Die Evangelie volgens Lukas: Jesus genees ’n kromgetrekte vrou op die Sabbat (Luk 13:10-17) – Francois Malan

Dit is Lukas se tweede berig oor ’n genesing deur Jesus op die Sabbat (Luk 6:6-11: die man met die verdorde regterhand, wat ook in Markus 3 en Mattheus 12 berig is); ’n derde berig volg in Luk 14:1-6 oor die man wat aan watersug gely het. Die tweede en derde berigte kom slegs in Lukas voor. Die insluiting van ’n Sabbatsheling van ’n vrou is ’n voorbeeld daarvan dat Jesus Hom bemoei het met die ganse Israel, veral ook dié wat deur die volk geminag is. Die reaksie op die genesing is teenstand en toestemming. So is die volk verdeeld oor Jesus (vgl. Luk 12:51-53).

13:10 As voorbeeld van Jesus se bediening vertel Lukas van Jesus se onderrig op ’n Sabbat in een van die sinagoges, soos dit Jesus se gereelde bediening was om op die Sabbatte onderrig in die sinagoges te gee (vgl. Luk  4:16, 31; Mark 1:21).

13:11 In die diens is ’n kromgetrekte vrou wat nie meer kon regop kom nie (sunkuptō vooroor dubbeld gevou; skoliose – ruggraatverkromming? of spondilitis – inflammasie van die gewrigte van die ruggraat? anakuptō regop kom). Lukas sê dit is die werk van ’n gees wat die swakheid al 18 jaar lank in haar veroorsaak.

13:12-13 Sonder dat sy iets vra, merk Jesus haar op, roep haar na Hom toe. Dit is vreemd in ’n sinagoge, waar die vroue  apart sit, dikwels agter ’n skerm of op ’n galery. Die vrou se siekte maak ook dat sy kulties nie ten volle aanvaarbaar is  in die sinagoge nie. Met sy woord genees Jesus haar: Vrou, jy is van jou swakheid genees (apoluō bevry). Hy lê sy hande op haar as teken van haar aanvaarding in die gemeenskap, en sy het dadelik regop gekom (anorthō) en God geloof wat haar gesondheid, as sy gawe vir haar deur Jesus, gegee het.

13:14 Die leier van die sinagoge reageer skerp en verontwaardig op die genesing. Hy spreek die gehoor aan. Hulle moet op die ses werksdae per week hulle siekes bring (Deutr 5:13; Eks 20:9). Sy woorde is eintlik op Jesus gemik omdat Jesus, teen die vierde gebod van die Here, op die Sabbat genees, en daarmee die wet van God oortree. Hy kan nie waag om Jesus openlik teen te gaan nie, maar as die leier van die volk se godsdiens betwyfel hy Jesus se optrede en Jesus se gesag teenoor sy gesag, Jesus se siening van God teenoor sy siening van godsdiens.

13:15 Lukas wys daarop dat Jesus die Here is (ho kurios die titel vir God en Christus wat die bonatuurlike gesag voer oor die mensheid). Jesus antwoord met ’n dubbele retoriese vraag oor jou os en oor ’n medemens. In Grieks kan die dubbele vraag slegs positief met ’n Ja beantwoord word. So kry Jesus se antwoord die gesag van die Here self wat die regte uitleg van die Sabbatsgebod gee. Jesus knoop aan by die algemene gebruik van die mense in Galilea se dorpies wat op die Sabbat hulle os of donkie losmaak (luō) en uitlei om kos en water te gee, met die goedkeuring en opdrag van die leiers. Hy vra die vraag aan die skare en noem hulle skynheiliges (soos in Luk 12:56), en sluit die leier van die sinagoge daarby in. Dit is selfsugtig om die Sabbatsgebod op te hef wanneer dit om jou eie besittings (os en donkie) gaan, maar die arbeidsverbod onverbiddelik toepas op ’n medemens in nood. Die skerpheid van sy antwoord word in die tweede vraag (Luk 13:16) duidelik.

