Redes vir lyding (3)

“A quarrel is like an itch; the more you scratch, the more it itches.” ~ Joodse spreuk

Redes vir lyding (3)

Tim Keller het pas ‘n belangrike boek – Walking with God through Pain and Suffering (2013) – geskryf waarin hy die vraag waarom daar pyn en lyding is die wêreld is, hanteer. Hierdie is sekerlik ‘n vraag wat almal van ons interesseer en waarop min van ons ‘n goeie antwoord kan gee. Ek glo dat in hierdie boek baie van ons vrae beantwoord sal word. Ek gaan dus ‘n hele aantal blogs hieroor skryf.

Ons moet God in ons lyding vertrou. Deur dit te doen, wys ons vir die wêreld iets van die grootheid van God. Dit is genade as iemand die pyn van onverdiende lyding verduur omdat hy aan God getrou wil wees (1 Petrus 2:19). Paulus stel dit so: Die sterwe van Jesus dra ons altyd saam in ons liggaam, sodat ook die lewe van Jesus sigbaar kan word in ons liggaam I2 Korintiërs 4:10).

 

Kom ons kyk na ‘n goeie voorbeeld: Stefanus. Hy word gevange geneem en verhoor voor die Joodse Raad: Toe al die lede van die Raad stip na Stefanus sit en kyk, sien hulle dat sy gesig soos dié van ‘n engel lyk (Handelinge 6:15). Net voor hy sterf, sak hy op sy knieë neer en roep hard uit: Here, moet hulle tog nie hierdie sonde toereken nie (7:60). Dit maak menslik net geen sin nie.

Christene se gedrag as hulle gemartel word, maak ‘n diep indruk op die mense. Paulus sit in die tronk as hy skryf: Daarom bid ek dat julle nie moedeloos word omdat ek om julle ontwil ly nie. Julle moet dit eerder as ‘n eer beskou (Efesiërs 3:13).

Oktober 2007. ‘n Gewapende man stap ‘n Amish skool binne. Hy skiet tien kinders  tussen die ouderdom van 6 en 13 – vyf sterf. Daarna skiet hy homself dood. Hulle vergewe hom. Sosioloë ondersoek hulle vermoë om te vergewe en kom tot die gevolgtrekking dat dit berus op verskeie faktore:

  • Hulle diepe nadenke oor Jesus, ‘n Man wat vir sy vyande gesterf het.  As jy voortdurend daaroor dink en daaroor sing, kan jy selfs die moordenaar van jou kinders vergewe.
  • Vergifnis beteken dat jy jou reg om terug te betaal, opgee. Jy doen afstand van jou individuele belange vir God en ander mense; jy gee jou vryheid op om volgens God se wil en tot voordeel van jou naaste te leef. Dit is presies die teenoorgestelde wat ons geleer word. Ons leef in ‘n individualistiese verbruikersamelewing waarin ons ons ten alle koste moet handhaaf – my belange, behoeftes en vryheid kom eerste. As ons dus lyding ondervind is ons eerste reaksie vergelding.

Vrede en liefde in tye van lyding – soos Stefanus, die Amish en Jesus Christus –  is die beste getuienis in hierdie wêreld oor die werklikheid van God – sy heerlikheid en sy genade.

As ander sien dat jy geduldig ly al sê jy niks nie, besef hulle dat God ‘n werklikheid is. Hoekom die verskil tussen die Christelike en die sekulêre wêreldsiening? Die sekulêre wêreldsiening glo dat hierdie wêreld die enigste werklikheid is. Dan is jy volkome afgesny van hoop. Alles wat jy dan doen, moet voor mense gedoen word. Geen lyding is tevergeefs nie – God sien dit.

Jesus ly nie sodat ons nooit sal ly nie, maar sodat, wanneer ons ly, ons meer soos Hy sal wees. Daarom is Paulus bly dat hy in die tronk sit. Sy lyding lei tot heerlikheid. As ons weet dat daardie heerlikheid kom, kan jy lyding hanteer.



