Psalm 37 (5)

Psalm 37 (5)

Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

37:27 – 40: Vyfde vergelyking.

²⁷Bly weg van die kwaad af en doen wat goed is, dan sal jy die land altyd bewoon,

²⁸want die Here het die reg lief en sy troue dienaars verlaat Hy nie.

Hulle sal altyd behoue bly, maar die nageslag van die goddeloses sal uitgeroei word.

Draai weg van die kwaad en doen wat goed is, Doen hulle dit sal hulle die land vir altyd bewoon. Dit is nie tydelik nie, maar vir altyd. Die Here wy Hom daaraan toe en tree met gesag op. Hy tree beslissend op in die wêreld en sit nie onaktief. Hoe beoefen Hy daardie gesag? Trou is die woord om dit mee te beskryf. Hy verlaat nie sy troue dienaars nie – hulle leef in sekerheid.

Hulle sal altyd behoue bly, maar die nageslag van die goddeloses sal uitgeroei word.

²⁹Die regverdiges sal die land besit en altyd daarin woon.

Die Here se trou kom nooit tot ‘n einde nie. Hy sal hulle nie uitroei nie. Hier is ‘n waarskuwing oor die nageslag van die goddeloses. Omdat hulle ouers hulle plek in die land verloor, verloor hulle dit ook. Die regverdiges behou die land

³⁰Wat die regverdige prewel, is wysheid, wat hy sê, stem ooreen met die reg.

[Prewel – die Hebreeuse woord verwys na die Joodse gebruik om die Tien Gebooie en ander wette van die Ou Testament gedurig saggies vir hulleself op te sê.]

³⁴Wag op die Here en hou by sy pad, dan sal Hy jou aansien gee om grond te besit. Jy sal toekyk wanneer goddelose mense uitgeroei word.

³⁵Ek het ‘n goddelose mens gesien, ‘n gewelddadige wat gedy het soos ‘n lowerryke inheemse boom

³⁶Maar toe iemand weer daar verbygaan, was hy weg, Ja, toe ek hom soek, was hy nêrens te vinde nie.

³⁷Let maar op ‘n onbesproke mens, kyk maar na ‘n opregte – ‘n vredeliewende mens het afstammelinge;

³⁸Maar oortreders word almal saam uitgedelg, die afstammelinge van goddelose mense word uitgeroei.

³⁹Regverdiges se verlossing kom van die Here – hulle toevlug in ‘n tyd van verdrukking

⁴⁰Die Here help hulle en bevry hulle,

Hy bevry hulle van goddelose mense en verlos hulle, want hulle skuil by Hom.

Die digter beklemtoon meeste van die gedagtes wat hy reeds in die eerste vier vergelykings uitgespel het.

37:27 – 33:

³¹Die openbaring van sy God is in sy hart, sy koers is nie onseker nie.

Die Here se onderrig is in die hart van die regverdige – nie net op sy lippe nie. Dit is in sy innerlike wese geskrywe. Daarom vorm dit hulle lewe – hulle loop die regte pad,

³²Die goddelose lê die regverdige voor en soek ’n kans om hom dood te maak,

³³maar die Here los hom nie in die mag van die goddelose nie

en laat nie toe dat hy veroordeel word as hy voor die regbank staan nie.

Die goddeloses is ‘n bedreiging vir die regverdiges – hulle soek ‘n geleentheid om die regverdige skade aan te doen. Weereens verklaar die psalm dat die Here nie die regverdige in die steek sal laat nie. Die regverdige mag voor die hof staan op een of ander vals aantyging – soos Nabot kan hy gedreig word met die verlies van sy land. Maar die Here sal toesien dat die hof in hulle guns beslis.

Hy spoor weer die gelowige aan om die kwaad te vermy en te doen wat goed is. Die rede wat hy vantevore gegee het, is nog steeds van krag: die Here het die reg lief. Daarom beloon Hy sy troue dienaars deur hulle nie te verlaat nie, die land te laat besit. Hy straf egter die goddelose deur hulle uit te roei. Hierdie keer voeg hy by dat die regverdige wysheid sal bekom as hy sy woorde sal laat ooreenstem met die reg van God en as hy die openbaring van God in sy hart sal bewaar.

37:34 – 40:

³⁴Wag op die Here en hou by sy pad, dan sal Hy jou aansien gee om grond te besit. Jy sal toekyk wanneer goddelose mense uitgeroei word.

Hier is ‘n oproep om op die Here te wag Dit beteken nie jy moet onaktief wees nie, maar die aktiwiteit wat verwag word, is nie om beheer van jou eie bestemming te kry nie. Dit beteken ons moet die Here se weg probeer volg. Dit word deur ‘n belofte gevolg: besitting van die land en om te sien hoe die goddelose mense uitgeroei word.

