Die Openbaring aan Johannes – GOD SE TROONSAAL Hoofstuk 4-5 – Francois Malan

Na die eerste visioen van die verheerlikste Christus in sy kerk (1:9-3:22), teken die volgende visioen God as die Skepper (4:1-11) en Verlosser (5:1-14). Hy sit op die troon in beheer van die geskiedenis, en in die volgende hoofstukke voltrek Hy sy oordeel oor die goddeloses, soos deur die seëls, trompette en bakke uitgebeeld word, maar demonstreer Hy ook sy verlossing, deur die verseëling van die gelowiges en die afmeet van die tempel, met die nuwe Jerusalem as die hoogtepunt.

Hoofstuk 1-3 fokus op die kerk as ontvangers; hoofstukke 4-11 op die heelal as ontvangers van God se oordeel en verlossing; in hoofstukke 12-22 word gefokus op die geskiedenis waarin die oordeel en die verlossing opbou tot ‘n hoogtepunt.

In hoofstukke 4-5 word God en die Lam aanbid, teenoor die wêreld se aanbidding van die dier uit die see in hoofstuk 13; God se troon is in die sentrum van die gesig, om sy algehele heerskappy oor die hele skepping aan te dui; teenoor die troon van die draak en Babilon, wat God probeer uitskuif uit die sentrum, en God se gesag wederegtelik vir hulle probeer toe-eien (hoofstukke 13 en 17). In die geweldige stryd tussen God en die Bose is God se oorwinning reeds bekend. Rome vervolg Christus se volgelinge sodat hulle Rome se kultuur sal volg of sterf; God oordeel die ‘aardbewoners’ (goddeloses) om hulle tot bekering te roep en aan hulle die ware lewe te gee (9:20-21; 14:6-7; 16:9,11). Die boek eindig met God se heerskappy wat deur die hele skepping seëvier in die nuwe hemel en nuwe aarde.

God word aanbid, eers deur die vier lewende wesens (4:8), dan die 24 ouderlinge (4:10-11), dan weer deur die twee groepe (5:8-9), daarna die menigte engele (5:11-12), en dan die klimaks – die hele skepping (5:13). So word God aanbid in Esegiël 1, en in Jesaja 6 met God op sy troon in die tempel. In Openb 4 word God as Skepper aanbid, in hoofstuk 5 as Verlosser op grond van wat die Lam gedoen het. So word die Vader, die Seun, oordeel en verlossing saam gebind.

Johannes se hemelse visioen (4:1-2a)

‘Hierna het ek gesien’ – dié uitdrukking merk vyf nuwe gedeeltes in die boek (4:1; 7:1,9; 15:5; 18:1). Johannes se posisie verskuif van die aarde na die hemel, waar hy ‘n deur gesien het wat oopgemaak is, en nou oop staan (‘n voltooide werkwoord, om die werk van Christus wat geskied het en voortgaan, aan te dui). Daarmee kry Johannes ‘n gesig van Bo af op wat op aarde gebeur (in 9:1-2 word die bodemlose diepte oopgesluit vir die verwoester om sy werk op aarde te kom doen). Die eerste stem, so hard soos ‘n basuin (1:10, waarskynlik die stem van Christus) roep Johannes om die troonsaal te betree om ‘n visie van Bo te kry op wat hierna moet gebeur – dit open egter ook die visie op die verlede van Christus se kruisdood, die toekoms van die nuwe Jerusalem en die hede van die huidige heerskappy van die dier en Babilon, alles in die konteks van God se totale plan vir die geskiedenis.

Johannes is meteens in die Gees, deur die Gees in besit geneem. Hy sien wat gewone oë nie kan sien, en hoor wat gewone ore nie kan hoor nie. Die Heilige Gees lei hom om die ‘geheime’ van God se plan vir hierdie wêreld aan sy lesers te gaan oordra.

4:2b-3 Kyk, daar was ‘n troon in die hemel, en Iemand wat op die troon sit… ‘n Oorweldigende visioen van God, die heerser en regeerder, as die fokuspunt. Vanuit hierdie gunstigste posisie kan Johannes die wêreld en sy gebeure aanskou en beskryf vanuit ‘n perspektief wat op God sentreer. Die ‘troon’ is ‘n sentrale simbool van die hele boek, wat 47 keer voorkom uit die 62 keer in die Nuwe Testament. Aardse trone kompeteer met God se sentrale troon (Pergamum bly waar die troon van die Satan is, 2:13); die diere uit die see ontvang krag en gesag uit die troon van die draak (13:2); die vyfde engel gooi sy bak uit op die troon van die dier (16:10). Vanuit die aardse perspektief lyk dit of die dier oor die aarde regeer (13:4). Maar vanuit die perspektief van Bo af regeer God oor alles; Openbaring beskryf God veral as die Een wat op die troon sit (4:3,9,10; 5:1,7,13; 6:16; 7:10,15; 19:4; 20:11; 21:5).

Daarby gebruik Johannes edelstene as metafore om God se heerlikheid te beskryf: sy voorkoms is soos om te kyk na ‘n kristalhelder jaspis steen (in 21:11, soos ‘n diamant), en na ‘n rooi karneool (in Latyn, soos rooivleis; in Grieks sardion, deursigtig rooi, word ook vir die vroulike wese gebruik). Die stene wat die lig weerkaats, verdiep God se misterieuse andersheid. Soos sy karakter, sal die stad waarin God sal woon, ook soos glinsterende edelstene lyk (21:11,18-20).

en rondom die troon soos ‘n stralekrans is daar ‘n reënboog wat net soos groen smarag lyk (Engels: emerald). Terwyl die troon God se heerskappy en oordeel simboliseer en aan Jesaja 6:1-4 en Esegiël 1:26-28 se roepingsvisioene herinner, kombineer die reënboog simbolies die helder ligglans wat God omring, volgens Esegiël 1:28, en die verbondsteken aan Noag,volgens Genesis 9:12-17. So wil Johannes sy lesers voorberei op God se oordeel wat op hande is (2 Petr. 3:5-7, 10-13).

Skrywer:  Prof Francois Malan