There will three effects of nearness to Jesus, all beginning with the letter h—humility, happiness, and holiness. Charles Spurgeon

Hoe moet ons Die Handelinge van die Apostels verstaan?

Ons gaan voort met Mel Lawrenz se blogs oor Understanding the Bible.

Ons sal nie Handelinge reg lees as ons dit slegs as ‘n klomp geskiedkunige besonderhede sien nie. Dit is ‘n voortsetting van wat sy nie-Joodse skrywer, Lukas, in sy evangelie begin het. In die evangelie het Lukas alles geskryf van wat Jesus gedoen het tot by sy hemelvaart. Hy begin hierdie boek deur onder andere te sê: Voordat Hy in die hemel opgeneem is, het Hy deur die Heilige Gees bevele gegee aan die manne wat Hy as apostels uitgekies het. Die hoofspelers in hierdie verhaal is die apostels (insluitende Paulus) en die Heilige Gees. Handelinge is die verhaal van die Heilige Gees wat Jesus se volgelinge aanmoedig, bemagtig en lei op ‘n sending wat die wêreld sou verander.

Om Handelinge reg te verstaan, moet ons Lukas se doelwit in gedagte hou: om te vertel hoe die evangelie van Jesus Christus uit die beperking van Judea en Galilea breek en oor die gebied om die Middellandse See versprei en hoe dit die skeiding tussen Jood en heiden afbreek – dit word ‘n universele beweging. Dit is nie ‘n biografie van Petrus en Paulus nie – die fokus is op die verspreiding van die boodskap van Jesus en die maniere waarop mense dit aanvaar of verwerp het.

Lukas skryf nie hier ‘n handboek oor die funksionering van die kerk nie. Ja, Handelinge 2 beskryf vir ons gesonde geestelike toewyding. Hulle het hulle heelhartig toegelê op die leer van die apostels, die onderlinge verbondenheid, die gemeenskaplike maaltyd en die gebede (2:42). Handelinge sê vir ons wat gebeur het en nie wat moet gebeur nie. Daar is geen kerkgeboue in Handelinge nie; ons verkoop nie meer ons grond en besittings nie. Die leierskapstruktuur van die vroeë kerk het met verloop van tyd ontwikkel. Daar is ook nie ‘n voorskrif oor hoe gereeld ons nagmaal moet gebruik nie.

Handelinge is nie ‘n lys van formules en beleid nie. Dit beskryf die dinamiese en dikwels onvoorspelbare beweging van die Gees van God in die tydperk van die apostels. Miskien is hier ‘n belangrike les vir ons: die lewenskragtigheid van die kerk is die gevolg van die teenwoordigheid en aktiwiteit van die Heilige Gees soos gelowiges deel van hierdie dinamiese beweging word.

Die struktuur van Handelinge kan as “immers uitwaarts” beskryf word. Daar is die uitstorting van die Heilige Gees in Jerusalem op pinksterdag. Daarmee saam kry ons ook die bemagtiging van die apostels. Met Petrus se besoek aan Kornelius versprei die evangelie na die heidense wêreld. Dan kry ons die bekering van die vyandige Paulus en sy drie groot sendingreise. So val die een grens na die ander totdat dit uiteindelik in Rome, die setel van die Romeinse Ryk, kom.

Vandag sien ons steeds die siklus van Handelinge wathomself herhaal: verkondiging, vervolging, verspreiding. Gelowiges moet verstaan dat hierdie siklus in die verlede ook gebeur het en wat dit alles beteken.

Knowledge of biblical doctrine is to the soul as an anchor to the ship, that holds it steady in the midst of the rolling waves of error, or the violent winds of persecution. —Thomas Watson

Die oorwinningslied van Debora en Barak

Hoe doen God sy werk in hierdie wêreld? In hierdie lied in Rigters 5 leer ons vier waarhede hieroor.

1. As die leiers lei, loof die mense die Here (5:1, 9, 14 – 18)

Julle moet die Here prys, want leiers het opgetree in Israel, die volk het hulle aangemeld vir die oorlog. Met ander woorde: geseënd is diegene wat in geloof na vore kom en veg. Sy sonder selfs spesifieke stamme uit vir hulle deelname of gebrek aan deelname. Efraim, Sebulon en Issaskar was nie bang nie – hulle was getrou en het hulle lewens gewaag. Gilead en Dan doen niks nie.

In die kerk is daar baie mense  wat net bly sit of by die skepe bly (5:17), in plaas daarvan dat hulle veg. Dink maar aan Adam in Genesis 3. Hy was passief en het nie betrokke geraak nie. God het aan Adam die verantwoordelikheid gegee  om sy vrou te dien en te beskerm. Maar toe die slang kom, staan Adam net daar – hy wag om te sien wat gaan gebeur. Die grootste versoeking vir meeste mense is nie om die verkeerde te doen nie, maar om niks te doen nie. Die kerk is nie vol slegte mense nie,  maar baie bly soos Dan by die skepe. Want leiers het opgetree (5:2).

