Die Groot Geloofswoordeboek: Heiligmaking

Die Groot Geloofswoordeboek: Heiligmaking

Heiliging/Heiligmaking • Vereniging met Christus • Krisisse

Wanneer die begrip *heilsweg bespreek word, word beklemtoon dat dit om een sentrale ervaring gaan en dat sake soos *weder­geboorte en *bekering nie verskillende ervarings is wat na mekaar volg nie. Dit is egter anders by heiligmaking. Die begrippe wat die heilsweg beskryf, dui almal op die begin of die manier waarop ‘n mens deel kry aan die heil. Maar die begrip heiligmaking dui op ‘n volgende fase. As kind van God het ‘n mens ‘n lewe voor jou om Hom te dien. Hierdie daaglikse lewe wil Hy deur die krag van die Heilige Gees nuut maak. Dit is heiligmaking.

Soos by regverdiging en *regverdigmaking, kan ons onder­skei tussen heiliging en heiligmaking. Heiliging is God se daad om ons af te sonder vir Hom, net soos regverdiging sy daad is om ons regverdig te verklaar. Heiligmaking is ‘n voortgang of ont­wikkeling in ons lewe in verhouding met die Here waarin ons al meer die sonde afsterf en ons lewe al meer aan Hom toewy.

Daar is verbande tussen heiligmaking, regverdigmaking en voortgaande *bekering. In beginsel het al drie te doen met die ver­andering van ons lewe om in gehoorsaamheid aan God Hom en ons naaste in liefde te dien.

 

Heiliging

Kom ons kyk eers na heiliging. Dit is opvallend dat die ge­meen­telede in die Nuwe Testament “heiliges” genoem word ook al is daar opvallende en ergerlike sondes in hul lewe. In nu­wer vertalings is dit nie meer so duidelik nie omdat aller­lei verduidelikings van begrippe gegee word. Maar ouer verta­lings dui daarop dat dit ‘n staande gebruik was. Die gemeente in Korinte, waar daar sondes voorgekom het waarvan Paulus skryf dat ‘n mens dit nie eens on­der heidene kry nie, word aange­spreek as “geheiligdes in Christus Jesus”, “geroepe heiliges” (1 Kor 1:2, 1953-vertaling). Lees gerus die groet aan die begin van byna elke brief.

Die spesifieke uitdrukking “geheiligdes in Christus Jesus” is belangrik. Die “in” beteken iets soos: “omdat julle verbonde is aan.” Ons verbondenheid aan Christus beteken iets. Ons lees el­ders in Korintiërs van Christus Jesus: “Hy het vir ons geword die wysheid wat van God kom: die vryspraak, die heiliging en die verlossing” (1 Kor 1:30). Hy is dus ons vryspraak en Hy is ook ons heiliging. Dit beteken God spreek ons vry (regverdiging) en verklaar ons heilig op grond van wat Christus gedoen het. Daarom is ons vry voor God, én is ons heilig. Heilig beteken hier: afgesonder vir God eenkant gesit om volkome aan Hom te behoort, om volkome tot sy beskikking te wees.

Dit het nie betrekking op die etiese kwaliteit van ons lewe nie, maar op ons posisie, ons status, op die doel wat God met ons het. In ons heiligmaking moet dit verwerklik word wanneer ons lewe al meer verander word om aan God en Christus s’n te herinner. (*Beeld van God)

Dit is eers as ons by heiligmaking kom dat dit regtig ‘n nuwe fase in die heilsweg is. Nou gaan dit om die werklike verandering van ons lewe. Om hierdie verandering te verstaan moet ons eers kyk wat ons vereniging met Christus beteken.

 

Heiligmaking

Ons heiligmaking is ons deelname aan Chris­tus se lewe. In die mate waarin ons daarin slaag om met ons ou lewe in diens van die sonde op te hou (wat ons kan doen omdat ons deel in Christus se dood vir die sonde) en ons lewe saam met Christus te leef, in die mate hou ons op met die sonde en leef ons volkome vir Hom (Rom 6).

Vir Paulus is dit een van die vreemdste dinge in ons lewe as ge­lowiges, dat ons so sukkel om met ons ou lewe op te hou en ons nu­we lewe saam met Christus voluit te leef. Daar is ‘n sin waarin dit onlogies en onverstaanbaar is. Ons is dood vir die sonde (Rom 6), maar ons leef nog daarin. Ons lewe vir God saam met Christus (Rom 6:11), maar ons is steeds traag om God te dien.  Dit is deel van die onverstaanbaarheid van die *sonde wat in beginsel onverstaanbaar is en nie net moeilik is om te verstaan nie.

Tog is daar ‘n paar ligpunte. Die eerste is dat dit nie ons is wat onsself moet doodmaak vir die sonde nie. Dis ‘n gawe wat ons by die doop en deur die geloof ontvang. Ons moet net leer om in ter­me daarvan te leef. Dieselfde geld van ons opstanding saam met Christus en ons aandeel aan sy oorwinningslewe oor die sonde. Daar is iets daarin dat ons ons daarin moet inoefen om aan sy lewe deel te neem, om daagliks sy lewe te leef en nie ons eie nie. Dis goed om dikwels daaraan te dink dat jou doop jou begrafnis was, of liewer jou deelname aan sy begrafnis, en ook dat jou doop jou opstanding was, of liewer jou deelname aan sy opstanding. Gaan elke dag met dié geloofswaarheid binne en oefen hierdie soort lewe.

