Die laaste oordeel word baie kort beskryf (bv. in vergelyking met Matteus 24-25), maar die finaliteit daarvan word beklemtoon. Alle boosheid word beëindig, alle opstand teen God uit die weg geruim, en die pad skoongemaak vir die koms van die nuwe hemel en die nuwe aarde. Die laaste gedeelte van die boek, vanaf hoofstuk 14, het telkemale na die finale oordeel van God verwys (vgl. 14:7 die uur van sy oordeel het aangebreek).

20:11 Johannes sien ‘n groot wit troon en dat die aarde en die hemel wegvlug sonder om ‘n wegkruipplek vir die teenwoordigheid van die Een wat op die troon sit te vind. Vir die ou skepping, wat saam met die mens aan ‘n sinlose bestaan onderwerp was, as slawe van vernietiging (Rom. 8:20-22) is daar geen plek meer te vind nie. Die ou aarde en hemel word vervang met die nuwe hemel en die nuwe aarde (vgl. 2 Petr 3:7). Al wat oorbly is die onvergelyklike onbesmette (groot in majesteit en suiwer wit) troon en die blywende teenwoordigheid van die Een wat daarop sit, wat Johannes in hoofstuk 4 gesien het. Alles wat skeiding gemaak het tussen God en die mens en die skepping word verwyder.

20:12 Die oordeel geskied volgens wat elke mens self in sy lewensboek geskryf het met elke woord en daad en gesindheid (vgl. Dan 7:10 se boek met die aanklagte). Dit weerspieël elke skrywer se keuses, òf uit gehoorsaamheid en toewyding aan God, en sy/haar liefde tot hulle medemens, òf aan die dier en sy wêreld van betowering en verleiding, en sy/haar liefde vir hulleself.

Die boek van die lewe is die register van die Lam wat Hý opteken ( Eks 32:32-33; Ps 69:29; Jes 4:3). Terwyl die eerste boek die mens se verantwoordelikheid boekstaaf, word God se genade in die boek van die lewe opgeteken. Die name in die boek van die lewe berus alleen op die Lam se geregtigheid waarmee Hy die gelowiges vrygekoop het met sy liefdesoffer (vgl. Openb. 13:8 se Lam wat geslag is). Volgens 17:8 is hulle name deur die eeue in die boek opgeskryf, van die skepping van die wêreld af (vgl. Daniel 12:1-2); Openb 3:5 sê: wie oorwin oor die versoekings van die bose, se name sal nie uit die boekrol van die lewe geskrap word nie. Dwarsdeur Openbaring word beklemtoon dat gelowiges moet volhard in hulle geloof in Jesus en in die liefdesgebooie van God (bv. 14:12); dit gaan oor ons getuienis oor Jesus, met woorde en met ons lewe, waarin die Heilige Gees ons lei en in ons werk (19:10).

20:13-15 Die dood en die doderyk word in hulle regte plek, die ewige vuur, gegooi, nadat almal teruggegee is, wat reeds in die doderyk was. Dood bestaan nie meer nie, ook nie die doderyk as ‘n wegkruipplek vir die toorn van God nie (vgl. Ps 139:8). Saam met die dood en die doderyk word dié mense wie se name nie in die boek van die lewe opgeteken is nie, in hulle bestemde plek, in die vuurpoel gegooi as simbool vir God se ewige straf (vgl. Openb 19:21; Joh 3:36).

Die ‘tuin van Eden’ in 22:1-5 met sy breë rivier met water van die lewe en bome wat deur die jaar vrugte dra, met God en die Lam altyd teenwoordig, is ‘n simbool van die ewige hemelse volmaakte lewe saam met God en die Lam en met mekaar. So is die ewige vuur die simbool van die ewige straf en algehele godverlatenheid. Romeine 1:18,24,28 sê die toorn van God word geopenbaar deurdat Hy hulle oorgee aan hulle self, hulle eie begeertes, aan ‘n verderflike denkwyse sodat hulle onbetaamlik teen mekaar optree.

