The ability to simplify means to eliminate the unnecessary so that the necessary may speak. -Hans Hofmann, skilder (1880-1966)

My roeping: Sekulêr teenoor geestelik

Ek kan nie my roeping van my werk onderskei tensy daar Iemand is wat my roep nie. Sonder my roeping het my werk geen sin nie. Anders is ek soos die werkolis wat sin vir die lewe uit sy werk probeer kry – tevergeefs.

Vandag word roeping dikwels as ‘n sinoniem vir werk gesien. Die doelpale het geskuif – roeping word nie meer deur God gedryf nie, maar deur ons pligte en rolle in die samelewing. Werk word nou vir ons heilig. The man who builds a factory build a temple. The man who works there worships there (President Coolidge van die VSA). Henry Ford gaan selfs verder: Work is the salvation of the human race, morally, physically, socially.  Roeping word ook gebruik vir werkers wat te min betaal word vir wat hulle doen – soos verpleegsters en sendelinge. Duur genade word nou goedkoop genade – sonder dissipelskap.

Hoe kom ons nou uit hierdie dilemma?

• Oppas vir woordspeletjies wat voorgee dat roeping sonder Iemand wat roep aanvaarbaar is. Geen Roeper beteken geen roeping beteken dit is werk en nie ‘n roeping nie.
• Ons moet primêre roeping tot sy ereplek herstel. My toewyding aan Jesus Christus is die hart van my roeping.
• Roeping is nie om iets te doen of om iets te wees nie … ons word na Iemand geroep.

The greatest competitor of devotion to Jesus is service to Him … The one aim of the call of God is the satisfaction of God, not the call to do something for Him (Oswald Chambers).

The tragedy of modern man is not that he knows less and less about the meaning of his own life, but that it bothers him less and less – Vaclav Havel

Sekularisasie en ons lewe

Ons hoor so baie oor sekularisasie, maar wat is dit nou werklik? Dit is die proses waardeur die beslissende idees en instellings van godsdiens geneutraliseer word – godsdienstige idees is van min belang en godsdienstige instellings word gemarginaliseer. Ons moderne manier van dink, word tot ons vyf sintuie beperk.

Tradisioneel is ons lewens in ‘n huis met vensters geleef. Hierdie vensters was soms vuil of stukkend, maar dit was vensters na ander wêrelde. Die moderne lewe word in ‘n huis sonder vensters geleef. Minder en minder van ons lewens word aan God oorgelaat; meer en meer word ons lewens beheer deur ons gebruik van die rede – wetenskap en tegnologie. Die moderne wêreld kom sonder God klaar.

Wat is die invloed van my roeping deur God op sekularisasie?

• Jesus Christus roep ons om Hom te volg. Terselfdertyd wys Hy vir ons op die belang van geestelike dissiplines in ons lewens. Vir Jesus beteken ‘n geestelike lewe nie net ‘n lewe van nadenke nie – dit is ook ‘n lewe van optrede en dien. Ons kan nie net op die pieke leef nie – ons moet afkom na die vallei van die alledaagse lewe waarheen ons roeping ons neem.
• Jesus Christus roep ons na daardie spesifieke geestelike dissiplines wat noodsaaklik is om ons roeping te vervul.

The more we get what we now call ‘ourselves’ out of the way and let Him take us over, the more truly ourselves we become – C. S. Lewis

God roep my: Wat beteken dit?

Kyk ons na die Bybel sien ons dat die woord verskillende betekenisse het.

• Roeping het ‘n eenvoudige betekenis – God roep en ek antwoord. Ongelukkig het baie mense dit ‘n ingewikkelde teologiese begrip probeer maak.
• In die Ou Testament beteken roep ook om ‘n naam te gee. So roep God vir Israel om sy volk te wees. Roep beteken dus nie net wees en doen wat ons reeds is nie. Dit beteken ook ons word wat ons nog nie is nie – Israel word God se volk.
• In die Nuwe Testament kry die woord nog ‘n addisionele betekenis – amper sinoniem met verlossing. God roep mense na Homself om volgelinge van Jesus Christus te wees; Jesus Christus roep sy dissipels.
• God roep mense na Homself. Hy is egter so ontsagwekkend en sy oproep so gebiedend dat net een reaksie toepaslik is. As Jesus Christus sy dissipels roep, roep Hy hulle na Homself, maar ook na ander dinge – vrede, gemeenskap, die ewige lewe, lyding, diens, ens. Hy roep ons na ‘n nog dieper dissipelskap.

