1 Korintiërs (4) – Francois Malan

ʼn Toets vir Paulus se gesag en boodskap (hoofstukke 5-6)

Korinte was ʼn kosmopolitiese handelstad met losse sedes. Met twee hawens, die een aan die Adriatiese see na die Weste en die ander aan die Egeïese see na die Ooste, geleë op die landengte tussen die suidelike Peloponnesus en die Griekse vasteland was daar baie verkeer deur die stad, met reisigers en matrose uit verskeie wêrelddele. Dit was ook die setel van die Romeinse goewerneur van die provinsie Agaje.

In 4:18-20 verwys Paulus na die arrogansie van ‘sommige’ gemeentelede in Korinte, en bevraagteken hy hulle ‘krag’ (4:18-20). In hierdie gedeelte verwys hy na die krag van die Here teenoor die swak optrede van die arrogante gemeente (5:2,4,6). Drie paragrawe handel oor die krisis oor gesag, wat ook in die eerste vier hoofstukke ter sprake is. Die gemeente moet besluit tussen die leiding van die ‘swak’ Paulus se ‘dwase’ evangelie, of die leiers wat hoogmoedig is oor hulle ‘geestelikheid’ en ‘wêreldse’ wysheid; die evangelie of ʼn Korintiese lewenswyse wat in stryd is met die evangelie?

1 Ontug kan nie ooglopend toegelaat word nie

Die gemeente is hoogmoedig oor hulle ‘geestelikheid’, maar treur nie oor ʼn lidmaat wat met sy pa se vrou lewe in ʼn ontug wat selfs deur heidene veroordeel word nie. Paulus beveel die gemeente om die man met die mag van Christus uit hulle gemeenskap uit te sit, in die wêreld in, waar hy reeds onder Satan se sondemag lewe, sodat hy tot besinning kan kom en sy lewe gered kan word (5:1-5).

So lank as wat hulle die boosheid in die gemeente verdra, is hulle grootpratery (letterlik: opgeblasenheid) nie gepas nie. Boosheid versprei so maklik en ongemerk soos suurdeeg wat ʼn hele mengsel deeg laat rys. Soos die Jode vir Paasfees al die suurdeeg uit hulle huise verwyder het (Eksodus 12:15), moet die Christelike gemeente die boosheid uit die gemeente verwyder, omdat ons Paaslam reeds aan die kruis gesterf het om ons van al ons sondeskuld te bevry. Daarom moet ons lewe ʼn fees wees, sonder die suurdeeg van ontug en boosheid, met  ongesuurde brood, deur opreg eerlik met mekaar en voor God te lewe (5:6-8).

In Paulus se vorige brief aan die gemeente (wat ons nie meer het nie) het hy geskryf dat die gemeente nie met mense moet omgaan wat onsedelik lewe, of gierigaards en rowers, of afgodedienaars is nie. Omdat ontug die algemene lewenswyse van die Grieks-Romeinse wêreld gekenmerk het, het sommige hoogmoedige lidmate (vgl. 4:18) Paulus verkeerd verstaan en gespot dat hulle dan uit die wêreld sou moes padgee. Daarom verduidelik hy nou dat hy bedoel het dat hulle nie eens saam met iemand moet eet wat ʼn medegelowige genoem word, maar ʼn ontugtige of ʼn gierigaard of ʼn afgodedienaar of ʼn kwaadprater of ʼn dronkaard of ʼn rower is nie. God sal die buitestaanders oordeel. Die gemeente moet egter oor hulle eie lidmate oordeel en die slegte mens uit hulle midde verwyder, soos Deuteronomium sê in 17:7; 19:19; 22:21; 24:7 (5:9-13).

2 Onderlinge onreg en hofsake pas nie by gelowiges nie

Om hulle skaam te maak vra Paulus of daar in die gemeente, wat so hoogmoedig is oor hulle eie wysheid, nie eens een is wat wys genoeg is om oor ʼn saak tussen gemeentelede te oordeel nie, want hulle neem medegelowiges hof toe en dit voor heidense Romeinse regters. Waarom ly hulle nie liewers onreg en diefstal nie, en waarom doen hulle nog onreg en besteel selfs medegelowiges? Niemand wat die booshede bedryf, wat in die vorige paragraaf genoem is, sal die koninkryk van God beërwe nie. Christus en sy Gees het juis die gelowiges van hulle sonde kom verlos om hulle van alle onreg te reinig (6:1-11).

