The saints are like to iron, which by use is somewhat worn and diminished, but by lying still, unoccupied, is eaten more with rust and canker.  — Heinrich Bullinger

Die tien gebooie (4)

[Ek gaan ‘n hele aantal blogs aan Eksodus spandeer. Ek maak onder andere van “Exalting Jesus in Exodus” (2014) vanTony Merida gebruik.]

Ons kom nou by die tien gebooie self. Ons gaan hulle nie volledig behandel nie – ‘n volledige reeks hieroor is op die webblad beskikbaar

Vir elke gebod moet ons twee vrae vra:

• Wat beteken die gebod?
• Wat leer die gebod ons van God?

• Die Eerste Gebod

Jy mag naas My geen ander gode hê nie.

Hierdie gebod aanvaar dat daar net een ware God is. Dit hanteer die probleem van die menslike hart: afgodery. Almal aanbid iemand of iets. As ons daardie iemand/iets in God se plek plaas, is dit afgodery. Afgode verwys nie net na die heidense afgode nie, maar ook na afgode in die harte van mense. Hulle sal ons nooit bevredig nie; net God kan die menslike hart bevredig. Wat leer ons van God in hierdie gebed? Hy is ‘n jaloerse God – Hy deel nie sy heerlikheid met ander nie.

• Die Tweede Gebod

Jy mag nie vir jou ‘n beeld of enige afbeelding maak van wat in die hemel daarbo of op die aarde hieronder of in die water onder die aarde is nie. Jy mag hulle nie vereer of dien nie, want Ek, die Here jou God, eis onverdeelde trou aan My. Ek reken kinders die sondes van hulle vaders toe, selfs tot in die derde en vierde geslag van dié wat My haat, maar Ek betoon my liefde tot aan die duisendste geslag van dié wat My liefhet en my gebooie gehoorsaam.

Beelde is mensgemaakte voorwerpe; hulle is onpersoonlik, kragteloos – hulle kan nie hoor of praat nie; hulle is dood. Weereens word God se jaloesie en oppermag hier beklemtoon. Hier kry ons ook vermelding van ‘n liefdevolle God. ‘n Liefdevolle God is die fondament waarop alles anders gebou word.

• Die Derde Gebod

Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die Here sal die een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.

Die fokus in hierdie gebod is die Naam van die Here. Dit het dus te doen met alles wat met sy Naam verband hou. God moet gewaardeer word; Hy is die hoogste eer waardig. God het self sy Naam vir Hom gegee. Jy mag sy Naam nie misbruik nie. Dit beteken nie net om nie God se Naam te gebruik nie. Mense wat sê dat hulle sy volgelinge is, moet sy Naam verheerlik deur te leef op ‘n wyse wat Hom eer. Dit beteken ook ons Mag nie God se Naam valslik of betekenisloos gebruik nie. Ons kry dit byvoorbeeld in aanbidding waar mense woorde sing sonder om eers aan God te dink. As Christene dra ons sy Naam. Op hierdie wyse is sy reputasie aan ons verbind – ons moet dus vir Hom en sy heerlikheid leef.

• Die Vierde Gebod

Sorg dat jy die sabbatdag heilig hou. Ses dae moet jy werk en alles doen wat jy moet, maar die sewende dag is die Sabbat van die Here jou God. Dan mag jy geen werk doen nie, nie jy of jou seun of jou dogter of die man of vrou wat vir jou werk, of enige dier of die vreemdeling by jou nie. Die Here het in ses dae die hemel en alles daarin gemaak, die aarde en alles daarop, die see en alles daarin. Op die sewende dag ht Hy gerus, en daarom het die Here dit as ‘n gereelde rusdag geheilig.

Die basis vir hierdie gebod is die skepping. Dit beskryf hoe God die hemel en aarde gemaak het en toegerus het. Ons kry hierdie gebod ook in Deuteronomium 5:12 – 15. Daar word dit aan die uittog uit Egipte verbind – God se voorsiening om Israel uit Egipte te bevry.

Die fokus in hierdie gebod is op rus, onthou en aanbid. Ons moet God se skepping en sy verlossing uit Egipte onthou – God se skeppings- en verlossingswerk Die vroeë kerk het die eerste dag van die week gekies as hulle dag vir rus en aanbidding. Dit hou natuurlik verband met Jesus se opstanding. Net soos die verlossing uit Egipte die hart van die Ou Testamentiese Sabbat was, net so is die Sondag die herinnering van die verlossing deur Jesus Christus. Jesus het die rus vir diegene wat in Hom glo, verkry. Ons kan stry oor die dag, maar nie oor die beginsel nie – dit is God se gawe aan ons.

