In die vorige hoofstukke het ons gesien dat stres nie ’n enkele oorsaak het nie. Dit is soos ’n klomp stroompies wat saam- kom en uiteindelik ’n groot rivier vorm wat jou wil wegspoel. Jou situasie, jou gemoedstoestand, jou selfgesprek, jou fiksheid, jou gewig, jou … jou … speel alles ’n rol daarin of jy regtig gelukkig is en cope of nie. ’n Geheim vir ’n gelukkige lewe waarin jy voel dat jy cope is dus ’n gesonde lewenspatroon waarin jy na beide liggaam en gees kyk. In hierdie hoofstuk gaan die fisieke fasette veral aandag kry.

Sorg goed vir jou liggaam

Eet reg en voel reg

“’n Gesonde liggaam huisves ’n gesonde gees” of “Ek is wat ek eet,” sê die mense mos. Daar is ’n direkte verband tussen die kos wat ons eet en ons gesondheid. Kos en vitamines kan goed of sleg wees. Hoë cholesterol is nie jou hart en are se vrien­d nie; dit kan ’n vroeë hartaanval gee. Aan die ander kant is daar weer kosse wat jou juis help om die lewe beter in die oë te kyk. Eet gesond en voel gesond.

Wat moet ek dan eet en wat moet ek maar liewer los?

• Pas op vir kafeïne. Kafeïne is ’n stimulant wat in koffie, koladrankies, kakao en tee voorkom. Beperk dit soveel as moont­lik. As jy medikasie gebruik, maak seker of dit nie ook kafeïne bevat nie. Kafeïne breek jou weerstand teen spanning en angs af. Ons het reeds gesien dat te veel kafeïne gevaarlik is vir ons senuweesisteem as dit by spanning en stres kom. As ons te veel daarvan inneem, vererger dit net ons situasie. Ver­vang dit met kafeïnvrye koffie, rooibostee, melk of koeldrank. Beproef gerus al die lekker kruie- of vrugteteesoorte wat nou in die winkels beskikbaar is. Net een koppie boeretroos ’n dag (verkieslik kafeïnvry) is al genoeg. Meer as dit kan jou al begin affekteer.
• Wees ook op jou hoede vir te veel sout. Oormatige sout­in­name moet beperk word. Hoë bloeddruk en te veel sout hou verband met mekaar. Moenie olie op die vuur gooi nie; of moet ons liewer sê, moenie te veel sout op die kos gooi nie? Probeer lie­wer sover moontlik vars groente en vrugte, asook lekker volkoringkosse eet in plaas van gepreserveerde en ingemaakte kosse.
• Pas op vir te veel suiker. Mense met lae bloedsuiker moet goed op hulle dieet let. Hulle moet verkieslik klein maaltye eet en ook versnaperings tussen maaltye. Kos wat suiker be­vat, moet uitgeskakel word. Dit sluit konfyt, versiersuiker en suiker in. Dit is vir hierdie mense baie beter om stysel te eet wat stadig deur die liggaam verteer en geabsorbeer word. Dit voor­­kom dat die bloedsuiker te veel rondspring. Versnap­erings met Provita en meer komplekse stylsels behoort vir hulle voor­delig te wees. Dit is ook belangrik om gereeld te eet. As ons sekere etes oorslaan of uitskakel, daal die bloed­suikervlak.
• Vitamines kan jou help. Daar is wel medici wat sê dat vitamine-aanvulling nie nodig is nie. As jy gebalanseerd eet, kry jy mos al die vitamines in wat jy nodig het. Tog kan ’n vitamine B-tablet in die oggend help as tye rof of stresvol raak. Dit is nog beter as ’n mens ’n vitamine C-tablet ook kan drink. Dit is natuurlike middels. ’n Kalsium- en Magnesium-aan­vulling daarby mag ook ’n baie kalmerende invloed op jou uitoefen.
• Wees versigtig vir ’n te kwaai dieet. As jy baie kwaai dieet, kan dit jou gemoedstoestand beïnvloed. Jy kan selfs simp­tome er­vaar wat vir jou voel asof jy gespanne is. Indien jy bui­t­en­dien gespanne of onder stres is, sal jy die stres baie swakker kan hanteer. Dit mag die gevoel vererger dat jy nie cope nie.
• Eet reg. ’n Mens moet eet om te oorleef, maar dit is nie al waarom ’n mens eet nie. Maak ’n geleentheid daarvan. Eet drie maal per dag gebalanseerd. Dit is belangrik, anders word ’n mens op die verkeerde tye honger en begin tussenin eet. Eet stadig; kou elke happie ten minste veertien maal. ’n Deel van die vertering van die kos vind reeds in jou mond plaas. Om jou voorgeskrewe gewig te handhaaf laat jou gesonder voel. Om oorgewig te wees maak jou onbewustelik skaam vir jou voorkoms en help jou nie om te cope nie.
• Pas op vir te veel medisyne. Sekere medisyne kan jou stres vererger. Asmamiddels en asmapompies kan die gevoel van angstigheid byvoorbeeld vererger. Verskeie medisyne in die pom­pies wat gebruik word om die longe oop te maak is nou ver­want aan adrenalien. Dit kan dus dieselfde effek hê as adre­nalien, naamlik stimulering van die hart en bloedvatsisteem en kan ook bewerigheid en angstigheid veroorsaak. Veral mense wat baie benoudheid ervaar, is geneig om die pompies oor­matig te gebruik wat simptome van angs kan veroorsaak.

