There is nothing little, weak or naive about being a child of God – Henri Nouwen

Psalm 34(5)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

Teologiese implikasies

Dié tydlose stelling in hierdie psalm is: Die Here is goed. Hierdie verwys veral na verhoudings. Die Here is goed in verhouding met ons. Dit word duidelik as ons sien dat die Here se oë en ore na ons gedraai is. As ons behoeftes het, is die Here naby om ons gebede te antwoord: Hy luister na ons gebede en Hy reageer op ons gebede. Hierdie antwoord sluit in redding, beskerming en herstel. Dit bring regstelling en ons gesig skyn – ons word nie beskaam nie. Dit belowe vir ons die goeie dinge van die lewe. Dit belowe ‘n lang en vol lewe – ons ondervind vrede. Dit beteken ook dat die goddeloses die teenoorgestelde sal ondervind.

Die psalmis aanvaar dat die lewens va die gelowiges, die dienaars van die Here, baie probleme en swaarkry sal insluit. Dit lei ons daartoe om hulp by die Here te soek – na Hom te kyk, Hom te aanbid, Hom te eer, op Hom te vertrou, na Hom om hulp uit te roep. Maar dan moet ons eerlik wees.

In die psalms lees ons dikwels dat die regverdige die Here nie so ondervind nie. Hy is dikwels ver weg en onaktief. Hier sien ons duidelik dat ons ondervindings ons nie moet ooweldig nie.

Die Here is goed. Dit is hoe hierdie psalm begin. Mense word selfsugtig en selfgesentreerd gebore. Dit is so maklik op te spog met dit wat ek bereik het. Die digter sê egter: In die Here sal ek roem. Dit beteken dat ek sy Naam sal verheerlik. Die digter is self ‘n verdrukte wat swaar gekry het. Nou roep hy almal wat swaarkry op om saam met hom die Here te loof en te prys, want die Here het sy gebed verhoor en hom verlos. Hy roep sy medegelowiges op om saam met hom die Here te loof en self te ervaar hoe God hulle red.

Die digter gebruik twee beelde om God se beskerming van die gelowige te beskryf:

1. Dit is asof God – die Engel van die Here – ‘n laer trek rondom dié wat Hom dien: Hy beskerm hulle.
2. Hulle is selfs veiliger as leeus, die magtigste van die diere. Selfs leeus ly gebrek en kry honger, maar wie op God vertrou, ly nie gebrek nie.

Daar is ‘n samehorigheidsgevoel onder die gelowiges wat dikwels juis vanweë hulle vertroue op die Here verdruk word. Selfs al gaan dit sleg met die gelowige, is hy bly as dit met ‘n ander gelowige goed gaan, want hy weet dat sy swaarkry ook sal verbygaan. God beskerm sy volgelinge.  Die Engel van die Here het dikwels aan mense verskyn, en dan word Hy ook die Here genoem. Toe Manoag Hom sy naam gevra het, was sy antwoord: Waarom vra jy my Naam? Dit is te wonderlik om uit te spreek (Rigt 13:18). Dit is ook die naam van die beloofde Kind waarna Jesaja 9:5 verwys. Toe die Israeliete deur die woestyn getrek het, het die Engel van die Here hulle gelei en beskerm. Die psalmdigter ervaar dit ook so.

Die bidder het ondervind dat die Here goed is. Hy hou nie hierdie godsdienstige ondervinding vir homself nie – sy medegelowiges moet ook deel daaraan hê. Die gemeente is een al word hulle baie name genoem om die aard en ondervindings van die gelowiges te beskryf: dié wat swaarkry; dié wat die Here dien; dié wat aan die Here behoort; dié wat die Here se hulp vra; die regverdiges; die gebrokenes en moedeloses; die dienaars van die Here; dié wat by die Here skuil. Hierdie gelowiges in die een gemeente word saamgebind, en het deel aan baie voorregte en verantwoordelikhede. Die goeie dinge wat deur God aan sy volk gegee word, sluit ook in die voorsiening vir ‘n mens se daaglikse behoeftes. Wie opreg bid, vra nie tevergeefs nie. Die leeus kan na die goddeloses verwys. My geloofservarings moet ook my medegelowiges aanspoor om God te loof.

