God made us to sleep so that every day he can remind us that he manages things just fine without us. —Kevin DeYoung

Twyfel oor my twyfel

In sy artikel “The Critique of Doubt” sê Michael Polanyi dat geloof en twyfel eintlik ekwivalent is. Hoekom? “The doubting of any explicit statement denies [one] belief . . . in favor of other beliefs which are not doubted for the time being.” Daar is dus ‘n sekere mate van geloof onder ons twyfel. As ons na daardie dinge dinge wat ons glo kyk, besef ons gou dat daar dikwels geen rede is om hulle te glo nie.

Die rede vir twyfel verskil van persoon. Kom ons kyk na van die redes waarom gelowiges begin twyfel – en hoe ons kan reageer.

1. Jy ontmoet ‘n ware ateïs wat nie ‘n onsedelike, ongelukkige mensehater is nie

Hierdie twyfel berus op die implisiete geloof dat God mense red as gevolg van hulle goedheid en sedelikheid. As dit die geval is, moet ateïste per definisie sleg en onsedelik wees. As ons egter die Bybelse waarheid leer dat ons deur onverdiende genade gered is, is daar geen rede waarom ‘n ateïs nie ‘n beter persoon as ‘n gelowige kan wees nie. Die onderliggende geloof verkrummel en ons twyfel verdwyn.

2. Jy sien ‘n goeie en getroue gelowige erg ly sonder enige ooglopende rede

Die onderliggende oortuiging hier is dat as ek as mens nie ‘n voldoende rede vir God se optrede kan bepaal nie, dan is daar nie ‘n rede nie. As ons egter besef dat as daar ‘n oneindige God is dit nie beteken dat ons as beperkte mense God se motiewe en planne kan evalueer nie. Sodra ons besef dat dit onredelik is om sulke vertroue in ons eie insigte te hê, verkrummel ons twyfel.

3. Ons sien korrupsie en valsheid in ‘n godsdienstige instelling

Hierdie is ‘n algemene oorsaak vir twyfel in ons geloof. Die morele standaarde waarteen ons vals gelowiges beoordeel se oosprong is die Christelike geloof. Ons kan sê dat hulle nie Christelik genoeg is nie. Maar waarom moet hulle wees as ons aan die Christelike geloof twyfel?

4. Jy besef die basiese onbillikheid van die leer van die hel en verlossing

Ons twyfel aan die hel se basis is ‘n Westerse, demokratiese, individualistiese denkwyse. Om daarop aan te dring dat die heelal soos ‘n Westerse demokrasie bestuur moet word, is ‘n etnosentriese benadering.

5. Jy vind teenstrydighede of foute in die Bybel wat jy nie kan verklaar nie

Alle gelowiges het ‘n naïewe, onkritiese vertroue in die Bybel. Daar is tesisse oor feitlik elke vers in die Bybel geskryf. Vir elke siening dat ‘n vers verkeerd of ‘n ander weerspreek, is daar tien redelike teenargumente. Dit is nie moontlik om ‘n probleem in die Bybel te kry wat geen antwoord het nie.

Die huidige sekulariteit is nie die afwesigeid van geloof nie. Dit is gebaseer op ‘n stel onderliggende oortuigings, insluitend ‘n hele aantal betwisbare aannames oor die aard van rasionaliteit.

Joy is the serious business of heaven – C. S. Lewis

Psalm 33(3)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

3.9 – 16: Verdere redes vir lof

Hier volg nou verdere redes om die Here te loof, maar die fokus is nou op die Here se oppermag in politieke sake.

⁹want Hy het gepraat en dit was daar,

Hy het beveel toe staan dit daar.

Hierdie taal verwys na politieke gebeure. Hierdie vers is die begin van ‘n verklaring oor die Here se betrokkenheid by die wêreld. In die politiek, soos in die skepping, praat die Here en dinge gebeur.

¹⁰Die Here verydel die raadsplanne van nasies, Hy dwarsboom die planne van volke.

¹¹Die raadsplan van die Here bestaan vir ewig, die planne wat Hy bedink, hou stand van geslag tot geslag.

Hier word die punt eers negatief en dan positief gemaak.

¹²Gelukkig is die nasie wie se God die Here is, die volk wat Hy as sy eiendom gekies het.

Hierdie formulering kom as ‘n gevolgtrekking Die Here is aan net een nasie toegewyy; daar is net een groep bekend as mense van God.