³⁵Ek het ‘n goddelose mens gesien, ‘n gewelddadige wat gedy het soos ‘n lowerryke inheemse boom

³⁶Maar toe iemand weer daar verbygaan, was hy weg, Ja, toe ek hom soek, was hy nêrens te vinde nie.

Hierdie is ‘n herhaling van die sien wat in vers 34 genoem word wat in die verlede plaasgevind het. Dit wat die psalmis in die verlede gesien het is die basis vir wat die lesers sal sien. Onthou ons het hier met magteloses met armes te doen – skurke en skelms wat genadeloos is. Die een wat skynbaar onaantasbaar was, is weg.

³⁷Let maar op ‘n onbesproke mens, kyk maar na ‘n opregte – ‘n vredeliewende mens het afstammelinge;

³⁸Maar oortreders word almal saam uitgedelg, die afstammelinge van goddelose mense word uitgeroei.

Hier sien ons wat met mense met integriteit gebeur – ‘n vredeliewende mens. Hierdie persoon soek nie net vrede nie, maar tree ook in vrede op en kom sy verbondsverpligtings na. Teenoor hom staan die man wat moeilikheid soek en sy verpligtings ignoreer. Die vredeliewende mens het afstammelinge – dit is net ‘n ander manier om te sê dat hulle die land sal behou en sekuriteit sal geniet.

In vers 36 sien ons die kontras – uitdelging van die oortreders. Hulle het geen afstammelinge nie – geen toekoms nie.

³⁹Regverdiges se verlossing kom van die Here – hulle toevlug in ‘n tyd van verdrukking

⁴⁰Die Here help hulle en bevry hulle,

Hy bevry hulle van goddelose mense en verlos hulle, want hulle skuil by Hom.

Verlossing word versterk deur hulle toevlug in ‘n tyd van verdrukking. Hulp en redding is ander maniere om van verlossing te praat. Wat moet ons doen om verlos en bevry en gehelp te word? Skuil by die Here.

Die digter roep weer die regverdiges op om op die Here te vertrou, eerder as om die goddelose te vrees. Ook in hierdie geval bly die rede wat vroeër gegee is, staan: God red die regverdige uit die mag van die goddelose; Hy laat die regverdige weer opstaan om die land te besit; Hy laat die goddeloses ondergaan; Hy laat hulle verskrompel soos ‘n plant wat geen kos of water kry nie. Daarmee beklemtoon hy: daar is vir die mens wat op God vertrou ‘n toekoms, maar die toekoms van die goddeloses word afgesny.

Psalm 37 (5)

Psalm 37 (5)

Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

37:21 – 26: Vierde vergelyking (37:12 – 26)

¹²Die goddelose soek die ondergang van die regverdige en bedreig sy lewe.

¹³Die Here lag vir die goddeloses, want Hy sien hulle dag kom.

¹⁴Die goddeloses trek die swaard en span die boog om die hulpelose en die armes

dood te maak, om dié wat die regte pad loop, te vermoor.

¹⁵Die goddeloses se swaarde sal hulle eie harte tref en hulle boë sal stukkend gebreek word.

¹⁶Die bietjie van die regverdige is beter as die rykdom van talle goddeloses,

¹⁷want die mag van die goddeloses sal verbreek word,

maar die Here sal die hulp wees van die regverdiges.

¹⁸Die Here sorg vir die lewe van die opregtes,

en wat hulle besit, sal hulle behou so lank hulle lewe.

¹⁹In tyd van nood sal hulle nie verleë staan nie,

in tyd van gebrek sal hulle genoeg hê.

²⁰Die goddeloses sal te gronde gaan, die vyande van die Here sal tot niet gaan;

soos mooi weivelde wat in vlamme opgaan, so sal hulle verdwyn.

²¹Die goddelose leen en betaal nie terug nie, die regverdige kry Hy jammer en help.

Slegte tye is tye wanneer mense moet leen. Dat hulle nie kan terugbetaal nie is die beloning vir hulle goddeloosheid, want om nie terug te betaal nie, het ernstige gevolge. Die Here is die een wat seën of verkleineer. Om die regverdiges te seën, maak mense voorspoedig. Om vervloek te word, maak mense onsuksesvol en onproduktief.

²²Dié wat deur die Here geseën word, sal die land besit;

maar dié wat deur Hom vervloek is, sal uitgeroei word.

²³Die Here bepaal die koers van die mens met wie se pad Hy tevrede is, en Hy ondersteun hom.

²⁴As so iemand val, bly hy nie lê nie, want die Here help hom op.

