Die Openbaring aan Johannes – Die draak roep sy trawante (12:18-13:18) – Francois Malan
12:18 Die draak gaan staan op die strand by die see en roep sy gevolmagtigdes uit die see en uit die aarde. In 11:7 is reeds verwys na die dier wat uit die bodemlose diepte verrys om teen die kerk te kom oorlog maak, die oorhand oor hulle te kry, en hulle dood te maak. Die draak en die twee diere rond die trio, wat teen God stelling inneem, af: teenoor God staan die draak, teenoor Jesus die monster uit die see (antichris), en teenoor die Heilige Gees die dier uit die aarde (die valse profeet).
Hoofstuk 12-14 is die hartklop van Openbaring:
Hfs 12:1-14 verwys na die verlede:die oorwinning oor die Satan en die geboorte van die Christuskind
Hfs 12:15-13:18 na die hede: die voortgaande oorlog van die draak en twee monsters teen die gelowiges op aarde
Hfs 14 na die toekoms: die Lam en 144,000 verseëldes op Sionsberg en die bekendmaking van die oordeel.
13:1 Die see verteenwoordig die chaos (na aanleiding van Gen 1:2), die ryk wat vyandig is teen God. Dit is dieselfde as 11:7 en 17:8 se bodemlose diepte, die woonplek van die bose geeste en demone (vgl. 9:1-2 se sataniese sprinkane uit die bodemlose diepte, onderdane van die verwoester Abaddon/Apollion, 9:11, wat die mense kom pynig). Die dier uit die see bring chaos en verwarring op die aarde – in die nuwe hemel en nuwe aarde bestaan die see egter nie meer nie en is die orde in die hele skepping herstel (21:1).
Die dier verskyn stukkie vir stukkie: eers die horings, dan die 7 koppe met 10 krone, en uiteindelik die hele dier. Hy lyk soos die draak (12:3). Die krone as teken van ‘n koning wat heers, word in Openbaring slegs deur drie persone gedra: Satan (12:3), die dier uit die see (13:1) en Christus (19:12). Op die eerste twee se krone is daar geskryf, nie op Christus s’n nie. Satan dra sy krone op sy koppe as tekens van sy heersersgesag, sy agterryer die dier se krone sit op sy horings as tasbare simbole dat sy koningsheerskappy op geweldige mag berus, naamlik op Satan se krag. Die dier se magsbeheptheid het hy van die draak ontvang. Die getal 7 van volheid, en die getal 10 van volledigheid beklemtoon die dier se aanspraak op volle gesag en totale mag (soos bv. van die keisers). Die godslasterlike naam beskryf die karakter en wese van die dier wat God wil vervang as die heerser van die wêreld, soos die titels wat die keisers vir hulleself toegeëien het: heer, redder, seun van god, ons heer en god – die titel ‘god’ is gewoonlik na sy dood aan ‘n keiser toegeken deur die Romeinse senaat, maar Domitianus (81-96 n.C., in Openb se tyd) het tydens sy bewind die titel ‘ons heer en god’ vir hom toegeëien. Die dier uit die see is geassosieer met die Romeinse ryk, wat beskou is as ‘n werktuig van die Satan. In die 300 jaar tussen Augustus en Konstantyn is die titel divus ‘goddelik’ aan 36 Romeinse keisers en 27 familielede toegeken, en keiseraanbidding is wyd beoefen in tempels met hulle beelde.
13:2 Die dier is ook ‘n kruising wat lyk soos ‘n luiperd met beerpote en ‘n leeubek – ‘n samestelling van Daniël 7:1-7 se vier diere om al die vorige bose ryke te verteenwoordig, maar wys daarmee wat met die mensdom gebeur as hulle die lojaliteit en gehoorsaamheid wat God toekom vir hulleself opeis – hulle verloor hulle menslikheid en word dierlik deur die waarheid te verruil vir die leuen, en die regverdigheid en genade van God verruil vir onreg en harteloosheid.