Daar is nog iets wat ons moet raaksien: Ses dae moet jy werk. God het ons gemaak om te werk. As jy tydens die week hard werk, verdien jy ‘n rusdag.

Wat leer ons in hierdie gebod van God? Hy is ‘n God wat werk en rus; Hy is die Skeppergod; Hy is die ewige God; Hy is die God wat verlos.

“A half-truth masquerading as the whole truth becomes a complete untruth.” – J.I. Packer,

Die Messias

In 1742 nader ‘n groep welsynsorganisasies in Dublin vir Handel om vir hulle ‘n werk te komponeer vir ‘n konsert, Hulle wou geld insamel om mans wat weens skuld in die tronk was, vry te laat. Hulle sou verseker dat Handel ‘n redelike kommissie kry. Hy begin die Messias op 22 Augustus 1741 komponeer. Binne  ses dae was Deel I voltooi. Na nog nege dae was deel II klaar en na ‘n verdere nege dae Deel III. Na nog twee dae was die orkestrasie voltooi. Tydens hierdie tyd het hy selde sy kamer verlaat en feitlik niks geëet nie.

In 24 dae het hy 260 bladsye gekomponeer. Toe hy klaar was met die Halleluja-koor sê hy: “Ek dink ek het die hele hemel voor my gesien – en die grootte God.” Maar die uitvoering van die stuk veroorsaak baie polemiek. Jonathan Swift (die skrywer van Gulliver’s Travels en toe deken van die St Patrick katedraal) was hewig ontsteld en het sy musikante verbied om aan die uitvoering deel te neem. Die premiere was op 13 April 1742 in die Fishamble Street Musick Haal. Dit was ‘n sensasie. Meer as 700 mense woon dit by. Die aanvraag vir kaartjies was so groot dat die mans gevra is om nie hulle swaarde te dra nie. Die vrouens mag ook nie hoepels in hulle rokke gedra het nie. So kon hulle ‘n verdere honderd mense in die saal kry. Hulle samel 400 pond in en daarmee kon hulle 142 mans uit die tronk vrylaat.

Handel se beroemste werk spruit voort uit sy bereidwilligheid om ‘n organisasie wat welsynswerk in ‘n tronk gedoen het, te help.

You can safely assume that you’ve created God in your own image when it turns out that God hates all the same people you do. -Anne Lamott

Die tien gebooie (3)

[Ek gaan ‘n hele aantal blogs aan Eksodus spandeer. Ek maak onder andere van “Exalting Jesus in Exodus” (2014) vanTony Merida gebruik.]

In die vorige blog het ons na Israel se roeping gekyk. Ons kyk nou na God se heiligheid.

(ii) Die heiligheid van God

[Eksodus 19:7 – 25]

Moses het vir die leiers van die volk alles vertel wat die Here hom beveel het. Die volk antwoord soos een man: Alles wat die Here gesê het, sal ons doen. Ons sal gou agterkom dat hulle hierdie belofte verbreek het. God sê dat Hy in ‘n donderwolk sal kom en dat die volk sal hoor as Hy met Moses praat.

Die volk moes hulle eers reinig vir hulle ontmoeting met God. Met dagbreek die derde dag verskyn God met donderslae, weerligte en ‘n donker wolk op die berg. Daar was die klank van ‘n ramshoring en die berg het gebewe. En die mense? Hulle het gebewe. Die mense moes na die voet van die berg toe gaan, maar mag nie aan die berg geraak het nie. Die hele berg was gehul in rook. God het in vuur daarheen afgekom. God roep Moses na die top van die berg. Die volk moes nie na Hom gekyk het nie, want dan sou hulle gesterf het. Ook die priesters moes op ‘n afstand bly. Dan sê God vir Moses om af te gaan en vir Aäron te gaan haal. God is besig om vir hom as hoëpriester voor te berei.