Die Here verseker dat mense vas kan staan – Hy ondersteun hom, want die Here is tevrede met die pad wat hy loop. Die psalmis is nie onrealisties nie – hy besef dat die regverdiges ook kan val. Maar die regverdiges val nie op so ‘n manier dat hulle nie weer kan opkom nie. Hulle word ook nie uit die land gegooi nie. Die Here neem die hand van die regverdiges wat val en lig hulle op en ondersteun hulle.

²⁵Ek was jonk en ek het oud geword, maar nooit het ek ’n regverdige verlate gesien of dat sy nageslag brood soek nie.

²⁶Hy is altyd vrygewig, hy leen uit sonder rente: met sy nageslag sal dit goed gaan.

Die psalmis het ‘n lewe van ondervinding. Die regverdiges het nie net genoeg vir hulleself nie, en daarom kan hy sekere aankondigings maak. Weereens sal die regverdige die land behou. Hulle kan dus hulle nageslag van kos voorsien. Nie alleen het hulle genoeg vir hulleself nie, maar hulle kan ook vrygewig wees en leen aan diegene wat nie het nie.

Die digter wys hoe God die regverdiges en die goddeloses beloon vir hulle uiteenlopende houdings oor geldsake. Die goddeloses leen geld, en betaal nie terug nie. Die Here se optrede teen mense wat so maak, is vernietigend: Hy vervloek hulle en roei hulle uit. Rykdom is nie die belangrikste ding in die lewe nie – dit vergaan. Fisieke geweld weeg ook nie op teen die mag van die Here nie. Die Here sorg vir sy kinders in tye van gebrek, veral as hulle nie gierig is nie, maar hulp aan ander verleen.

Die regverdiges se houding verskil geheel en al hiervan. Hulle kry arm mense jammer en help hulle deur vir hulle geld te leen sonder rente. Met sulke optrede is die Here volkome gelukkig. Daarom beloon Hy hierdie mense; Hy seën hulle; Hy lei hulle op die regte pad; Hy ondersteun hulle; Hy help hulle op as hulle val; Hy laat hulle nooit alleen nie; Hy sorg vir hulle nageslag.

Psalm 37 (4)

Psalm 37 (4)

Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

37:12 – 20: Derde vergelyking.

¹²Die goddelose soek die ondergang van die regverdige en bedreig sy lewe.

¹³Die Here lag vir die goddeloses, want Hy sien hulle dag kom.

Die goddeloses en regverdiges word hier direk teenoor mekaar gestel. Die goddeloses ondervind nie alleen voorspoed nie, maar val die regverdiges aan. Hier sien ons ‘n dreigende optrede wat slegte nuus vir die slagoffer is. Die goddeloses dink dat hulle slim en magtig is, maar vir God lyk dit nie so nie – Hy lag vir hulle. Hy weet wat met die goddeloses sal gebeur. Die Here het na die toekoms gekyk. Hy kan dit doen, want Hy bepaal die toekoms. Hy lag, want Hy het bepaal dat die goddeloses sal val. Die stelling voorveronderstel dat die goddeloses sal val.

¹⁴Die goddeloses trek die swaard en span die boog om die hulpelose en die arme

dood te maak, om dié wat die regte pad loop, te vermoor.

¹⁵Die goddeloses se swaarde sal hulle eie harte tref en hulle boë sal stukkend gebreek word.

Die swaard en boog is waarskynlik metafore vir die wapens wat die goddeloses gebruik. Dit beklemtoon die dodelike gevolge van die wapens wat die goddeloses gebruik. Dit wond nie net nie, maar maak mense dood. Hierdie is natuurlik nie reg nie en mag nie bly staan nie. Die swaard waarmee die goddeloses ander wil doodmaak, sal op ‘n geheimsinnige wys omgekeer word en hulle eie harte tref en die boë sal breek. Hier word geen ingryping van God vermeld nie. Die optrede van die goddeloses word gefnuik.

¹⁶Die bietjie van die regverdige is beter as die rykdom van talle goddeloses,

¹⁷want die mag van die goddeloses sal verbreek word,

maar die Here sal die hulp wees van die regverdiges.

Hierdie herinner aan Spreuke. Hoe kan ‘n bietjie beter wees as die meer. God sal die goddeloses se mag verbreek

¹⁸Die Here sorg vir die lewe van die opregtes,

en wat hulle besit, sal hulle behou so lank hulle lewe.

¹⁹In tyd van nood sal hulle nie verleë staan nie,

in tyd van gebrek sal hulle genoeg hê.