The truth is, of course, that what one regards as interruptions are precisely one’s life – C.S.Lewis

Die appel van my oog

Daar is baie maniere waarop ek my liefde vir ander kan uitspreek. Sommige uitdrukkings is duidelik; ander is minder duidelik, want hulle is idiomaties. Een van die hierdie uitdrukkings is: Jy is die appel van my oog. Hierdie uitdrukking het diep wortels in ons taal, want dit het sy oorsprong in die Bybel. Die appel van my oog is my gunsteling persoon.

In die Bybel verwys dit na God se besondere liefde vir sy volk. Hy het sy volk in die woestyn gevind, in ‘n onbewoonde land waar woestyndiere skreeu. Die Here het sy volk omhels, hom vertroetel en versorg soos die appel van sy oog (Deuteronomium 32:10); Beskerm my soos die appel van u oog, steek my weg in die skaduwee van u vleuels (Psalm 17:8); Maak wat ek jou leer jou eie, so eie soos die appel van jou oog (Spreuke 7:2); So sê die Here die Almagtige wat my met volmag gestuur het na die nasies toe wat oorlogsbuit van julle gemaak het: Wie aan hulle vat, vat aan my oogappel (Sagaria 2:8).

Hoekom sou hierdie uitdrukking van God se teer versorging nou juis na die oog verwys? Daar is geen plek wat ons outomaties so beskerm as juis ons oë nie. Wat is kosbaarder vir ons as ons sig? As God sê dat sy volk die appel van sy oog is, sê Hy daar is niks kosbaarder vir Hom nie.

Ons gebruik die frase vir iemand wat ons liefhet. Ons moet egter altyd onthou dat ons liefde maar ‘n dowwe skaduwee van die groter liefde van God vir ons is.

Die begin van kersfees – die fees van die Lig (Shireen van der Watt)

In die westelike deel van die Christendom het die heidense voorgeskiedenis veroorsaak dat Kersfees vandag nog in die middel van die winter gevier word. In 313 nC word die Christendom ‘n wettige godsdiens in die Romeinse Ryk toe Keiser Konstantyn ‘n Christen word. Later in die vierde eeu word dit ook tot staatsgodsdiens verklaar. So vervang die God van die Christendom die Romeinse gode en godsdiens. Die ou bygelowe in die ander gode is egter nie met een veeg uit die lewens en gedagtes van die mense gevee nie. Dit het Christelike sendelinge eeue geneem om die heidense godsdiens en heidense gebruike in Europa uit die gedagtes van die mense te kry. Kersfees was een manier om dit te doen en dit is sommer vinnig gedoen.

Pre-Christelike Europeërs het elke jaar op die langste nag van die winter tydens die wintersonkeerpunt feeste gevier ter ere van die songod. Van nou af word die dae langer en son begin die donker verdryf. Dit moet gevier word, want nou is die lente, lewe en son oppad. Al was die Christendom die staatsgodsdiens, het die gewone mense die fees aan die einde van Desember bly vier. Dit was natuurlik ’n probleem, want die Christene wou nie ’n fees vier wat vir ’n heidense god bedoel is nie. Die leiers van destyds het toe die plan bedink om die fees ’n ander betekenis te gee. Waarom nie fees vier ter wille van die ware ‘Lig van die wêreld’ nie? So het die inhoud van die fees verander na die fees wat Jesus vereer. Sy geboorte en nie die terugkoms van die songod nie het toe die inhoud van die fees geword. Van toe af was dit nie meer ’n heidense fees nie, maar ’n Christusfees. Jesus se koms wat die Lig vir die wêreld bring word tot vandag toe gevier. So word Jesus se oorwinning oor alle afgode ook gevier. Die oorwinning beteken dat heidense gebruike met Christelike gebruike vervang is – 25 Desember (ongeveer 325 nC) staan dus in die geskiedenis vas as die dag van die oorwinning van Jesus oor die heidense gode van daardie tyd.

Niemand weet presies wanneer Jesus gebore is nie, want in Jesus se tyd is daar nie verjaardae gevier soos vandag nie en hulle het ook nie detail kalenders gehad soos vandag nie. Kersfees is dus vir die Christene ’n simboliese dag, ’n dag waar daar aan Jesus en sy oorwinning gedink word. Dit maak nie saak dat dit nie die presiese dag van Jesus se geboorte is nie, want dit is nie die dag nie, maar die betekenis van die dag en die betekenis van Jesus wat gevier word. Dit maak kersfees een van die wonderlikste dae van die jaar, juis omdat dit maak dat mens kan nadink… oor die Lig in jou lewe.