Hierdie psalm is ‘n beroep op God se beskerming in ‘n krisistyd. In krisistye ontdek ek dat sy nabyheid alle pyn en ellende oortref.

We have filled our lives and our churches with more comforts for us, all the while turning a blind eye and a deaf ear to abject poverty in others – David Platt

Oortuiging, deernis en moed

Die wêreld om ons is vinnig besig om te verander. Daar is heelwat sosiale sake waaroor daar ‘n hewige stryd gevoer word. Hoe kan ons die kultuur om ons beïnvloed?

1. Is Christene oortuig

Glo ons werklik dat ons in so ‘n stryd van lewe en dood betrokke is? Hoor ons nog die duidelike stem wat praat oor belangrike sake met duidelike, onderskeidende, Bybelse Christelike antwoorde? Wat gaan die geskiedenis eendag van ons huidige geslag sê? Deur hulle stilte het hulle gesondig? Onthou: Om nie te praat nie, is om te praat. Het ons vas aan die evangelie geklou en duidelik gepraat oor die kewlvrae van ons tyd?

2. Hulle het met deernis gereageer

Toe Hy die menigte sien, het Hy hulle innig jammer gekry, want hulle was moeg en hulpeloos soos skape wat nie ‘n wagter het nie (Matteus 9:36).

Mag God aan ons die genade gee om te sien wat Hy sien – om die armes, dié wat honger is en dié wat verwaarloos is te sien soos Hy hulle sien.

Jy moet jou naaste liefhê soos jouself (Matteus 22:39).

Let wel: nie kan nie, maar moet. Hierdie is ‘n opdrag.

Liewe kinders, ons liefde moenie net woorde en lippetaal wees nie, maar moet met die daad bewys word, en dan in opregtheid (1 Johannes 3:18).

Natuurlik gaan God ons op verskillende maniere lei. Ons kan tog nie aandag aan al die sake gee nie. Ons moet ook nie probeer om dit te doen nie. God, in sy oppermag, plaas elkeen van ons in unieke posisies en plekke met unieke voorregte en geleenthede om die kultuur om ons te beïnvloed. Ons moet egter al hierdie kulturele sake deur die lens van die Bybelse waarheid sien

3. Moed

Oortuiging en deernis vereis ook moed. Dit is teen die kultuur om te sê dat daar absolute waarhede is in ‘n wêreld wat voortdurend besig is om te verander. Daarom kry ons vandag ‘n toenemende afstand tussen die evangelie en die gelowiges. Hoekom? Vrees. Vrees is ‘n sterk krag wat meer en meer kerke daartoe lei om aan te pas en tot ‘n vergelyk met die huidige kultuur te kom. Maar Jesus het ‘n uitdaging aan ons gerig:

Moenie bang wees vir dié wat die liggaam doodmaak, maar die siel nie kan doodmaak nie … Elkeen wat hom voor die mense openlik vir My uitspreek, vir Hom sal Ek My ook openlik uitspreek voor my Vader wat in die hemel is. Maar hom wat My voor mense verloën, sal Ek ook verloën voor my Vader wat in die hemel is (Matteus 10:28 en 32 – 33).

Mag ons die evangelie glo en aanvaar, en mag dit ons lei om betrokke by ons kultuur te wees. Mag ons opstaan met oortuiging, deernis en moed en nederig die waarheid aangaande God versprei.

As we care for the poor over time, what may have initially been duty (“have to”) inevitibly become delight “want to”) – David Platt

Ons leef in ‘n wêreld van armoede

Wat is die implikasies van die evangelie vir ons lewens in ‘n wêreld vol dringende geestelike en fisiese armoede? In ‘n kultuur wat luukses, gemak, selfbevordering en besittings  beklemtoon, sal dit in die toekoms al hoe moeiliker wees om volgens die evangelie te leef. Hoe kan ons dit doen?

