Die Graf gaan oop en Jesus staan uit die dood op. Die ou era is verby en die nuwe era begin.(3) – Jan van der Watt
Deel 3 – Kan ons seker wees die opstanding het regtig plaasgevind?
Dikwels sê mense ons moet die opstanding “bewys”. Ons het egter nie video-opnames van die opstanding nie en ook nie foto’s nie. Ons het net die getuienis van die mense wat dit gesien het. Daarmee moet ons tevrede wees. In alle geval, dit is hoe geskiedenis werk. As jy die geskiedenis moet vertel van wat vandag met jou gebeur het, hoe gaan jy dit doen. Jy kan maar net opskryf wat jy onthou en vir mense gaan vra met wie jy in aanraking was om hulle weergawes te vertel. “Gebeure” gaan so vinnig verby as wat tyd verbygaan – al wat oorbly is ons herinnering daarvan. Dit is daarom gebroke (ons onthou nie alles nie) en geïnterpreteer (hoe die gebeure deur die bril van ons ervaring lyk – elke mens kan dit verskillend ervaar). Om dit nog beter te illustreer: hoe weet jy jy is jou ma se kind? (Kom ons sluit die DNA toetse wat eers onlangs ontwikkel is, uit). Jy het ook maar net haar en ander se woord, maar hulle kon gejok het, of jy kon in die hospitaal omgeruil gewees het, om nou maar voorbeelde te gebruik van wat kon gebeur het. Uiteindelik het jy ook maar net getuienis wat jy moet glo. Maar dit hang af van hoe betroubaar en oortuigend die getuienis is. Alle getuienis is nie ewe betroubaar nie.
Ons het presies dieselfde met die opstanding – ons het baie getuienis (1 Kor 15:1-11) en bewyse dat die mense so vas in die werklikheid van die opstanding geglo het, dat hulle bereid was om hulle lewens daarvoor te gee – nogal ‘n sterk oortuiging. Maar uiteindelik moet ons hulle getuienis ook glo. Kom ons kyk kortliks na ‘n paar van die argumente wat in die debat ‘n rol speel.
- Waarom is dit so belangrik dat die opstanding werklik plaasgevind het?
Vir die Christen is dit belangrik dat die opstanding wel plaasgevind het, omdat ons geloof in die toekoms op die opstanding gebou is – as Jesus nie opgestaan het nie, het ons geen bewys dat ons wel ‘n toekoms of ‘n lewe na die dood het nie. Dan is daar ook geen werklike bewys dat Jesus meer as bloot ‘n mens was nie. Aan die ander kant, as die opstanding wel plaasgevind het, het ons die werklike lewende hoop op die lewe hierna. Daarom is dit nogal belangrik dat die opstanding wel plaasgevind het.
- Daisy die koei?!
Kom ons kyk hoe die opstanding geskiedkundig in ons geloof funksioneer. Ons gaan die voorbeeld van Daisy die koei neem.
Veronderstel ons bly op ‘n plaas en eet pap en melk elke oggend vir ontbyt. Sonder melk eet ons nie ons pap nie. Piet moet elke oggend die melk bring. Een oggend sit ons reg met ons pap… toe kom Piet in en sê: “Geen ontbyt vir julle vanoggend nie”. Moet ons hom glo of nie? Wel, daar is verskillende moontlikhede: a) Ons ken Piet as ‘n grapmaker. Is hy alweer besig met sy streke? b) Piet jok vir ons, maar normaalweg jok hy nie sommer nie. c) Ons sien geen rede vir sy opmerking nie – miskien het daar iets gebeur en dan praat hy tog die waarheid… wie weet? Ons het dus geen manier om te bepaal of Piet regtig die waarheid praat nie. Ons moet na omstandighede kyk en dinge uitredeneer. Ons is dus op onsself en ons argumentasievermoë aangewese om te bepaal of Piet die waarheid praat of nie. Dit is hoe filosofie werk. Jy bou teorieë met jou verstand en probeer dan mense oortuig van die waarheid.
Maar kom ons gaan nou ‘n stappie verder. Piet sê: “Kom saam”. Saam met hom is ons deur die drif tot by die kraal. Daar lê Daisy morsdood – Groenie die mamba seil net daar tussen die lang gras in. Daisy is ons melkkoei. Sonder haar is daar nie melk op die plaas nie. Nou skielik is wat Piet sê waar, want die fisiese, historiese gebeure van Daisy wat dood is, maak sy uitspraak waar. Waar gaan die melk vandaan kom as Daisy nie meer daar is nie? Kyk mooi: die historiese gebeurtenis maak die uitspraak waar. Net so maak die opstanding van Jesus dit wat Christene oor Jesus en die ewige lewe sê, waar. As Jesus histories opgestaan het, kan dit nie anders as dat daar ‘n God van lewe is en dat daar lewe na die dood is nie.
‘n Tweede belangrike ding om op te let is dat die een historiese gebeurtenis tot baie uitsprake kan lei, solank die uitsprake ‘n logiese verband met die gebeurtenis het. Ma sê byvoorbeeld: “Wat gaan ons nou eet?”. Pa sê: “Ai, dit is ‘n finansiële verlies”. Boetie sê: “Met wie gaan ek nou speel?”, want hy het altyd lekker met Daisy gespeel. Al die uitsprake is waar, want dit hou logies verband met die historiese gebeurtenis. Net so is daar in die Bybel baie uitsprake oor Jesus en die opstanding (daar is selfs vier evangelies wat op verskillende maniere die [een] storie van Jesus vertel). Die uitsprake moet dus nie as “teenstrydighede” gesien word nie, maar moet saam met mekaar gelees word.
Skrywer: Prof Jan van der Watt