Die Here sorg vir die opregtes en ondersteun hulle. Die mense is die opregtes. Dit hou verband met die regverdiges – mense met integriteit. Die Here sal sorg dat hulle lewe in die land nooit eindig nie. Dit word verder in vers 19 uitgespel. As die land nie genoeg produseer vir die mense om te oorleef nie, mag hulle hulle land verloor Die Here sorg dat hulle egter oorleef. Die goddelose kry geen uitkoms in tye van hongersnood nie. Die regverdiges sal nie verleë staan deurdat hulle hulle land verloor nie.

²⁰Die goddeloses sal te gronde gaan, die vyande van die Here sal tot niet gaan;

soos mooi weivelde wat in vlamme opgaan, so sal hulle verdwyn.

Die Here kies altyd vir die regverdiges kant teen die goddeloses. As die goddelose die ondergang van die regverdige soek en sy lewe bedreig, lag die Here vir die goddeloses, want Hy sien hulle dag kom. As die goddelose die hulpelose en die arme wil doodmaak, laat God hulle swaarde hulle eie harte tref – hulle boë sal stukkend gebreek word. Die Here sal altyd die regverdiges se hulp wees. Hy sorg vir hulle lewe; Hy beskerm wat hulle besit. In tye van nood en gebrek sal Hy hulle nie in die steek laat nie. Daarteenoor laat Hy die goddelose te gronde gaan; Hy laat hulle tot niet gaan; soos mooi weivelde wat in vlamme opgaan, so sal hulle verdwyn.

Psalm 37 (3)

Psalm 37 (3)

Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

37:5 – 11: Tweede vergelyking.

⁵Laat jou lewe aan die Here oor en vertrou op Hom; Hy sal sorg.

⁶Hy sal jou onskuld laat deurbreek soos die son,

jou reg soos die helder lig van die middag.

⁷Daarom moet jy in stilte op die Here vertrou en jou nie ontstel oor die voorspoedige lewe van ’n skelm nie.

⁸Moenie kwaad word nie, laat staan die woede,

moet jou nie ontstel nie: dit bring net ellende.

⁹Die skelms sal uitgeroei word, maar dié wat hulle vertroue in die Here stel, sal in besit bly van die land.

¹⁰Nog ’n rukkie en daar sal geen goddelose meer wees nie;

’n mens sal hom soek waar hy was, maar hy sal nie daar wees nie.

¹¹Dié wat nou verdruk word, sal die land besit en hulle verlustig in hulle welvaart.

Hierdie vergelyking begin met positiewe raad: Laat jou lewe aan die Here oor en vertrou op Hom. Hoekom: Hy sal sorg; Hy sal veg vir die reg van die gelowige; Hy sal die gelowige die land laat bly behou; Hy sal die gelowige welvaart laat beleef. Die gelowige moet liewer in stilte op die Here vertrou. Die gelowige moet hom nie oor skelms ontstel nie: die skelms sal uitgeroei word en die goddeloses sal verdwyn. David Livingstone het vs 5 elke dag vir homself herhaal.

Lesers moet hulle lewe/bestemming/toekoms aan die Here oorlaat. Hierdie beklemtoon vertroue net met ander woorde: Hy sal sorg. Die Here se optrede is teen skelms en skurke en ten gunste van gelowiges. Wat sal die Here doen?⁶Hy sal jou onskuld laat deurbreek soos die son, jou reg soos die helder lig van die middag. Die Here se trou sal nie net soos lig wees nie, maar so helder soos die lig van die middag.

Die lesers moet stil voor die Here wees. Dit is ook ‘n uitdrukking van vertroue. Om stil te wees verwys na ‘n gewilligheid om jou aan die Here te onderwerp en nie in te tree en sake self op te los nie. Dit beteken dat jy moet wag. Stil wees en wag is die teenoorgestelde van ontsteld wees (vers 1). Dit is ‘n versoeking om ontsteld te wees oor die voorspoedige lewe van die skelm.

In vers 8 kry ons weer ‘n oproep om nie ontsteld te wees nie – dit bring net ellende. Jaloesie mag beteken dat jy by die skelms aansluit of dat jy self wraak neem inplaas daarvan om die wraak aan die Here oor te laat deur stil te wees en te wag. Skelms sal van die land afgeskei word. Hulle verloor dus die vermoë om aan die lewe te bly en verloor hulle rusplek. Die skelms doen tans goed en kan die land van ander oorneem. Hierdie situasie sal egter omgekeer word.

Nog ‘n rukkie herhaal die belofte van vers 2 dat die voorspoed van die skelms nie lank sal duur nie. Vers 12 stel ons aan die verdruktes bekend. Hulle word teenoor die goddeloses gestel. Die implikasie is dat hulle mense van God is. As die goddeloses van hulle land verwyder word, sal die verdruktes die land oorneem.