It is easy to bring a man to the river of regret, but you cannot make him drink the water of repentance. —C.H. Spurgeon

Aristoteles en verandering

Aristoteles het die verskillende maniere waarop verandering plaasvind, ondersoek. Hy sê dat die woord “oorsaak” te vaag is – ons moet meer spesifiek wees. Hy gebruik ‘n beeldhouwerk as voorbeeld. ‘n Beeldhouwerk begin as ‘n klip. Dit het geen vorm nie. Hoe word hierdie steen in ‘n pragtige beeld verander? Aristoteles noem dan verskillende oorsake:

• Die materiële oorsaak. Dit wat die beeldhouer gebruik om sy werk te skep – die klip.
• Die formele oorsaak. Dit idee wat die kunstenaar het voordat hy sy beeld skep. Hy het ‘n skets of selfs net ‘n idee in sy kop. Hy volg daardie bloudruk om sy beeld te maak.
• Die doeltreffende oorsaak. Die is die een wie se werk die verandering teweegbring. In ons geval is dit die beeldhouer.
• Die finale oorsaak. Dit mag in hierdie geval wees om die keiser se paleis of tuin te versier.
• Die instrumentele oorsaak. Dit is die instrumente wat die beeldhouer gebruik om die klip in ‘n standbeeld te verander – beitels en ‘n hamer. Die instrumente is die middele waarmee verandering teweeggebring word.

Rome het gesê dat die instrumentele oorsaak vir geregtigheid/vryspraak die sakramente is – die doop en boetedoening. Die Hervormers, daarenteen, sê dat die instrumentele oorsaak vir ons geregtigheid nie die sakramente is nie, maar geloof. Geloof is die enigste instrument wat ons aan Christus verbind deur wie ons geregtigheid ontvang.

 “Abandonment to God is the fruitful way to experience good under God. It means relinquishing ‘our way.’ It means not being angry or resentful when things do not go our way. It means that in God’s hands we are content for him to take charge of outcomes. And in that posture we make way for him to occupy our lives with us, and achieve what is best for us and for others far beyond anything we can even imagine.” – Dallas Willard

Die struktuur van die gemeente

Struktuur is nie die oorsaak van groei nie, maar die struktuur kan bepaal hoe vinnig en hoe groot jy sal groei. Daar is geen duidelike organisatoriese struktuur in die Nuwe Testament nie. God gee aan ons breë beginsels en nie eng reëls nie. Daar is geen volmaakte struktuur nie.

Ons kry twee algemene beginsels:

• God wil hê dat ons die gemeente moet organiseer rondom die doel waarvoor Hy die kerk geskep het.
• God wil hê dat ons die gemeente om die gawes wat Hy aan lidmate gegee het, moet organiseer.

Wat is die voordele om die gemeente te struktureer volgens die gawes van die lidmate?

• Dit folkus die gemeente op bediening en nie op instandhouding nie. As ons organisasie oorbeklemtoon, kan ‘n gemeente sy fokus op bediening verloor. Jy moet bediening maksimaal uitbou en instandhouding tot die minimum beperk. Rick Warren sê dat as gemeentes helfte van hulle vergaderings stop, sal die gemeente meer doeltreffend wees. As jy groot vrugte wil hê, moet jy jou bome snoei. Dieselfde geld vir bediening: as jy groot resultate wil hê, moet jy fokus.
• Dit gebruik talent beter. Bevry mense om te doen dit waaarmee hulle goed is. Hoe meer suksesvol mense is, hoe meer ongeduldig word hulle met betekenislose vergaderings. Komitees bespreek wat hulle wil hê ander mense moet doen; bedienings doen dit.
• Dit bou moraal. Hoekom? Bediening is meer vervullend as instandhouding.
• Dit laat toe vir spontane groei. As mense sien dat daar iewers ‘n tekortkoming in die gemeente is, openbaar hulle dikwels daarmee hulle gawe. Moenie dit as kritiek sien nie; besef dat hulle net hulle passie openbaar.
• Dit bevorder groei. Die struktuur sal so kreatief wees as wat jy dit toelaat om te wees. As jy mense toelaat om uit te brei, het jy ‘n kreatiewe gemeente. As jy burokrasie het, gaan die kreatiewe mense jou gemeente verlaat. Hulle gaan na ‘n plek waar hulle toegelaat sal word om te ontwikkel.
• Die verseker meer doeltreffende besluitneming. Gemeentes mors dikwels baie tyd op kleinlike dinge. In kleiner gemeentes berus die besluit dikwels op die gewildheid van die spreker. Negatiewe persone het dikwels baie mag in klein gemeentes. Die negatiefste persoon word toegelaat om ‘n idee dood te maak.

‘n Eenvoudige struktuur is meer stabiel. Hoe ingewikkelder ‘n struktuur is, hoe makliker breek dit. Hoe vereenvoudig jy die struktuur van jou gemeente?

