Die finale vernietiging van die bose – Hermie van Zyl

Jan vra:

Christus is uit die dood opgewek as eersteling, daarna dié wat aan Hom behoort by sy wederkoms. Daarna kom die einde wanneer Hy die koninkryk aan sy Vader oorgee, as Hy alle gesag en mag vernietig het. Christus moet as Koning heers totdat die Vader al sy vyande onder sy voete gestel het. Die laaste vyand wat vernietig word, is die dood. En dan sal die Seun alles aan die Vader onderwerp en so ook Homself.

Kol 2: 15 sê egter: “Nadat Hy die owerhede en magte uitgeklee en hulle in die openbaar ten toon gestel en oor hulle getriomfeer het.” In 1 Korintiërs lyk dit of hierdie vernietiging van die gesag en magte nog moet gebeur, terwyl Kolossense sê dat dit reeds gebeur het, hoewel daar nog ‘n laaste vyand is wat vernietig moet word – die dood. Maar hoe gebeur dit?

Verder, in 1 Korintiërs 15:29 bring Paulus ‘n doop in verband met die opstandingsgeloof – mense wat hulle vir die dooies laat doop. Paulus vra: Wat wil die mense bereik wat hulle vir die dooies laat doop as die dooies nie opgewek word nie. Wat is die betekenis hiervan?

 

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Ons vraagsteller sien goed raak dat die tydstip waarop elke mag, gesag en krag deur Christus vernietig word inderdaad verskil tussen 1 Kor 15:24 en Kol 2:15. In 1 Korintiërs geskied dit in die toekoms – by die wederkoms van Christus – maar volgens Kolossense het dit reeds plaasgevind met Christus se eerste koms na die wêreld, meer spesifiek in die groot heilsdade van Christus aan die kruis en in die opstanding. Hoe moet ons nou sin maak van hierdie verskil? Is dit ‘n teenstrydigheid, of is albei waar?

Eerstens moet ons duidelikheid kry oor waarna die begrippe waaroor dit hier gaan, verwys. Wat is dit wat vernietig sal word (1 Kor), of wat reeds ontwapen is (Kol)? In die oorspronklike Grieks is twee van die begrippe wat in 1 Kor 15:24 en in Kol 2:15 voorkom, dieselfde, naamlik archē (heerskappy/regeerder/mag) en eksousia (gesag). 1 Kor 15:24 voeg ook nog dunamis (krag) by. Dit is nie so maklik om ‘n goeie greep op die begrippe te kry nie. Soms word hulle in die enkelvoud (1 Kor 15:24), ander kere in die meervoud (Kol 2:15) gebruik; soms word hulle neutraal aangewend (Kol 1:16), of selfs in ‘n goeie sin (Ef 1:21), ander kere in ‘n slegte sin (1 Kor 15:24; Ef 2:2). Dit is daarom nie altyd maklik om goeie vertaalekwivalente vir hulle te vind nie; dit hang baie van die konteks af hoe mens vertaal. Belangriker is egter om te probeer verstaan waarna hulle in die algemeen verwys.

Die antieke wêreld was baie bewus daarvan dat daar magte, kragte en gesag op aarde én in die hemel is waaraan ‘n mens uitgelewer is en waaroor jy nie veel beheer het nie. Soms word hierdie magte gepersonifieer as bomenslike wesens, soos engele, waarvan sommige goed is en ander weer boos. Ander kere word hierdie magte en kragte deur aardse figure of instansies vergestalt, soos regeerders en regerings, waarvan in die algemeen gesê kan word dat hulle regmatig gesag voer en dat mense aan hulle gehoorsaam moet wees. Maar ander kere – meesal – is dit weer so dat hulle boosheid verteenwoordig en dat mense deur hulle onderdruk word. Dis veral in die Openbaringboek so, waar die Romeinse Ryk gesien is as die verpersoonliking van sataniese onderdrukking, en dat hierdie mag (Babilon genoem in Op 14:8; 18:2) uiteindelik deur God vernietig en vervang sal word met die Godstad, die nuwe Jerusalem (Op 21:10).