Die tweede ligpunt is die *Heilige Gees. Ons lees veral in Galasiërs van die *vrug van die Gees in ons lewe (5:22-23). Dis ‘n wonderlike versameling deugde: liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid, getrouheid, nederigheid, self­be­heersing. Dis is nie die vrugte van die Gees (meervoud) nie, maar die vrug van die Gees. Die gedagte is dat dit ‘n eenheid is wat ons as geheel ontvang. Elke mens kry nie een vruggie soos elkeen een gawe kry om die ander mee te bedien nie. Die vrug kom as ‘n eenheid in elke mens se lewe voor. Of is dit? In wie se lewe?

Is dit nie ‘n wonderlike beskrywing van Jesus se lewe nie? Lees weer die lys deur.

Wat beteken dit? Onthou, dis nie die vrug wat jy moet dra nie. Dis die vrug van die Gees, die vrug wat die Gees dra. Nuwer vertalings laat mooi uitkom dat dit inderdaad die bedoeling is wat Paulus met “vrug” het. Een vertaling lui: “die vrug wat die Gees laat groei,” en ‘n ander: “die vrug wat die Gees voortbring.”

Waar groei hierdie vrug? In jou lewe. Dit beteken jou inoefening om nie jou eie lewe te leef nie, maar om jou deelname aan Christus se lewe te leef, is nie jou pogings nie, maar jou oorgawe aan die Heilige Gees. Op die ou end is dít heiligmaking: die Gees wat ons leer om ons lewe te leef as ons aandeel aan Christus se opstandingslewe. Wat sou *vervulling met die Gees anders kon beteken?

 

Vereniging met Christus

Dit is ‘n begrip wat ons nie dikwels gebruik nie. Behalwe ‘n enkele keer by Johannes (Joh 15) kom dit net by Paulus voor, en by hom kom dit in verskillende vorme en male sonder tal voor. Hy gebruik sowel “in Christus” as “saam met Christus”. En dan is daar ook nog die beeld dat gelowiges lede is van die liggaam van Christus. Dit is eintlik naas *regverdiging sy geliefde terme.

Deur die *doop en die *geloof word ons op ‘n merkwaardige manier met Christus verenig. Ons word saam met Christus ge­krui­sig, saam met Hom begrawe en opgewek, sit saam met Hom in die hemel en sal weer saam met Hom kom by sy wederkoms (Rom 6; Ef 2:4-8; Kol 2-3:4). Paulus dink baie realisties daaroor. Dit hou verband met sy gedagte dat die gelowiges die liggaam van Christus is, en elke lid ‘n ledemaat van dié liggaam. Dit beteken dat elkeen op ‘n manier deel het aan alles wat Christus beleef het en nog beleef.

Daar is ook ‘n interessante wederkerigheid in hierdie ver­hou­ding. Ons is in Christus én Hy is in ons (Rom 8:1, 9-11; Gal 2:19-20). Dit is inderdaad ‘n tipiese manier om ‘n baie naby ver­houding uit te druk. Ons ken dit self. Ek sal sê my vrou het vandag diep in my hart ingekruip met wat sy gedoen het. Ons sê ook ek het my hart vir Jesus oopgemaak, en nou is Hy in my hart. Ons bedoel niks meer as ‘n baie naby liefdesverhouding nie.

Maar dit is ook meer. ‘n Mens kom nie daarvan weg dat Pau­lus iets van ‘n werklike vereniging tussen Christus en ons beleef het nie. Sy liggaamgedagte is baie realisties. Die verhouding Christus-gelowiges is nie net soos ‘n liggaam nie, ons is sy lig­gaam. Hoe ‘n mens dit dus ook al moet verstaan, ons deel reg­tig in sy kruis (sodat ons regtig kan ophou met ons sonde) en in sy opstanding (sodat ons ons lewe volkome aan Hom kan wy). En dit is presies die punt van waar ons kan begin om oor heilig­making te dink. (*Perfeksio­nis­me)

 

Krisisse

Daar is heelwat Christene wat sterk voel oor sekere krisiserva­rings wat noodsaaklik is in ons lewe. Bo en behalwe die geloof in Jesus, moet daar allerlei ander dinge kom, soos *algehele oor­gawe, *doop met die Heilige Gees, *vervulling met die Heilige Gees, *tweede ge­nadewerk. Dit is inderdaad nodig dat Christene van tyd tot tyd nuwe ervarings met Christus deur die Gees het. ‘n Verhouding moet nuwe ervarings en nuwe hoogtepunte kry. Daar is baie ruimte vir groei in die geloofslewe. Maar dis nie duidelik dat daar een enkele ervaring is wat alle Christene moet hê nie. ‘n Mens se ervarings met die Here sal ook saamhang met jou persoonlikheid. Elke mens loop iets van ‘n eie pad met die Here. En verder sal die tipe ervaring, en die interpretasie wat jy daaraan gee, sterk beïnvloed word deur die groep waarvan jy deel is. Dis nie onmoontlik dat twee groepe presies dieselfde ervaring het, maar dit verskillende name noem nie.

 

Skrywer: Prof Adrio König