Die kanon van die Nuwe Testament en Nicea

Only a mediocre person is always at his best – W. Somerset Maugham

Die kanon van die Nuwe Testament en Nicea

Michael Kruger skryf dat daar baie algemeen aanvaar word dat die kanon van die Nuwe Testament in 325 by die eerste ekumeniese konsilie in Nicea vasgestel is – onder die invloed van Konstantyn. Dan Brown maak hierdie selfde aanspraak in sy boek The Da Vinci Code. Dit was ‘n bestaande siening wat hy eenvoudig in sy boek gebruik het.

 

Hierdie aanspraak is vals. Die konsilie by Nicea, en Konstantyn, het niks met die samestelling van die Nuwe Testament te doen gehad nie. Nicea se bekommernis was hoe Christene Jesus Christus se Goddelikheid sou artikuleer. Dit was die geboorteplek van die Geloofsbelydenis van Nicea.

Sodra mense besef dat die vergadering by Nicea niks met die samestelling van die Nuwe Testamentiese kanon te doen gehad het nie, vra hulle gewoonlik: “Watter vergadering/sinode het oor die kanon besluit?”  Ons kan tog nie ‘n kanon hê sonder dat ‘n gesagvolle, amptelike liggaam daaroor besluit het nie. Iewers moes iemand tog hieroor gestem het.

Daar was nie so ‘n liggaam nie. Daar was streeksliggame wat uitsprake oor die kanon gemaak het – Laodisea, Hippo, Kartago. Hierdie liggame het nie boeke gekies wat dan in die kanon opgeneem is nie. Hulle het bloot daardie boeke wat reeds as fundamentele dokumente vir die Christelike geloof gefunksioneer het, bevestig. Hulle het verklaar hoe dinge was – nie hoe hulle dit graag sou wou hê nie. Hierdie liggame het nie geskep of bepaal of gesag verleen aan sekere boeke nie – hulle het bloot ‘n kanon erken wat reeds daar was.

Die Nuwe Testamentiese kanon se samestelling is nie deur ‘n stemmery of raad of sinode aanvaar nie, maar deur ‘n breë en langstaande konsensus.The canon of the New Testament was ratified by widespread consensus rather than by official proclamation (Bart Ehrman).

Die kanon is nie deur mense gemaak nie; dit was nie die gevolg van magspeleties deur die ryk, kulturele elite in een of ander donker, rookgevulde kamer nie. Dit was die resultaat van God se mense wat oor baie jare hierdie boeke gelees en gebruik het en daarop gereageer het.

Dieselfde geld basies vir die Ou Testamentiese kanon. Jesus self haal uit die boeke van die Ou Testament aan. Nêrens kry ons ‘n indikasie dat  daar enige onsekerheid was oor watter boeke daar behoort het nie. Hy het selfs sy gehoor aanspreeklik gehou daarvoor dat hulle hierdie boeke moes ken.

Mense het  ‘n rol in die kanonieke proses gespeel, maar beslis nie die rol wat so dikwels aan hulle toegedig word nie. Mense het nie die kanon bepaal nie – hulle het daarop gereageer. In wese het die kanon eintlik homself gekies.

 



Apologetiek: Apologetiek en Evangelisasie

. —John Owen

Apologetiek: Apologetiek en Evangelisasie

[Apologetiek = Grieks Apologia = verdediging van die Christendom]

Alister McGrath het ‘n belangrike boek – Mere Apologetics – geskryf waarin hy op ‘n praktiese manier sê hoe gelowiges die Christelike geloof kan verdedig. Ek gaan ‘n hele paar blogs hieraan spandeer, want ek voel dit is ‘n belangrike taak vir gelowiges in ons sekulêre wêreld

Christelike apologetiek verteenwoordig ‘n ernstige en volgehoue betrokkenheid met “dié  vrae” soos gevra deur die kultuur, groepe mense en individue.