Ons kan dit alles opsom deur te sê dat hierdie “regerings”, “magte” en “kragte” waarna Paulus verwys die samevatting is van alle aardse en kosmiese magte en heerskappye wat meesal die evangelie van Christus vyandiggesind is en teenstaan. Dit gaan hier oor al daardie bopersoonlike magte en kragte waaraan die mens uitgelewer is, wat sy lewe voortdurend bedreig, en wat die gevaar inhou om die mens van God te vervreem. Dít is die magte waarna 1 Kor 15:24 en Kol 2:15 verwys.

Nou kom ons by die eintlike vraag: Wanneer word hierdie magte en kragte vernietig? En dit is hier waar dit belangrik word om te onderskei tussen ‘n voorlopige en finale vernietiging van die (bose) magte wat oor die mens heerskappy voer, hetsy in die vorm van aardse regerings/regeerders, hetsy as bopersoonlike kosmiese magte. Veral in Paulus se geskrifte moet ons ‘n onderskeid tref tussen die “alreeds” wat gekom het en die “nog nie” wat uitstaande is. Albei is gelyktydig waar. Wat die “alreeds” betref: Dit is alreeds so dat die mag van die bose gebreek is met die koms van Christus na die wêreld. Daarom dat Paulus in Rom 6:1-14 kan sê dat ons saam met Christus gesterf het en daarom dood is vir die sonde, maar ook dat ons opgestaan het saam met Christus en daarom lewend is vir God. Ons is nie meer uitgelewer aan die bose se versoekings en vernietigende werking in ons lewe nie. Ons kan nou vir God lewe soos ons veronderstel is om te doen. Vandaar ook Paulus se gloeiende belydenis in Rom 8:38-39; hy is oortuig daarvan dat ons in alles meer as oorwinnaars is en dat niks – nie engele of magte of … kragte – ons kan skei van God se liefde nie. Die bopersoonlike magte se invloed is nou gebreek. Dit alles het natuurlik begin met Christus se koms na die wêreld. Reeds tydens sy aardse bediening sê Jesus vir sy dissipels dat Hy die Satan soos ‘n weerligstraal uit die hemel sien val het (Luk 10:18). Dit beteken dat die Bose se mag gebreek is en dat die koninkryk van God nou gevestig kan word.

Dit is hierdie werklikheid wat ook in Kol 2:15 uitgebeeld word as daar staan dat God elke mag en gesag ontwapen het en hulle as gevangenes in die triomftog van Christus weggevoer het. Die “alreeds” van die vernietiging van die bopersoonlike magte word hier met ‘n bekende toneel uit die antieke wêreld uitgebeeld. Wanneer ‘n generaal ‘n veldslag gewen het, het hy ‘n triomftog in sy tuisstad gehou. In hierdie triomftog het hy dan die belangrike figure van die verslane leer as gevangenes laat loop, saam met al die oorlogsbuit, om so aan die tuisskare te wys dat die vyand geen mag meer het nie. Hulle word nou in die openbaar ten toon gestel as ‘n mag wat geen bedreiging vir die tuisbevolking meer inhou nie. So sê Kol 2:15 is elke mag en gesag nou ontwapen en het hulle geen invloed meer nie; hulle het in Christus se triomftog as gevangenes geloop.

Terselfdertyd is dit ook waar dat daar ‘n “nog nie” is. Die Satan en sy magte is wel verslaan, maar is nog nie volkome vernietig nie; hulle loop nog soos ‘n brullende leeu rond om te soek wie hulle kan verslind (1 Pet 5:8). Ons moet dus nie dink dat ons voetjie-voetjie kan speel met hierdie magte nie; ons moet nugter en waaksaam wees. Ons is nog op pad na die voltooiing van God se koninkryk wanneer die oorwinning wat reeds behaal is toe Christus aan die kruis gesterf het en opgestaan het uit die dood, finaal voltrek sal word. Mens kan dit amper voorstel met die verskil tussen ‘n veldslag en ‘n oorlog: Christus se eerste koms het die veldslag teen die bose magte gewen; die vyand se rug is beslissend gebreek, maar die oorlog is nog nie verby nie. En dít is die situasie wat in 1 Kor 15:24 uitgebeeld word. Eers wanneer die einde kom by Christus se wederkoms, sal elke mag, gesag en krag finaal vernietig word. Dan sal die laaste vyand, die dood, ook vernietig word, en sal Christus die koninkryk van God, wat Hy reeds kom vestig het op aarde met sy eerste koms, aan die Vader oorhandig. En dan sal God alles in almal of alles wees (1 Kor 15:28). Dan is die oorlog eers verby. Hierdie werklikheid is nog uitstaande, dit kom nog.

