Do not look for trials and assume extreme penances but learn to accept the myrrh of suffering sent by God, for when accepted lovingly, these bring joy – Johannes Tauler

Aanneming

Teologies is aanneming die optrede van God waardeur gelowiges deel van God se familie word met al die voorregte en verpligtings van ‘n familielid. Reeds in Jesaja 43:6 – 7 lees ons: Bring my seuns van ver af, my dogters van die uithoeke van die aarde af, elkeen wat na my Naam genoem word, elkeen wat Ek geskep het tot my eer, wat Ek gevorm het, wat Ek gemaak het.

Volgens die Nuwe Testament is alle mense van nature sondaars: ons was van nature kinders van toorn (Efesiërs 2:3 – Direkte vertaling). Maar in 1 Johannes 3:1 lees ons: Kyk watter groot liefde die Vader aan ons bewys het: Hy noem ons kinders van God. Die aanneming waardeur ons van kinders van toorn na kinders van God verander word se oorsprong is God se liefde en die fondament waarop dit rus is Jesus Christus.

In God se geliefde Seun word sondaars uitverkies deur God die Vader om sy kinders te wees (Efesiërs 1:4 – 6). Hierdie aanneming is deur Jesus Christus verseker. Deur sy dood en opstanding het Hy die sonde en die dood vernietig. Deur Hom voldoen ons aan die vereistes van kindskap. Christus is die Hoof van hierdie “nuwe verbond” as sy middelaar en waarborg. Ons is nou mede-erfgename met Hom. God gee aan hulle die Gees wat hulle tot kinders van God maak (Romeine 8:15). Die inwonende Heilige Gees verseker gelowiges dat hulle waarlik kinders van God is en stel hulle in staat om God as Vader aan te spreek.

Aanneming is ‘n voordeel wat God se kinders reeds geniet, maar die volle omvang van hierdie voordeel word eers besef met ons opwekking uit die dood.

One flower never makes a spring – Chinese spreekwoord.

‘n Disputasie

[Disputasie = debat, redestryd – HAT]

“’n Disputasie oor die krag en doeltreffendheid van die aflaatstelsel.” Hierdie is die volle titel van wat algemeen as Martin Luther se 95 stellings bekend staan. Die vorm van hierdie dokument is deur die akademiese praktyk van destyds bepaal. Die disputasie was ‘n welbekende instelling. Dit was ‘n debat gevoer volgens aanvaarbare reëls. Die onderwerp is deur die hoof disputant gekies. Geen student se akademiese opleiding is as afgehandel beskou voordat hy hom nie suksesvol in so ‘n debat verdedig het nie. Dit was die gebruik om die onderwerp wat bespreek sou word in ‘n reeks tesisse of stellings uiteen te sit. Hulle het dan die basis vir die argument gevorm.

Die skrywer verklaar homself gereed om sy stellings teen enigeen te verdedig. So ‘n akademiese dokument, een van honderde, is die disputasie wat vir ons geskiedkundig van groot belang was. Hierdie stellings is op Allerheiligedag (All Saints’ Day) gepubliseer – 31 Oktoner 1517. Hulle was bedoel vir die Unuversiteitsmense en nie vir die algemene publiek nie. Ook die manier waarop hulle gepubliseer was, was akademies – hulle was op die deur van die Church of All Saints – ook bekend as die Kasteelkerk – vasgespyker. Dit was die gewone plek waar sulke aankondigings aangebring is. Dit was die voorloper van die swartbord van die latere Duitse universiteite.

Hierdie stellings was in Latyn geskryf – baie van die publiek sou dit nie verstaan het nie. Hoekom juis hierdie dag? Dit was die algemene dag vir sulke publikasies – Allerheiligedag. Dit was ook die dag waarop die kosbare aandenkings/ reliekwie (Rooms-Katoliek) ten toon gestel is. Dit was dus die dag waarop almal aan die aflaatstelsel gedink het.

Maar die stellings en hulle gevolge was nie tot Wittenberg beperk nie. Tot Luther se verbasing sirkuleer hulle deur die hele Duitsland. Binne twee maande is drie uitgawes van die Latynse teks gedruk. Kopieë is na Rome gestuur. Uitgawes in Latyn en Duits was vinnig beskikbaar. Luther se tydgenote het die publikasie van die stellings as die begin van die Hervorming gesien.