Roeping is ‘n sentrale tema in die Bybel en word ‘n metafoor vir ‘n lewe van geloof. ‘n Dissipel is iemand wat geroep is en bewandel dan die Weg. (Die vroeë Christene het onder andere as mense van die Weg bekend gestaan.)

Ons word primêr na Iemand en nie na iets of iewers geroep nie. Sekondêr kan ek as geneesheer of onderwyser of boer geroep word. Natuurlik is hierdie sekondêre roeping belangrik, maar is altyd ondergeskik aan ons primêre roeping. Primêre en sekondêre roeping hoort bymekaar. Ons moet altyd seker maak dat die orde reg bly.

Alle volgelinge van Jesus Christus leef oral en in alles volgens hulle roeping. Die groot gevaar is dat ons in hierdie proses die geestelike en sekulêre aspekte van ons lewe skei. Ons glo dan dat roeping tot monnikke, priesters, sendelinge, ens beperk is. Al die ander mense het nie ‘n roeping nie, maar net ‘n werk. Maar alles wat ons in geloof en tot verheerliking van God doen, is deel van ons roeping. Die onderwyser en fabriekswerker kan God se werk doen net soos die sendeling dit doen. Luther het gesê dat God glimlag as Hy sien dat ‘n man ‘n baba se doek omruil. Jesus was ‘n timmerman; baie van die apostels was vissermanne; Paulus was ‘n tentmaker. God se roeping kom na gewone, eenvoudige mense wat alledaagse take verrig.

There is not one square inch of the entire creation about which Jesus Christ does not cry out, ‘This is mine! This belongs to me!’ (Abraham Kuyper). Roeping beteken dus dat Christus die Here oor elke deel van my lewe is.

Either these are not the Gospels, or we are not Christians – Thomas Linacre nadat hy die vier evangelies gelees het.

 Verantwoordelik vir, verantwoordelik aan

Vandag is daar ‘n soeke na morele verantwoordelikheid. Ons hoor die wêreld verkeer in ‘n morele krisis wat reggestel moet word. Tot die 19de eeu was verantwoordelikheid nie ‘n deug nie – dit was die fondament waarop die ander deugde gebou was. Vandag is dit saam met deugde soos verdraagsaamheid van die enkele deugde wat nog oor is. Die probleem is dat ons verantwoordelikheid van sy wortels losgemaak het. Sonder wortels kan verantwoordelikheid net kwyn en mettertyd sterf.

Moderne verantwoordelikheid plaas ‘n swaar las op ons – ons is verantwoordelik vir onsself, ons persoonlikheid, ons toekoms, ons familie, ons omgewing … Hierdie verantwoordelikhede word elke jaar groter en minder bereikbaar. Ons word moedeloos. Nog erger: ons word nie gesê aan wie ons verantwoordelik is nie. Hierdie kombinasie van verantwoordelikheid wat te groot word en verantwoordelikheid aan niemand beteken dat alle verantwoordelikheid in duie stort.

Ons roeping gee ‘n vaste basis vir verantwoordelikheid. Die mens is verantwoordelik, want hy kan reageer – ons kan op God se woord aan ons reageer. Maar, ons word nie gedwing om ja te sê nie. All the shrewdness of ‘man’ seeks one thing: to be able to live without responsibility (Kierkegaard). Jesus het dikwels gesê dat mense wat ore het, moet luister. Natuurlik het almal wat dit gehoor het ore gehad, maar nie almal het geluister nie. Vir ‘n Christen is versoeking ‘n ander woord vir gehoorsaamheid.

Lees weer die verhaal van Josef en Potifar se vrou in Genesis 39. Sy het dag vir dag by Josef aangehou, maar hy het bly weier om by haar te gaan slaap. Hier was niemand wat Josef dopgehou het nie – geen menslik gehoor nie, maar wel ‘n gehoor van Een. Hierdie is roeping in aksie.

Die soeke van verantwoordelikheid vir kan net opgelos word deur vas te stel aan wie ons verantwoordelik moet wees. Die antwoord is verantwoordelik vir plus verantwoordelikheid aan.