13:16 Wat ’n mens vir jou diere doen en toelaat, moet jy immers vir mense nog meer doen en toelaat. Maar hulle siening van die Sabbat beteken dat hulp aan mense op die Sabbat geweier word. Dit is tog duidelik teen wat Jesus van die wil van God weet. Moes hierdie dogter van Abraham, met wie die Here sy verbond van genade gesluit het (Luk 1:55), dan nie losgemaak word (luō) nie? Die ‘moes’ (deī ’n verpligting) wys dat Jesus dit op die Sabbat moes doen, volgens die wil van sy Vader (vgl. Luk 11:20). Jesus sê dit was Satan wat haar 18 jaar lank vasgebind het (deō vasbind, gevange hou, siekte veroorsaak, fisies strem). Die menslike ellende, liggaamlik en geestelik, is vir Jesus die gevolg van die mens se onderworpenheid aan die Satan. Sy genesing is die vrou se bevryding. Sy werk om die mag van Satan se tirannie oor sy slagoffers te verbreek moet sewe dae van die week aangaan. Eintlik is die Sabbat die beste dag vir barmhartigheid.  Jesus erken haar as ’n dogter van Abraham, hoewel die leiers op haar neersien. Jesus bring ’n nuwe verstaan van die Sabbat. Dit is naamlik die vervulling van God se skeppingswerk, en as sodanig deur God geheilig. Daarom is dit juis die regte dag vir Jesus om te genees, want dit help die mense op pad na die vervulling van God se verlossing (Hebr 4:9-11 verwys daarna as die ewige rus; Matt 11:28-12:21verwys na die rus van ons gemoed wat die Here van die Sabbat gee). Soos die Sabbatviering vooruitwys na die voleinding, so is Jesus se werk die begin van God se voltooiing van sy skeppingswerk (vgl.Joh 5:17). Om mans en vroue uit die heerskappy van Satan te bevry en onder die genadige heerskappy van God te bring, vervul juis God se doel met die Sabbat.

13:17 Jesus se teenstaanders staan beskaamd omdat hulle Hom niks kon terugantwoord nie en beskaam is deur sy voorbeeld van wat hulle op die Sabbat met hulle diere doen. Die hele skare is egter verheug oor al die wonderlike dade en woorde wat Hy gedoen en gepraat het. Maar, met die vreugde oor wat hulle sien, of beskaamd staan as gevolg van wat hulle hier beleef, het hulle nog nie ’n keuse gemaak om hulle blywend te bekeer nie. Hulle is nog toeskouers en het nog nie onderdane van God se koninkryk geword nie.




Die Evangelie volgens Lukas: Bekeer julle of sterf (Luk 13:1-9) – Francois Malan

In Luk 13 word van vier ontmoetings vertel: in verse 1-5 kom mense vertel van Pilatus se moord op Galileërs in Jerusalem; verse 10-17 is ’n  gesprek met ’n owerste van die sinagoge oor ’n genesing; in verse 22-23 vra iemand of min mense gered word; in verse 31-33 kom Fariseërs Jesus waarsku oor Herodes.

Telkens antwoord Jesus met ’n gelykenis wat ver meer as die vraag meedeel: verse  6-9 die onvrugbare vyeboom; verse 18-21 die koninkryk as ’n mosterdsaadjie en as suurdeeg; die smal deur wat gesluit word in verse 24-30; die hen met haar kuikens (13:34-35).

13:1-3 Offers word by die tempel in Jerusalem gebring, daarom was die Galileërs wat deur Pilatus doodgemaak is waarskynlik in Jerusalem vir ’n fees, die paasfees? Jesus vra of die vraers dink die Galileërs wat doodgemaak is terwyl hulle offers aan die Here aangebied is, groter sondaars was as die ander Galileërs wat kom offer het, of wat tuis gebly het. Die Jode het gedink dat die manier waarop jy ly of  doodgaan hang saam met die grootte van jou sonde. Dié gedagte wys Jesus met ’n duidelike ‘nee’ af. Maar Hy voeg daaraan toe: as julle julle nie bekeer nie, sal julle net so omkom (bekeer – metanoeō, om jou lewenswyse te verander as gevolg van ’n totale verandering van gedagte en houding oor sonde en geregtigheid voor God; die tyd van die Griekse werkwoord verwys na ’n voortgaande bekering).