Sekere malariamiddels wat as voorkoming gebruik word, beïnvloed ook ons gemoedstoestand en kan paniekaanvalle veroorsaak. Pasiënte wat die skildkliermedikasie Eltroxin gebruik, kan ook geneig wees tot angstigheid. Eltroxin bevat die skildklierhormoon tiroksien. Hierdie is ’n middel wat  die meta­bolisme versnel. Dit versterk ook die effek van adrenalien.

Baie hoes- en verkouemiddels bevat ook stimulante wat verwant is aan adrenalien. Dit word gebruik om byvoorbeeld ’n toe neus oop te maak. Uit die aard van die saak kan hulle mens ook angstig maak, veral in sekere mense wat oormatig gevoelig is daarvoor. Pas op vir sekere eetlusdempers wat die se­nu­weesisteem stimuleer en so ons gemoed kan beïnvloed.

Dit is dus belangrik dat indien jy angstig begin voel jy ook ge­rus kan kyk na die medisyne wat jy drink. Dalk lê ’n deel van die probleem daar.

Oefen gereeld

Oefening is van groot waarde omdat ’n fikse liggaam jou nie alleen beter laat voel nie, maar ook met jou konsentrasie, lewenslus en selfbeeld help. Jou bloeddruk en pols verlaag en jou bloedsirkulasie verbeter. Jy voel beter en daardie gevoel van moegheid en energieloosheid wat ’n mens soms die hele dag lank teister, sal ook stelselmatig verdwyn. ’n Mens sal  ook mak­liker kan ontspan. Omdat jy beter kan slaap, sal jy beter uitrus. Dit sal jou die energie en lus gee om die pro­ble-me in die lewe te hanteer en makliker te cope.

Die groot struikelblok is egter ons selfdissipline. Dit is nie altyd so maklik om te gaan oefen nie. Daarom moet ’n mens maar ’n plan maak. Kry vir jou iemand wat saam met jou kan gaan oefen. As jy nie lus is nie, is jou maat dalk lus. So help jul­le mekaar. ’n Vaste afspraak met iemand anders is een van die beste maniere om aan die oefen te bly.

Groepsoefeninge of spansport help ook, want jy doen dit nie op jou eie nie. Dit is amper of die ander se teenwoordigheid jou krag gee en motiveer. As jy by ’n goeie gym aansluit, help die goeie apparaat jou ook. As jy swoeg op ’n masjien wil jy nie hoor hoe dit kraak of die hele tyd op ’n skewe trap trap nie. Jy wil ook hê dat al die metertjies wat jou hartklop meet en jou vertel hoe ywerig jy geoefen het, reg moet wees. As al­les vlot werk, motiveer dit jou al klaar.

