You will never know the fullness of Christ until you know the emptiness of everything else. —C.H. Spurgeon

Vryheid (2)

Ek gaan ‘n aantal blogs aan Tim Keller se nuwe boek Making Sense of God: An Invitation to the Skeptical spandeer. Hy wys dat die Christelike geloof in alle opsigte – emosioneel, kultureel en rasioneel – meer sin maak as die siening van ons moderne wêreld.

In die vorige blog het ons gesien dat die wêreld absolute vryheid van keuse voorstaan. Navorsing wys dat daar ‘n sterk verband tussen geluk en sterk sosiale verhoudings is. We need to interact and intertwine with others; we need the give and take; we need to belong (Jonathan Haidt). Hoe meer persoonlike, individuele vryheid beklemtoon word, hoe meer gaan die tradisionele instellings – familie, buurskap en burgerskap – agteruit. ‘n Gesonde samelewing is afhanklik van vrywillige, onselfsugtige gedrag. Om eerlik, vrygewig en getrou aan jou vrou en kinders te wees, oortree gereeld op jou persoonlike geluk en vryheid.

Jy sal nooit die vryheid van liefde ondervind as jy nie jou keuses beperk nie. Daar is geen groter gevoel van vryheid as iemand jou waarlik liefhet nie. Dit stel jou vry van jou vrese en selftwyfel. Dit stel jou vry omdat jy nie meer alleen die wêreld moet hanteer nie. Jy is vry in ‘n verhouding waar mense nie mekaar uitbuit nie, maar aandag gee aan ander se behoeftes – waar jy jouself aan iemand anders gee.

Negatiewe vryheid beteken vryheid van; positiewe vryheid beteken vryheid vir. Ons moderne siening van vryheid is negatief. Vryheid kan nie ons enigste waarde wees nie. Ons moet ons vryheid van keuse gebruik om iets te doen. Ware vryheid beteken jy is vry om iets goeds te doen. Negatiewe vryheid is dus altyd onvolledig.

Dit is duidelik dat die moderne siening van vryheid baie ernstige probleme het. Vryheid mag nooit ‘n verskoning vir selfsugtigheid word nie Vryheid is nooit ‘n doel op sigself nie. Jy moet jouself vir iets in hierdie lewe gee anders het jou lewe geen sin nie. Almal het liefde, betekenis en tevredenheid in die lewe nodig. Daarom is almal onder die beheer van iets anders.

Waar pas God in hierdie hele debat oor vryheid in? Daarna gaan ons volgende keer kyk.

He that will play with Satan’s bait will quickly be taken with Satan’s hook. —Thomas Brooks

Psalm 31 (6)

[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n paar blogs aan hierdie psalm spandeer.

Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.

31:22 – 25:

Hier kry ons weer ‘n oorgang in die psalm – die Here het op die psalmis se pleidooie gereageer. Uiteindelik nooi dit ander mense uit om in die psalmis se oortuiging te deel. Sy doel met die samevoeging van klaag- en loflied is om te wys dat sy vertroue op die Here nie tevergeefs was nie. God hoor die klaaglied van ‘n gelowige en Hy doen iets daaraan.

²²Die Here moet geprys word, want in ‘n beleërde stad het Hy sy troue liefde wonderbaarlik aan my bewys.

Die psalmis het die Here se antwoord gesien. Tot dusver het hy nog net daarvan gehoor. Die psalmis het tot dusver in die psalm deur moeilike werklikhede gekom, maar daar is ook redes vir vertroue. Wonders is gewoonlik God se groot optrede vir sy mense Dit was asof die psalmis ‘n beleërde stad wat op die punt was om ingeneem te word, gesien het, maar wonderbaarlik het die Here hom gered.

²³Maar ek, ek het in my angstigheid gedink ek is afgesny, weg uit u gesigsveld. Nogtans het U my smeekgebed gehoor, toe ek na U om hulp geroep het.

Eerstens is daar die gevoel dat hy verlore is – hy is afgesny van die Here se hand of optrede. Hier voel hy ook asof hy buite die Here se gesigsveld is. God sien hom nie meer nie. Nogtans is die werklikheid anders as wat ander mense gedink het. Toe hy gebid en om hulp geroep het, het God gehoor. Dit is die vreugdevolle besef aan die einde van ‘n gebed.

²⁴Julle moet die Here liefhê, almal wat aan Hom getrou is. Die Here hou betroubares veilig, maar vergeld, tot die uiterste, dié wat hoogmoedig optree.

Hy dank nou die Here sodat ander mense dit kan hoor. Hy praat met almal wat aan die Here getrou is. Hy begin met ‘n uitdaging oor hulle houding teenoor die Here. Die psalmis se ondervinding dien as getuienis om mense aan te moedig om op die Here lief te hê en te vertrou. Die Here wat betroubares veilig hou is die basis vir hulle liefde en vertroue.

²⁵Wees sterk en hou moed, julle almal wat julle hoop op die Here vestig.

Hier kry ons ‘n ander soort oproep. Dit gaan oor mense se verhouding met die lewe eerder as met God. Dit praat van ‘n ander gesindheid tot die lewe op grond van ons verhouding met die Here. Hy praat hier met die mense wat hulle hoop op die Here vestig. Die psalm getuig van die verlede waar met afwagting gewag word dat die Here sal hoor en verdere wag in afwagting om God se reaksie te sien. Die sleutel tot krag en moed is om op die Here te wag. Die wag op die Here impliseer dat jy seker is dat Hy gaan optree.

Dag7: Verwag die goeie nuus van Jesus

Die Billy Graham Center for Evangelism het ‘n aantal leraars gekry om vir 25-dae stukkies te skryf vir Advent. Ons gaan oor die volgende 25 dae elke dag een van hierdie stukkies plaas.