3 Met hulle verkeerde opvatting van die liggaam regverdig hulle prostitusie

Die valse ‘geestelikes’ het Paulus se opdragte oor ontug weerspreek en ewe hoogmoedig beweer dat hulle vry is om enigiets te doen, en dat die liggaam tog tot niet gaan. Vir die Grieke was die liggaam die tronk van jou siel, waaruit die dood jou bevry.  Daarom kan hulle maar met prostitute gemeenskap hê, want wat hulle met die liggaam maak, raak nie hulle ‘gees’ nie. Paulus sê, volgens die Skrif maak seksuele gemeenskap twee mense tot een liggaam (vgl. Genesis 2:14). Jou liggaam is nie bedoel vir prostitusie nie, maar vir die Here. God het die Here opgewek, en gaan ons ook met sy krag opwek.   Prostitusie is ʼn nuwe slawerny en sonde teen jou eie liggaam, wat deur Christus losgekoop is en nou aan Hom behoort as lid van sy liggaam, ʼn tempel waarin die Heilige Gees woon. Daarom moet hulle wegvlug van seksuele losbandigheid, en God vereer deur hulle liggame rein te hou as sy tempel waarin Hy woon (6:12-20).

Outeur: Dr Francois Malan

1 Korintiërs (3)

Aanleiding tot die brief

Op sy tweede sendingreis, tydens ʼn verblyf van 18 maande, stig Paulus die gemeente in Korinte, die groot handelstad in Agaje, (Julie 50 – Maart 52; vergelyk Handelinge 18:11).

Op sy derde sendingreis werk Paulus vir drie jaar in Efese (somer 52 – Pinkster 55; vergelyk Handelinge 19:1-20; 20:31). Die verhouding tussen hom en die gemeente in Korinte raak gespanne oor ʼn aantal sake wat hy met drie briewe en ʼn blitsbesoek vanuit Efese probeer aanspreek (1 Korintiërs 15:32). In die eerste, ‘vorige’ brief skryf hy dat die gemeente nie met sogenaamde gelowiges moet omgaan wat onsedelik, geldgierig, of afgodedienaars, kwaadpraters, dronkaards of bedrieërs is nie (1 Korintiërs 5:9-11). In sy tweede brief, naamlik 1 Korintiërs, word al dié sake weer aangesny. Toe die verhouding nog verder versleg, besoek hy Korinte, maar dit loop uit op droefheid (2 Korintiërs 2:1) en hy stuur sy derde, ‘die trane’ brief saam met Titus (2 Korintiërs 2:9; 7:8,12), wat die verhouding herstel (2 Korintiërs 7:6,7,13-16).

In Efese ontvang Paulus nuus van Chloë se handelsreisigers oor die verdeeldheid in die gemeente in Korinte (1:11), kry ʼn skriftelike antwoord op sy eerste brief (7:1) en ontvang besoek van gemeentelede (16:17). Sostenes skryf neer wat Paulus vir hom voorsê, en Paulus sluit 1 Korintiërs af in sy eie handskrif (1:1; 16:21).

Verdeeldheid in die gemeente deur hulle roem op eie wysheid en geestelikheid (1-4)

Na die seëngroet en dank aan God vir die rykdom van sy gawes aan die gemeente, veral die gawes van woord en kennis (1:4-7), is Paulus teleurgesteld dat hulle trots misbruik daarvan maak, asof hulle dit nie ontvang het nie (4:7).

Omdat hulle hooghartig is oor hulle eie wysheid en geestelikheid, twis hulle onder mekaar, die gemeente is verdeeld oor leiers, en hulle sien neer op Paulus se evangelie-verkondiging. Christus is tog nie in stukke geskeur nie! Sy kinders behoort daarom tot ʼn eenheid aanmekaar geweef te wees (1:10-17).

God se liefdeskrag word geopenbaar deur Jesus wat aan die kruis vir ons sterf. Vir die Jode wat wonders vra om te kan glo, is dit swakheid. God se wyse verlossing deur sy offer van Homself aan ʼn kruis, is weer ʼn dwaasheid vir die Grieke, wat die sin van die lewe in menslike wysheid soek. In sy wysheid het God juis die veragte, swak dwase in Korinte geroep sodat Hy hulle verhouding tot Hom regstel deur hulle verbondenheid aan die gekruisigde Christus, hulle vir Hom heilig, en van hulle sonde verlos (1:18-31). Die kern van Paulus se boodskap is Christus wat vir ons gekruisig is, wat Paulus in swakheid vir hulle gebring het, sodat hulle sou glo nie omdat Paulus se welsprekendheid hulle oortuig het nie, maar omdat die krag van God se Gees hulle tot geloof in Christus gebring het en steeds in Hom laat glo (2:1-5).