13:3 Die dier is ‘n parodie (spottende nabootsing) op Christus, die Lam wat geslag is en in die hemel opgeneem is na sy opstanding en die boekrol in sy hand hou en die seëls oopbreek (5:5-6) – een van die dier se koppe lyk of dit dodelik verwond was (letterlik ‘geslag was tot die dood’, soos die Lam in 5:6 ) maar genees het (13:14: weer lewend geword het, soos 2:8 van Jesus sê), en dit laat die mense in verwondering agter hom aanloop. Die dier se na-apery van wat God deur Christus gedoen het, is so goed dat dit moeilik word om die egte van die valse te onderskei. Vandaar die bose se buitengewone aantrekkingskrag (daar was ‘n legende in die Joodse apokaliptiek, Nero redivivus, dat Nero,wat in 68 n.C. selfmoord gepleeg het, weer lewend geword het).
13:4 Die hele wêreld se verwondering, wat enigiets teen Christus glo, laat hulle in aanbidding voor die draak en die dier neerval. Verwondering het gelei tot lojaliteit en dit mond uit in aanbidding van die bose wat in die volgende hoofstukke telkens teenoor die aanbidding van God gestel word. Die mense se hoogmoedige vrae: ‘wie is net soos die dier en wie kan teen hom oorlog voer? impliseer die antwoord: niemand nie! soos in Moses se lofsang op God na hulle deurtog deur die Rietsee (Eks 15:11; vgl. Ps 71:19; 89:9; Miga 7:18). Die bose se aanspraak op goddelikheid is oortuigend, en lyk vir baie mense onoorwinlik.
13:5-8 Maar Johannes se ironie is bytend. Hy kom met ‘n reeks werkwoorde in die passief wat God aanwys as die eintlike mag agter die gebeure: ‘aan hom (die dier) is gegee (deur God)’ in v5 tweemaal, v7 twee maal. Die mense val vir die gedierte wat vir hulle lyk of hy God is, wat onbeperkte mag uitoefen op aarde. Maar vir Johannes en sy lesers is die dier ‘n nagemaakte god wat onderwerp is aan God se ondeurgrondelike plan in die boekrol en God se toelating. Vir ‘n beperkte tyd (42 maande = 3½ jaar):
(i) vir 24 maande kan die dier teen God en sy mense grootpraat en laster (Dan 7:11,20,25). God se Naam, sy persoon, sy heiligheid word belaster, i.p.v. geheilig (Mt 6:9). God se woonplek (die hemel) en dié wat saam met Hom woon (wie se burgerskap in die hemel is), alle gelowiges wat sy Naam dra, word grootpraterig belaster.
(ii) vir 24 maande word die dier toegelaat om die gelowiges te oorwin (soos in 11:7)., maar word self deur die Lam en sy gelowiges oorwin (17:14). Satan het Christus ‘oorwin’ deur Judas te verlei, wat tot Christus se dood aan die kruis en die leë graf gelei het, waardeur Hy juis die Satan oorwin het met sy liefdesoffer van Homself vir die mensdom.
(iii) vir 24 maande kan die dier die bewoners van die aarde oorreed om hom te aanbid (‘n parodie op Daniël 7:14), wat slegs aan God en die Lam toekom. Dit geld al die bewoners van die aarde van die skepping af, wie se name nie opgeteken is in die boekrol van die lewe van die Lam wat geslag is nie (Jes 53:7; Jn 1:29,36; Op 5:6,12).
In Romeine 1:18-32 beskryf Paulus die toorn van God oor die mensdom wat die heerlikheid van die onsterflike God verruil het vir ‘n afbeelding soos dié van ‘n sterflike mens en van voëls en diere en kruipende diere. Daarom het God hulle oorgegee aan hulle eie skandelike drange en verwerplike denkwyse sodat hulle skandelik optree (Rom 12:24,28).
13:9-10 Om goed te luister is om te volhard in die geloof deur aktief die maastawwe, waardes en gelowe van die dier en Babilon te weerstaan, en die pad van die Lam te volg, wat Homself in liefde vir ander gegee het. Die manier waarop God besluit het om boosheid te oorwin is (i) deur die offer van die Lam (ii) die volharding en geloof van God se mense. Die swaarkry van Christus se volgelinge weens hulle getuienis kan verskillende vorms aanneem, bv. gevangenisskap en dood (vgl. Openb 2:10; Flp 3:10). In sulke omstandighede moet gelowiges nie hulle vertroue in Christus laat verflou of verloor nie.
Skrywer: Prof Francois Malan