As ons hierdie stellings deurlees, moet ons twee feite in gedagte hou:

• Op hierdie stadium was Luther nog ‘n toegewyde Katoliek. Hy het geen vermoede gehad van hoe ver hy innerlik reeds van die onderrig van die Katolieke Kerk afgewyk het nie. Sy teenstanders het, beter as Luther self, die betekenis van hierdie “akademiese protes” verstaan.
• Die doel van die disputasie was om die onderwerp van boetedoening en die aflaatstelsel te bespreek. Luther het die kerk daarvan beskuldig dat hulle die stelsel gebruik het as ‘n kwytskelding van sondes. Die stelsel hou verband met die sakrament van boetedoening. Luther sien dit as ‘n bron van inkomste.

It is a reading age, a preaching age, a working age, but it is not a praying age.—C.H. Spurgeon

Emosies

Meeste studies sê dat daar sewe basiese menslike emosies is: woede, angs, verrassing, vertroue, hartseer, vrees en liefde. ‘n Kombinasie van basiese emosies kan na sekondêre emosies lei. Jy kan gewoonlik die betrokke emosie raaksien deur op gesigsuitdrukkings te let.

Wat gebeur met ons emosies as alles deur ‘n lewensveranderende ontmoeting met Christus gefiltreer word? Ons haal dikwels gedeeltes soos Romeine 12:1 – 2 aan wat sê dat ons verander moet word deur ons denke te verander. Maar bekering raak nie net ons denke nie – dit het ‘n impak op elke deel van ons. Op watter manier word ons emosies verander, genees en hervorm as ons Jesus ontmoet?

• Woede – Jesus het woede geken – toe Hy die tempel gereinig het, was Hy kwaad en hartseer. As ons kyk na die oorsake van sy woede kry ons ‘n leidraad tot die verskil van Jesus. Hy was kwaad ten behoewe van ander. Die geldwisseling en koop van duur offers was ‘n betekenisvolle probleem vir baie arm mense. Woede na ‘n Jesus ontmoeting sal minder oor myself gaan en meer oor wat met ander besig is om te gebeur. Dit skuif van ‘n fokus na binne na ‘n bewustheid na buite wat ongeregtighede raaksien.
• Ons luister na Jesus se voorskrif: Moet julle dus nie oor môre bekommer nie, want môre bring sy eie bekommernisse. Elke dag bring genoeg moeilikhede van sy eie (Matteus 6:34). Moenie vir jou oor die toekoms bekommer nie. Doen vandag wat jy moet doen.
• Die dissipels kon nie voorspel wat Jesus sou doen nie. Toe die moeders hulle kindertjies na Jesus bring, aanvaar hulle dat Jesus nie deur hulle gepla wou word nie. Hulle was verkeerd. Toe 5000 mense honger was, aanvaar hulle dat Jesus hulle sou wegstuur. Verkeerd. As gelowiges weet ons dat as ons swaarmoedig oor die toekoms is, mag ‘n verrassing net om die draai wees.
• Dit is ‘n emosie wat ons dikwels weer moet aanleer as ons Jesus begin volg. Slegte voorafgaande ondervindings lei tot suspisie en skeptisisme. Deel van ons reis met Jesus is dat Hy ons van bitterheid en twyfel moet losmaak. Ons moet met volle vertroue die doel wat Hy vir ons het aanvaar.
• Dit is gewoonlik die gevolg van verlies. Jesus het gehuil (Johannes 11:35). Snaaks, want hy staan op die punt om Lasarus uit die dood op te wek. Hoekom huil Hy? Hy huil, want al die ander mense was hartseer. Hy wil nie hê dat ons alleen moet huil nie. Dit is steeds so. As Jesus se kinders huil, ontdek hulle hulle trane is met syne gemeng.
• Die wêreld lyk vir ons bedreigend. Ons is bang om alleen te wees … tot ons ontdek dat ons nooit werklik alleen is nie. As ek weet ek is nie alleen nie, skep ek moed.
• Almal soek liefde. Sonder liefde kan ons nie buite onsself uitreik en ander liefhê nie. Dan hoor ons die goeie nuus van die evangelie: Ons het lief omdat God ons eerste liefgehad het (1 Johannes 4:19).