Dit gaan hier nie oor ‘n nuwe hofsitting nie, maar slegs oor die bekendmaking van God se oordeel, wat in Jesus klaar gevel is (Johannes 5:22: Die Vader oordeel ook niemand nie, maar het die volle oordeel aan die Seun oorgegee. Jn 3:36: Wie in die Seun glo, het die ewige lewe, maar wie aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie, inteendeel, die toorn van God bly op hom. Met die bekendmaking van die oordeel op die laaste dag is die Vader en die Seun betrokke (22:1).

Elkeen word op sy regte plek gesit. Uit die chaos in die ganse skepping word weer orde geskep deur die koms van die nuwe skepping met sy nuutheid en skoonheid, wat in hoofstukke 21-22 beskryf word.

Skrywer:  Prof Francois Malan

Satan se ‘tweede koms,’ in nabootsing van Christus se wederkoms, word met ‘n passiewe werkwoord beskryf as ‘losgelaat word’ uit sy gevangenskap. Dit veronderstel dat God Hom vry stel om die nasies van die aarde op ’n dwaalspoor te lei. Daarmee word sy ware kleure duidelik as ‘verleier van die hele bewoonde aarde’ (12:9). Hy oorreed die nasies om hom te volg in ‘n oorlog teen God en sy kinders. Die nasies word gesimboliseer deur Gog en Magog.

In Esegiël 38-39 is Gog van die land Magog die leier van ‘n aantal volke rondom Israel wat teen Israel optrek, lank nadat die Jode, onder leierskap van Serubbaäl in 538 v.C. en 458 v.C onder Esra, uit die ellende van die Babiloniese ballingskap teruggekeer het. Gog en sy hordes word deur die Here verslaan (39:1-6) as teken vir die volke van die wêreld dat die Here vir Israel in ballingskap laat gaan het omdat hulle van die Here afgedwaal het (39:23-24), en dat die Here in beheer is van die hele wêreld (38:23; 39:7). Die profesie oor Gog is vervul in die optrede van die Griekse heersers oor die Jode, en die Grieke se onderlinge stryd tussen Sirië se Seleuside en Egipte se Ptolomeërs, en veral vervul in Antiogus Epifanes wat die Jode gedwing het om Zeus te vereer (Daniël 11:31-32,36). Maar toe die Parte in167 v.C. Antiogus se roete na die Ooste afsny moes hy hulle eers gaan aanval en in 164 v.C. sterf Antiogus in Persië aan ‘n skielike siekte wat hom oorval (Dan 11:45).

Die natuurrampe en onderlinge gevegte (v21) wat in Eseg 38:18-22 voorspel word, word in Openbaring 16:21; 17:16;19:8-9, 18-21gebruik as simbole vir die finale vernietiging van die bose magte wat vanoor die hele wêreld opruk teen die heiliges en Jerusalem, waar die tempel van die Here was en waar Jesus aan die kruis gesterf het. Dit is simbole vir die aanvalle van die bose en ongelowiges teen God en die Lam en teen almal wat in hulle geloof in Jesus volhard. Openbaring gebruik verskillende oorloë as beelde van God se oorwinning oor die bose (16:14-16 Armageddon), die oorwinning oor die dier se leër (19:17-21) en hier oor Gog en die hele wêreld se magte teen die heiliges se laer (‘laer’ verwys na die uittog uit Egipte, Eksodus 14:19-20; 16:13) en teen ‘die geliefde stad’ (die benaming word net hier in die Bybel gebruik vir die nuwe Jerusalem waarheen gelowiges oppad is). Elke oorwinning beskryf ‘n ander aspek van die konflik tussen goed en kwaad. Die gelowiges word beskerm teen die magtige leër wat teen hulle optrek deur die vuur uit die hemel wat die bose verteer, soos by Karmel toe Elia alleen teen die 400 priesters van Baäl en 50 van Asjera gestaan het (1Kon 18:22; Eseg 38:22).

