Die Skepping – Francois Malan
Jan vra:
Gen 1: Dit was aand en dit was môre die volgende dag. Die son, maan en sterre is tot stand gebring op dag 4. Terwyl daar nog nie ‘n son was nie hoe is daar tot die gevolglike aand en môre gekom, asb.
Antwoord
Prof. Francois Malan antwoord:
Die eerste skeppingsverhaal (Gen 1:1-2:3) is nie gewone geskiedenis nie, maar ’n soort kunsprosa ingedeel in sewe afsonderlike paragrawe ná die majestueuse inleiding oor God se skepping van die hemel en die aarde in 1:1-3. Die sewe daaropvolgende strofes, besing God se skepping en ordening van sy skepping volgens sy wil en deur sy Woord. Dit is afgebaken met ‘dit was aand en dit was môre.’ So vertoon die beskrywing van die skepping ’n goedgevormde eenheid, met die ooreenstemmende verbinding van God se skeppingswerke, op dag 1 & 4; dag 2 & 5; dag 3 & 6 wat funksioneel aan mekaar verbind is, elk met sy opdrag van God.
dag een: lig; skeiding van lig en duisternis; benoeming van dag en nag deur God as hulle Eienaar
dag vier: ligte aan die hemelruim om dag en nag te skei, as tekens wat seisoene, dae en jare op aarde aandui, lig op aarde gee, die groot lig om te heers oor die dag en die kleiner ligte om oor die nag te heers.
dag twee: die gewelf wat die waters bo en onder die gewelf skei; benoeming van die hemelruim deur God as Eienaar daarvan –
dag vyf: voëls om onder die hemelruim te vlieg en seediere om in die onderste waters te krioel, met die opdrag aan voëls en seediere om te vermeerder.
dag drie: (1) skeiding van water en droë grond; benoeming van aarde en see deur God as Eienaar daarvan;
(2) groenigheid, groen saaddraende plante, vrugtebome met saad in die vrugte (alles spesiaal met die oog op diere en mense)
dag ses: (1) wilde diere, mak diere, kruipende diere, met groen plante as hulle kos. (2) die mens man en vrou na God se beeld en gelykenis as sy verteenwoordigers, om te vermeerder, om die aarde (van dag 3) te bewoon en te bewerk, te heers oor voëls, visse, diere (van dag 6), met saaddraende plante en bome (van dag 6) as kos.
dag sewe: as gereelde rusdag vir die mens om hulle aan God te wy.
God is Skepper en Wetgewer, wat aan sy eiendom name gee. Die wêreld is ’n toonbeeld van sy Skepper en wys wat die mens is, dat alles vir die mens se beswil gemaak is, en dat hy soos sy Skepper sal werk en dit vir Hom sal doen en aan Hom toegewy sal rus.
Die verdeling van die skepping in ses dae beklemtoon God se sisteem en orde in sy skepping. Die skepping van die eerste drie dae voor die son en maan hulle opdrag van God gekry het, beklemtoon dit ook. God en sy skeppingswerk word besing met menslike woorde en begrippe, maar Hy is nie beperk tot ons begrip nie en ons hoef nie God se skepping tot ses van ons daglengtes te beperk nie (vgl. Ps 90:4: Duisend jaar is vir U soos gister as dit verby is, soos een enkele wagbeurt in die nag. 2 Petrus 3:8: vir die Here is een dag soos duisend jaar en duisend jaar soos een dag).
Maar die afgrensing van die verskillende skeppingsdae met die uitdrukking ‘en dit was aand en dit was môre’ is nie afhanklik van die bestaan van die son en die maan nie. In Gen 1:5 staan dat God op dag een reeds die lig ‘dag’ en die donker ‘nag’ genoem het. Daarna kan die skeppingsdae telkens op die duister van die nag volg soos die lig van dag een op die donkerte op die diep waters van vers 2.
Daarby het die moderne wetenskap sedert Einstein bewus geword dat klein ligpartikels ’n bestaan van hulle eie het. So ’n ligpartikel word ’n foton genoem. Uit hierdie wetenskap het o.a. laserstrale, fotochemie, hoë-resolusie mikroskope, optiese vesel, ‘skype’, ens. ontwikkel, alles sonder die lig van die son, maan en sterre.
Die stelling ‘en dit was aand en dit was môre’ het ook ’n geestelike betekenis dat God uit die duister en chaos van die nag die lig van elke dag in morele en godsdienstige sin skep, en dat Hy daagliks daarmee besig is. Johannes 1:4-5: ‘in Hom (Jesus die Woord van God) was daar lewe, en dié lewe was die lig vir die mense. Die lig skyn in die duisternis, die duisternis kon dit nie oorweldig nie.’
Skrywer: Prof Francois Malan