1. Werk toegewyd

God het die mens gemaak om te werk. God het die mens in die tuin laat woon om dit te berwerk en op te pas (Genesis 2:15). Soos ons goedere produseer en dienste lewer, dra ons tot die kultuur by op ‘n manier wat mense dien en God verheerlik. Alle soorte werk is vir die samelewing belangrik. Ons leef in ‘n kultuur wat nie werk as ‘n gawe van God sien nie. Nêrens lees ons dat God mense oproep om op te hou werk nie. Die hele konsep dat ek moet spaar sodat ek eendag ‘n lewe van gemak kan leef, het geen Bybelse fondament nie.

2. Leef eenvoudig

Maar dié wat ryk wil word, val in versoeking. Hulle loop hulle vas in die strik van sinlose en skadelike begeertes waardeur mense in verderf en ondergang gestort word.  Geldgierigheid is ‘n wortel van allerlei kwaad (1 Timoteus 6:9 – 10).

Ek wil meer hê. Dit sal my nie bevredig nie, want ek sal altyd net meer wil hê. Die Skrif skryf ‘n teenmiddel voor: ‘n eenvoudige, tevrede lewe wat noodsaaklikhede prioritiseer en luukses minimaliseer. In nederigheid moet ons betaal wat vir ons genoeg is en dan dit wat oor is aan ander gee. Dit gaan teen die grein van ons kultuur in. ‘n Eenvoudige lewe is ‘n voortdurende uitdaging.

3. Gee opofferend

In 2 Korintiërs 8 lees ons van die  gemeente in Masedonië. Al was hulle swaar beproef deur verdrukking, hulle blydskap was oorvloedig; en al was hulle baie arm, hulle was ryk in hulle oorvloedige vrygewigheid. Ons moenie net op ‘n manier wat vir ons gemaklik is, gee nie. C. S Lewis stel dit so:

I do not believe one can settle how much we ought to give. I am afraid the only safe rule is to give more than we can spare. In other words, if our expenditure on comforts, luxuries, amusements, etc is up to the standard common among those with the same income as our own, we are probably giving away too little.

4. Gee konstruktief

Ons moet aan die armes gee op ‘n manier wat vir hulle goed is. Ons moet dié wat verantwoordelik is help, maar nie diegene wat onverantwoordelik is, subsidieer nie. Die ergste wat ons met armes kan doen, is om hulle te ignoreer; die tweede ergste is om hulle te subsidieer om deur hulle dag te kom terwyl ons ignoreer hoe hulle deur hulle lewens gaan kom. Dit beteken dat ons nie sommer net aalmoese uitdeel nie, maar ons moet van onsself in hulle lewens belê. Dit is nie maklik nie.

5. Belê in die ewigheid

Moenie vir julle skatte op aarde bymekaarmaak waar mot en roes dit verniel en waar diewe inbreek en dit steel nie. Maar maak vir julle skatte in die hemel bymekaar, waar mot en roes dit nie verniel nie en waar diewe nie inbreek en steel nie. Waar jou skat is, daar sal jou hart ook wees (Matteus 6:19 – 21).

Ons kan ons hulpbronne op korttermyn plesier spandeer wat nie kan standhou nie of ons kan ons hulpbronne in ‘n langtermyn skat wat nooit sal vergaan nie, belê. Hoekom sal jy nou ‘n ewige skat vir aardse dinge verruil?

As ons op hierdie vyf maniere leef, sal ons huidige kultuur ons beslis bevraagteken en allerhande besware opper, maar dit is wat die Bybel van ons vereis.

Our doing brings success, but our being bears fruit – Henri Nouwen

Psalm 34(4)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

34:16 – 23: Stellings

Hier word die beloftes, gekoppel aan die beloftes van verse 8 – 15, verder ontwikkel. Dit gaan hier meer oor die Here as oor gesindhede teenoor die Here.

