Hoe hanteer ek diegene wat van my verskil? (3)
If you look for truth, you may find comfort in the end; if you look for comfort you will not get either comfort or truth only soft soap and wishful thinking to begin, and in the end, despair – C. S. Lewis
Hoe hanteer ek diegene wat van my verskil? (3)
The Biologos Forum is ‘n webblad waar artikels oor die wetenskap-godsdiens dialoog verskyn. Roger Nicole (1915 – 2010), bekende teoloog, het hierdie kort reeks geskryf. Wat ons moet doen, is om sekere beginsels te ontdek wat ons verhouding met diegene wat van ons verskil sal bepaal. Nicole beantwoord drie vrae in sy artikel:
(1) Wat skuld ek die persoon wat van my verskil?
(2) Wat kan ek leer van die persoon wat van my verskil?
(3) Hoe hanteer ek die persoon wat van my verskil?
Hy voel sterk dat ons hulle in hierdie volgorde moet vra. Ons is so geneig om na die derde vraag te spring – hoe kan ek hom regsien! Jy sal nie baie van jou teenstanders op hierdie manier oortuig nie.
- Hoe hanteer ek die persoon wat van my verskil?
Nadat ons eers aan die vorige twee vrae aandag gegee het, kan ons nou na hierdie vraag kyk. Hanteer behels twee aspekte: offensief (aanval) en defensief (verdedig). Hierdie is militêre terme en word vandag dikwels vermy – mense praat eerder van beskermend en konstruktief.
Bybelse argumente
Hierdie is kragtige argumente indien hulle reg hanteer word – hulle maak immers ‘n oproep op God se gesag. Ons moet egter baie versigtig wees – elke verwysing na die Skrif moet binne sy konteks geskied. Ons kan nie sommer net stellings uit die Skrif uit hulle verband trek en hulle gebruik asof hulle geïsoleerd staan nie.
‘n Ondersoek van die konteks moet ons argument versterk en nie verswak nie. Niks is so skadelik as om te sê dat iets berus op die gesag van God se woord, om dan, na noukeurige ondersoek, vas te stel dat dit nie so is nie. Dit is soos die huis wat op sand gebou is – die huis het ingestort en is heeltemal verwoes (Matteus 7:27). So sal sommige mense na Filippense 2:12 verwys: Werk julle eie verlossing uit met vrees en bewing (OAV). Hulle vergeet skoon dat Paulus verder gaan: Want dit is God wat in julle werk om te wil sowel as om te werk na sy welbehae.
Dit beteken dat ons die Bybel moet ken. Gelowiges moet die heilsplan van God in sy volle omvang ken (Handelinge 20:27). Gelowiges moet as arbeiders tot beskikking van God wees – ‘n arbeider wat hom vir sy werk nie hoef te skaam nie, wat die woord van die waarheid suiwer verkondig (2 Timoteus 2:15). Die belangrikste is egter dat ons in liefde by die waarheid bly (Efesiërs 4:15).
Opsomming: ons moet die volle omvang van die Bybelse openbaring in ag neem; ons moenie spekuleer in gevalle waar die Bybel nie duidelike leiding gee nie. Wat ons moet doen, is om die lig van die Bybel te laat skyn om diegene wat nog in die donkerte is, by te staan.
Algemense argumente – die rede
Hier gaan dit oor logika, geskiedenis en tradisie Hierdie gesag dra nie dieselfde gewig as die Bybelse argumente nie, maar is tog belangrik. Die menslike rede kan afdwaal of omdat dit deur vooroordele beïnvloed word of omdat dit sy perke oorskry. Nogtans is rede ‘n gawe van God.
Konstruktief moet ek wys dat my siening in pas is met die geopenbaarde waarheid, die Christelike geloof en die waarheid. So kan ek byvoorbeeld die aanvaarding van ‘n spesifieke siening bevorder deur te bewys dat die onlosmaaklik aan ‘n ander element van geloof – waaroor ons saamstem – gekoppel is. As ons die leer van die Drie-eenheid aanvaar, moet ons aanvaar dat Jesus Christus God is.
Christene het baie ammunisie gemors om gebiede te bombardeer waar diegene wat van ons verskil nie is nie – ons is dan net besig om strooipoppe af te skiet. Natuurlik moet ons diegene wat van ons verskil daarop wys dat hulle siening ernstige gevolge mag hê. Ons moet versigtig wees om ontwikkelinge te antisipeer – fokus op die huidige.
Beskermend moet ek die besware teen my siening hanteer. Sommige berus net op ‘n misverstand. Ek moet egter waak teen eensydigheid en oordrywing en misverstande. Sommige van die verskille is perifeer en speel geen rol in die argument nie. Wat ook van waarde is, is dat as mense van jou verskil dat jy hulle vra om ‘n alternatiewe benadering voor te stel.
In die laaste blog gaan ons kyk na algemene argumente wat berus op die Christelike geskiedenis en tradisie.