Dus, beide die “alreeds” en die “nog nie” van die vernietiging van die magte, kragte en gesag wat die bose versinnebeeld, is volgens die Bybel waar, en daaraan moet ons vashou.

Laastens net iets oor 1 Kor 15:29 waar staan dat daar gedoopte gemeentelede in Korinte was wat hulleself in die plek van afgestorwe, maar ongedoopte, familielede laat doop het. Die bedoeling was uiteraard dat die gemeentelede op daardie manier wou verseker dat hierdie afgestorwenes ook deel kry aan die lewe in Christus (vgl Rom 6:3-5). Ons weet egter niks verder van hierdie gebruik nie – waar dit vandaan kom, hoe dit uitgevoer is, en of Paulus dit goed- of afgekeur het nie. Die enigste rede waarom Paulus dit noem, is om dit as een van sy argumente te gebruik waarom dit sinvol is dat die gemeente in die opstanding sou (bly) glo. Want waarom, redeneer Paulus, sou mense so ‘n doophandeling uitvoer as hulle nie in die opstanding glo nie? As daar geen opstanding is nie, is dit immers sinloos om iemand wat reeds dood is te laat deel in Christus se opstanding. Dit sou geen voordeel vir die afgestorwenes en geen troos vir die agtergeblewenes inhou nie. Al wat ons verder oor hierdie doophandeling kan sê, is dat dit klaarblyklik nie wye ingang gevind het nie (om voor die hand liggende redes). Dit het waarskynlik nie wyer as Korinte voorgekom nie (nêrens elders in die Nuwe Testamente lees ons hiervan nie), en dit moes sekerlik redelik gou in Korinte self in onbruik verval het. Dit is dus nie iets wat ons vandag moet laat herleef om so ons geloof in die opstanding te bevestig nie. Dít is nie die rede waarom dit opgeteken staan in 1 Kor 15 nie; dis bloot ‘n handige argument wat Paulus gebruik het om op die sinloosheid van ‘n (doop)gebruik te wys as daar nie in die opstanding geglo word nie.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl




Die Heilige Gees – vroeë kerk en vandag – Hermie van Zyl

Willie vra:

Die invloed van die Heilige Gees op die Christene van die vroeë kerk het ongetwyfeld groot veranderinge in mense se lewens teweeg gebring. (Na aanleiding van Galasiërs 3 waar Paulus hulle uittrap omdat hulle so gou begin dwaal het nadat God groot wonders by hulle gedoen het.) Dit lyk of die Heilige Gees nie vandag ook dieselfde effek het in die kerk nie. My vraag is hoekom dit nie so is nie en wat ons dan doen om in ons lewens ‘n struikelblok te veroorsaak vir dit wat by die vroeë kerk gebeur het?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Vanuit ‘n sekere hoek gesien, is dit inderdaad so dat die beeld van die vroeë kerk een is waarop vandag se kerk nogal jaloers kan wees. Byvoorbeeld, as ‘n mens die Handelinge-verhaal lees, word vir ons ‘n prentjie geteken van gelowiges wat mededeelsaam is en mekaar van harte ondersteun, van wonders wat gereeld voorkom, en waar die getalle voortdurend uitbrei (vgl Hand 2:41-47; 4:32-35; 5:11-14). In die Romeinebrief praat Paulus juis van die bedeling van die Gees wat aangebreek het en dat ons nou nie meer deur ons ou natuur beheers word nie, maar deur die Gees (Rom 8:1-17, vgl veral v4,9-11). En 1 Korintiërs vertel van die besondere werking van die Gees in dié gemeente, in so ‘n mate dat Paulus waarsku dat mense nie hoogmoedig moet word hieroor nie. Dis nie net diegene wat in tale praat wat die Gees ontvang het nie; nee, die Gees manifesteer op verskillende maniere en as verskillende gawes, en elkeen hiervan is belangrik vir die opbou van die gemeente (1 Kor 12; 14). Maar die punt is dat hierdie gemeente in ‘n hoë mate die werking van die Gees beleef en gemanifesteer gesien het.