Ons moet wys dat die Christelike geloof betekenisvolle antwoorde op hierdie vrae het. Apologetiek berei die weg vir evangelisasie voor. Evangelisasie nooi mense uit om op die evangelie te reageer.

Jesus het dikwels die koninkryk van God met ‘n feesmaal vergelyk (byvoorbeeld Lukas 14:15 – 24). Apologetiek verduidelik vir mense dat daar wel ‘n fees gaan wees; dit sal wonderlik wees om uitgenooi te word. Hulle moet verlang na wat die Christelike geloof belowe. Die begeerte na iets gee die motivering om dit te ondersoek. Evangelisasie rig ‘n persoonlike uitnodiging om die fees by te woon. Beide is noodsaaklik vir die vervulling van die roeping van die kerk.

Apologetiek en evangelisasie vul mekaar aan, maar dit is nie dieselfde ding nie. Volgende keer gaan ons na die beperkings van apologetiek kyk.



Tabita: Ken jy haar?

“Departing from the Church is a falling away from the living God”. – Calvyn

Tabita: Ken jy haar?

In Handelinge 9:36 – 42 lees ons van Tabita – in Grieks Dorkas.

36In Joppe was daar ’n gelowige vrou met die naam Tabita, in Grieks Dorkas. Sy was altyd besig om goed te doen en die armes te help. 37Juis in die tyd toe Petrus in Lidda was, het sy siek geword en gesterwe. Hulle het haar gewas en in ’n bokamer neergelê.

38Aangesien Lidda naby Joppe is en die gelowiges gehoor het dat Petrus daar is, het hulle twee mans na hom toe gestuur met die versoek: “Kom tog gou na ons toe oor.”

39Petrus het dadelik saam met hulle gegaan en toe hy daar kom, het hulle hom na die bokamer toe geneem. Al die weduwees het by hom kom staan en snikkend vir hom die klere gewys wat Dorkas gemaak het toe sy nog gelewe het. 40Nadat Petrus almal uitgestuur het, het hy gekniel en gebid. Toe het hy na die liggaam gedraai en gesê: “Tabita, staan op!”

Sy het haar oë oopgemaak en toe sy vir Petrus sien, het sy regop gesit. 41Hy het haar met die hand help opstaan, die weduwees en die ander gelowiges geroep en haar lewend voor hulle gebring. 42Die hele Joppe het hiervan gehoor, en baie mense het tot geloof in die Here gekom.

Lukas vertel vir ons die verhaal van die opwekking van Tabita. In sewe verse vertel Lukas vir ons dat Tabita ‘n geliefde was.  As gevolg van hierdie episode lees ons baie mense het tot geloof in die Here gekom.  In hierdie paar verse lees ons van lof, humor, hartseer, vreugde en ons kry insigte in die geloof van die vroeë kerk.

 Tabita was geliefd in Joppe. Sy was so ‘n integrale deel van die geloofsgemeenskap in Joppe dat die mense nie die lewe sonder haar  kan voorstel nie. Hoekom was sy so geliefd? Sy was altyd besig om goed te doen en die armes te help. Sy kan onmoontlik nie dood bly nie. Daarom stuur hulle twee mans om vir Petrus in die nabygeleë Lidda te gaan haal.

Wat baie interessant is van hierdie verhaal is dat Tabita niks sê nie – Lukas praat namens haar. Al wat ons lees wat sy gedoen het, was om haar oë oop te maak en toe sy vir Petrus sien, sit sy regop. Daarna help Petrus haar om op te staan. Die gelowiges en weduwees word geroep om haar te sien – lewend.

Hoekom was Tabita so ‘n besondere mens?  Sy was altyd besig om goed te doen en die armes te help. Maar wat het sy gedoen? Sy het vir die weduwees klere gemaak. Vergeet ons nie dat dit dikwels die klein dingetjies in ons verhouding met ander mense is wat die verskil maak nie? Om vir hulle  klere te maak en nie onbruikbare klere – vuil en vol gate –  te gee nie.