Die soewereiniteit van God (2)

 —Thomas Brooks

Die soewereiniteit van God (2)

Tim Keller het pas ‘n belangrike boek – Walking with God through Pain and Suffering (2013) – geskryf waarin hy die vraag waarom daar pyn en lyding is die wêreld is, hanteer. Hierdie is sekerlik ‘n vraag wat almal van ons interesseer en waarop min van ons ‘n goeie antwoord kan gee. Ek glo dat in hierdie boek baie van ons vrae beantwoord sal word. Ek gaan dus ‘n hele aantal blogs hieroor skryf.

Ons kom nou by die tweede groep waarhede wat mekaar balanseer: God is ‘n soewereine dog lydende God. Die Bybel sê dat God almagtig en soewerein oor die gebeure van die geskiedenis is. God is goed en liefdevol en kom in ons wêreld in waar Hy aan pyn, lyding en die dood onderwerp word – erger as wat enigeen van ons nog ondervind het.

 

Wat beteken dit as ons sê dat God soewerein  oor die geskiedenis – en daarom ook oor lyding – is? God is volkome in beheer oor wat in die geskiedenis gebeur en tog oefen Hy sy beheer so uit dat die mense verantwoordelik is vir sy optrede en die gevolge daarvan – die mens het die vryheid om te kies. Hierdie menslike vryheid en God se rigtinggewing oor die gebeure van die geskiedenis is verenigbaar met mekaar. God se plan werk deur ons keuses en nie ten spyte van ons keuses nie. God dwing ons nie om sekere dinge te doen nie.

In Jesaja 10:5 – 7 lees ons dat God Assirië as sy stok gaan gebruik om Israel mee te straf. God stuur Assirië uit om Israel te beroof en te plunder. Maar dit is nie wat Assirië in gedagte het nie. Assirië se motivering is ‘n wrede passievolle begeerte om ander nasies te oorheers. Daarvoor sal God hulle verantwoordelik hou al is hulle  die werktuig van my toorn. Hier sien ons iets van die balans waarvan ons praat.

Deur Christus het ons deel geword van die volk van God soos Hy dit vooraf al bestem het. So het Hy Hom dit voorgeneem, Hy wat alles laat gebeur volgens sy raadsbesluit (Efesiërs 1:11). Hieruit kan ons aflei dat alles in harmonie met God se plan gebeur. Mense kan loot, maar die Here bepaal hoe dit uitkom (Spreuke 16:33). Dit sluit ook slegte dinge in: U het ons verstoot, o God, ons uitmekaar geskeur. U was kwaad vir ons (Psalm 60:3). Lyding is deel van God se plan. Dit is wat werklik in hierdie stad gebeur het. Herodes en Pontius Pilatus het met heidennasies en die volk Israel saamgespan teen u heilige Dienaar, Jesus, wat deur U gesalf is, en hulle het alles gedoen wat U vooruit beskik en besluit het (Handelinge 4:27 – 28). Ongelooflik. Jesus se dood was ‘n groot ongeregtigheid, maar tog het God dit beskik – dit was deel van sy plan.

 



Die soewereiniteit van God (1)

. —C.H. Spurgeon

Die soewereiniteit van God (1)

Tim Keller het pas ‘n belangrike boek – Walking with God through Pain and Suffering (2013) – geskryf waarin hy die vraag waarom daar pyn en lyding is die wêreld is, hanteer. Hierdie is sekerlik ‘n vraag wat almal van ons interesseer en waarop min van ons ‘n goeie antwoord kan gee. Ek glo dat in hierdie boek baie van ons vrae beantwoord sal word. Ek gaan dus ‘n hele aantal blogs hieroor skryf.

Hier is twee balanse waarna ons moet kyk as ons lyding wil verstaan:

  • Lyding is regverdig en onregverdig; en
  • God is soewerein en ook ‘n lydende God.

Hierdie twee pare waarhede lei tot my verstaan van die oorsake van lyding. Die basiese les: nie een grootte pas almal nie.