’n Mens kan natuurlik op verskillende maniere oefen. ’n Huisvrou kry dikwels sommer genoeg oefening deur die besem deur die huis te stoot. As dit nie genoeg is nie, is ’n stappie om die blok net die regte ding om ’n mens te laat ontspan en jou bloed ’n bietjie vinniger te laat loop. Gaan stap saam met jou vrien­de of vriendinne gedurende etenstyd, veral as jy werk doen waar jy buitendien die hele dag sit. Klim trappe as jy kan. Dan is daar ander lekker dinge soos stap, fietsry, draf of swem. Jy hoef nie altyd aan kompetisies deel te neem of by ’n klub aan te sluit nie. Jy kan dit sommer net vir die lekker doen. Gholf of tennis is ideaal daarvoor.

Indien jy ’n oefenprogram aanpak, moet jy gemotiveerd wees. Oefen ten minste drie keer ’n week vir ’n halfuur. Jy sal sommer baie beter voel en meer kans sien vir die lewe.

Ontspan lekker

Dit is natuurlik vanselfsprekend dat ’n mens as deel van jou week se program én jou jaarprogram genoed tyd inruim om lek­ker te ontspan. ’n Mens het dit nodig. Dit is nie sommer son­der rede dat ’n mens se werk vir jou ’n sekere aantal dae per jaar verlof gee nie. Dit is omdat elkeen van ons dit nodig het. Dus moet jy dit gebruik om ’n gesonde, ontspanne mens te wees.

Kom ook ooreen met jou vrou of gesin om ten minste een ­­maal per week iets saam te doen wat julle lekker laat ont­span. Dit is lekker om iewers heen te gaan, byvoorbeeld om te gaan fliek of ’n opvoering te gaan kyk, of in die natuur te gaan ontspan as jy daarvan hou. Dit is net so lekker om by die huis te ontspan, byvoorbeeld voor die TV as daar iets op is waarvan almal hou. Sport op die TV speel hier nogal ’n groot rol. Maak ’n gebeurtenis daarvan: kry lekker eetgoedjies en sit saam en kyk na die wedstryd.

Moenie dat vroulief elke nou en dan met verwytende oë om die deur loer omdat die gras nog ’n bietjie lank is nie. Dit sal jou net meer gespanne maak en miskien nog ’n skuldige gewete ook gee. Laat sy saam kyk. Daarna help jy haar met die skottelgoed en sy help jou met die bossies terwyl jy die grassnyer stoot.

Werk dus doelgerig daaraan om dinge uit te skakel wat jou lewe ongelukkig maak of versuur. Hanteer opgehoopte spanning en stres. As jy begin voel dat dinge vir jou begin baie word en jy gespanne begin optree, is dit tyd om na jouself om te sien. Gaan ontspan, bederf jouself ’n bietjie deur in jou be­sige program tyd in te ruim om lekker te bad of te gaan oefen, of miskien sommer net ’n lang ent op ’n mooi plek te gaan stap. Jy weet mos wat is medisyne vir jou siel. Sorg dat daar genoeg “helder punte” in jou dag of week is waar jy kan “her-laai”. Dit is nie ’n luukse om so iets te doen nie, dit is nood­­saaklik. Op die manier het jy die kans om rustig te word en die negatiewe dinge uit jou lewe uit te skakel.

Onder sommige Christene is daar ook die gewoonte om seker tye van die dag af te sonder vir meditasie en “stilword”. Dit is tye waar jy heeltemal ontspan en aan niks besonders dink nie. Jy sit net stil en kry ’n bietjie perspektief op die dag en alles wat gebeur het. Dink rustig oor alles na. Die beste tyd daar­voor is ’n uur of wat voor jy gaan slaap. Dit sal jou sommer help om beter te slaap ook. (Daar is natuurlik spesifieke tegnieke vir ontspanningsmeditasie wat nie hier bespreek word nie. Tree met ’n sielkundige in verbinding om jou te help om daar-die tegnieke aan te leer indien jy belangstel.)

“Christus is nou die enigste kragbron van my lewe … My eie swakheid leer my om heeltemal op Christus se groot krag staat te maak” (2 Kor. 12:9, 10, p. 596). In 2 Korintiërs 12 vertel Paulus hoe hy teen sy eie swakhede en swaarkry worstel. Sodra hy vir die Here wil werk, is dit of Satan hom bydam en pimpel en pers slaan. ’n Mens sou byna, as jy na Paulus kyk, kon sê dat as hy op ’n skip geklim het, het dit gesink; as hy in ’n dorp ingestap het, het hulle hom uiteindelik óf met klippe halfdood gegooi of met swepe halfdood geslaan. ’n Paar maal, in verskil­lende lande, was hy in die tronk. (Lees gerus maar Paulus se ge­skie­denis in Handelinge.) Satan het dit vir hom moeilik gemaak, waar hy ook al gegaan het.