Apologetiek: Die basiese temas van Christelike apologetiek (2)

. —C.H. Spurgeon

Apologetiek: Die basiese temas van Christelike apologetiek (2)

[Apologetiek = Grieks Apologia = verdediging van die Christendom]

Alister McGrath het ‘n belangrike boek – Mere Apologetics – geskryf waarin hy op ‘n praktiese manier sê hoe gelowiges die Christelike geloof kan verdedig. Ek gaan ‘n hele paar blogs hieraan spandeer, want ek voel dit is ‘n belangrike taak vir gelowiges in ons sekulêre wêreld

Ons sê dat apologetiek die verdediging van die Christelike geloof is. Wat beteken dit? Van watter take praat ons? Ons het reeds na die eerste taak – verdedig – gekyk. Ons kyk nou na twee verdere take.

 

1.Aanbeveel

Hier laat die apologeet toe dat die gehoor die waarheid en toepaslikheid van die evangelie waardeer. Om dit te kan doen moet mense die volle omvang van die Christelike geloof verstaan en waardeer. Ongelowiges moet verstaan waarom die Christelike geloof ernstige oorweging verdien. Jesus self het by geleentheid die koninkryk van God met ‘n waardevolle pêrel vergelyk: As hy (die handelaar) ‘n baie waardevolle pêrel raakloop, gaan verkoop hy alles wat hy het, en koop die pêrel (Matteus 13:45 – 46). So moet ons wys dat die Christelike geloof meer sin maak as enigiets anders – ons moet alles verkoop om hierdie waardevolle skat in die hande te kry.

Ons mag egter nooit die aanspraak van die evangelie tot menslike rede beperk nie. Wat van die hart? In die evangelie lees ons herhaaldelik dat mense tot Jesus aangetrek is, want hulle het besef dat Hy hulle lewens kon verander. Argumente het sy beperkings. Mense word na die Christelike geloof aangetrek omdat hulle glo dat dit hulle lewens sal verander. Hulle vra nie: Is dit waar? nie, maar: Sal dit werk? Ons moet mense oortuig dat die Christelike geloof so opwindend en wonderlik is dat niks daarmee vergelyk kan word nie. Ons moet mense help om die aantreklikheid van die geloof te begryp. Dit is soos iemand wat ‘n skatkis oopmaak en juwele ophou – een vir een sodat mense hulle kan sien en waardeer. Dit is soos om ‘n diamant op te hou sodat mense die skoonheid van elke faset kan waardeer.

2.Vertaal

Die kernidees en temas van die Christelike geloof is vir baie gehore onbekend. Hulle moet verduidelik word deur bekende of toeganklike beelde en verhale. C. S. Lewis was die meester van hierdie benadering. Hy sê: We must learn the language of our audience … you must translate every bit of your theology into the vernacular. Ons moet in staat wees om ons geloof in ons kultuur te verduidelik deur taal en beelde te gebruik wat hulle verstaan. Dit is nie toevallig dat Jesus gelykenisse gebruik het om mense oor die koninkryk van God te leer nie. Hy gebruik die taal en beelde wat sy gehoor verstaan.

Bybelse terme  moet verduidelik en geïnterpreteer word sodat mense dit kan verstaan. Kom ons kyk na Romeine 5:1: God het ons dan nou vrygespreek deurdat ons glo. Daarom is daar nou vrede tussen ons en God deur ons Here Jesus Christus. Hierdie is duidelik ‘n belangrike stelling oor ons geloof. Moderne gehore sal dit nie sommer verstaan nie. Hulle sal waarskynlik Paulus se siening van vryspraak misverstaan.  Dit is duidelik dat Paulus se siening van vryspraak verduidelik moet word in woorde wat beide getrou aan sy oorspronklike betekenis en verstaanbaar vir hedendaagse gehore is.

Is apologetiek en evangelisasie dieselfde? Daarna gaan ons volgende keer kyk