(a) 

Genesis 1 – 3 maak dit duidelik dat lyding die gevolg van sonde is. Die mens het sy rug op God gedraai. Alles begin toe die mens sy verhouding met God verbreek het en Adam en Eva uit die tuin gegooi word. Die skepping is immers nog aan verydeling onderworpe, nie uit eie keuse nie, maar omdat God dit daaraan onderwerp het. Daarby het Hy die belofte van hoop gegee: die skepping sal self ook bevry word van sy verslawing aan die verganklikheid, om so tot die vryheid te kom van die heerlikheid  waaraan die kinders van God deel sal hê (Romeine 8:20 – 21).

Die huidige wêreld voldoen nie aan sy oorspronklike ontwerp nie. Die mens was nie gemaak om dood, pyn, lyding, hartseer, teleurstelling, siekte, natuurrampe te beleef nie. Hierdie oordeel beteken nie dat God ons aan ons lot oorgelaat het nie. Terwyl Hy die wêreld oordeel, het Hy reeds sy plan vir die versoening van alle dinge in plek.

Toe die mense hulle rug op God gedraai het, het Hy twee keuses gehad:

  • Onmiddellike en totale vernietiging van die mens; of
  • ‘n Pad wat deur lyding, hartseer en pyn – vir die mens, maar ook vir God – na verlossing lei.

(b)Lyding is die gevolg van die mens se sonde in die algemeen. Individuele gevalle van lyding is nie noodwendig die gevolg van ‘n spesifieke sonde van daardie individu nie. Dink maar net aan Job. Sy vriende was oortuig dat sy swaarkry die gevolg van sy sonde was. Aan die einde van die boek verwerp God self hierdie siening.

Lyding word nie op ‘n proporsionele, regverdige manier versprei nie. Mense wat erge lyding ondervind, is nie noodwendig mense wat sleg leef nie. Job is ‘n voorbeeld van iemand wat goed leef en tog erg ly. Die beste voorbeeld hiervan is natuurlik Jesus Christus – Hy het erg gely sonder dat Hy enige sonde gedoen het. Die Prediker besef dit: Verder het ek in hierdie wêreld gesien: waar daar reg moet geskied, is daar onreg; waar daar geregtigheid moet wees, is daar oortreding (3:16).

In Johannes 9 lees ons van die man wat blind gebore is. Onmiddellik vra die dissipels vir Jesus: Deur wie se sonde is dit dat hierdie man blind gebore is: sy eie of sy ouers s’n? Maar Jesus verduidelik vir hulle dat dit nie deur sy of sy ouers se sonde is dat hy blind is nie.  Hy is blind sodat die werke wat God doen, in hom gesien kan word. Jesus maak dit baie duidelik dat mense wat ly nie outomaties vir hulle toestand blameer kan word nie.

Ons wil natuurlik graag glo dat mense kry wat hulle verdien. Hoekom? Daar is ‘n behoefte by die mens om te glo dat hy in beheer van sy lewe is. Die waarheid is egter dat baie van die lyding wat ons sien onregverdig en ‘n misterie is.

Daar is dus twee waarhede wat ons kan aflei uit wat ons tot dusver gesê het:

  1. Algemene lyding is regverdig – dit is die gevolg van die sonde van die mens. As ons hierdie waarheid ignoreer, lei dit tot selfbejammering wat die goedheid – selfs die bestaan – van God verwerp.
  2. Spesifieke lyding is dikwels onregverdig. As ons hierdie waarheid ignoreer mag ons in skuldgevoelens vasval en selfs glo dat God van ons vergeet het.

Wat kan ons van die alles sê? God is regverdig en sal sy finale geregtigheid bring as Hy weer kom … al is die lewe dikwels onregverdig. Volgende keer kyk na die tweede groep: God is ‘n soewereine en lydende God.