Die Satan (teenstander, aanklaer) word nou genoem ‘die duiwel’ (lasteraar, verleier). Hy word in die poel van vuur en swael (beeld vir ewige foltering) gegooi, waar sy trawante reeds is (Openb19:20); vgl. Eseg 38:22 se brandende swael, en Gen. 19:24 vir die straf op Sodom en Gomorra waar ‘n deel van die skepping met vuur en swael vernietig word – in Jesaja 34:9 word Edom, as verteenwoordiger van die nasies, met swael en vuur vernietig en Jes 39:11 sê dat die land ‘woes/onbewoonbaar en leeg (Hebreeus tohoe wa bohoe) sal word, soos die chaos voor die skepping, in Gen. 1:2. In Deutr 29:23 waarsku die Here vir Israel voor hulle Kanaän intrek dat hulle land soos Sodom en Gomorra met swael en vuur verbrand sal word as hulle sy verbond verbreek. Ps 11:6 verwys na vuur en swael as straf op die goddeloses. Maar hoe die hel werklik sal wees, weet ons nie. Die foltering in vuur en swawel is ‘n beeld wat ‘n idee wil gee van die ellende van die tweede dood.

Die dood en die doderyk word ook in die vuurpoel gegooi en ook almal wie se name nie in die boek van die lewe opgeteken is nie (20:14-15), soos 14:10 se foltering met swael en vuur vir iemand met die merk van die dier. Die dood en doderyk is nie meer ‘n toevlugsoord nie, want daar is nie meer ‘n beëindiging van bestaan nie. Die poel van vuur en swawel word die tweede dood genoem (21:8), en dit is ewig, met ‘n ewige foltering (20:10).

Skrywer: Prof Francois Malan

Die duisend jaar dui die volle tydperk aan van Christus se huidige geestelike heerskappy in die lewe van die gelowiges wat nog op aarde is en van dié wat gesterf het en reeds in die hemel by Hom is (vgl. 2:26 se mag oor die nasies; 3:21 saam met Christus op sy troon; en 2:10,11 se oorwinnarskrans).

Die drie standpunte oor die 1,000 jaar is ook van toepassing op die gelowiges wat saam met Christus regeer vir 1,000 jaar (20:4). Millenialiste vertolkdit letterlik, maar Openbaring gebruik getalle en beelde sinnebeelding.

Pre-millenialiste glo Christus sal terugkeer na Jerusalem en Israel as sy volk en groot getalle gelowiges uit die nie-Joodse volke by hulle aansluit. Gelowiges sal uit die dood opstaan en dié wat nog lewe sal verander word om 1,000 jaar saam met Hom op aarde te regeer. Vrede en regverdigheid sal dan op die aarde heers. Die antichris en sy helpers word verslaan. Na die 1,000 jaar sal die ongelowiges wat gesterf het opgewek word vir die finale oordeel. Gelowiges word deel van die nuwe hemel en die nuwe aarde, maar ongelowiges gaan die ewige straf in.

Die dispensialiste verwag dat Christus twee maal sal kom, sewe jaar na mekaar. Die gelowiges sal saam met Christus in die hemel regeer. Na sewe jaar kom Chrstus saam met sy volgelinge terug om te oordeel; dié wat deur die verdrukking van die sewe jaar tot bekering gekom het, word aangeneem, en dan begin die duisendjarige vrederyk op die aarde, terwyl die duiwel gebind is..

Post-millenialiste interpreteer die 1,000 jarige ryk as ‘n aardse koninkryk wat deur Christus uit die hemel regeer word, en sy volgelinge in vrede regeer op aarde deur die verkondiging van die evangelie, en deur onderrig en dissiplinering van die nasies, terwyl die Satan gebind is. Die latere vorm van pre-millenialisme verwag dat die mens self die vrederyk moet bewerk deur ontwikkeling en ewolusie om die mense te wen vir Christus. Die huidige tyd sal ontwikkel tot die nuwe tyd van vrede.

A-millenialiste sien die 1,000 jaar as simbolies vir die volle tydperk van die nuwe verbond van Jesus se menswording tot sy wederkoms; of as ‘n simbool vir die tyd wat Jesus op aarde was van sy geboorte tot sy sterwe aan die kruis waarin Hy die Satan gebind het met sy optrede deur die duiwel te weerstaan, sondaars te genees, siekes te genees as tekens van sy verlossing van die mens, en aan die kruis te sterwe vir die sonde van die wêreld .

20:4-10 word aangebied as een visioen (20:4 begin met ‘En ek het gesien;’ gevolg deur 20:11 ‘En ek het gesien;’).

