You cannot live a perfect day without doing something for someone who will never be able to repay you – John Wooden

Gee my wysheid (9)

Matthew Henry (1622 – 1714) het ‘n kommentaar oor die hele Bybel geskryf. Uit hierdie massiewe werk het ‘n boek (Grant Me Wisdom) verskyn wat Henry se werk maklik toeganklik vir die moderne leser maak. Ek gaan ‘n hele aantal blogs aan hierdie werk wy.

Hou vas aan die geloof

 Het julle die Heilige Gees ontvang deur die wet van Moses te onderhou of deur die evangelie te glo? Is julle dan so sonder begrip? Julle het met die Gees begin; wil julle nou in eie krag eindig? (Galasiërs 3:2 – 3).

Paulus praat hier met die mense wat die geloof in Christus aanvaar het, maar nog steeds probeer om versoening deur goeie werke – die werke van die wet – te kry. Hulle hou nie vas aan die versoening soos ons dit in die evangelie kry nie – soos hulle wel geleer is. Verskeie dinge bewys die fout wat hierdie mense maak.

Jesus Christus het mens geword en is tussen hulle gekruisig. Hulle het die leer van die kruis geken – Paulus en ander leermeesters het dit aan hulle verkondig. Hulle het die sakrament van die nagmaal ontvang. Paulus verwys ook na die ondervinding wat hulle gehad het van die werking van die Heilige Gees in hulle. Hy vra vir hulle hoe hulle dit alles gekry het – deur die werke van die wet te doen of deur die evangelie te glo. As hulle eerlik wees, sal hulle erken dit was deur die evangelie te glo.

Hulle het goed begin. Dit word van hulle verwag om verder te groei na volwassenheid. Die goeie werke was nie ‘n verbetering op die evangelie nie – dit was ‘n verdraaiing daarvan. Hulle het die gevaar geloop om die evangelie heeltemal te verloor.

Paulus het die Heilige Gees aan hulle bedien; hy het wondere onder hulle gedoen. Hulle het baie goed besef dat dit die gevolg van geloof en nie as gevolg van goeie werke was nie. Daar was dus geen verskoning vir hulle nie – die leer was duidelik.

We are all influenced by a desire of praise – Cicero

Vergifnis en vertroue

Rick Warren sê dat daar ‘n besliste verskil tussen vergifnis en vertroue is. Vergifnis hoef nie verdien te word nie, maar vertoue moet verdien word. Daarom vereis vertroue tyd – dit gebeur nie oornag nie. Vergifnis beteken nie dat vertroue onmiddellik herstel word nie. Vergifnis se fondament is genade; vertroue se fondament is werke. Jy verdien vertroue.

Moenie self wraak neem nie, geliefdes, maar laat dit oor aan die oordeel van God. Daar staan immers geskrywe: “Dit is my reg om te straf; Ek sal vergeld,” sê die Here (Romeine 12:19).

Christene moet vertrou dat God diegene wat hulle verontreg het, sal straf. Christene moet vergifnis vir hulle eie geestelike gesondheid beoefen.

Vergifnis is jou aandeel – of hulle nou reageer of nie, of hulle daarvoor vra of nie; of hulle selfs agterkom dat hulle vergifnis nodig het of nie. Jy vergewe vir jou onthalwe. Maar om ‘n verhouding te herstel, vereis meer as vergifnis. Dit vereis berou en ‘n herstel van vertroue … en baie tyd. Om nie te vergewe nie, is net so goed jy wond jouself.

As jy gegriefd is, maak dit jou meer seer as die persoon teenoor wie jy bitter is. Terwyl jy jou nog bekommer oor iets wat jare gelede gebeur het, het die ander persoon al lankal daarvan vergeet. Jou verlede is verby en kan jou slegs seermaak as jy daaraan vashou. God wil hê dat ons op Hom moet vertrou en sien hoe Hy iets goeds daaruit bring.

Ons weet dat God alles ten goede laat meewerk vir dié wat Hom liefhet, dié wat volgens sy besluit geroep is (Romeine 8:28)

Labor is a craft, but perfect rest is an art –  Abraham Heschel.

Psalm 19 (4)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

Teologiese implikasies

Tradisioneel is aanvaar dat hierdie psalm God se natuurlike openbaring en sy spesiale openbaring langs mekaar sit. Dit moet egter toepaslik verstaan word.

1. Die hele konsep van openbaring was ‘n poging om die probleme van post-Verligtings denke op te los. Nie een van die twee dele van die psalm praat in terme van openbaring nie. Die eerste deel praat van aankondiging en verklaar. Die hemel openbaar nie iets wat verborge was nie. Dit vestig die aandag op iets wat nog altyd daar was. In die tweede deel kry ons ook nie die openbaring van waarhede wat nie in die natuur bekend is nie.
2. Die Christelike leer beklemtoon dat algemene openbaring nie voldoende is nie. Verse 2 – 7 impliseer dit op ‘n verskillende manier. Hier word die aandag op die hemele gevestig. Die hemele getuig van God se heerlikheid, maar ook van hulle eie heerlikheid. Vers 8 – 12 gee nooit voor om iets behalwe die heerlikheid van God se onderrig te beklemtoon nie.

Gelukkig dat hy in God se wet twee dinge oor God se wil geleer het:

1. God verwag van ons gehoorsaamheid.
2. As ons ongehoorsaam was, verwag hy van ons berou en bekering.

Daarom erken die digter dat hy gesondig het; pleit hy dat God hom tog nie sal straf vir verborge sondes. Hy spreek die wens uit dat wat hy sê en wat hy dink vir God aanneemlik sal wees. Ten slotte noem hy God: Here, my Rots en my Verlosser.

