisie-beweging, maar wil nogtans hê dat daar ’n uitgebreide stuk hieroor op die webblad van Bybelkennis.co.za geskryf sal word. Daar is egter reeds deur verskeie teoloë uitvoerig oor hierdie beweging geskryf, ook in Afrikaans. Twee daarvan verskyn op die webblad van Bybelkennis.co.za, geskrywe deur prof Adrio König. Hierdie stukke gaan spesifiek oor die toekoms van Israel. Dit kan gevind word onder die volgende opskrifte: “Alle paaie lei na Jesus: Die toekoms van Israel (1)”; en: “Geloofsvrae: Die toekoms van die Jode”. Die vraagsteller kan dit met behulp van Bybelkennis.co.za se soekfunksie opspoor.

Voorts kan die vraagsteller ook ondergenoemde stuk raadpleeg wat na my mening ’n goeie oorsig gee oor die teologie en interpretasies van die Israelvisie-beweging (klik net op onderstaande skakel of kopieer dit na jou soekenjin se soekfunksie en druk “enter”): https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=2ahUKEwiBmteN4q3lAhXYilwKHTV9C_gQFjAAegQIAhAB&url=https%3A%2F%2Fwww.ankura.net%2F2006%2F05%2F02%2Fdie-israelvisie1%2F&usg=AOvVaw2rMqO94FdXDgK5S2sCxRyw

Ek vertrou dat ons vraagsteller hiermee gehelp sal word in sy verdere ondersoek na die Israelvisie-beweging.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl