Most people are brought to faith in Christ not by argument for it, but by exposure to it. —Samuel Shoemaker

Lees ons genoeg?

Laat die wyse luister, dan sal sy insig vermeerder, en die verstandige sal verstandige gedagtes  verkry (Spreuke 1:5 – OAV)

‘n Jong leraar vra vir die bekende prediker, Joseph H. Smith, of hy sou aanbeveel dat hy oor sekulêre werke moet lees. Smith se antwoord is duidelik:  “Young man, a bee can find nectar in the weed as well as in the flower.“

John Wesley het die jong leraars van die Wesleyan Societies aangeraai om te lees of die bediening te verlaat. Hy het boeke oor wetenskap en geskiedenis gelees. Soos hy van die een afspraak na die ander gery het, was daar altyd ‘n boek in sy saalsak.

Andy Dolbow was ‘n bekende Indiaanse prediker. Hy het by geleentheid sy hoorders aangespoor met hierdie woorde: “When you are chopping wood, and you have a dull axe you must work all the harder to cut the log. A sharp axe makes easy work. So sharpen your axe all you can.” (The Size of the Soul, 33.

In hierdie besige lewe mag die Here my help om tyd om die byl skerp te maak, opsy te sit. Amen.

“Joy is the serious business of heaven.” C.S. Lewis

Dawid: Gesalfde, Sanger, Profeet, Krygsman (2)

In die vorige blog het ons na Dawid die gesalfde gekyk. Nou gaan ons na Dawid as sanger en as krygsman kyk.

• Dawid die Sanger

Dawid kom na die koninklike hof van Saul as sanger en musikant. Toe Saul en Jonatan op die slagveld sterf, skryf Dawid ‘n aangrypende klaaglied (2 Samuel 1:19 – 27). Na Dawid se oorwinning oor die Filistyne skryf hy ‘n pragtige loflied (2 Samuel 22).

Hy het die sangers en Leviete georganiseer (1 Kronieke 15:16) en die musiekinstrumente vir lofprysing vervaardig (1 Kronieke 23:6).

Dawid was dus bekend as ‘n komponis van liedere en gebede. In ‘n teks  gevind onder die boekrolle ontdek langs die Dooie See word gesê dat Dawid meer as 4 000 werke gekomponeer het.

• Dawid die Krygsman

Hier dink ons aan die verhaal van Dawid en Goliat. Selfs op ‘n baie jong ouderdom het hy hom op die slagveld gehandhaaf. Wat die mense egter die meeste beïndruk het, is dat hy Goliat oënskynlik ongewapen aangepak het: Jy kom na my met ‘n dolk en ‘n spies en ‘n swaard, maar ek kom na jou toe in die Naam van die Here die Almagtige, die God van die linies van Israel, wat jy verkleineer het. Vandag sal die Here jou in my mag oorgee (1 Samuel 17:46 – 47). Dit is baie belangrik. In Die Wysheid van Ben Sirag lees ons: Het hy nie, toe hy nog jonk was, ‘n reus doodgemaak en so die skande oor sy mense weggeneem nie? … Hy het dit reggekry omdat hy na die Here, die Allerhoogste, geroep het om hom te help. Die Here het toe Dawid se regterarm sterk gemaak sodat hy die geweldige oorlogsheld kon doodmaak ( 47:4 – 5). Die kern van Dawid se sukses as krygsman was sy vertroue op God.

Dit is Dawid soos ons hom in die Bybel leer ken het: gesalfde voorloper van die Messias, sanger en God se krygsman. Dit  het hy sonder wapens gedoen. Hy is deur God uitverkies en was ‘n voorbeeld vir geslagte Jode en Christene.

We cannot infer from prosperity that God is pleased with us, nor can we infer from adversity that he is displeased with us. –Wilson Benton

Dawid: Gesalfde, Sanger, Profeet, Krygsman (1)

Ons ontmoet vir Dawid in 1 Samuel 16. Daar is veral drie verhale van belang:

• Saul word verwerp en God stuur die bejaarde Samuel om ‘n nuwe koning te salf. Dit sou een van Isai se seuns wees. Isai laat al sy seuns by Samuel verbygaan, maar die Here kies nie een van hulle nie. Later is net die jongste een oor, maar hy is besig om die skape op te pas – nou nie juis die eerbaarste werk wat daar is nie. Toe Dawid daar aankom sê die Here vir Samuel: Staan op, salf hom, want dit is hy (16:12). Dan lees ons: Die Gees van die Here het van daardie dag af kragtig in Dawid gewerk – hy is nou gereed om te lei.
• Net daarna lees ons dat ‘n bose gees vir Saul voortdurend ontstel het. Dit is geglo dat musiek baie kalmerend op sulke mense inwerk. Sy raadgewers beveel aan dat hy iemand moet kry wat vir hom die lier kan speel. Een van die amptenare onthou dat hy vir Dawid hoor speel het. Saul laat vir Dawid haal: Telkens wanneer die boosaardige gees in Saul was, het Dawid die lier gevat en daarop gespeel. Dan het Saul bedaar (16:23). Dawid kom na Saul se paleis, nie as troonopvolger nie, maar as musikant en sanger.
• Die derde verhaal is dié van Dawid en Goliat (1 Samuel 17).

Hierdie drie verhale beklemtoon ook die drie beelde van Dawid volgens die vroeë Bybelverklaarders.

• Dawid, die Gesalfde

Ons het gesien dat Samuel vir Dawid gesalf het. Wat beteken dit as iemand gesalf word? Letterlik beteken dit om olie op sy kop te vryf. Hierdie olie het parfuum bevat. In die antieke wêreld het mense dit geniet om hulle liggame met allerhande olies wat lekker ruik in te vryf. As Amos die selfsugtige ryk mense kritiseer, sê hy: Julle drink wyn uit offerkomme en salf julle met uitsoekolie (6:6).

Om olie oor iemand uit te gooi, is dus ‘n mooi ding om te doen, maar dit was ook ‘n simboliese optrede  waardeur mense in ‘n hoë posisie aangestel is. Konings is gesalf  en op ‘n stadium ook hoëpriesters. Salwing en die amp van koning is so sterk verbind dat mashiah (gesalfde) eintlik ‘n sinoniem vir koning geword het. Dawid het later koning van Israel geword, Hy word dan ook bestempel as Israel se grootste koning. Later toe die Israeliete onder vreemdelinge gely het, het hulle gehoop dat Israel in die toekoms weer sou terugkeer na die heerlikheid van Dawid se regering – die herstel van ‘n Dawidiese koning – ‘n mashiah – op die troon. Drie maal per dag sal Jode bid in die rigting van Jerusalem en onder andere vra vir die herstel van Dawid se troon.

Ten spyte van al sy misstappe word Dawid steeds as die ideale beeld van ‘n koning beskou. Christene natuurlik glo dat Jesus hierdie langverwagte mashiah was. Hulle het na Hom as die Messias en Christos (gesalfde) verwys. Nog ‘n bewys van ‘n baie ou gesegde: Wat in die Ou Testament verborge is, lê oop in die Nuwe.

There is a foolish corner in the brain of the wisest man -Aristoteles, filosoof (384-322 vC)

‘n Nuwe Kategismus: Vraag 13

Vraag:

Kan enigeen die wet van God volkome onderhou?

Antwoord:

Sedert die sondeval kon geen mens nog die wet van God volkome onderhou nie, maar verbreek dit voortdurend in gedagte, woord en daad. [Onderstreepte gedeelte is die antwoord vir kinders.]

Teksvers:

Daar is nie een wat regverdig is nie, selfs nie een nie, daar is nie een wat verstandig is nie; daar is nie een wat na die wil van God vra nie. Almal het afgedwaal, almal het ontaard. Daar is nie een wat goed doen nie, selfs nie een nie (Romeine 3:10 – 12).

Kommentaar:

‘n Reisiger wat hom in ‘n hewige storm van donderweer en reën vasloop, sal onmiddellik afdraai na ‘n huis of boom om skuiling te soek. Hy sien nie af van sy reis nie, maar keer terug en hervat sy reis  as die storm verby is. So is dit met mense vasgevang in die band van sonde: die wet ontmoet hulle in ‘n storm van donderweer en weerlig vanuit die hemel.  Hulle word bang en word gehinder in hulle reis. Vir ‘n seisoen dryf dit hulle van koers af. Hulle sal bid of hulle lewe verander  as ‘n vorm van skuiling teen die storm wat hulle vrees teen hulle gewetes sal kom. Is hulle reis gestop? Het hulle beginsels verander? Nee, sodra die storm verby is … keer hulle terug – weer in die diens van sonde.

Ons mag nooit dink dat ons stryd teen die sonde – om die sonde te kruisig, te onderdruk, dood te maak – verby is nie. Sodra ons dink ons het oorwin, is daar nog ‘n oorblyfsel wat ons nie raakgesien of van geweet het nie. Baie oorwinnaars het al verloor omdat hulle na ‘n oorwinning agterlosig geraak het. Baie is geestelik diep gewond na  ‘n groot sukses teen die vyand … ons kan sonde net oorwin deur  vasberade die sonde uit te snuffel. 

Hierdie kommentaar is deur John Owen (1616 – 1683), ‘n Engelse Puriteinse teoloog geskrywe. Hy gaan na die universiteit van Oxford op 12 jarige ouderdom, verwerf sy MA-graad toe hy 19 jaar oud was en word ‘n pastoor toe hy 21 jaar oud was. Later word hy as Visekanselier van die universiteit aangestel. Hy preek in die parlement op die dag van Koning Charles I se teregstelling. Hy het baie geskryf insluitend geskiedkundige verhandelinge  oor godsdiens en verskeie studies oor die Heilige Gees.

Hierdie kommentaar kom uit  “The Nature, Power, Deceit, and Prevalency of the Remainders of Indwelling Sin in Believers” in The Works of John Owen, geredigeer deur Thomas Russell, Volume XIII (London: Richard Baynes, 1826), 200–201, 26.

Verdere leesstof

 “Original Sin” in Concise Theology, deur J. I. Packer.

Gebed:

U Naam is Immanuel, ons Here en heerser: genade vloei oor u lippe en aan u behoort barmhartigheid en vergifnis, al het ons teen U in opstand gekom. Ons, wat nie werd is om u dienaars genoem te word nie, pleit by U om ons oortredings  te verwyder. Ons bely dat U ons kan verwerp as gevolg van ons oortredings, maar pleit om u Naam se ontwil om dit nie te doen nie. Ons wysheid is weg, ons krag is weg, ons het niks wat ons eie is behalwe ons sonde of skaamte of verwarring  nie. Wees ons genadig, o Here, wees ons genadig. Amen

Hierdie gebed  kom van John Bunyan (1628 – 1688).  Hy was bekend as die blikslaer (tinker) van Elstow. Hy kom dramaties tot bekering en word ‘n leidende Puriteinse prediker. Soos sy gewildheid toegeneem het,word hy toenemend die teiken van skinderstories en laster. Uiteindelik word hy in die tronk gegooi. Tydens sy tyd in die tronk begin hy sy bekende werk: The Pilgrim’s Progress. Dit word vir die eerste keer in1678 gedruk.

Hierdie gebed kom uit The Westminster Collection of Christian Prayers, deur Dorothy M. Stewart (Louisville: John Knox, 2002), 49.

Copyright © 2012 by Redeemer Presbyterian Church

We encourage you to use and share this material freely—but please don’t  charge money for it, change the wording, or remove the copyright information. Ek het slegs die gedeeltes vertaal.