20:4 God gee aan dié wat op die trone sit die mag om te regeer – aan alle getroue gelowiges wat nog op aarde lewe en dié wat reeds gesterf het, almal sonder die merk van die dier (13:16), die ‘144,000’ met die Naam van die Lam en die Vader op hulle voorkoppe/in hulle denke (14:1). Deur hulle verbondenheid aan Christus het hulle almal lewend geword om vir God te lewe en saam met Christus oor verleiding en sonde te regeer vir die volle tydperk (‘1000-jaar’) van Christus se opstanding tot sy wederkoms.

20:5a Terloops word gemeld dat die ander wat nie deur geloof aan Christus verbind is nie, nie lewend geword het nie totdat die tussentyd van Christus se opstanding tot sy wederkoms (‘1,000-jaar’) voltooi is nie (vgl. ook Luk. 16:23-23). Vir hulle wag die tweede dood van 20:14-15.

20:5b-6 Almal wat egter deur geloof aan die opgestane Christus verbonde is, het deur sy opstanding uit die dood deel aan die eerste opstanding (vgl. Romeine 6:3-11). Hulle is deur God geseën as sy kinders vir wie Hy sorg, en is daarom heilig deur saam met Jesus aan God toegewy te lewe. Oor hulle het die tweede dood van 20:14-15 nie mag nie. Met priesterlike bewoëndheid regeer hulle in liefde saam met Christus op aarde en in die hemel vir die volle tydperk (‘1,000-jaar’) van sy opstanding tot sy wederkoms.

Skrywer:  Prof Francois Malan

Hoofstuk 20 sit God se regstelling voort van die onreg in die wêreld, wat sedert hoofstuk 14 aan die orde gestel is.

20:1-3 Die Satan gebind

Johannes se wêreldbeeld het drie afdelings gehad: hemel-aarde-onderaardse dieptes. So word die Satan se afdaling beskryf: uit die hemel na die aarde (voor die skepping van die mens is hy al met ‘n derde van die engele uit die hemel uitgeskop weens hulle opstand teen God se alleenheerskappy (12:4), en met Christus se sterwe aan die kruis is die hemel vir hom en sy aanklagte teen die gelowiges toegesluit omdat Christus vir die sonde van die wêreld gesterf het (12:9). Hier in 20:3 word hy van die aarde af uitgegooi in die bodemlose diepte (vgl. 2 Petr 2:5), die woonplek van die bose geeste en demone wat daar gevange gehou word. Sy uitdrywing uit die hemel en die aarde skets die drama van sy totale neerlaag. Hy word uit elke gebied uitgeskop en aan die einde gegooi in die ewige strafpoel van vuur, wat God vir hom en sy engele gereedgemaak het (20:10; vgl. Mt 25:41).

Die engel het die sleutel van die bodemlose diepte (Die Griekse a-bussos sonder diepte wat gemeet kan word = Engelse ‘abyss’). Die sleutel van die bodemlose diepte wat die engel dra is die simbool van sy gesag ook oor die bodemlose diepte. Sy krag word geteken met die werkwoorde: hy gryp (arresteer) die Satan, bind hom vir 1,000 jaar met die ketting, gooi hom in die bodemlose diepte, sluit en verseël dit. Die 1,000 (kubus van 10x10x10) simboliseer die totale en volledige beheer oor die Satan (vgl. 144,000 vir totale getal lede van God se volk). Dit staan teenoor die regering van die gelowiges met Christus vir 1,000 jaar (20:4-7).

Daar is baie uiteenlopende verklarings vir die 1,000 jaar. Die verklarings kan hoofsaaklik verdeel word in drie groepe – die woord ‘millennium’ kom van Latyn mille vir 1,000 en annus jaar; ‘giliasme’ kom van die Griekse chilioi vir duisend – Giliaste verklaar die gedeelte letterlik, en put uit die apokriewe geskrifte vir hulle beskywings van die eindgebeure, terwyl Openbaring deurgaans beelde gebruik, veral uit die Ou Testament, om geestelike waarhede te probeer weergee, soos van Bo vanuit die hemel, gesien.

