Wat is intelligensie?
Bob Buford
Wat is intelligensie?
Hier is nou ‘n onderwerp waaroor almal iets te sê het. In die middel van die vorige eeu het opvoedkundiges en leiers geglo dat jou IK ‘n goeie aanduiding is of jy gaan slaag of nie. Maar daar is baie “intelligente” mense wat nie ‘n sukses van hulle lewens gemaak het nie.
Toe volg die teorie van”veelvuldige intelligensies.” Daar is nie net een vorm van intelligensie nie, maar verskeie vorme. Howard Gardner was ‘n voorstander van hierdie idee. Sy gevolgtrekking was dat intelligensie nie by intellektuele vermoë en die vermoë om te verstaan en kennis te gebruik begin nie. Hy identifiseer dinge soos musikale, logiese, ens intelligensie.
‘n Groot deurbraak was toe Daniel Coleman emosionele intelligensie beskryf het. Hy beskou dit as ‘n goeie voorspeller van sosiale sukses. Coleman identifiseer selfkennis, selfbeheersing, motivering, empatie en sosiale vaardighede as noodsaaklik. Baie van die intelligentste mense het nie die nodige emosionele en empatiese vaardighede om mense te lei nie.
Christene het ‘n addisionele intelligensie – die intelligensie van oortuigings. Hierdie is ‘n intelligensie wat jy moet ontwikkel. Dit is die produk van leer van die Christelike geloof, bestudering van die Bybelse waarhede en om te leer om soos ‘n Christen te dink. Natuurlik is kennis vir Christene belangrik – veral die kennis soos in die Bybel geopenbaar. Geen wonder Christene was op die voorpunt van opvoeding nie. Baie van die vroeë universiteite het hulle oorsprong by die kerk gehad.
Dit is baie belangrik dat Christene weet waarvan hulle oortuig is. Dit moet dien as riglyn vir hulle daaglikse lewe.
Mark Twain. Kommunikasievaardighede: Luister (Spreuke 18:13 – Die Boodskap) In sy beroemde gebed vra Franciskus van Assisi vir God om hom te help: Seek first tot understand, then to be understood. Hierdie beginsel is die sleutel tot doeltreffende interpersoonlike kommunikasie. Sy gebed stem basies ooreen met Spreuke 18:13. Vroeër in dieselfde hoofstuk van Spreuke lees ons: Die dwaas stel nie belang in insig nie, hy wil net sy eie opinie bekend maak (18:2). As ‘n leier nie kan kommunikeer nie, kan hy nie doeltreffend lei nie. Ons spandeer baie tyd en geld aan die ontwikkeling van allerhande vaardighede: beplanning, openbare redevoering, ens. Maar wat van luister? As jy ‘n goeie leier wil wees, moet jy jou luistervaardighede verbeter. Jy moet praktyke soos die behoud van oogkontak en die oorvertel van wat jy gehoor het om seker te maak dat jy reg gehoor het, oefen. Ons moet ook leer hoe om ons goed uit te druk: Praat sonder om te dink kan soos dolksteke wees; wyse mense bring genesing met wat hulle sê (Spreuke 12:18). Wyse mense dink voor hulle praat. In die proses gebruik hulle woorde wat opbou en nie afbreek nie: ‘n Sagte antwoord laat woede bedaar; ‘n krenkende antwoord laat woede ontvlam (Spreuke 15:1). Jou vermoë om te kommunikeer kan vertroue of wantroue tot gevolg hê – vertroue of vrees. Dit bepaal hoe mense na jou luister. Kommunikasievaardighede is belangrik. Dit verwys nie net na praat en luister nie, maar ook na verstaan. Luister wat sê God vir Jesaja: Gaan sê vir hierdie volk: Julle sal hoor en hoor en tog sal julle niks verstaan nie (6:9). Luister; luister weer; verstaan wat gesê is; dan kan jy praat.
Spanning is deel van ons lewens Frank Viola, bekende skrywer, het tien maniere ontdek om spanning te hanteer. Elkeen moet natuurlik uitwerk wat vir hom sal werk. Hier is sy lysie: Wat doen jy om jou spanning te verlig? Werk vir jou ‘n roetine uit wat jou pas. David F. Wells Gewoontes, reflekse en intuïsie Die mens kan nie sonder sy gewoontes oorleef nie. Ons gewoontes geld vir ons optrede en denke. Ons dink op ‘n sekere manier. As ek iemand op die TV sien, plaas ek hom in ‘n kategorie wat ek vantevore aan hom toegeken het. Onmiddellik dink ek dat ek weet wat hy gaan sê. As ek die naam van die skrywer sien, weet ek al of ek van die boek gaan hou of nie. Hierdie gewoontes van denke is baie belangrik. Reeds as kinders begin ons hierdie gewoontes ontwikkel. Dit is baie belangrik dat hierdie gewoontes gebou word op die fondament van Christelike waarhede en kennis. Daar is ook iets soos intellektuele reflekse. As sekere dinge gebeur, oordeel ons outomaties. As ek die woord vrygewig hoor, oordeel ek onmiddellik positief. Vir Christene is dit belangrik om te verseker dat hierdie reflekse in ooreenstemming met Christelike waarhede is. Die probleem is dat ons voor so baie besluite te staan kom dat ons nie sonder reflekse gaan regkom nie. Daar is ‘n derde eienskap waarna ons moet kyk: Intuïsie. Dit is veral belangrik in onseker situasies. Ons weet dikwels dat die een alternatief reg is en die ander verkeerd. Maar dikwels is dit nie so maklik nie. Dan neem ons besluit en kan nie mooi verduidelik hoekom ons nou juis daardie besluit geneem het nie. Veral as ons besluite oor mense neem, is ons dikwels minder rasioneel – intuïsie speel nou ‘n belangrike rol. Steve Jobs van Apple was ‘n meester van intuïsie ten opsigte van styl en estetika. Hy het presies geweet hoe ‘n iPhone moet voel Christene staan nie los van gewoontes, reflekse en intuïsie nie. Daarom moet ons sorg dat die fondament suiwer is – die waarhede van die Bybel.Kommunikasievaardighede: Luister
Spanning is deel van ons lewens
Gewoontes, reflekse en intuïsie