• Verminder die aantal vergaderings.
• Verminder die aantal items waaroor jy stem.
• Laat bedienings toe om hulle eie besluite te neem.
• Laat jou begroting jou prioriteite bepaal. Hoe jy jou geld en energie spandeer, bepaal wat in die gemeente belangrik is.

A dead thing can go with the stream, but only a living thing can go against it – G.K.Chesterton

Hoe verduidelik ons verskille in die Skrif?

As jy parallelle verslae van iets het, verwag jy dat hulle moet ooreenstem, veral as jy sê dat hulle deur die Heilige Gees geïnspireer is. Ons weet dat God verskillende skrywers gebruik het om dieselfde gebeure neer te skryf. Hierdie skrywers kan die gebeure uit hulle eie perspektief beskryf met hulle eie literêre styl. Tog verwag ons ooreenstemming in die substans van dit wat neergeskryf is.

In die vroeë kerkgeskiedenis was daar al pogings om die evangelies te harmoniseer. Veral in Matteus, Markus en Lukas word dieselfde gebeure beskryf en hulle stem nie ooreen in elke klein besonderheid nie. Hoeveel engele was by Jesus se graf op die dag van sy opstanding? Op watter dag het Jesus en sy dissipels die paasmaal in die bovertek geëet?

Sommige teoloë voel dat hierdie verskille wel verduidelik kan word. Ander teolioë, daarenteen, voel dat hulle glad nie verduidelik kan word nie. Hulle voel ons moet net aanvaar dat daar verskille is. Dit sal dan die aanspraak op inspirasie deur die Heilige Gees as vals bewys.

Daar is ‘n paar baie moeilike gedeeltes in die Skrif. Selfs geleerdes is nie altyd gelukkig met die antwoorde wat gegee word om die verskille te verduidelik nie. In die oorgrote meederheid van gevalle kan hierdie verskille met mekaar versoen word.

If Christianity was something we were making up, of course we could make it easier – C. S. Lewis

‘n Nuwe soort apologeet

[Apologeet is ‘n verdediger van ‘n geloof, veral die Christendom.]

Apologetiek ondersoek die redelike basis vir die Christelike geloof en hanteer die algemene besware wat mense teen die Christelike geloof het. C. S. Lewis het gesê dat alle Christene apologete is. Die vraag is nie of ek ‘n apologeet is nie, maar watter soort apologeet ek is.

Geskiedkundig word apologete as arrogant gesien – onwillig om te luister en nie ingestel op verhoudings nie. Dit is die stereotipe van iemand wat vasberade is om ‘n argument te wen – meganies, arrogant en sonder empatie. Ware apologete moet die verstand en die hart aanspreek. Hy is ook nie die een wat al die praatwerk doen nie – sy eerste taak is om te luister.

Tim Muehlhoff stel vier vrae voor om te oorweeg as jy ‘n gesprek met iemand van ‘n ander geloof voer.

1. Wat glo die persoon?

Wie antwoord voor hy die vraag gehoor het, is dwaas en kom in die skande (Spreuke 18:13). Meeste apologete voel dat hulle meeste van die praatwerk moet doen. Hulle sukkel met “agenda-angs” – ‘n angs om alle punte oor te dra. Begin deur te luister en vind uit wat die ander persoon werklik glo.

2. Hoekom glo hierdie persoon?

Ons oortuigings en passie het gewoonlik ‘n geskiedenis wat ons kan terugvoer na die invloede van die familie, persoonlike ondervindings en invloedryke persone. Hy stel ‘n paar moontlike vrae voor: Hoekom dink jy so? Wie het jou oor hierdie sake beïnvloed? Watter boeke/flieks het jou perspektief gevorm? Stem jou en jou ouers se perspektief ooreen?

3. Waar stem ons saam?

Vergelyk, as voorbeeld, die Bybel en die Koran. As ons dit doen, sien ons tot ons verbasing dat beide gelowe waarde aan sekere sleutelvrae heg: Hoe is God? Wie is Jesus? Wat is ons verantwoordelikheid teenoor die armes? Wat is die rol van Gebed? Is daar ‘n finale oordeel? Net so sal ons in gesprekke van mense wat van ons oor geloof verskil, sekere punte kry waaroor ons saamstem.

4. Gegrond op hierdie kennis, hoe moet ek verder gaan?

Met al die kennis tot jou beskikking, is die groot vraag: met hierdie persoon op hierdie tyd en onder hierdie omstandighede, wat is die een ding wat ek moet sê? Let wel: nie drie of vier dinge nie, maar een ding.

Watter soort apologeet is jy? Een wat weghardloop van die taak om oor jou geloof te praat? Jy is steeds ‘n apologeet – een wat ondoeltreffend is en onwetend ‘n boodskap uitstuur wat nie juis help nie. Miskien is jy een wat gou in ‘n argument betrokke raak. Miskien is daar beter modelle om te oorweeg. Hulle begin met luister.