Ons moet nie verwag dat dit met ons makliker sal gaan nie. Jy sal miskien besluit om jou lewe beter in te rig en elke dag meer te leef soos Jesus wil. Jy sal jou selfgesprek positiewer probeer maak en God deel van die gesprek maak. Maar Satan sal hom ook in jou selfgesprek kom inwurm. Gedurig sal hy daardie ou negatiewe gedagtes maar weer saai. Hy sal wal gooi en probeer keer dat jy uiteindelik die mens word wat God wil hê jy moet wees. Dit is Satan se werk en dit doen hy die graagste en die beste. Verwag dat Hy jou gaan probeer pootjie en moenie dat dit jou mismoedig maak nie. Paulus het mos vir ons die antwoord gegee. As jy swak voel, gee dit jou al die rede om te besef dat jy sonder die Here eintlik nie verder kan nie. Gaan soek by Hom jou krag. Sy genade sal vir jou ge­-noeg wees. Daaroor meer in die volgende hoofstuk.

Skrywer:  Prof Jan van der Watt

Om as Christen hoop te verloor of handdoek in te gooi beteken om die deur in God se gesig toe te slaan. 1 Petrus 5:7 (p. 775) sê nie verniet nie: “Neem al die dinge waaroor julle julle           bekommer of wat julle omkrap na God toe, want Hy self is die Een wat vir julle sorg.” Die lewe is nie sonder versoekings wat ons wil wysmaak dat ons nie kan cope nie. Petrus verduidelik:

In die geestelike stryd moet julle op en wakker wees. Julle het ’n gevaarlike vyand, die duiwel. Hy loop rond soos ’n honger leeu wat iemand soek om te verskeur. As hy julle aanval, moet julle met julle geloof in die Here terugveg. Moe­nie toelaat dat hy julle geestelike fondamente skud nie … Hy sal vir julle al die krag gee wat julle nodig het … (dele uit      1 Pet. 5:8 en verder, p. 776).

Moenie die Here onderskat nie. Dit klink nou na ’n van­self­sprekende opmerking, maar dit is baie soos ’n troubelofte. Baie mense sê: “Tot die dood ons skei,” maar skei voor die dood. Wat hulle sê en wat hulle doen, is twee verskillende dinge. So sal alle Christene vir jou sê dat die Here kan help, maar laat hulle net in ’n krisis kom, dan is dit ’n ander storie. Dan wag jy tevergeefs – so tussen die woede- en depressie-aanvalle deur – vir daardie persoon om tekens daarvan te toon dat hy darem ook ’n Christen is.

H.G. Wells vertel ’n storie om dit te illustreer. Daar was ’n baie goeie leraar in New York wat met mense gewerk het wat deur die lewe gestamp is. Sy eie lewe was mooi georganiseer. Hy het altyd, nadat die mense hulle krisisse en probleme voor hom uitgestort het, gesê: “Liewe vriend, gaan praat met die Here daaroor. Hy sal kan help.”

Soos die lewe nou maar is, land hy toe ook eendag in ’n krisis. Toe hy nie meer weet wat om te doen nie, stap hy maar by die kerk in en buig sy hoof: “Here … ” begin hy.

Skielik hoor hy ’n stem: “Wat is dit, my seun?” Die volgende dag tel van sy lidmate hom dood in die kerk op. Sy hart het glo gaan staan.

Hiermee wou Wells illustreer dat dinge waaroor ons maklik praat soms maar net praat is. As ons agterkom dat die Here regtig daar is, skok dit ons byna uit ons geloof. Die rede is omdat ons te min van God verwag. Om die waarheid te sê, ons dink nie Hy is regtig daar of stel regtig in ons lewe en kri­sisse belang nie. Daarom is godsdiens vir baie mense meer ’n las as ’n vreugde. Hulle dra swaar aan hulle gewete omdat hul­le dinge sê wat hulle nie bedoel nie.

