Gebruike en Gewoontes in die Bybel: Opvoeding(5) – Hennie Stander

Griekse kultuur

Dit was nie lank nadat die Jode uit hul ballingskap teruggekom het, terwyl hul land nog onder die bewind van die Seleukiede (in Sirië) en die Egiptenare was, dat hulle onder, die invloed van die Griekse idees en kultuur gekom het nie. Vanweë die oorwinnings van Aleksander die Grote is die Griekse (of Hellenistiese) kultuur dwarsdeur die bekende wêreld van daardie tyd ver­sprei. Die ryk priesterlike families het die kultuur aanvaar, terwyl hulle die Griekse taal en letterkunde gebruik het en selfs Griekse spele in Jerusalem toegelaat het. Hulle het later baie van die Griekse gedagtes oorgeneem en het toe as Hellenistiese Jode bekend gestaan. Daar was hewige reaksie teen hierdie hellenisering veral toe die Griekse spele in die stad ingevoer is. ‘n Duidelike breuk het ontstaan tussen die Helleniste wat die Griekse kultuur aangeneem het en die Chassidim (^“godvresendes”) wat die Joodse geloof wou behou en enige verandering teengestaan het. Sake is tot ‘n spits gedryf toe die Helleniste in 175 v.C. besluit het om ‘n Griekse gimnasium (“skool”) in Jerusalem op te rig, en baie Jode het hulle seuns hierheen gestuur om ‘n Griekse vorm van opvoeding te ondergaan.

Die Griekse kind het gewoonlik vanaf die ouderdom van ses of sewe jaar skool toe gegaan. Dit was ook net die seuns van aristokratiese families wat in hierdie elementêre skole toegelaat is. Hier het by basiese vaardighede geleer soos lees, skryf, en tel, maar ook musiek (digkuns, dans, die speel van musiekin­strumente) en fisiese vaardighede (stoei, boks, hardloop, spies- en diskusgooi; vgl 1 Korintiërs 9:24-27). Op die ouderdom van sestien jaar het hulle na die gimnasium gegaan om letterkunde, filosofie en politiek te bestudeer.

Volwassenes wat daarin belanggestel het, het hierdie besprekingsklasse in die gimnasium bygewoon. Uitstaande leermeesters het hulle eie skole in die stad Athene gestig, en diegene wat wou het dan na die stad gekom om van hulle te leer. Paulus het self ook in Efese vir twee jaar lank die lesingsaal van Tirannus gebruik waar by die Evangelie van Jesus verkondig het (Handelinge 19:9-10).^,

Skrywer:  Prof Hennie Stander