Gesinne en waardes in die Bybelse tyd (6)

Gesinne en waardes in die Bybelse tyd (6) – Jan van der Watt

Waardes was groepwaardes

Die groep het die waardes en gedrag van die individu bepaal. Die individu was absolute lojaliteit aan die groep verskuldig. Hulle moes hulle eie belange ondergeskik aan die belange van die groep stel en moes selfs bereid wees om die groep met hulle eie lewe te beskerm.

ʼn Basiese waarde wat die groep saamgebind het, was liefde. Liefde was nie in die eerste plek emosioneel nie. Jy het gewys jy het iemand lief deur jou lojaliteit teenoor daardie persoon en die verantwoordelikheid wat jy vir hom neem. As hy jou nodig kry, is jy daar en is jy selfs bereid om jou lewe vir die persoon te gee. Liefde is dus altyd aksie ter wille van iemand anders in die groep. Paulus se lyding saam met die Korintiërs is ʼn voorbeeld hiervan (2 Korintiërs 11:29). Kyk hoe gee God die Vader sy Seun ter wille van sy familie (Johannes 3:16).

Dit is interessant dat ons in die Bybel nie die opdrag kry om vir mekaar dankie te sê nie. Ons moet wel vir God dankie sê en so erkenning gee aan wat Hy vir ons gedoen het. Om nie dankie te sê nie was algemeen in die antieke wêreld. In ʼn groep help die lede mekaar. Vandag help ek jou en môre help jy my weer (byna soos rugbyspelers wat vir mekaar die bal gooi; hulle sê nie elke keer dankie as iemand vir hulle die bal gooi nie).  Die wedersydse hulp het beteken dat as jy iets van iemand gekry het, jy bereid moet wees om dit weer vir hom te gee. Jy moet dus dankie leef en nie sê nie. Mense was dus voortdurend by mekaar “in die skuld”, want as iemand vir jou iets gedoen het, moet jy dit weer vir daardie persoon terugdoen om so te wys dat jy regtig dankbaar is. Dit laat ons sekere eise van die Bybel beter verstaan. Daarom moet ons ons lewe vir die Here gee omdat Hy dit vir ons gegee het’ ons moet ons geld aan die Here toevertrou omdat Hy dit vir ons gegee het, want ons is slegs rentmeesters.

Outeur: Prof Jan van der Watt