[Advent word gewoonlik toegepas op die vier weke voor Kersfees. Latyn: ad – na + venire – kom. Dit dui dus op die naderende koms van Christus – sy eerste en tweede koms.]

Baie mense geniet die uitsien en verwagting van ‘n gebeurtenis net so baie as wat hulle die gebeurtenis self geniet. Die verwagting – ‘n gevoel van opgewondenheid en vreugde – is waaroor Avent gaan. Ons merk elke dag af soos ons wag vir Kersfees om te kom – die viering van Christus se geboorte.

Dink jou in hoe die Joodse mense moes gevoel het. Vanaf hulle geboorte het hulle geleer van die Messias wat sou kom. In Sagaria 9:9 lees ons:

Jubel, Sion! Juig, Jerusalem! Jou koning sal na jou toe kom. Hy is regverdig en hy is ‘n oorwinnaar, hy is nederig en hy ry op ‘n donkie, op die hingsvul van ‘n donkie.

Nader ons Advent met vrees en bewing? Verstaan ons die betekenis van wat gebeur het daardie dag toe Jesus gebore is? Vul ons hierdie dae met danksegging en lof vir die wonderwerk van “God met ons?”  Loop ons harte oor met verwagting van die goeie nuus van Jesus se geboorte sodat ons nie anders kan om ander daarvan te vertel nie? Sê ons soos Petrus en Johannes:

Wat ons betref, dit is onmoontlik om nie te praat oor wat ons gesien en gehoor het nie (Handelinge 4:20).

Lei ons verwagting na verkondiging? Advent is ‘n tyd wat anders is as die res van die jaar. Harte is oop vir die goeie nuus – meer as enige ander tyd van die jaar. Mag ons verwagting van wat ons weet, lei tot ‘n begeerte om aan ander die goeie nuus wat die wêreld verander het, te vertel: ‘n Verlosser is gebore; Hy is Christus die Here.

Vandag is daar vir julle in die stad van Dawid die Verlosser gebore, Christus die Here (Lukas 2:11).

If Christ is risen – then nothing else matters. And if Christ is not risen – then nothing else matters – Jaroslav Peilkan

Vryheid (1)

Ek gaan ‘n aantal blogs aan Tim Keller se nuwe boek Making Sense of God: An Invitation to the Skeptical spandeer. Hy wys dat die Christelike geloof in alle opsigte – emosioneel, kultureel en rasioneel – meer sin maak as die siening van ons moderne wêreld.

Mense wat vooruitgang in ons samelewing meet, sal dikwels vryheid as maatstaf gebruik. Die mens het nog altyd baie waarde aan vryheid geheg. Vandag glo die wêreld dat die mens die reg het om te kan kies. Volgens hulle is die grootste sonde onverdraagsaamheid. Die postmoderne mens sê dat ons vry is, want daar is geen kosmiese orde, geen waarheid en geen absolutes is waarvoor ons moet buig nie. In baie samelewings word die Christendom vandag as die aartsvyand gesien.

Is dit waar? Moet ons tussen vryheid en geloof in God kies? Die antwoord is ja, maar nee. Sit ons nie nou op die draad nie? Nee. Waar – die ideaal van individuele vryheid het oneindig goed gedoen in ons samelewings. Dit het tot ‘n meer regverdige samelewing vir minderhede en vroue gelei. Maar ook vals: vryheid word vandag gedefinieer as die afwesigheid van enige beperkings op ons. Hoe minder grense vir ons keuses en optrede, hoe vryer is ons. Hierdie siening is verkeerd en rig skade aan.

Moderne vryheid is die vryheid om jou te alle tye self te handhaaf – ek is vry om te doen net wat ek wil. Dit is onmoontlik. Wat gebeur as wat jy wil hê in konflik met mekaar is? Daar is ontelbare vryhede in die lewe, maar niemand kan hulle almal hê nie. Soms moet ons sekere vryhede opoffer vir ander vryhede. ‘n Diabeet moet sy vryheid om soetgoed te eet, prysgee vir sy gesondheid. Die vraag wat ons moet vra, is: Watter vryheid is die belangrikste?

Ware vryheid behels die strategiese verlies aan sekere vryhede om ander vryhede te verkry. Vryheid beteken nie die afwesigheid van beperkings nie, maar dit is die keuse van die regte beperkings – ek verloor die regte vryhede. Jy kies nie hierdie “regte” beperkings nie – jy onderwerp jou aan hulle. Mense floreer in sekere omgewings, maar nie in ander nie. As jy nie die beperkings van jou liggaam aanvaar nie, sal jy nooit die vryheid van gesondheid ervaar nie.

Absolute individuele outonomie is onregverdig, want dit ontken dit wat ons aan ander skuld. As ons ander mense nodig het – en ons het – dan het ons sekere gedeelde verantwoordelikhede. Ons behoort nie net aan onsself nie. Ons behoort onvermydelik tot ‘n mate aan mekaar – geen mens is ‘n eiland op homself nie.

Vandag glo mense dat ons absolute vryheid het, solank as wat ons nie ander skade aandoen nie. Dit kan net werk as almal saamstem oor wat “skade” is. Hoe kan ons bepaal wat mense seermaak as ons nie definieer wat ‘n goeie lewe is nie. Daarom is waarde-oordele algemeen is ons samelewing.

Vryheid van keuse kan nie die enigste gids vir ons gedrag wees nie Ons het sekere morele norme en beperkings nodig as ons met ander wil saamleef.

In die volgende blog gaan ons verder na die probleme van absolute vryheid kyk.