Wat leer ons hieruit? Ons moet toelaat dat ons emosies deur God beïnvloed word. Hy het ons lief; Hy reis saam met ons.

“As I walked out the door towards my freedom, I knew that if I did not leave all the anger, hatred and bitterness behind, that I would still be in prison.” – Nelson Mandela

Psalm 27 (3)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

6:7 – 12:

Hier kry ons ‘n totale ommekeer –  van ‘n uitdrukking van vertroue na dringende gebed.

⁷Luister tog, Here na my stem wanneer ek roep,

Wees my genadig en antwoord my.

Hierdie drie pleidooie is natuurlik in gebede – veral aan die begin van ‘n gebed. Die logika is eers luister (dit kom eerste, maar is nie genoeg nie). Daarna volg roep en antwoord. Die pslamis soek ook ‘n demonstrasie van die Here se genade. Dit kom in die antwoord.

⁸My hart eggo u woorde: “Julle moet my teenwoordigheid opsoek!

U teenwoordigheid, Here, soek ek op.

Die psalmis hoor ‘n innerlike stem wat vir hom sê dat hy die Here se teenwoordigheid (letterlik = gesig) moet opsoek. Dit geld vir al die mense. Hy verklaar dan: Ek het dit gedoen en doen dit steeds.

⁹Moet u gesig tog nie vir my verberg nie, moet u dienskneg nie in woede wegwys nie.

U was my Helper, moet my nie verstoot of verlaat nie, God wat my red.

Die eerste beeld herinner aan ‘n koning wat sy onderdaan se pleidooi verwerp. Net so stuur die Here die persoon wat bid weg. In woede beklemtoon dat die Here se gesig verborge is. Die tweede beeld is waar die psalmis stilstaan en die Here hom verlaat – soos ‘n vriend wat wegloop as jy sy ondersteuning dringend nodig het.

¹⁰Selfs al verlaat my pa en my ma my, die Here sal my aanneem.

Ons verwag dat ons familie, veral ons ouers, aan ons toegewy sal wees as ons aangeval word of  as ons aangekla word dat ons iets verkeerd gedoen het. Verlating deur my ouers is ‘n beeld van total verlating.

¹¹ Here, leer my u pad, lei my op ‘n gelyk pad, omdat ek vyande het.

Om my die pad te leer, mag beteken dat die Here ver is, maar om my op die gelyk pad te lei, beteken dat Hy langs my staan. Let op dat hierdie pad die Here se pad is en dat dit gelyk is.

 ¹²Moet my nie aan my teenstanders uitlewer nie, want vals getuies het teen my opgestaan, en hulle blaas geweld aan.

Die psalmis het vyande. Hy vra vir optrede. Hulle kyk met slegte bedoelings na hom. Hy stel dit duidelik wat die Here moet doen: Hy moet hom nie aan sy teenstanders uitlewer nie. Hier sien ons ook wat die psalmis se probleem is. Hulle lewer vals getuienis en blaas geweld aan.

27:13 – 14:

Soos in vers 1 – 6 kry ons hier weer ‘n stelling van vertroue.

¹³As ek darem nie geglo het dat ek die goedheid van die Here sal beleef in die land van die lewendes nie

As gebruik die psalmis om die werklikheid van vertroue te impliseer. Hy glo in die goedheid van die Here. Dit beteken hy glo in die Here as die een wat aan hom ‘n lang lewe in plaas van ‘n vroeë dood en vryheid van vyande in plaas van onderdrukking sal gee.

¹⁴Wag op die Here! Wees sterk en hou moed, ja, wag op die Here

Die psalm eindig met drie opdragte. Wag op die Here beteken dat die psalmis na die Here kyk om op te tree. Daarom kan hy sterk wees en moed hou. Hy is nie bang nie. Hierdie opdragte kry ons ook aan Josua en sy mense toe hulle Kanaän ingetrek het. Wat duidelik is, is dat hierdie nie ‘n opdrag aan die psalmis is waarin hy alleen staan nie. Die Here se beloftes is aan die opdrag gekoppel – die beloftes wat ons vroeg in die psalm gekry het.

In die volgende blog gaan ons na die teologiese implikasie van hierdie psalm kyk.