Om te sê jy moet die Here nie onderskat nie is een ding. Om die Here regtig nie te onderskat nie is ’n ander. Hierdie “ding” sal jy net regkry as jy nie net sê die Here is daar nie, maar dit weet en Hom toelaat om ’n rol in jou lewe te speel.

Gebed verander jou

omdat God dinge verander

Gebed is die hartslagaar van die gelowige wat in die lewe moet en wil cope. As daardie slagaar toetrek of nie meer werk nie, begin die mens geestelik duiselig raak en versmoor.

• Gebed is die plek waar ek ontdek dat ek nie alleen is nie. God is dáár en in sy genade is Hy ook dáár vir my. Ek hoef nie in die lewe alleen staande te probeer bly nie. Ek het al die rede in die wêreld om die Here te vertrou en dinge van Hom te verwag. Luister wat staan in Psalm 42:1(p. 912): “Soos ’n bokkie in die woestyn wat dors is vir water, so het ek ’n vurige verlange om by U te wees, God! Net soos wat ’n bokkie sonder water doodgaan, gaan ek dood as ek nie by U is nie. Ek wil heeltyd net by U wees.” Soos water ’n bokkie in die woestyn lewendig kan hou, so sal die teenwoordigheid van die Here in jou lewe jou ook lewendig hou.
• Gebed is ook die plek waar ek perspektief op my eie lewe kry. Daar, op die skoot van God, ontdek ek wat regtig belangrik is en wat nie. As ek in sy oë kyk en my versoek rol oor my lippe, sal ek weet of dit is wat Hy wil hê of nie. Op die manier word my eie wil ook al meer in ooreenstemming met die wil van God gebring. Ek kan tog nie op sy skoot sit en dinge vra wat ek weet Hy nie van hou nie en buitendien nie vir my sal gee nie. As ek dus valse doelwitte najaag, sal ek dit in my ge-sprek met God agterkom. So sal ek geslyp word om die regte dinge na te jaag, en deur dit te doen ook nie deur die gevoel oorweldig word dat ek nie kan cope nie.
• Maar as ek so op God se skoot sit, weet ek ook dat Hy my nie in die steek sal laat nie. Hy gebruik elke ding wat in my lewe gebeur, of dit goed of sleg is, om sy doel te bereik. “Alles wat met elkeen van ons gebeur wat God liefhet, werk tot ons beswil uit” (Rom. 8:28, p. 497). Dit gee my ook spesiale perspektief op my lewe en help my cope. ’n Krisis is mos ’n snaakse ding. Dit is byna of iemand ’n donker doek oor jou kop gooi. Alles word skielik duister en jy kyk net hier voor jou vas. Al wat jy dink en praat, is net die krisis. Omdat die donker doek van die krisis oor jou kop lê, kan jy nou ook nie juis verder kyk as jou krisis nie. Maar juis op daardie oomblik wanneer jy so in jou eie krisis vasgespin is en gevaar loop om moedeloos te word, maak God die verskil. Van een ding kan jy seker wees: God kyk nie net in jou krisis vas nie. Hy kyk reeds in jou toekoms en sorg dat dit wat nou met jou gebeur ook tot jou eie beswil sal uitwerk. In jou krisis weet jy nog nie waarheen alles gaan lei nie, maar God weet. As jy God dus vertrou, sal jy ook moed hou … en cope.
• Gebed is ook die plek waar ek my hart kan uitpraat en met God kan worstel. Dit is om dinge wat soos dorings in my hart en gemoed vassteek uit te kry en voor God te lê. Filippense 4:6-8 sê juis dat as iets ons pla, moet ons met God daaroor gaan praat. Ons moet in vertroue daaraan vashou dat Hy die beste weet. Dit sal die las van ons skouers afneem, wat natuurlik sal beteken dat ons makliker sal kan cope. Daarom sê die skrywer van Psalm 56 (p. 929): “As ek begin bang word, Here, besluit ek net daar om op U te vertrou. U sal my help. Ek prys God vir sy belofte dat Hy my sal help. Op Hom vertrou ek sonder om bang te wees … Ek prys God omdat Hy my sal help. Ek loof die Here. Hy hou sy woord.”
• Wat doen dit aan ’n mens om te weet die Here is daar en jy kan op hom vertrou? Hoor wat Paulus op so ’n vraag antwoord:

Tog dra ek ’n baie waardevolle skat hier binne-in my: die krag van die Gees wat elke dag by my is …

Ek kry dikwels swaar, maar ek raak nooit mismoedig nie.