13:4-5 Jesus vra oor die 18 mense wat dood is toe die toring van Siloam op hulle geval het:  Dink julle dat hulle skuldiger was as al die ander Jerusalemmers? Ook dié gedagte wys Jesus met ’n besliste ‘nee’ af. Naas die gewelddaad van die Romeinse goewerneur Pilatus, verwys Jesus hier na ’n ongeluk in Jerusalem waar daar geen sprake van skuld is nie. Ook hierdie voorbeeld is ’n waarskuwing wat tot bekering roep. Die twee voorbeelde is waarskuwings dat die hele nasie op pad is na ’n baie groter ramp. By altwee die voorbeelde word gewaarsku dat ‘julle almal net so sal omkom (apollumi vernietig word)’ – dit verwys waarskynlik na die vernietiging van Jerusalem deur die Romeine in 66-70 n.C., maar ook na die eindoordeel.

Vier maal word die woord ‘almal’ in 13:2-5 gebruik, twee maal spesifiek van almal in die skare, en is daarom bedoel vir alle mense. Daar is geen optel of opweeg van die aantal en die gewig van iemand se sonde of lewensomstandighede nie. Maar almal het bekering nodig omdat elkeen op sy eie manier sondaar is, en moet ’n nuwe weg met sy lewe inslaan.

13:6-9 Die oproep tot bekering word verduidelik met die gelykenis van die onvrugbare vyeboom in ’n wingerd (vir Israel as ’n vyeboom, vgl Hosea 9:10; Joël 1:7). Aan die vyeboom word ’n laaste kans gegee om vrug te dra. Jesus se prediking is nog nie die finale oordeel nie, maar die uitstel daarvan. Wie Hom nie aanvaar nie, bly onder die oordeel van God (Joh 3:36). Om Hom te volg is jou behoud. Hy vra nog by die Vader uitstel van die oordeel en probeer soos ’n hen haar kuikens bymekaar maak (Luk13:34); selfs aan die kruis bid Hy nog: Vader vergeef hulle, want hulle weet nie wat hulle doen nie (Luk 23:34). Maar as die boom na ’n jaar nie vrug dra nie, word hy uitgekap (vgl. Luk 3:9; Joh 15:2). So kry Israel nog ’n kans om hulle te bekeer, om vrug te begin dra in God se koninkryk, soos die man wat op pad na die hof met sy skuldeiser skik (12:58). Maar as die geleentheid nie aangegryp word nie, kan hulle maar uit die Landbouer se wingerd uitgekap word; die genadige Vader-Landbouer sal egter daaroor besluit (vgl. Joh 15:2,6). Soos die man wat nie met sy skuldeiser probeer skik nie, vir altyd in die tronk bly (12:59; vgl. Rom 11:17-24 vir die beeld van Israel as takke van ’n olyfboom).




Die Evangelie volgens Lukas: Jesus bring die tyd vir beslissing (Luk 12:49-53) – Francois Malan

12:49-50  In die Ou Testament word dikwels gepraat van mense wat deur vuur getoets en geoordeel word, of oorweldig word deur ’n see van moeilikhede (Ps 66:10-12; 69:2-3; Jes 43:2-4), maar doop is nie ’n Ou Testamentiese begrip nie, hoewel die woord ‘doop’ gebruik word om in bloed gedruk te word (Eks 12:22), te besprinkel en op die altaar uit te giet (Lev 9:9) in die water druk om te reinig (Lev 11:32; ), vir Naäman om in die Jordaan gewas te word (2 Kon 5). Doop kom eintlik van die opdrag aan Jesus se voorloper, Johannes die Doper (Luk 3:3). Hier gebruik Jesus ‘doop’ as beskrywing van sy eie dood (soos in Mark 10:38-39). Johannes het voorspel dat Jesus die mense met die vuur van God se oordeel sal doop, wat die kaf sal verbrand (Luk 3:16). Maar Johannes het nooit kon dink dat Jesus die eerste sal wees wat daardie doop moet ondergaan nie.