Maar ons moenie dink dat alles in die vroeë kerk getuig het van die besondere werking van die Gees in hulle midde nie. In die einste Korintiese gemeente het daar ook baie uitwasse voorgekom. Paulus kon nie met hulle praat soos met volwasse Christene nie omdat afguns en partyskappe aan die orde van die dag was onder hulle (1 Kor 3:1-9); onsedelikheid het voorgekom (1 Kor 5:1); gelowiges het mekaar onnodig hof toe gesleep (1 Kor 6); daar was ernstige meningsverskil oor die eet van vleis wat aan afgode geoffer is (1 Kor 8); ensovoorts. In die Hebreërgeskrif word weer vertel van die traagheid in geloofsvolharding in die gemeente, in so ‘n mate dat totale afval gedreig het en die skrywer moes waarsku dat ‘n mens wat totale afval ondergaan het, nie weer tot bekering vernuwe kan word nie (Heb 5:11-6:8). En soos ons vraagsteller opmerk, die Galasiërs word as “sonder begrip” uitgebeeld (Gal 3:1). Hulle het die volle evangelie van genade by Paulus gehoor en ervaar, maar kort voor lank was hulle weer aan die terugval in hulle ou weë. Hulle het klaarblyklik terugverlang na die veiligheid en struktuur wat die wet van Moses aan hulle lewe gegee het.

Alles was dus nie so voortreflik in die vroeë kerk soos ons soms dink nie. Die punt wat ek probeer maak, is dat ‘n mens nie die vroeë kerk moet idealiseer nie. Ja, hulle het die gawe van die Heilige Gees ontvang, en ook die vrug daarvan gelewer. Maar so het die sonde ook nog sy tol geëis. Want dit moet ons weet: solank ons op aarde is, sal ons nie aan die suigkrag van die sonde ontkom nie. Tog word ons deur die Gees in staat gestel om nie slawe van die sonde te wees nie, nie toe te laat dat ons daardeur beheers word nie; nog meer, ons kan nou die vrug van die Heilige Gees begin voortbring in ons aardse lewe.

Struktureel gesproke is daar dus geen verskil tussen die vroeë kerk en die kerk van ons eie tyd nie. Die vroeë kerk was nie beter af as ons nie; hulle lewe was nie op ‘n hoër geestelike peil ons s’n nie. En al voel dit soms so – net omdat ons eerstehandse ervaring van ons eie tyd het en die vroeë kerk net “op papier” ken – is die kerk se geestelike lewe vandag nie noodwendig van ‘n slegter standaard as destyds nie. Soos bostaande oorsig toon, lewe beide vroeë en eietydse kerk in die bedeling van die Gees, waar God se krag in ons vrygelaat word. Maar ons het beide ook te doen met die stryd teen die sonde, wat maar altoos dreig om van ons lewe besit te neem. Iemand wat vandag die kerk in Suid-Afrika – of in watter deel van die wêreld ook al – moet beskryf, sal ‘n soortgelyke prentjie kan skilder as wat die Nuwe Testament van die vroeë kerk doen. Enersyds is al die tekens daar dat die Gees werksaam is. Daar is pragtige projekte wat deur die kerk aangepak word wat wys dat die Gees ons sensitief maak vir die nood van die wêreld waarin ons leef. ‘n Mens moet maar net jou oë en ore oopmaak en hoor en lees van al die wonderlike dinge wat die Here in en deur sy kerk besig is om te doen; dis niks minder as wonderwerke nie. Dieselfde oortuiging, toewyding en oorgawe is daar as in die vroeë kerk. Maar andersyds is ons ook pynlik bewus van ons tekortkominge en sonde – dinge wat in die kerk gebeur waaroor ons skaam is en wat ons met pyn moet bely aan die Here en teenoor mekaar. Ons het nog nie gearriveer nie. Maar dat ons noodwendig sleg afsteek teen die eerste kerk, is ek nie van oortuig nie, nie as mens die bladsye van die Nuwe Testament noukeurig en eerlik lees nie. Want laasgenoemde is nie net ‘n onvermengde verhaal van oorwinning oor die sonde en ‘n lewe in die krag van die Gees nie; dis ook ‘n prentjie van sonde en mislukking. Trouens, die Nuwe Testament is in hierdie opsig ‘n spieël waarin ons kan kyk om ons onsself te herken – as mense wat draers is van die Gees, maar wat terselfdertyd worstel met die sonde.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl




Wedergeboorte – Francois Malan

Petro vra:

Is dit noodsaaklik dat ‘n mens die datum Moet kan onthou wat jy die Here aangeneem het as jou Verlosser Kan jy jouself beskou as ‘n wedergeborene sonder om die spesifike datem en tyd te onthou?

 ANTWOORD

Prof Francois Malan antwoord:

Volgens die Bybel is wedergeboorte die werk van God, en die mens se verantwoordelikheid lê by die bekering waartoe die Heilige Gees jou lei en daarin versterk.

In Johannes 3:3 sê Jesus vir Nikodemus:  ‘Voorwaar, voorwaar, as iemand nie van bo weer gebore word nie, kan hy die koninkryk van God nie sien nie. Die Griekse bronteks gebruik die woorde gennêthênai anōthen – die passief ‘gebore word’ beteken dat jy deur God gebore word, en anōthen verwys na ‘van bo’ en/of ‘weer.’ Nikodemus verstaan dit toe verkeerd en sê ’n mens kan tog nie vir ’n tweede keer in die moederskoot ingaan en gebore word nie.

Jesus sê (3:8) wat uit die mens gebore word, is menslik; en wat uit die Gees gebore word, is geestelik. In Joh 14:26 sê Jesus: die Heilige Gees wat die Vader in my Naam sal stuur, Hy sal julle in alles onderrig en julle aan alles herinner wat Ek vir julle gesê het. In Joh 16:8 sê Jesus: wanneer die Heilige Gees kom sal Hy die wêreld oortuig van sonde en geregtigheid en oordeel.

Dit is die Heilige Gees van God wat in ons werk om in Jesus te glo as ons Verlosser van ons sonde en ons verhouding met God reg te maak om kinders van God te word. In Joh 3:16 sê Jesus: Want so lief het God die wêreld gehad dat Hy sy enigste Seun gestuur het, sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore gaan nie, maar die ewige lewe kan hê.

1 Petrus 1:23-24 sê: Julle is immers weergeborenes, nie uit verganklike saad nie, maar uit onverganklike saad – deur die lewende  en blywende woord van God…die woord van die Here bly vir tot in ewigheid.  Die Griekse woord anagegennêmenoi ‘weergeborenes’ is weer ’n passiewe vorm wat na God verwys wat ons weer/van bo laat gebore word. Dit gebeur deur die woord van die Here te glo. Efesiërs 2:8 sê: Uit genade is julle verlos/gered deur geloof. En dit (verlossing en geloof) kom nie uit julleself nie; dit is ’n gawe van God.

Titus 3:4-7 sê: ‘Toe die goedheid en menseliefde van God, ons Verlosser, verskyn, het Hy ons verlos  – nie op grond van werke wat ons uit geregtigheid gedoen het nie, maar op grond van sy ontferming – deur die afwassing van die wedergeboorte en vernuwing deur die Heilige Gees, wat Hy ryklik oor ons uitgegiet het deur Jesus Christus, ons Verlosser. So het ons, geregtig deur sy genade, erfgename geword van die ewige lewe waarop ons hoop.’

Johanns 1:12-13 sê: ‘Aan almal wat Hom aanvaar het, hulle wat in sy Naam glo, het Hy die reg gegee om kinders van God te word, dié wat nie uit bloed, of liggaamlike drang, of volgens die wil van ’n man nie, maar uit God gebore is.’