Ajin

¹⁶Die oë van die Here is gerig op die regverdiges, sy ore op hulle hulpgeroep.

Hierdie stellings verwys na die kommer van die Here en sy instink om te red. As Hy die regverdiges in nood sien, lei dit tot optrede.

Pe

¹⁷Die gesig van die Here is gedraai na die kwaaddoeners om hulle gedagtenis uit te roei van die aarde af.

Hier sien ons die teenoorgestelde van die Here se gesig – as die Here se gesig na die kwaaddoeners gedraai is, beteken dit ‘n ramp. Wat beteken ‘n ramp? Hulle gedagtenis word van die aarde af uitgeroei. Mense glo dat hulle gedagtenis onthou sal word – mense sal steeds oor hulle praat. Hier het ons die treurige vooruitsig: hulle sal vergeet word asof hulle net so wel nooit geleef het nie. Ons herdenk ‘n goeie lewe en ‘n goeie persoon; ons vergeet ‘n slegte lewe en ‘n slegte persoon.

Tsade

¹⁸Regverdiges roep om hulp en die Here luister, uit al hulle benoudhede red Hy hulle.

Die teenoorgestelde geld vir die regverdiges. As mense uitroep, vra hulle die Here om te luister en op te tree. Die Here luister inderdaad, maar Hy luister nie net nie – Hy tree op.

Kof

¹⁹Die Here is na aan hulle wat gebroke harte het; wie se gees verpletter is, verlos Hy.

Hier gaan dit oor mense se innerlike behoeftes. Hier sien ons ‘n oorweldigende depressie en ontmoediging – iets wat ons dikwels in die psalms kry. Die Here verlos hulle. Sy uiterlike verlossing bring daarmee saam innerlike heling. Hoekom is die Here na aan hulle wat gebroke harte het? Om op te tree. Die Here kom naby, nie net om mense in hulle beproewing te vertroos nie, maar ook om hulle van hierdie beproewing te verlos. Die Here laat mense in moeilike omstandighede beter voel, nie net deur hulle gesindheid te verander nie, maar deur hulle situasie te verander.

Resj

²⁰’n Regverdige ervaar baie teenspoed, maar uit dit alles red die Here hom.

Dit is nie onrealisties om te verwag dat regverdiges teenspoed sal ervaar nie; dit is nie altyd slegte dade wat tot slegte ondervindings lei nie. Wat die psalmis wel verklaar, is dat teenspoed nie die einde van die storie is nie. Die Here red hulle – uit alles.

Sjin

²¹Hy beskerm al sy bene; nie een van hulle word gebreek nie.

Die Here beskerm die regverdiges – onder alle omstandighede. Geen been word gebreek nie. Hierdie vers word by Jesus se kruisiging aangehaal. Hoewel dit die Romeinse gebruik was om die bene van tereggesteldes te breek om die dood te verhaas, is nie een van Jesus se bene gebreek nie.

Taw

²²Boosheid veroorsaak ‘n goddelose mens se dood en wie ‘n regverdige haat, sal daarvoor boet;

Die regverdiges oorleef en oorwin ‘n reeks slegte ondervindings. Slegs een verkeerde daad lei tot die dood van die goddelose. In die goddelike hofsaal sal geregtigheid seëvier.

²³Die Here red die lewe van sy diensknegte en almal wat by Hom skuil, sal nie boet nie.

Hierdie laaste belofte som die psalm in sy geheel op. Aan die een kant red die Here sy diensknegte. Aan die ander kant sê die psalmis hoe dit gebeur – hulle sal nie boet as hulle by Hom skuil nie. Die verlossing van die Here verseker dat die regverdiges nie skuldig staan en ‘n boete moet betaal nie – nie in enige hof nie. Hierdie opsomming vertel ons ook van die toepaslike reaksie op hierdie feite: deur by die Here te skuil.