Hierdie rare kykie in die gemoed van Jesus wys iets van sy worsteling as ’n mengsel van verlange na en weerstand teen sy kruisdood. Jesus is oortuig dat God se plan vir die verlossing van die wêreld vereis dat Hy die vuur moet aansteek deur gedoop te word in die toorn van God oor die sonde op aarde (Luk 12:49). Dit begin egter nie by ander mense nie, maar by Jesus, om self die oordeel van God oor die sonde van die wêreld te dra (Joh 1:29). Hy wens dat dit kan begin sodat mense daardeur gereinig kan word van hulle sonde. Maar daar is ook ’n menslike weerstand teen die verskriklikheid van sy dood, deur die straf van God op al die sonde van die ganse mensheid op Hom te neem (vgl. sy bede in Getsemane, Luk 22:42,44; en Joh 12:27-33). In Lukas is dit die eerste heenwysing in die mond van Jesus oor sy aanstaande lyding. Dit word aangekondig met ‘Ek het gekom, en Ek is hier, om ’n vuur op die aarde te werp’ (ballō gooi, bring, aansteek). Dit gaan oor die aardbol versprei. Dit bring God se oordeel oor die sonde van die mensdom (soos destyds vir Egipte), maar vir dié wat in die Lam van God glo (waar die bloed van die Lam aan die deurkosyne gesmeer is) is Hy die Paaslam wat vir ons geslag is (1 Kor 5:7)), en het die koninkryk van God gekom. Vir hulle het die vuur van die Heilige Gees gekom om hulle te lei.

12:51-53 Die Joodse geskrifte tussen die Ou en Nuwe Testament is vol waarskuwings oor die ellende (wee julle) wat oor die wêreld sal kom voor die vestiging van die koninkryk van God, maar nêrens is daar ’n gedagte dat die Messias wat hulle verwag, self deur die diep waters moet gaan nie. Miga 7:6 beskryf die opbreek van die gesin as simptome van Israel se degenerasie, maar sou nie daaraan dink dat God self gesinne gaan opbreek om sy doel uit te werk nie. Want die vuur wat Jesus kom aansteek het, bring skeiding tot in gesinne (diamemerismenoi mense wat verdeeld is in teenoorstaande en vyandige eenhede; die Griekse idioom om ‘vuur te werp/aan te steek’ beteken ook om onmin en verdeeldheid te veroorsaak). Die koms van Jesus beteken ’n onvermydelike konflik van lojaliteite, om eens en vir altyd te kies tussen God se koninkryk en jou eie nasionalisme. Jesus het geweet as die Jode Hom verwerp, verwerp hulle hulle laaste kans om nasionale veiligheid en vrede te kry. Vir mense wat vir Jesus kies is daar die ‘vrede op aarde vir dié mense in wie God ’n welbehae het!’ waarvan die engele gesing het (Luk 2:14). Maar mense wat nie in Hom glo nie, staan reeds veroordeel (Joh 3:17-21). Vir baie is Jesus ’n struikelblok (vgl. Rom 9:33 en 1 Petr 2:6,8 se aanhaling uit Jes 28:16).

In een gesin van vyf, die nouste menslike gemeenskap as voorbeeld, sal twee teen drie, en drie teen twee, verdeeld wees: (1) pa teen (2) seun, (3) ma teen (4) dogter en teen (5) skoondogter, wat almal in een huis sou woon; die ouer geslag teenoor die jonger geslag en die jonger geslag teenoor die ouer geslag (in 1 Kor 7:12-16 is dit selfs tussen man en vrou). Die mens wat vir Jesus kies, sal gehaat en vervolg word deur dié wat teen Hom kies.

 

Die volk word tot bekering geroep (Luk 12:54-13:9)

Vanaf 12:1 het Lukas woorde van Jesus byeengebring. Hier gaan hy daarmee voort. Maar nou gaan dit nie meer soseer oor die posisie van sy volgelinge in die wêreld nie, maar is dit meer ’n oproep tot die volk, wat geluister het na Jesus se onderrig aan sy volgelinge, om hulle te bekeer. Die oproep kom ná die aankondiging van die skeiding wat Jesus bewerk tussen gelowiges en ongelowiges. Lukas skilder nie meer die samedromming van die skare om Jesus soos in 12:1 nie. Die tema van Jesus se prediking word nou meer ’n oproep tot die skare om hulle te bekeer tot die aanvaarding van Jesus en God se koningskap oor hulle lewe. Vir Israel word dit ’n onmiddellike krisis.