2. God vervloek toeskouers

 Julle moet vir Meros vervloek, julle moet sy inwoners sonder genade vervloek, want hulle het nie vir die Here kom veg nie, nie vir Hom teen die dapper vegters kom veg nie (5:23). Debora is teleurgesteld in Gilead, maar sy vervloek vir Meros. Meros het nie iets sleg gedoen nie hulle het net niks gedoen nie. Hierdie is baie ernstig: God vervloek hierdie mense wat niks doen nie. Om toeskouer te wees, beteken nie net dat jy nie beloon word nie, maar dat jy vervloek word. Dit is nie genoeg om net eredienste by te woon nie. Onthou: Jesus het nooit gesê: “Kyk met aandag na My nie’: Hy het gesê: “Volg My.”

3 God sal eendag alles wat verkeerd is, reg maak

Sisera se ma kyk deur die venster en vra waarom Sisera so talm om terug te kom Haar hofdames stel haar gerus: hulle buit was groot en hulle is besig om dit te verdeel. Intussen lê Sisera in ‘n tent – doodgemaak deur ‘n vrou. Sisera, wat sy lewe lank vrouens onderdruk en mishandel het, word deur ‘n vrou doodgemaak. God sien alles raak; Hy sal alles wat verkeerd is, regstel.

3. Al wat God verlang is gehoorsaamheid

Jael, die huisvrou, steek vir Sisera weg toe hy vir Barak gevlug het. Hy raak aan die slaap en Jael slaan hom met ‘n tentpen deur die slaap van sy kop (4:21). Sy gebruik nie ‘n wapen nie, maar ‘n huishoudelike item. Hierdie is ‘n les wat ons gereeld in Rigters kry: God verslaan magtige tiranne met swak instrumente. Dit is nie Barak of Debora wat Sisera doodmaak nie, maar ‘n eenvoudige vrou waarvan ons nooit weer lees nie. God werk in hierdie wêreld deur ons beskikbaarheid en nie deur ons vermoë nie.

Daarom kon Debora sing: Geseënd is Jael … meer geseën as al die vroue. Jael het haar beperkings gehad, maar sy was beskikbaar. God bring verlossing in die wêreld deur mense wat gehoorsaam is.

Everyone wants a revolution. No one wants tot do the dishes – kennisgewing in klooster.

Geloof waag

[In my persoonlike Bybelstudie is ek besig met Die Brief van Jakobus. Ek maak onder andere van “Exalting Jesus in James – Christ Centered Exposition” gebruik. In hierdie gedeelte maak ek van die direkte vertaling in die Interliniêre Bybel gebruik – CUM]

In Jakobus 2:25 – 26 kry ons ‘n voorbeeld van geloof en die ontvanger van “skandalige” genade – Ragab, die prostituut. Wat leer ons van Ragab?

• Sy was die ontvanger van “skandalige” genade
• Sy het die soewereine God gevrees en aanbid
• Sy waag alles om sy heerlikheid te versprei.

In Jakobus 2:21 – 23 het ons gekyk na Abraham as voorbeeld van opregte geloof wat tot werke oorgaan. Nou sê Jakobus: En is Ragab, die prostituut, nie ook soortgelyk uit werke geregverdig … nie? Jakobus kom nie hier met ‘n nuwe waarheid na vore nie – hy gee net vir ons ‘n nuwe voorbeeld.

Ons is almal met die verhaal van Abraham bekend, maar nie noodwendig met dié van Ragab nie. Ons lees haar storie in Josua 2. God se volk maak hulle klaar om die beloofde land te verower. Die eerste groot stad wat hulle teëkom was Jerigo. Josua besluit om verkenners na Jerigo te stuur. In Jerigo beland hulle in die huis van Ragab, die prostituut. Die koning van Jerigo het verneem dat daar verkenners in sy stad is en soek hulle. Ragab steek hulle weg en stuur die koning se manne op ‘n dwaalspoor. Sy sê vir die verkenners: Niemand het nog moed teen julle nie, want julle God, die Here, is God, bo in die hemel en onder op die aarde. Daarna laat sy hulle met ‘n tou deur die venster afsak en hulle ontsnap.