Ek weet nie elke dag presies wat ek moet doen nie. Tog is ek nooit radeloos nie.

Ek word vervolg, maar ek weet God los my nooit al-  leen nie.

Soms word ek onderstebo geloop, maar ek staan elke keer weer op. Ek bly nooit lê nie (2 Kor. 4:7 en verder, p. 576).

Tot dusver is baie klem gelê op die feit dat ’n mens eintlik die skep­per van jou eie lewe en die waarmaker van jou eie drome is. Maar waar is die plek van God in jou lewe? Die Russe het ’n baie ou spreuk: “Hoop op God, maar probeer jou bes.” In Spreuke 21:31 (p. 1099) staan: “Ons kan hard werk en elke dag goed beplan, maar sonder die Here is alles tevergeefs.” God leef nie ons lewe namens ons nie, maar ons kan nie ons lewe suksesvol leef sonder Hom nie. God gee vir ons die vry­heid om ons lewe te leef en keuses te maak soos ons wil. Die rede is eenvoudig. Daar is eintlik nie baie sin in liefde wat nie die vryheid van keuse ken nie. God dwing ons nie, maar lei en vergesel ons. Hoewel ek deur my keuses my lewe vorm, wil God graag deel van daardie keuse wees. Hy wil graag in­spraak hê en raad gee in my selfgesprek. So help Hy om my lewe te vorm. ’n Mens kan jou dit so voorstel:

’n Man bly alleen in ’n woonstel. Hy skop maar elke aand sy skoene in die sitkamer uit en los sy baadjie op die bank. So leef hy slordig, maar rustig in sy woonstel. Dan trou hy. Na die witte­brood trek sy vrou in en wat hoor hy toe sy baadjie op die bank en die skoene in die sitkamer bly lê?

“Ou man, ’n baadjie en skoene hoort in die kas. Wil jy dit nie asseblief bêre nie?”

Die man moet nou besluit of hy na sy vrou wil luister of nie. Let mooi op: dit is sy keuse; sy vrou pluk nie die koekroller uit en wiks hom tot in die kas nie. Net so gee God raad en lei ons. Hy weet die beste en dit is goeie raad, maar ons volg dit dikwels nie. Tog forseer Hy ons ook nie. Ons moet kies.

Deur die keuses wat ons maak, sluit ons God dikwels uit ons lewe uit. As dinge dan skeef loop, is ons vinnig om God in te roep om te kom sorg dat dinge weer reggemaak word. Wat ons nie besef nie, is dat God nie werk soos ’n fee of towe­naar nie. Hy sal waarskynlik van jou verwag om self die gemors reg te maak, maar hierdie keer onder sy leiding en met gehoor­same en oop ore. Dit is wat bedoel word as gesê word dat God nie ons lewe vir ons leef nie. Ons is nie marionette nie. Ons is mense. Daarom behandel God ons nie soos marionette nie, maar soos mense.

Die voorreg om mens te wees veronder­stel verantwoor­delikhede; elke situasie stel jou voor ’n keuse, elke keuse voor die vraag na wat jy gaan kies; elke keuse voor die vraag na wie jy gaan luister.

Om dus te sê dat jy die skepper van jou lewensituasie is be­­teken nie om God uit te sluit nie, maar vir die Christen be­­teken dit juis om God in te sluit. Hy word die begeleier en ge­spreks­genoot in jou selfgesprek. Daar waar jy vir jouself vertel hoe die lewe is en wat jy moet doen, moet God by wees en sy opinie moet tel. Maar dit beteken ook dat jy nie die ver­ant­woor­de­likheid om jou lewe te leef op God sal afskuif nie. Jy moet nie in die versoeking val om God te blameer vir die vuil rin­ge op jou kraag as jy nie jou nek gewas het nie.