God het sy Gees aan die gelowiges gegee om hulle oë te open vir die diepe wysheid van God se verlossing deur Christus se kruisdood. Daarom lewe hulle, en beoordeel hulle alles vanuit Christus se liefde, wat met selfverloëning ander dien (2:6-16).

Die verdeeldheid in die gemeente bewys egter dat hulle nog klein kindertjies in die geloof is, wat met melk gevoer moet word, omdat hulle nog nie die Gees se leiding volg nie, maar dink dat hulle ‘geestelik’ is (3:1-4). Die apostels is bloot dienaars aan wie God spesifieke take gee. Om oor húlle te spog, is dwaas. Die gemeente is God se saailand, en God laat die saad groei. Paulus het die gekruisigde Christus as die enigste fondament van God se gebou gelê, en elke bouer se werk moet daarby pas. Elkeen se werk sal met vuur getoets word, want die gemeente is God se tempel waarin sy Gees woon om hulle aan Christus alleen te verbind, nie aan sy werkers nie. Bouwerk wat nie by die gekruisigde Christus pas nie, gaan tot niet, hoewel die bouer uit genade gered sal word. Hy is die Regter wat alles deursien. Alles wat ons het, kom steeds van God. Moenie daaroor roem asof dit uit jou self kom nie. Ons kan slegs dankbaar lewe teenoor die Gewer en sy Gawe (3:5-4:7).

Die Korintiërs roem dat hulle reeds in hierdie bedeling wys, sterk en geëerd is. Dit is ʼn valse geestelikheid. Die apostels se nederige lewe wys dat die Gees ons tot nou toe aan die kruis van Christus se lyding, dwaasheid, swakheid en skande verbind. As hulle geestelike vader doen Paulus ʼn dringende beroep op hulle om sy lewenswyse in gemeenskap met die gekruisigde Christus, na te volg (4:8-21).

Skrywer: Dr Francois Malan

1 Korintiërs 3:10 – 15 – Francois Malan

Fransie vra:

Wat beteken die verse in 1 Korintiërs 3:10-15. Gaan ons ‘n beloning van Jesus kry vir ons goeie dade en wat is die beloning? Goud, silwer ens.? Sekere mense sê ons gaan bv. Krone kry en dit sal versier wees volgens die goeie werke wat ons hier op aarde gedoen het.

[¹⁰Volgens die genade wat God my gegee het, het ek soos ‘n goeie bouer die fondament gelê, en ‘n ander bou daarop. Maar hy moet mooi kyk hoe hy verder bou, ¹¹want niemand kan ‘n ander fondament lê as wat reeds gelê is nie. Die fondament is Jesus Christus. ¹²Of dit goud, silwer, edelstene, hout, gras of strooi is waarmee iemand op die fondament bou, ¹³elkeen se werk sal aan die lig kom. Die dag wanneer Christus kom, sal dit duidelik word. Die dag kom met vuur, en die vuur sal die gehalte van elkeen se werk toets. ¹⁴As iemand se bouwerk bly staan, sal hy beloon word; ¹⁵as iemand se werk verbrand, sal hy nie beloon word nie, en tog sal hy self gered word, maar soos iemand wat uit die vuur geruk is.]

Antwoord:

Dr Fancois Malan antwoord:

In die paragraaf is Paulus bekommerd oor die leiers in die gemeente van Korinte, wat afwyk van die evangelie van Christus wat vir ons gekruisig is, om met hulle menslike wysheid die evangelie te vervals, en waarsku dat hulle huidige werk nie die vuurtoets sal deurstaan nie. Na die beeld van die gemeente as die saailand van God (3:5-9a), gebruik hy die beeld van die gemeente as die gebou van God en die tempel van God (3:9b-17) met Jesus Christus as die fondament van die gebou, en die Gees as God wat in die tempel woon.

Verskillende soorte materiaal word deur verskillende vakmanne gebruik vir die opbou van die kerk. Die gehalte van die werk sal getoets word, of dit met dankbare liefdesdiens, soos Christus se offer is, of met menslike wysheid om vir myself roem te verwerf, wat in die vuurproef verbrand word. Laasgenoemde se werk gaan verlore, maar hulle word self nog deur God se genade gered. Die wat die tempel van God afbreek, sal deur God afgebreek word.