Met ander woorde, dit hang nie van jou datum van bekering af nie, maar van jou geloof in die Here Jesus as jou Verlosser. As jy in Hom glo, kan jy seker wees van jou wedergeboorte deur God. Jy word weer gebore deur die Heilige Gees wat in jou werk om in Jesus te glo.  Bekering is ook nie ’n saak van een dag waarvan jy die datum onthou nie, maar die Here roep ons om daagliks tot bekering te kom. Dit is ’n lewenstaak, wat deur jou hele lewe loop. Efesiërs 4:16 sê: ‘…dat ons eerder, terwyl ons in liefde aan die waarheid vashou, in alle opsigte na Christus toe sal groei..’ 2 Kor 3:18 sê: ‘En ons almal, terwyl ons met ontsluierde gesig die heerlikheid van die Here aanskou soos in ’n spieël (nl. in sy woord), word ons deur die Gees verander na die beeld van Christus’  sodat ons al meer soos Jesus sal word. Die vrug van die daaglikse werk van die Gees in ons is liefde, geduld, goedheid, getrouheid, vrede, vreugde, vriendelikheid, nederigheid en selfbeheersing (Galasiërs 5:22-23).

Die Griekse woorde in die Nuwe Testament vir bekering is metanoia, strefōmai en epistrefō.

 Metanoia beteken dat jou manier van lewe verander as gevolg van ’n verandering van jou gedagtes en houding oor sonde en die regte verhouding tot God wat vir jou sonde aan die kruis gesterf het, vgl. bv. Romeine 2:4: ‘Of verag jy die rykdom van sy goedheid, sy verdraagsaamheid en geduld, en besef jy nie dat God se goedheid jou tot bekering wil bring nie?’

Strefōmai beteken om jou manier van lewe te verander en dat jy doen wat die Here van jou vra in sy Woord; vgl. bv. Matteus 18:3-5 ‘Voorwaar Ek sê vir julle: As julle nie verander en soos kinders word nie, sal julle beslis nie in die koninkryk van die hemel ingaan nie. Wie homself dus gering ag soos hierdie kind, hy is die belangrikste in die koninkryk van die hemele. En wie een so ’n kind in my Naam ontvang, ontvang My.’

Epistrefō beteken om jou manier van lewe in ’n spesifieke rigting te verander, wat impliseer dat jy na God toe terugkom; vgl. bv. 1 Petrus 2:25 ‘Julle was immers verdwaal soos skape, maar nou het julle teruggekeer na die Herder en Bewaker van julle siele.’  – dit beteken dat jou lewenswyse heeltemal omdraai. Dat jy begin om nie meer vir jouself te lewe nie, maar vir God, en te vra wat Hy wil hê dat jy moet doen, en om jou lewe in te rig volgens sy Woord.

Die Heilige  Gees werk in ons, om ons te oortuig van ons sonde voor God, en van ons verlossing daarvan deur Jesus se liefdesoffer, wat die straf op al ons sonde aan die kruis vir ons gedra het. En ons bekering bestaan daarin dat ons dit begin glo, en dat ons al meer in dankbaarheid daarvoor  lewe deur ook ander te vergewe wat ons benadeel (vgl. Matteus 5:45-48 julle moet julle vyande liefhê soos ons Vader ons liefhet), en mense in nood by te staan (vgl. Matteus 25:31-45: Wat ons vir een van die geringste behoeftige gelowiges gedoen het, kos gegee het, water gegee het, klere gegee het, verwelkom het, besoek het, het ons vir Jesus gedoen).

Skrywer: Prof Francois Malan




Hoe het Jesus Hom in die evangelies bekend gestel? – Francois Malan

Fleetwood vra:

hoe het Jesus Homself in die Evangelies bekendgestel ?

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Eintlik is dit die vier Evangelies wat vertel hoe Jesus Homself bekend gestel het, elkeen met sy eie beklemtoning.

 Markus wat die eerste Evangelie geskryf het, begin deur te sê dat Jesus Christus die Seun van God is (1:1) en vertel van twee keer dat God uit die hemel verklaar het: ‘Jy is my geliefde Seun. Oor jou verheug Ek My!’ (1:11); Dit is my geliefde Seun, luister na Hom (9:7). Die onrein geeste het ook uitgeroep: U is die Seun van God (3:11); ook die besetene: Los my uit, Jesus, Seun van die allerhoogste God…’ (5:7). Teenoor die skrifkenners wat sê dat die Christus die seun van Dawid is vra Jesus (12:35-36) hoe is dit dan dat Dawid self gesê het: Die Here het vir my Here gesê: Sit aan my regterhand totdat Ek U vyande onder u voete geplaas het (Ps 110:1). Toe die hoëpriester Hom vra ‘Is jy die Christus, die Seun van die Lofwaardige het Jesus geantwoord: ‘Ek is! Julle sal die Seun van die Mens sien sit aan die regterhand van die Magtige, en sien kom met die wolke van die hemel’ (14:61-62). Na sy oorgawe van Homself in die dood het die hoofman wat Hom gekruisig het, gesê: ‘Waarlik, hierdie man was die Seun van God!’ (15:39).