Lyding as uitdaging van ons geloof

 “… whoever be the man that is presented to you as needing your assistance, you have no ground for declining to give it to him – Johannes Calvyn

Lyding as uitdaging van ons geloof

Tim Keller het pas ‘n belangrike boek – Walking with God through Pain and Suffering (2013) – geskryf waarin hy die vraag waarom daar pyn en lyding is die wêreld is, hanteer. Hierdie is sekerlik ‘n vraag wat almal van ons interesseer en waarop min van ons ‘n goeie antwoord kan gee. Ek glo dat in hierdie boek baie van ons vrae beantwoord sal word. Ek gaan dus ‘n hele aantal blogs hieroor skryf.

 Daar is drie temas in die Christelike leer wat ons verstaan van lyding verryk en ook ons gesindheid teenoor lyding beïnvloed:

  • Die leer van die skepping en die sondeval

In Genesis 1 – 2 lees ons dat die mens deur God in ‘n wêreld sonder lyding en dood geplaas is. Lyding, soos ons dit vandag ervaar, was nie deel van God se oorspronklike skeppingsplan nie. In Genesis 3 lees ons van Adam en Eva wat sonde doen. Hulle draai weg van God en verloor hulle intieme verhouding met God. Sodoende stort al hulle ander verhoudings ook in duie. Hoekom? Omdat die mens God se gesag verwerp het.

Hierdie leer verwerp ook ons idee dat mense wat erg ly noodwendig slegte mense moet wees. Kyk net hoe kwaad is God vir Job se vriende wat glo dat sy swaarkry die gevolg van sy ongehoorsaamheid is. Hy laat immers sy son opkom oor slegtes en goeies, en Hy laat reën oor dié wat reg doen en oor dié wat verkeerd doen (Matteus 5:45).

  • Die leer van die finale oordeel en die hernuwing van die aarde

Die feit dat daar ‘n oordeelsdag is, laat ons met hoop lewe. Ons het hoop en ‘n aanmoediging om vir geregtigheid te werk, want ons weet dat geregtigheid eendag sal seëvier. Die leer stel ons ook in staat om te vergewe en weg te bly van wraak, want almal van ons sal eendag geoordeel word. Die leer van die oordeelsdag leer ons ook om te besef dat ons nie die kennis het om te weet wat ander mense verdien nie. Wat agter die oordeelsdag lê, vertroos mense wat ly. Wat voorlê is ‘n lewe in ‘n wêreld wat hernuwe is. Ons weet dat God alles ten goede laat meewerk vir dié wat Hom liefhet, dié wat volgens sy besluit geroep is (Romeine 8:28). Al sien ons dit nie altyd nie, is dit iets waaraan ons moet vasklou. Wat lê vir ons voor? Geliefdes, ons is nou reeds kinders van God. Dit is nog nie geopenbaar wat ons sal wees nie, maar ons weet dat, wanneer Jesus kom, ons soos Hy sal wees. Ons sal Hom sien soos Hy werklik is.  Elkeen wat hierdie verwagting in verband met Hom koester, hou homself rein soos Jesus rein is (1 Johannes 3:2 – 3).

  • Die leer van die wonde van God

God het mens geword. Jesus Christus het gely en aan die kruis gesterf. Sonder sy lyding aan die kruis is daar geen oplossing vir ons probleem van lyding nie. Die boek van Job wys vir ons op die mens se onwaardigheid en sterflikheid. Dit vra vir algehele oorgawe. Dan kom die Nuwe Testament. God kom self na die wêreld; Hy ly persoonlik om vir ons die vryspraak te verwerf. Gedurende sy aardse lewe het Hy aan God, wat Hom uit die dood kon red, gebede en smekinge geoffer met harde geroep en met trane. En sy gebede is verhoor vanweë sy eerbiedige onderworpenheid aan God (Hebreërs 5:7). Jesus Christus ken verwerping, armoede, mishandeling, wanhoop en die dood.

Ons weet nie hoekom God toelaat dat boosheid en lyding voortgaan nie. Ons weet wel dat dit nie is omdat Hy ons nie liefhet en nie vir ons omgee nie.

Volgende keer kyk ons na die soewereiniteit van God.