Reeds in 3:8 is sprake van ‘loon’ vir die getroue werk van die apostels volgens hulle onderskeie bydrae aan die oes. In 4:5 word gepraat van mense wat te gou ander beoordeel en word gesê, met die koms van die Here sal die bedoelings van die hart blootgelê word en elkeen sal dan van God die lof ontvang (wat hom toekom). In 9:24-27 word verwys na die onverwelklike kroon/lourierkrans/prys wat die gelowige ontvang, wat homself soos ʼn atleet oefen en allerlei dinge ontsê. So oefen Paulus sy liggaam en bring dit onder beheer sodat hy nie ander tot die stryd oproep en self nie kwalifiseer nie. Maar die kroon is ʼn simbool van wat ons sal ontvang, nie ʼn letterlike kroon nie, iets wat baie beter sal wees.

Die vraag is, hoe kan gelowiges, wat uit God se onverdiende genade lewe, nog loon ontvang? Volgens Romeine 4:4-5 ontvang die gelowige loon uit genade, en nie as iets wat hy verdien het nie. Vir Paulus is ons nou reeds verlos deur Christus. Dit is God se gawe aan ons. Maar ons moet volhard in die geloof en die nuwe lewe saam met Christus, deur te sterwe aan ons self, en vir God te lewe (Romeine 6:4-11). Die volharding is ook ʼn gawe van God wat met sy Gees in ons kom woon. En op die oordeelsdag word ons deel van Christus se heerlikheid, wat ook ʼn gawe van God aan ons is. 1 Korintiërs 3 verseker ons dat daar ʼn finale oordeel is, met ʼn ‘beloning’ en ʼn ‘verlies’. Maar waaruit die loon sal bestaan, word nie hier of in ander tekste uitgespel nie.

Daar word duidelik uitgespel dat die werk wat met menslike wysheid op die fondament gebou is, verbrand sal word, maar dat die arbeider self gered sal word. Hoe dit sal geskied, word met ʼn metafoor, ʼn beeld uit Amos 4:11; Sagaria 3:2 verduidelik. Die mens wat met wêreldse wysheid aanhou bou, is in groot gevaar. Op die oordeelsdag sal hy wees ‘soos ʼn stuk brandhout wat uit die vuur geruk is’ – ternouernood gered, deur God se genade. [Die stylfiguur het geensins die betekenis van ʼn reinigende vuur, soos bv. deur Origines verklaar is nie].

Paulus waarsku met hierdie paragraaf dat daar gelowiges is wat probeer om die kerk te bou met menslike wysheid, wat teen die karakter van Christus of sy evangelie is. Maar  bouwerk wat pas by die aard van die fondament van die gebou, wat pas by die gekruisigde en opgestane Christus se selfverloëning en oorwinning oor die sonde, sal deel word van Christus se heerlikheid met sy koms. En die mense wat so meegewerk het aan die opbou van die kerk, sal hulle loon ontvang uit God se genade. Wat dit sal wees, bly God se verrassing (vgl. bv. Jesus se  gelykenisse van die 10 talente/goue muntstukke en 10 ponde/goue muntstukke wat groter verantwoordelikheid gaan beteken (Matt. 25:14-30; Luk.19:11-27). In 1 Korintiërs 6:2,3 praat Paulus daarvan dat die gelowiges oor die wêreld en die engele sal oordeel  (vgl. Matteus 19:28 vir die 12 dissipels wat op 12 trone sal sit; Lukas 22:30 se trone; Openbaring  3:21 om saam met Christus op sy troon te sit).

Ek veronderstel die idee van krone op die kop kom van Openbaring 4:4 se gesig van goue krone op die koppe van die 24 ouderlinge om die troon van God, wat hulle koningskap simboliseer. Vgl. 2 Timoteus 4:8 se oorwinnaarskroon (letterlik: kroon van geregtigheid wat God uit genade  gegee het deur Christus, en wat ons op die oordeelsdag ten volle gaan ontvang deur ons volharding) , Jakobus 1:12 se oorwinnaarsprys (letterlik: die kroon van die lewe, waar die kroon simbool is van die ewige lewe), 1 Petrus 5:4 die heerlikheid wat ons sal ontvang as onverganklike kroon, as simbool dat ons sal deel in die heerlikheid van ons Here. Al die gebruike van die woord kroon is figuurlike taal om die loon te verbeeld. Maar waaruit die loon of prys of kroon of krans sal bestaan, word nie uitgespel nie. Vir ons bly die versekering dat ons vir ewig by Christus en by God sal wees om hulle te dien, waar en hoe hulle ons wil gebruik. Daarom oefen ons nou reeds om hulle te gehoorsaam deur God en ons medemens lief te hê met ons hele hart en al ons kragte.