Maar Jesus noem Homself deurgaans ‘Seun van die Mens’ wat beteken dat Hy waarlik ’n mens is. Dit is die naam wat Daniël 7:9,13-14 in sy visioen oor die toekoms gesien het, van Hom wat ewig lewe en op sy troon gaan sit het met miljoene voor Hom vir die hofsitting en ewige oordeel. En daar het in die wolke iemand aangekom, iemand soos ’n Seun van die Mens (‘n menslike wese). Aan die Seun van die Mens is die heerskappy en eer en koningskap gegee sodat al die volke, nasies  en taalgroepe hom sou dien. Sy heerskappy is ’n ewige heerskappy; dit sal nie tot niet gaan nie.

In Markus noem Jesus Homself 10 maal Seun van die Mens:  2:10 die Seun van die Mens het volmag om op aarde sondes te vergewe; 2:28 die Seun van die Mens is ook Here van die Sabbat; 8:31 Die Seun van die Mens moet baie ly, deur die familiehoofde, leierpriesters en skrifkenners verwerp en doodgemaak word, en na drie dae opstaan; 8:38 Wie hom vir My en my woorde skaam in hierdie owerspelige en sondige generasie, vir hom sal die Seun van die Mens Hom skaam wanneer Hy weer in die heerlikheid van sy Vader kom, saam met die heilige engele;  9:31 die drie dissipels moet vir niemand vertel wat hulle op die berg van verheerliking gesien het voordat die Seun van die Mens uit die dood opgestaan het nie; 10:45 die Seun van die Mens het nie gekom om gedien te word nie, maar om te dien en sy lewe te gee as losprys vir baie; 13:21-27 met sy wederkoms sal hulle die Seun van die Mens met groot krag en heerlikheid op die wolke sien kom en die engele sal sy uitverkorenes versamel; 13:22 van die dag van sy wederkoms weet niemand nie, ook nie die Seun nie – net die Vader; 14:21 in Getsemane:  Kyk! die Seun van die Mens word in die hande van sondaars oorgelewer; 14:62 julle sal die Seun van die Mens sien sit aan die regterhand van die Magtige.

Matteus gebruik Markus as een van sy bronne en praat ook van die Seun van God en van die Seun van die Mens net soos Markus. Maar Matteus vertel veral dat Jesus God as sy Vader aanspreek en die mense ook leer om God as Onse Vader aan te spreek (6:9). Vgl. 11:25-27 Ek loof U, Vader, Here van die hemel en aarde, dat U hierdie dinge vir slim en geleerde mense verberg en dit aan kindertjies  bekend gemaak het. Ja, Vader, want so het U dit goedgevind. Alles is deur my Vader aan My toevertrou. En niemand ken die Seun nie, behalwe  die Vader, en niemand ken die Vader nie, behalwe die Seun en elkeen aan wie die Seun Hom bekend wil maak 26:39,42. In Getsemane bid Hy ook ‘My Vader, as dit moontlik is, laat hierdie beker by My verbygaan. Nogtans nie soos Ek wil nie, maar soos U wil;’ 28:18-20: Aan My is gegee alle mag in die hemel en op die aarde…Ek is met julle al die dae tot aan die voleinding van die wêreld.

In Matteus kom die titel Seun van die Mens 30x voor. Dit verwys veral na sy nederige lewenswandel; sy lyding, sterwe en opstanding; en sy koms op die wolke. Die meeste van die verwysings wat net in Matteus voorkom gaan oor sy wederkoms (bv. 10:23; 13:41;16:28; 24:30).