Baie Christene word gepla deur skuldgevoelens. Hulle is bekommerd dat hulle dalk onwetend sonde gedoen het, iets goeds gedoen het met verkeerde motiewe, iets halfhartig aangepak het of iets wat hulle veronderstel was om te doen, nagelaat het. Ons skuldbesef lei ons na Christus en help ons om reg te lewe. Ons moet egter nie daardeur lamgelê word of vol vrese wees nie. God se vergifnis is allesomvattend en finaal – Hy vergewe ons selfs vir die sonde waarvan ons nie eers bewus is nie.

Onkunde oor wat die natuur en die wet van God sê, bring verwydering tussen God en mens; kennis van hulle openbarings oor God se majesteit en oor sy wil maak die verhouding tussen gelowiges en God rotsvas.

Dit is belaglik om te beweer dat die heelal toevallig ontstaan het. Die orde, verweefdheid en betroubaarheid van die natuur is genoeg bewys dat dit alles kom uit die hand van ‘n Skepper wat intiem betrokke is by sy skepping. Ons moet hierdie dinge raaksien en God dank vir die skoonheid wat Hy geskep het, maar ook vir die waarheid omtrent Homself wat Hy daardeur aan ons openbaar. Paulus verwys na hierdie psalm waar hy verduidelik dat almal van die Here weet omdat sy bestaan en mag deur die natuur geopenbaar word (Rom 1:19 – 20). Elkeen wat na die natuur om hom kyk, moet tot geloof in die liefdevolle Skepper kom. Die mees wanhopige en tragiese mense op aarde is dié wat sê dat daar geen God is nie.

Ons dink dikwels aan God se gebooie as reëls wat ons verbied om vrolik te wees. Hier sien ons net die teenoorgestelde: sy gebooie maak ons vry, beskerm ons, maak ons verstandig  en bring vreugde en lig in ons lewens. Dit is omdat God se gebooie ons riglyne en lig op ons pad is en nie kettings aan ons hande en voete nie. Hulle maak ons bedag op dinge wat ons kan benadeel, maar wys ook vir ons hoe om suksesvol te wees en lei ons dan na sukses.

There are three things that if you do not know, you cannot live long in this world: what is too much for you, what is too little for you, and what is just right – Swahili spreekwoord.

Geestelike groei

Dallas Willard (Renovation of the Heart) sê dat net soos daar ‘n wêreld antagonisties teenoor God gevorm word ons hervorm kan word om meer soos Christus te wees. Ware en diep verandering is moontlik. Geestelike transformasie gebeur veral deur drie belangrike faktore:

• Die werking van die Heilige Gees.
• Die gewone probleme en versoekings van die lewe.
• Die geestelike dissiplines.

As ons in ons lewe met God wil groei en as ons diegene om ons wil help om ook te groei, moet ons leer hoe hierdie faktore ons vorm en dan, deur die alles, vir Jesus ja sê.

1. Die Heilige Gees

Geestelike transfotmasie is nie ‘n doen-dit-self projek nie. Want sonder My kan julle niks doen nie (Johannes 15:5). Jesus gaan verder en sê: Met die een wat in My glo, is dit soos die Skrif sê: Strome lewende water sal uit sy binneste vloei (Johannes 7:38). In Galasiërs 5:22 – 25 praat Paulus van die vrug van die Gees. Paulus sê ook dat die Heilige Gees vir gelowiges geestelike gawes gee wat hulle bemagtig om ander te bemoedig, op te bou en te dien. Daarom kan ons aanvaar dat die rol van die Heilige Gees sentraal staan in die transformasie van ‘n mens se lewe.

2. Die gewone lewe

Die Heilige Gees klap selde sy hande en die mens is verander. Die Gees loop en werk saam met mense net daar waar hulle is. Daarom speel die probleme en versoekings van ons alledaagse lewe ‘n belangrike rol in ons geestelike transformasie. So moet ons saamleef met dom besluite wat ons geneem het, met die proses van veroudering in ‘n kultuur wat jeug beklemtoon. My broers, julle moet bly wees wanneer allerlei beproewings oor julle kom, want soos julle weet, as julle geloof die toets deurstaan het, stel dit julle in staat om te volhard. En die volharding moet end-uit volgehou word sodat julle tot volle geestelike rypheid kan kom, sonder enige tekortkoming (Jakobus 1:2 – 4). Ons swaarkry en versoekings, as ons ons aan die Heilige Gees oorgee, kan plekke word waar ons die Vader ontmoet en verander word om meer soos sy Seun te wees.

3. Geestelike dissiplines

Daar is baie maniere waarop ons plek vir die Heilige Gees kan maak, sodat Hy ons kan verander. Tradisioneel staan hierdie gewoontes as die geestelike dissiplines bekend. Dit gaan nie hier oor om God se guns te wen of om ons gewetes te sus nie.  Hulle is konkrete maniere om vir God se uitnodiging om Hom te volg “ja” te sê. Lees ons die evangelies is dit duidelik dat God dikwels van hulle gebruik gemaak het. Dink maar aan diisplines soos gebed, vas, afsondering, diens, ens.

Lees ons die Nuwe Testament is dit opvallend dat dit baie duidelik is oor sy visie van ‘n veranderde lewe onder God se direkte heerskappy. Ons sê ja vir Jesus deur ons aan die Heilige Gees oor te gee, toe te laat dat die daaglikse swaarkry ons vorm en deur Jesus te volg in die geestelike dissiplines wat Hy beoefen het.