Die Groot Geloofswoordeboek: Die Eindtyd (1)

Berekenings

Die eindtyd is die tyd van die wederkoms van Christus. Daar is verskillende oortuigings onder Christene oor die eindtyd. Hulle verskil veral oor wanneer dit sal wees. Deur die eeue is daar telkens berekenings gemaak. Teen die jaar 70 nC was baie Christene oortuig dat dit die tyd vir sy koms is, en weer teen die jaar 100, 150, 350, 380, 500, 530, 1000, 1290, en talle datums daarna, tot onlangs in die jaar 2000. Daar is in hierdie verband ‘n opvallende verskynsel. Christene wat só bereken, bereken altyd dat Hy juis in hulle tyd sal kom. Daar was nie Christene wat in die jaar 100 bereken het dat Hy in 500 sal kom, of in die jaar 1000 dat Hy teen 2000 sal kom nie. Elke geslag soek getalle iewers in die Bybel wat op hulle tyd dui. Dit gee ‘n ongeloofwaardige trek aan hierdie berekenings. Getalle word taamlik willekeurig iewers in die Bybel gekry en “bewerk” tot dit juis op hulle tyd dui.

Dit is ook nie vreemd dat die berekenings nie werk nie. Op net twee bladsye in Matteus staan vyf keer dat ons nie sal weet nie wanneer Hy weer sal kom (Matt 24:36, 42, 44, 50; 25:13).

Daar is ‘n tweede rede waarom berekenings nie werk nie. Wag ons nog op die eindtyd, of leef ons lankal in die eindtyd? Het die apostels al in die eindtyd geleef?

Die laaste dae/Die eindtyd

Daar is ‘n aantal uitdrukkings wat in die Bybel in verband met die eindtyd gebruik word: die laaste dae, die einde, die voleinding, die laaste uur. Gewoonlik dink mense die tyd waarna hierdie uitdrukkings verwys, het in die tyd van die apostels nog ver in die toekoms gelê en dat ons maar nou eers hierdie tyd ingaan. Maar hierdie uitdrukkings het direk op die tyd van die Nuwe Testament betrekking.

“Die laaste dae” word nooit in die Nuwe Testament gebruik vir ‘n toekomstige tyd nie. In Hebreërs 1:2 lees ons dat God “in hierdie laaste dae met ons gepraat het deur die Seun” en dit verwys na die aardse optrede van Jesus. Volgens Petrus is die Heilige Gees in “die laaste dae” uitgestort (Hand 2:17). Jakobus noem die tyd waarin hy leef “die laaste dae” (5:3). Johannes noem sy tyd selfs “die laaste uur” (1 Joh 2:18). In dieselfde terme praat Paulus oor sy tyd as “die einde van die tye” (1 Kor 10:11) en die skrywer aan die Hebreërs verwys na Jesus se eerste koms as “die voleinding van die tye” (9:26). Vir baie lesers sal dit na ‘n vreemde siening lyk. Maar is dit nie wat duidelik in die Bybel staan nie?

Daar is ‘n paar verwysings wat wel geïnterpreteer kan word asof dit op die toekoms slaan. 2 Timoteus 3:1 lui: “In die laaste dae sal daar swaar tye kom.” Dui dit op die verre toekoms? Skynbaar tog nie. Die skrywer vervolg dat daar slegte mense sal kom, en eindig: “Bly weg van sulke mense af” (3:5). Die bedoeling is dus dat Timo-teus nog self hierdie slegte mense gaan beleef. “Die laaste dae” is dus die tyd waarin hulle geleef het. Dieselfde geld van 2 Petrus 3:3.

Daar is ook ander uitdrukkings wat daarop dui dat die laaste dae of die einde van die tye alreeds met Jesus se eerste koms aangebreek het. Hy kom om die *koninkryk van God te bring, en as Hy ‘n bose gees uit iemand uitdryf, verklaar Hy: “Aangesien Ek deur die Gees van God die duiwels uitdryf, het die koninkryk van God inderdaad tot by julle gekom” (Matt 12:28).

Beteken dit dat Jesus se eerste koms regtig die laaste dae of eindtyd ingelui het? Dan kon daardie tyd mos nie vir die skrywers van die Nuwe Testament in die (verre) toekoms gelê het sodat ons nou eers die laaste dae ingaan nie.

Twee ander sake kan ons help om ‘n antwoord te probeer kry: Die nabyheid van die wederkoms en die tekens van die tye.

Die nabyheid van die wederkoms

Daar is min sake wat so algemeen deur so baie skrywers van die Nuwe Testament benadruk word soos die nabyheid van Christus se koms. Baie van ons ken hierdie uitdrukkings uit ons kop: dit is nie meer lank nie, die regter staan al voor die deur (Jak 5:8-9); die tyd is min, dit is die einde van die tye (1 Kor 7:29; 10:11); die tyd is naby, voor die deur (Matt 24:33; Mark 13:29); die nag is byna verby, dit is amper dag (Rom 13:12); dit is die laaste uur (1 Joh 2:18). Dit is almal uitsprake oor die wederkoms van Christus. Die Nuwe Testament is vol daarvan (Matt 24:33; Luk 21:28, 30; Mark 13:29; Rom 13:12; 16:20; 1 Kor 7:29; Fil 4:5; 1 Tess 4:17; Heb 10:37; Jak 5:8-9; 1 Pet 4:7; Op 1:1, 3; 3:11; 22:7, 12, 20).

Wat ons partykeer vergeet, is dat dit nie in die eerste plek vir ons tyd bedoel is nie, maar vir hulle tyd, die tyd van die eerste Christene. Die boodskap wat ons in die Nuwe Testament kry, is nie dat die einde teen die jaar 1000 of 2000 naby sal wees nie, maar dat dit teen die jaar 50 en 70 nC naby was. Jesus sê nie vir sy dissipels dat die mense wat in die verre toekoms leef, eendag sekere dinge sal beleef en dat hulle dan moet weet dat die einde naby is nie. Hy kyk sy dissipels in die oë met die woorde: “Julle sal hoor van … Hulle sal julle oorlewer … Wanneer julle sien … As iemand vir julle sê … So moet julle weet … ” (Matt 24:6, 9, 15, 23, 33). Die wederkoms was in daardie tyd naby.

Terloops, omdat die Here nog nie weer gekom het nie, glo ons vandag nog dat sy koms naby is. Ons sal later in hierdie bespreking aandag gee aan die vraag hoe om dit na soveel eeue te hanteer. (*Vertraging van die wederkoms)

Bring nou hierdie twee sake met mekaar in verband: die eindtyd en die nabye wederkoms. Jesus se geboorte en die koms van die Gees was in die laaste dae. Trouens, die *opstanding van Jesus was die begin van die algemene opstanding. En die vroeë Christene glo die wederkoms is naby. Die twee pas presies bymekaar. Hulle verwagting dat die wederkoms van Christus naby is, was volkome logies. As Jesus in die laaste dae gekom het, moes sy wederkoms naby wees. En omdat hulle swaar gekry het en baie van hulle vervolg is, was dit ‘n brandende verlange dat die Here gou moet kom. Daarom lees ons in byna elke boek in die Nuwe Testament van die nabye wederkoms.

Ons kan dus nie daaraan twyfel nie: die vroeë Christene was oortuig dat hulle in die eindtyd geleef het en die Here enige oomblik weer kon kom.

Dit bring egter dadelik die vraag na die tekens van die tye na vore, die tekens van die nabye wederkoms van Christus. Hoe kon die koms van Christus toe al naby gewees het as die tekens toe nog nie vervul is nie?

Outeur: Prof Adrio König