Die voorreg wat Christene dus het, is om saam met Jesus te kan droom, maar nie net te kan droom nie, maar ook te kan lééf. Luister net wat sê Paulus in Kolossense 3:1-2 en 16 (p. 656, 657, 659):

… (T)oe julle Christene geword het, het julle saam met Christus ’n nuwe lewe gekry. Tree asseblief nou op soos mense wat saam en vir die Here leef. Julle moet al meer so leef dat Jesus daarmee tevrede sal wees. … Spandeer liewer al julle tyd aan dinge wat vir Jesus belangrik is. Dink daaroor na, praat daaroor en doen dit! Onthou, julle waardes het verander toe julle Christene geword het …  Julle het ’n nuwe lewe gekry … Jesus moet uit julle hele lewe straal. Of julle praat of iets anders doen, Jesus moet daarin gesien kan word … En dit kan alleen so wees as julle alles doen asof Jesus elke tree saam met julle gee.

’n Christen se lewe hoef nooit sonder drome te wees nie, want jy kan saam met Jesus droom. Hy gee vir ons die kans om nuut te begin. Hy gee ook vir ons ’n doel in die lewe, naam­lik om ’n verskil in die wêreld te maak soos Hy dit gedoen het. ’n Mens maak nie net ’n verskil as jy iemand belangrik ge­word het of as jy soveel sukses be­haal het dat jy nie al jou geld kan tel nie. Nee, jy maak ’n groot verskil as jy vir iemand anders dié Jesus wys saam met wie jy jou lewe leef. Dit doen jy deur jou glimlag, jou mooi woor­de, jou skoon gedagtes.

Daarom moet ons miskien weer ’n keer na ons drome kyk. Wie wil ons in ons drome groot maak? Myself of die Here? Die Bybel sê dat ons die Here op sy gelukkigste maak as ons droom daar­van om in die manier waarop ons teenoor ander op­tree ’n verskil te maak; ja, so ’n verskil te maak dat hulle  Jesus in jou raak sien en beter leer ken.

Wat is die mooiste droom wat ons kan droom?

Sou dit nie miskien ’n goeie idee wees nie om te begin droom van Jesus wat na jou kyk met ’n mooi glimlag,’n glimlag wat vertel van die mooi wyse waarop jy vir Hom leef. ’n Glimlag omdat daar in jou lewe liefde in plaas van haat is; ’n glimlag in plaas van ’n frons; mooi woorde in plaas van vernietigende kritiek; vergifnis in plaas van wrok; hulp in plaas van vernie­tiging; deursettingsvermoë in plaas van tou opgooi.

Het jy al ooit gedroom dat jy so wil wees? Droom dit en wees dit, want dit is ’n droom wat nie alleen jou lewe van ’n dor woestyn in ’n feëtuin sal verander nie, maar ook ander se lewe sal verfraai. Die droom, sê die Bybel, lê nie buite ons be­reik nie; tog is dit die mooiste droom wat jy kan najaag. Onthou, die beste manier om daglig te spaar is om dit te gebruik, ver­al om jou drome te verwesenlik.

As Christene het ons natuurlik ’n verdere voorsprong. As ons regtig voel ons het misluk en dat ons nie verder kan nie, is Jesus se helpende hand altyd daar. Hoor wat sê Jesus:

“Voel julle moeg vir hierdie lewe?

“Knak julle knieë onder al die probleme en verant­woorde­likhede wat julle moet dra?

“Het julle godsdiens leeg geword sodat dit julle geestelike dors nie meer les nie?

“Kom dan na My toe! Ja, kom wy jou lewe aan My toe.

“By My sal jy weer die sin van die lewe ontdek …

“Kom ontdek watter vreugde dit bring om te leef soos God wil hê jy moet leef. Dit is nie moeilik om so te leef nie; om die waarheid te sê, as jy so begin leef, sal jy agterkom hoe lek­ker die lewe regtig kan wees” (dele uit Matt. 11:28-30, p. 51-52).

Iemand wat by die fontein van lewende water drink, sal nie dors word nie. Iemand wat struikel, sal nie val nie; nie as die Here naby is nie.

Bly positief, selfs te midde van dit wat vir jou na mislukking lyk. Iemand wat positief ingestel is, sal altyd die beste van ’n saak probeer maak, selfs al tref die slegste hom. Die optimis bly altyd ’n liggie sien waar daar miskien nie eers meer ’n kers is nie. Waarom moet die pessimis egter altyd hardloop om dit dood te blaas?