 

Beoordeling van die tyd (Luk 12:54-56)

12:54-55 Die volk is almal kenners van die weer. As die westewind oor die Middellandse see ’n wolkie aanwaai, bring dit reën. As die wind egter oor die woestyn in die suide waai, beteken dit droë warm dae.

12:56 Hulle kan die weerpatrone, die ‘gesig/voorkoms van die aarde en die lug’ beoordeel. Maar hulle weet nie hoe om hierdie besondere geleentheid (kairos), toe die Skepper van die aarde en die Lig van die wêreld na hulle toe gekom het, te beoordeel nie. Jesus noem hulle ‘skynheiliges.’ Hulle rig hulle lewens in volgens die weerpatrone wat hulle vertrou, maar die God agter die weer word nie vereer en vertrou nie. Johannes die Doper het hulle reeds geroep om hulle siening van hulleself as God se uitverkore volk te heroorweeg. Hulle verkiesing is nie bedoel om as nasie daarop trots te wees nie, en ook nie om wêreldse grootheid aan hulle te bied nie. Johannes het hulle tot berou oor hulle sonde en tot bekering tot God geroep, om God se nederige dienaars te wees. Toewyding aan God en barmhartigheid teenoor jou medemens is ware heiligheid. Hulle sien nie die wolk van genade en seën wat Jesus vir ’n groot aantal mense gebring het raak nie, en ook nie die gloeiende hitte van die oordeel oor dié wat Hom ongehoorsaam is nie. Hulle uiterlike godsdiensritusse het hulle verhinder om die betekenis van Jesus en sy koms raak te sien. Hulle besef nie die dringende erns van die saak nie. God gaan die Romeine in 70 n.C. gebruik om Israel te verstrooi, soos Hy in 722 v.C. die Assiriërs as sy roede gebruik het (Jes 10:5-6). Slegs ’n onmiddellike berou kan hulle red. Die erns van die saak word in die volgende drie paragrawe uitgespel.

 

Versoen jou met die een wat jou aankla (Luk 12:57-59).

12:57-59 Die insolvente skuldenaar wend elke moontlike poging aan om sy saak buite die hof te skik, eerder as om heeltemal tot niet te gaan deur in die tronk gegooi te word vir sy skuld. Daar het hy geen moontlikheid om geld te verdien om sy skuld te betaal nie, of om losgelaat te word voor al die skuld betaal is nie. So wag die eindoordeel op Israel en sal dit vir hulle beswil wees om die saak met God dadelik uit te maak deur hulle bankrotskap voor Hom te bely en hulle op sy genade te werp. Daarom vra Jesus vir die Jode wat die weerpatrone kan onderskei: hoekom kan julle nie self oordeel oor wat reg is nie (dikaion, reg in die oë van God, om in die regte verhouding tot God te wees)? Jesus bied versoening met God vóór die oordeelsdag aan, deur jou aan Hom te verbind in die geloof. Die voorbeeld roep tot versoening met God en met jou medemens terwyl jy nog op pad is. Jesus het juis gekom om sondaars tot bekering te roep (Luk 5:32).




Die Evangelie volgens Lukas: Die waaksame bestuurder (Luk 12:35-48) – Francois Malan

In Lukas 12:35-59 word die volgelinge van Jesus al meer ingelei in die toekoms van die koninkryk van God, en meer spesifiek na Jesus as die Seun van die Mens en sy wederkoms (vers 40). Hy is die koning in God se koninkryk. Jesus se volgelinge sal daarvoor gereed wees as hulle hulle lewe rig op dit wat daarbo, ‘in die hemel,’ is (12:33). Die Vader gee sy koninkryk, waar Jesus as koning regeer, ook aan Jesus se volgelinge (12:32). Op aarde kan ons koninklik lewe, deur ons Vader versorg, koninklik uitdeel aan behoeftiges, as heersers oor versoekings en selfsug.