Ragab het die verkenners beskerm – as hulle gevind was, sou hulle beslis doodgemaak word. Toe Josua en sy manne Jerigo ingeneem het (Josua 6) word Ragab en haar huishouding gespaar. Hoekom praat Jakobus van hierdie prostituut in die Nuwe Testament. Daar is drie redes daarvoor:

1. Sy was die ontvanger van “skandalige genade

Dink aan die teenstelling tussen Abraham en Ragab, Abraham was die patriarg van die Joodse volk, ‘n vriend van God en ‘n groot leier; Ragab was ‘n prostituut in ‘n heidense nasie. Tog is sy ook geregverdig. Dit herinner aan die Moabitiese vrou, Rut, in Jesus se geslagsregister. Volgens Matteus 1:5 was Ragab Rut se skoonmoeder. Dit is genade wat skok, want dit reik na die onwaarskynlikste lewens en stort genade uit.

Almal van ons is eintlik ontvangers van “skandalige” genade. God maak ons deel van sy familie ten spyte van al ons sondes. Hoe is dit moontlik? Deur Jesus Christus se kruisdood.

2. Sy vrees en aanbid die soewereine God

Onthou Ragab se woorde aan die verkenners: Niemand het nog moed teen julle nie, want julle God, die Here, is God, bo in die hemel en onder op die aarde (Josua 2:11). Ragab het nie baie inligting gehad nie; alles was net hoorsê – stories wat sy gehoor het van God se mense wat deur die Rooisee geloop het en deur God verlos is van vreemde leërmagte. Die bietjie wat sy gehoor het, het sy geglo. Sy weet God is God in die hemel en op die aarde; sy weet dat Hy soewerein oor alles is; sy besef dat sy teenoor Hom aanspreeklik was. Sy is gehoorsaam, want sy glo in God. As ons in God glo, is ons bereid om alles te waag.

3. Sy waag alles vir die verspreiding van God se heerlikheid

As die koning van Jerigo sou agterkom dat die Israelse verkenners in Ragab se huis was, sou sy en haar familike onmiddellik tereggestel word. Haar lewe hang aan ‘n draadjie. Daarom verskyn haar naam ook in die gallery van geloofshelde (Hebreërs 11:31). Is sy ‘n held omdat sy die rituele nagekom het of weens haar godsdienstige aktiwiteite? Nee, sy is ‘n geloofsheld, want sy het haar lewe gewaag en alles op die spel geplaas vir die Here. Sy vertrou Hom; sy waag alles; sy gaan direk teen die kultuur om haar in. Sy waag alles sodat God se volk Jerigo kon inneem en God so verheerlik word. En Jakobus sê dat sy geregverdig is vir dit wat sy gedoen het.

Is ons gewillig om te waag in gehoorsaamheid aan God se woord omdat ons die soewereine God, wat ons met sy “skandalige” genade verlos het, eer en aanbid? Is ons gewillig om teen die grein van die kultuur om ons in te gaan? Is ons bereid om te waag om God se Naam te verheerlik?

To err is human; to forgive is divine – Alexander Pope.

Denke gebaseer op vrees teenoor denke gebaseer op geloof

Ons leef in vrees. In die proses vergeet ons soms hoe geloof lyk. Ons soek iets konkreet, iets seker, ‘n soort absolute sekerheid. Hierdie vrees-gebaseerde omgewing het selfs die kerk geïnfiltreer. Mense wil nie leef op grond van iets wat geloof nodig het nie

Ben Witherington sê dat hierdie kultuur van vrees veroorsaak het dat ons alles en almal wantrou. Daarom dat mense wat verkondig dat jy net moet glo en alles – rykdom en gesondheid – sal regkom,  groot gehore trek. Ongelukkig werk dit nie so nie. Moderne Christene is soos Petrus wat uit die boot klim en op die water loop. In plaas daarvan dat hy sy oë op Jesus gevestig hou, kyk hy af en word bang. Vrees oorwin geloof.

Vandag soek mense ‘n evangelie wat nie te veel geloof van hulle verwag nie – hulle soek ‘n absolute waarborg van verlossing. Dit kry ons nie in die ware evangelie nie.

Om te glo, is om seker te wees van die dinge wat ons hoop, om oortuig te wees van die dinge wat ons nie sien nie (Hebreërs 11:1). Geloof kyk na vore – versekering oor die toekoms en nie sekerheid oor hoe alles gaan gebeur nie. Ons weet wie die toekoms in sy hande hou, maar ons weet nie al die besonderhede wat die toekoms inhou nie. As ons dit geweet het, was geloof nie nodig nie.

Hierdie versekering is genoeg om vir ons ‘n sekere oortuiging van die toekoms te gee. Dit vereis vertroue – vertroue in ‘n betroubare God. God openbaar genoeg van die toekoms om ons te versterk, maar nie genoeg dat dit nie nodig is om elke dag in geloof te leef nie.

Los die vrees-gebaseerde lewe en keer terug na die evangelie – die goeie nuus dat God in beheer is.