Met sy gelykenisse (bv. in die hele Hoofstuk 13) verduidelik Jesus dat Hy die koning van die Koninkryk van die hemele is. Met sy genesings en wonders (bv. in Hoofstukke 8-9) bewys Jesus dat Hy God is. Met sy lering in Hoofstukke 5-7 bring Hy ’n ander dieper betekenis van die Ou Testament met ’n nouer verband met God en tussen mense, wat liefde vir jou vyand leer, soos sy hemelse Vader laat reën en sonskyn gee oor goeies en slegtes. Met sy profetiese rede in hoofstukke 24-25 wys Hy na sy wederkoms en dat Hy as Regter kom oordeel oor slegtes en goeies op grond van hulle optrede teen medemense. En Hy is die Heer oor sy kerk in hoofstuk 10.

Lukas maak ook gebruik van Markus as een van sy bronne en skilder Jesus ook as die Seun van die Mens en die Seun van God. Maar veral as die vervuller van Jesaja 61: dat die Gees van die Here op Hom is, wat Hom gesalf het om die goeie boodskap aan arm mense te verkondig, aan gevangenes vrylating, blindes dat hulle weer kan sien, onderdruktes te bevry en die genadejaar van die Here aan te kondig (4:18-21).  Lukas verkondig die koninkryk van God nie soos Markus hoofsaaklik as ’n oproep tot bekering nie (Mark 1:14), maar veral as die goeie nuus wat gekom het (16:16). Jesus is ’n bidder wat met sy Vader praat. In Lukas is daar 9 geleenthede waar Jesus gebid het (vgl. 3:21; 5:15-16; 6:12; 9:18-22,29; 10:17-21; 11:1; 22:31,41, 39-46; 23:34,46).  Lukas beskryf Jesus ook as die Verlosser wat vreugde bring, wat God se wil en plan uitvoer, wat sy aandag en liefde gee aan groepe wat nie geag was in die samelewing nie: vroue,  kinders, armes, verworpenes. In Lukas 11:2 leer Jesus sy dissipels om God in gebed nog meer intiem aan te spreek as Matteus se ‘Onse Vader.’ Volgens Lukas leer Jesus hulle om Hom aan te spreek as ‘Vader’ soos Jesus self sy Vader aangespreek het.

Johannes vertel in elke hoofstuk dat Jesus waarlik God is wat waarlik mens geword het (vgl. bv. 1:1-4; 14; 5:19-30;11:35; 17:1-8; 20:27). Jesus maak Homself bekend as die Seun van sy Vader, Hy alleen het uit die Vader uitgegaan 16:28; 17:8); dat Hy voor alles bestaan het 17:5; Hy alleen het besitreg oor alles saam met sy Vader 16:15; gestuur in opdrag en gesag van die Vader 3:17; 4:34; 5:23-24; 30, 36, 38; sy werke is die werke van die Vader self 5:17,19; 10:23; sy woorde is die Vader se woorde 14:24, ens. Hy en Vader is een 10:30; 14:10-11; 20; wie hom sien, sien die Vader.  Jesus is self God, dit sê al die ‘Ek is’ uitsprake deur Hom 4:26; 6:20; 8:24,28,58; 13:9; 18:5 (die verwys na die Naam van God wat Hy aan Moses geopenbaar het in Eksodus 3:14). Maar Jesus is ook ware mens 1:14; 4:6; 11:33-36; 12:27; 19:16-17; 21:5,13. Sy selfbenaming in Lukas is ook ‘Seun van die Mens’ soos in die ander Evangelies. Hy stel Homself bekend as die Goeie Herder en die deur vir die skape (10:7,14), as die brood van die lewe wat ewige lewe gee (6:35,51), die Messias wat Christus (Gesalfde) genoem word (4:25-26), die weg en die waarheid en die lewe, die enigste Persoon deur wie mense tot die Vader kan kom (14:6), die opstanding en die lewe (11:25), die lig vir die wêreld (8:12), sodat elkeen wat in Hom glo, nie in die duisternis sal bly nie (12:46), met sy grootste liefdesoffer aan die kruis vir die sonde van die mens trek Hy almal na Hom toe (12:32-33). Hy was die voete van sy dissipels as ’n voorbeeld van nederige diens vir al sy volgelinge  (13:3-17). Hy is die egte druiwestok.  As ons in Hom bly dra ons baie vrug want sonder Hom kan ons niks doen nie (15:1-5).

Skrywer:  Prof Francois Malan