12:35 Die gelykenis van die waaksame bestuurder (12:35-38) is ’n oproep aan Jesus se volgelinge om konstant waaksaam te wees, om te lewe in afwagting van die Here se koms. Dit versterk Jesus se onderrig oor die regte gebruik van besittings wat tydelik is, en die wederkoms van Jesus wat seker is. Die Jode het lang jurke gedra, wat met ’n gordel opgebind moes word wanneer hulle handewerk verrig. Dit het ’n spreekwoord geword vir gereedheid om te werk, vgl.  1Petr 1:13 wat letterlik lui: ‘omgord die lendene van julle verstand,’ om verstandelik paraat te wees. Vir die tweede spreuk: ‘en julle lampe aan die brand’ vgl. die gelykenis van die tien meisies in Matt 25:1-13. Die inleidende spreuke wys op die bereidheid van die dissipels vir hulle Heer, terwyl Hy nog by hulle is, en veral wanneer Hy van hulle weggeneem gaan word.

12:36 Hulle moet soos mense wees wat wag op die terugkoms van hulle heer van huwelike/onthale af. Die diensknegte staan gereed vir wanneer hy terugkom. Die lampe in die huis brand nog teen middernag (Luk 12:38) – is dit nie ’n beeld van die kerk wat die lig in die donker wêreld moet wees nie (Matt 5:14)?  Die huwelik word gebruik as beeld van die messiaanse vreugde (Matt 22:2; Mark 2:19; Joh 3:29; Openb 19:9). Hier word dit ’n beeld van Jesus se terugkoms aarde toe van sy hemelse vreugdefees af.

12:37 Die verrassende en buitengewone gebeur in die koninkryk van God. Hierdie heer gord hom aan en bedien sy getroue dienaars as sy vriende aan tafel met ’n feesmaal. In Luk 22:27 word dit juis aangewys as Jesus se grootste diens aan sy volgelinge, soos Jesus met ’n linnedoek om sy lyf die voete van sy dissipels gaan was, in Johannes 13:5. Dit gaan nie om ’n aardse beloning nie. Hierdie Heer maak Homself die Kneg van sy knegte, wat volgens Matt 26:26 sy liggaam aan hulle gee om te eet.

12:38 Die tyd van sy wederkoms is egter onbekend. Hy word deur die hele nag verwag tot in die tweede of derde nagwaak. Onder die Jode (en Grieke) is die nag vir die wagte ingedeel in drie nagwake van 4 uur elk (Rigt 7:19 praat van die middelste nagwaak); die Romeine het hulle nag van 6nm tot 6vm in vier nagwake van 3 uur elk ingedeel

(Mark 13:35: sero aand, media nocte middernag, galli canu hanekraai, mane vroegoggend). Die diensknegte wat tot laat nag nog in gereedheid wag op hulle heer, word deur Jesus ‘geseëndes’ (makarioi) genoem.

12:39-40 Om dringend altyd in gereedheid op Jesus se koms te wag, word met ’n gelykenis beklemtoon: ’n huiseienaar weet nie wanneer ’n dief ’n gat in sy huis se muur, wat van grond gemaak is, gaan grawe nie. As hy sou geweet het wanneer die dief kom, kon hy nog gewag het tot daardie tyd om die diefstal te keer. Maar omdat hy nie weet nie, moet hy altyd gereed wees vir enige gebeurlikheid. As hy egter nie voordurend op wag is nie, word hy deur die dief verras en beroof. So sal die mens, wat nie gereed is vir die koms van die Seun van die Mens nie, wat nie in Hom glo of Hom gehoorsaam nie, ’n onherroeplike verlies ly. Die koms van die Seun van die Mens sal vir hom ’n ewige verdoemenis bring (Dan 7:9-27; 1 Kor 16:22). Daarom moet ’n gelowige in konstante gereedheid lewe vir sy koms, want Hy kom onverwags, soos ’n onverwagte dief in die nag (1 Tess 5:2; Openb 16:15 ). Gereedheid beteken dat gelowiges saam (vgl.’julle’) sal lewe in sy teenwoordigheid (2 Petr 3:10-13; Rom 13:11-14).