Outeur: Dr Francois Malan

1 Korintiërs 1:1-3: ʼn Briefaanhef met ʼn boodskap – Francois Malan

God roep vir Paulus en die gemeente om deur Christus Jesus sy genade en vrede uit te leef en aan ander uit te deel. So word die hele brief ingelei en opgesom.

1 Korintiërs volg die Griekse gebruik om ʼn brief te begin met ʼn aankondiging van die skrywer, die ontvangers en ʼn groete. Maar die aanhef van 1 Korintiërs word gevul met betekenis wat die hele brief tipeer.

Die skrywer se ouers het hom ‘Saul’ (van God ‘gevra’) genoem, na die eerste koning van Israel, wat ook uit die stam van Benjamin gekom het (Handelinge 13:21; Filippense 3:5). Van die begin van sy eerste sendingreis as gesant van Christus Jesus word hy egter ‘Paulus’ (‘klein’, ‘gering’) genoem (Handelinge 13:9), en sy nederigheid as die ‘geringste van die apostels’ spreek deur die hele brief as voorbeeld vir elke volgeling van Jesus Christus (vergelyk 15:9 en hoofstuk 4).

Hy is ʼn apostel (‘’n gestuurde gesant’) van die gekruisigde koning wat ons verlos, Christus (‘Gesalfde’) Jesus (‘Verlosser’). Paulus is ʼn voorbeeld vir die gelowiges. Soos Christus soek hy nie sy eie belang nie maar dié van baie ander, sodat hulle gered kan word (2:2; 10:33-11:1). Hy is oortuig dat hy vir die taak deur God geroep is, die God wat vir Christus uit die dood opgewek het om as koning oor alles te heers, totdat God alles vir alles sal wees (15:20-28). Sostenes, ʼn medegelowige, skryf waarskynlik Paulus se woorde neer (vergelyk 16:21).

Die lesers word daaraan herinner dat hulle God se gemeente in Korinte is, sy gesante in die heidense Griekse handelstad. Deur Christus Jesus is hulle aan God toegewy (‘geheilig’), as mense wat geroep is om heilig (aan God toegewy) te lewe, en nie langer saam met die heidene die afgode te dien en onsedelik te lewe nie (vergelyk 1:30; hoofstukke 5-10).

Hulle is deel van die liggaam van Christus, saam met almal wat op elke plek aan ons Here behoort deur sy Naam aan te roep as die Here, wat die seggenskap oor hulle lewe het. Daarom kan hulle nie in opponerende groepe verdeel, of los van die ander gemeentes ʼn eie koers inslaan nie (vergelyk 1:13; hoofstukke 3, 11-14).

Die Griekse groetewens word vervang met die toesegging van die seën van God en van die Here, aan wie die aarde met alles daarop behoort (10:26). God word ‘ons  Vader’ genoem, die Vader wat sy groot gesin van gelowiges versorg, uit wie alles is en vir wie ons lewe. Jesus Christus is die Here deur wie alles bestaan en deur wie ons lewe (10:6).

Van ons Vader en van die Here ontvang ons genade en vrede:

• Genade is God se onverdiende guns waardeur Hy ons sonde vergewe, die krag gee om ons daarvan te verlos, en ons daagliks met sy Gees te lei om met sy wysheid regte besluite te neem (1:18,21,30;  2:10-16).
• Vrede sluit aan by die Hebreeuse woord sjaloom, om in vrede met God en met mekaar te lewe, gesond, heel en vervuld (6:19-20; 7:15; 16:23).

God het vir Paulus geroep (vs. 1), en God het die gemeente geroep (vs. 2) om sy genade en vrede uit te leef en aan ander uit te deel (vs. 3). In die drie verse word ‘God’ drie maal genoem en eenmaal word Hy ‘Vader’ genoem. ‘Ons Here’ word vier maal genoem, twee maal word Hy ‘Christus Jesus’ (die gesalfde Jesus) en tweemaal ‘Jesus Christus’ (Jesus die gesalfde) genoem. Die brief gaan oor wat God deur Christus Jesus met Paulus en die gemeente doen.

Outeur: Dr Francois Malan