1 post-millennialisme ( post=ná-duisend jaar) dink dat God die kerk geleidelik tot herlewing lei, deur die verkondiging van die evangelie en ‘n wêreldwye uitbreiding deur evangelisasie tot die 1,000 jaar van vrede en geregtigheid aanbreek, waarin God sal regeer en die Satan gebind sal wees. Aan die einde van die 1,000 jaar word die Satan losgelaat, Christus keer terug, oorwin die Satan, oordeel oor alle mense, en die gelowiges word deel van die nuwe hemel en nuwe aarde.

2 pre-millenialisme (pre=vóór-duisend jaar) glo dat die samelewing en gedrag van die mensdom geleidelik agteruitgaan onder ‘n bose regering van die eindtyd, met groot verdrukking en vervolging van gelowiges. Ná die verdrukking kom Christus. Daar is hoofsaaklik weer drie takke van die pre-millenialisme:

Dispensasionalisme of bedelingspremillenialisme genoem: voor die 7 jaar verdrukking word die gelowiges deur Christus weggeraap en Christus kom hulle in die lug ontmoet (die eerste opstanding). Na die sewe jaar se heerskappy van die antichris, kom Christus, verslaan die antichritelike magte by Armageddon om vir 1,000 jaar op aarde te regeer oor Israel waarby alle ander gelowiges ingeskakel word. Na 1,000 jaar vaar Christus na die hemel met sy gelowiges. Die Satan word ‘n kort tydjie losgelaat om die wêreld te teister. Daarna kom Christus vir die tweede maal weer vir die tweede opstanding en die finale oordeel.

‘n Tweede groep (voor-die-toorn/midde-in-die-verdrukking) sien die wegraping na drie en ‘n half jaar se verdrukking (van Openb 11:2-3) voordat God se oordeel oor die volke uitgestort word.

Die derde groep (historiese/na-verdrukking) meen die wegraping vind plaas na die 7 jaar se verdrukking, die gelowiges ontmoet Christus in die lug en kom saam met Hom om deel te wees van sy 1000-jarige vrederyk op aarde, terwyl die satan vir die 1,000 jaar gebind is. Ná die 1,000 jaar se vrederyk word Satan losgelaat, hy voer oorlog teen God, word verslaan en in die vuurpoel gegooi. Ongelowige gestorwenes word opgewek vir die oordeel, en gelowiges word deel van die nuwe hemel en nuwe aarde.

3 a-millennialisme (a=sonder ‘n letterlike 1,000jaar). Soos alle getalle en beelde in Openbaring simbole is vir ‘n geestelike werklikheid, is die duisend jaar ‘n simbool vir ‘n afgeronde tyd (vgl. bv. Openb 7:4 se 144,000 wat al die gelowiges uit die Ou Testament en die Nuwe Testament simboliseer), Vir die hele tyd, ván Christus se eerste koms tót by sy wederkoms, sal gelowiges en goddeloses langs mekaar lewe (vgl. Mt 13:30). Volgens Mt 12:28-29 dryf Christus die demone uit deur die Gees van God en bind ‘die sterk man,’ die owerste van hierdie wêreld’ om hom van sy volgelinge te beroof. Hy kan nie meer die nasies op ‘n dwaalspoor lei nie, want ná Jesus se opstanding het God aan Hom alle mag gegee in die hemel en op die aarde, en Hy stuur sy volgelinge uit om dissipels te maak van al die nasies; en Hy is met hulle al die dae tot aan die voleinding van die wêreld (Mt 28:18-20). Die ‘aanklaer,’ die Satan, is gebind – hy kan die gelowiges nie meer voor God aankla nie, want Christus het hulle sondeskuld op Hom geneem. Die binding van Satan word dan ook gesien as God se beskerming van die gelowiges teen die verleidings van die Satan (vgl. Joh 10:28-29).

Vir die kort tydjie wat die Duiwel losgelaat word, vgl. by die verklarring van Openb. 20:7. Sommige a-millenialiste sien die 1,000 jaar van Satan se binding as die volmaakte tyd toe Jesus op aarde was en die Satan gebind het met sy uitdrywings, en dat ons ná Jesus se hemelvaart in die kort tydjie lewe waarin die Satan nou losgelaat is.

Skrywer:  Prof Francois Malan