12:41 Die tweede gedeelte bekyk die koms van die Here uit ’n ander hoek, die betroubare en verstandige bestuurder teenoor die onbetroubare bestuurders. Dit word ingelei met ’n vraag. Namens die dissipels vra Petrus, sy apostelnaam (vgl. Joh 1:42), oor die voorregte van die apostels bo alle gelowiges. Deur die eeue is die posisie van die leiers van die gelowiges ’n probleem (vgl. Eseg 34:2 vir die herders van Israel wat net vir hulleself sorg; 1 Petr 5:2-3 se waarskuwing aan ouderlinge om nie uit skandelike winsbejag en baasspelerig teenoor hulle kudde op te tree nie). Jesus antwoord op Petrus se vraag deur te wys op die besondere verantwoordelikhede van leiers. Dit raak nie alleen die leraars van gemeentes nie, maar enige persoon aan wie ’n taak opgedra word, ook gewone gelowiges in die kerk en in die wêreldlike lewe. Die bestuurder word in Luk 12:37,43 ’n slaaf genoem, ’n dienaar van dienaars.

12:42-44 Van die betroubare en verstandige bestuurder (oikonomos as bestuurder wat oor ’n huishouding aangestel is) wat deur die heer aangestel sal word (die werkwoord in die toekomstige tyd slaan op die tyd ná Jesus se hemelvaart) oor sy eiendom, word verwag om die huisbediendes (therapeias) hulle rantsoen (sitometrion volle hoeveelheid kos wat hulle toekom) betyds te gee. Anders as die waaksame slawe van Luk 12:35-36, word hier verwys na die leier se verantwoordelikheid teenoor mede-slawe. Die getroue bestuurder word gelukkig (makarios) genoem, en word van ’n kosuitdeler bevorder tot ’n opsiener oor al die eiendom van sy heer (vgl. Luk 19:17 oor die toevertroude muntstukke). Hier skemer deur dat die ewige lewe groter werksaamheid en verantwoordelikheid inhou in die koninkryk van ons God, wat steeds werk (Joh 5:17).

12:45-46 Die ontroue slaaf interpreteer sy heer se talm om te kom as ’n geleentheid om misbruik van sy mag te maak. Dit word duidelik deur sy omgang met die mense wat aan hom toevertrou is en die goed wat aan hom toevertrou is. Hy behandel die mense sleg en is nalatig met die goed aan hom toevertrou, deur dit vir sy eie genot te misbruik deur sy nagte in dronkenskap deur te bring. Hy leef homself uit ten koste van sy medeslawe omdat hy vergeet het dat hy altyd teenoor sy heer verantwoordelik is vir alles wat hy doen. Vir hom is die koms van sy heer ’n onaangename verrassing. Hy sal die slaaf middeldeur kap (dichotomeō  in twee sny soos die Persiese strawwe, in stukke sny, onthoof, baie swaar straf) en hom met die lot van die ontroues tref (vgl. Luk 13:25-28 die huisbaas sal sê: Ek weet nie waar julle vandaan kom nie).

12:47-48 Die gedeelte word afgesluit met Jesus se waarskuwing dat daar beslis straf wag vir die mense wat hulle plig versuim. Vir die slaaf wat weet wat sy eienaar wil hê, maar nie leef in die verwagting van sy terugkoms nie en hom daarvoor voorberei nie, sal swaar gestraf word. Die slaaf wat nie weet nie, en dinge doen wat straf verdien, sal gestraf word as sy eienaar terugkom, maar slegs liggies. Daar rus ’n verantwoordelikheid op mense wat baie ontvang het. (Amos 3:2). Mense word nie slegs gestraf vir wat hulle verkeerd doen nie, maar ook omdat hulle nalaat om te doen wat reg is (Jak 4:17). God se ewige krag en goddelikheid kan duidelik gesien word in sy skepping. Daarom het niemand ’n verontskuldiging nie (Rom 1:19-23), ook nie die heidene nie (Rom 2:14-16). Elke mens is voor God verantwoordelik vir hoe hy of sy lewe. Hoe beter jy God ken, hoe groter is jou verantwoordelikheid.