In die Nuwe Testament is Moses saam met Elia, drie dissipels en Jesus op die berg van verheerliking. Daar was ook ‘n wolk en daar sê God dat Jesus sy geliefde Seun is en dat hulle na Hom moet luister. Om ons na die heiligste plek te lei, het ons ook ‘n Hoëpriester deur God gekies: Jesus Christus. Ook ons moet in ontsag en eerbied staan voor God se heiligheid. As Nuwe Testamentiese gelowiges kan ons deur Jesus Christus in die teenwoordigheid van God kom. Jesus Christus is die Middelaar van die nuwe verbond. Laat ons wat ‘n onwankelbare koninkryk ontvang het, dan nou dankbaar wees. Laat ons God dankbaar dien met eerbied en ontsag, soos Hy dit wil, want ons God is ‘n verterende vuur (Hebreërs 12:28 – 29). Deur Christus is ons nou op die berg.

Moses is toe af na die volk toe om alles vir hulle te gaan sê. Moses en die volk was nou gereed om die tien gebooie te ontvang. Dink altyd aan die heilige God wat hierdie woorde gespreek het. Hy is ontsagwekkend in sy heiligheid en tog verbasend in sy genade. Hy het in vuur afgekom, maar Hy het ons ook op arendsvlerke gered. Sy gebooie is  ‘n goddelike gawe van ‘n genadige God wat red. Moenie die God wat vir ons die tien gebooie gegee het, miskyk nie. Ons God praat. Sien ons ons behoefte aan Hom en sy woord?

In die volgende blogs gaan ons na die gebooie self kyk.

Tolerance isn’t about not having beliefs. It’s about how your beliefs lead you to treat people who disagree with you – Tim Keller

Gehoorsaamheid is ons beste getuienis.

In Titus 2 gee Paulus raad aan ouer mans, ouer vroue, jonger mans en jonger vrouens. Die raad aan elke groep verskil, maar daar is tog ‘n gemeenskaplike tema: Paulus moedig hulle tot buitengewone gehoorsaamheid aan al word daar na alledaagse dinge verwys.

Buitengewone gehoorsaamheid in gewone omstandighede is belangrik.

1. Ons alledaagse gehoorsaamheid is ons beste getuienis

As ons kyk na die waardes in Titus 2:1 – 6 is daar ‘n paar wat ons vandag as oud-modies sou beskou – dinge soos selfbeheer en onderwerping. Ons mag nog dink dat selfbeheer goed is, maar ons leef dit nie uit nie. Onderwerping? Ons kultuur loof diegene wat hulle harte volg en hulle nie aan konvensies steur nie. Wat dit beteken is dat as mense leef soos Paulus hier aanbeveel, sal die wêreld dit raaksien … en dit aantreklik vind as dit uitgeleef word. Dit is hierdie alledaagse gehoorsaamheid – in ons huwelik en werk en skool – wat God verheerlik en sy genade aan die wêreld demonstreer.

2. Die beste getuienis vir die evangelie gebeur deur die alledaagse

Paulus was ‘n sendeling. Sy lewe was vol dramatiese opofferings. So as hy opdragte aan Titus gee, sou ‘n mens dinge soos “Gee al jou geld weg” of “Verlaat jou huis en gaan verkondig die evangelie oorsee,” verwag. Maar hy hanteer die alledaagse gebeurtenisse by die huis. Jou Christenskap word ten beste gemeet deur daardie verhoudings wat niemand sien nie. Vir baie mense is dit ‘n skrikwekkende gedagte. It is the mark of a hypocrite to be a Christian everywhere but home (Robert Murray M’Cheyne). Wonderbaarlike krag kom deur gewone trou.

3. Buitengewone gehoorsaamheid vloei direk uit die evangelie

Nadat Paulus die voorbeelde van alledaagse gehoorsaamheid genoem het, sê hy: Die genade van God wat verlossing bring, het immers aan alle mense verskyn.  Dit voed ons op om die goddelike leefwyse en wêreldse begeerlikhede te laat vaar en met selfbeheersing, opregtheid en godsvrug in die teenswoordige wêreld te leef (Titus 2:11 – 12). Wat gee aan ons die krag om ‘n goddelike leefwyse te leef? Die genade van God gee aan ons die krag om ons rug op die sonde te draai.

Ons moet opwaarts kyk na die heerlikheid van God; ons moet terugkyk na die prys wat Hy vir ons betaal het; ons moet vorentoe kyk na wat Hy met ons wil doen.