Jesaja – Die koms van die koninkryk van God (33:1-24) – Francois Malan
Die hoofstuk handel oor ‘n wêreldmag wat deur die Here verbreek sal word; in plaas daarvan sal die Here ‘n nuwe regering van welwese vestig wat vreugde en veiligheid vir God se volk sal bring. Die vyand en die omstandighede word egter nie geïdentifiseer nie en ‘n aantal los ou spreuke word gebruik wat nie ‘n duidelike verband het nie.
33:1-6 Die Here red Sion
Die hoofstuk begin weer met ‘n ‘wee!’ uitspraak van verlies en dood oor Juda se verwoestende vyand. Vers 1 van die gedig gebruik albei die woorde ‘verwoes’ en ‘ontrou’ vier maal, om die skelm optrede van die ongenoemde vyand te beklemtoon en dat hy sal ontvang wat hy aan ander doen (hoewel Assirië Juda se twee vyande Israel en Sirië verslaan het nadat Agas die koning van Assirië daarvoor omgekoop het, 2 Kon 16:8-9, het Assirië voortgegaan en amper die hele Juda ook ingeneem.
33:2 Juda wag in gebed op die genade van die Here om hulle te beskerm met sy magtige arm.
33:3- 6 Die Here se majesteit word besing. In die verlede kon geen vyand standhou teen sy magte arm nie. Die verwagting dat Hy weer so vir Juda sal optree is die rede vir die verwysing na die verlede. en dat Hy hulle sal vul met sy heerskappy van reg en geregtigheid. Die Here se verlossingsdade, sy wysheid, sy kennis en die vrees vir die Here is die skat wat Hy gee – ‘n skat wat geen plunderaar kan buit nie. Die nuwe koninryk vervang die ou regering van verwoesting en ontrou. Die kenmerke van die Here se nuwe regering word in 33:5-6 besing. Die Here is dwarsdeur die geskiedenis teenwoordig en Hy bepaal die kritiese veranderings daarin.
Die gedeelte kan toegepas word op Hiskia, die nuwe koning van Juda, wat sy goddelose pa Agas opgevolg het, en op Assirië ,die verwoestende vyand van Juda wat deur die Here verslaan is (hoofstuk 37). Eintlik is dit ‘n gedeelte wat op enige tyd deur die eeue toegepas kan word, veral op Jesus en die koningkryk van die hemel wat Hy kom verkondig het (vgl, 1 Petr 1:10-12). Met sy wederkoms sal God se koningskap volmaak wees.
33:7-16 ’n Aanbod aan hulle wat die verbond hou.
Die gedeelte begin met ‘n klag waarin die heersende nood bekla word in 33:7-9:’Kyk! hulle helde roep klaend om hulp daar buite in die strate; die boodskappers wat vrede aangekondig het en by Assirië vrede gaan beding het, huil bitterlik oor die toestand in die land. Verkeer en die ekonomie het tot stilstand gekom want die paaie is nie meer veilig met die Arssiriese soldate daarop nie. Die verdrae wat hulle met Assirië gesluit het, is deur Sanherib verbreek deur sy minagting van stede (arim; die Dooie See rolle lees: van getuies adim – van die verdrag), en geen mens word ontsien nie. Die land treur oor die droogte; Lebanon se pronkbosse is kaal en verdroog; die vrugbare Saronvlakte het ‘n woestyn geword; die bome op Basan en Karmel skud hulle blare af.
Die hele land wys die jammerlike toestand: handel, landbou, selfs die natuur staan stil. Die gedig aanvaar dat die sosiale krisis en die krisis in die natuur die gevolg is van die mens se verkragting van reg en geregtigheid. Juda het nou geen ander helper as die Here nie.
Die Here reageer daarop in 33:10:’ Nou sal Ek opstaan, nou sal Ek myself verheerlik, nou sal Ek myself oprig’ – drie maal vir bevestiging. Die tyd vir sy ingryping het gekom, en nou gaan die Here duidelik verheerlik word deur sy herstel van die goeie orde in die sosiale lewe en in die natuur, waarvoor in 33:2 gevra is: om hulle daaglikse hulp en hulle verlossing uit moeilikheid
Die Here se ingryping het twee gevolge: sy oordeel oor die Assiriërs word uitgespreek, en dien as ‘n les vir Juda.
33:11-12 ‘julle is swanger met strooi en julle bring kaf voort’ – Assirië se baie planne en strategieë is niks werd nie;
‘julle asem is ‘n vuur wat julleself gaan verteer,’ deur die kaf aan die brand te steek – die Here gaan hulle aan hulle eie planne oorgee om hulleself te vernietig – die volke waaruit die Assiriese leër opgebou is, sal tot kalk verbrand word (soos die bene/lyk van Edom se koning in Amos 2:1). Mense sal sonder respek vir menselewens soos doringtakke in die vuur brand.
33:13 Ook Israel word aangespreek. Toeskouers van vér en naby word opgeroep as getuies van die Here se optrede. Dit kan verwys na Israeliete in die verstrooiing en dié in Jerusalem, of, in die lig van vers 14, na mense wat naby die Here lewe en op Hom vertrou, en ander wat nog vér van Hom af lewe om tot inkeer te kom.
33:14 Die sondaars in Sion bewe en vra, soos in Ps 15:1 en 24:3, wie kan die Here se toorn (die huidige vuur en die ewige straf) ontvlug.
33:15 Die vereistes om saam met die Here te kan lewe is: ‘n regte lewenswandel, eerlike woorde, verwerp onregverdige wins, weier omkoopgeskenke, ore wat nie na moordplanne luister nie en oë gesluit vir misdaadsgeleenthede. Vir hulle word die versekering gegee in 33:16: hulle sal in die hoogte, by die Here, woon (vgl. 33:5), onder sy rotsvaste beskerming, verseker van lewensmidele, kos en water. In 33:5 vul die Here Sion met reg en geregtigheid. Wat die Here gee, eis Hy van sy volgelinge om dit uit te lewe.
33:17-24 die koning kom
33:17-19 Die profeet sê: ‘Jou oë sal die koning in sy skoonheid aanskou ’ – met sy koninklike kleed aan, indien dit verwys na ‘n koning van Juda; of die skoonheid van die Here se optrede; ‘en jy sal verre lande sien’ – dit kan verwys na die uitbreiding van Juda se grense deur Josia, of na die Here wat heers oor die groot gebied wat veilig is, waar al die vyandelike magte uitgeskakel is, soos vers 19 met drie retoriese vrae terugdink aan die tereur van die besettingsmag: waar is die teller (sensusopnemer om getalle en belasting te bepaal), waar die een wat weeg (wat die belasting wat inbetaal word, weeg), wat die torings tel (die militêre opsigter oor die forte). Vers 19 gee die triomfantelike antwoord: ‘Nêrens!” die arrogante besetters met hulle vreemde taal wat jou intimideer sal jy nie weer sien nie.
33:20-22 ‘Kyk Sion, stad van ons bepaalde feestye (Lev 23; Dt 16), jou oë sal Jerusalem sien as ‘n blywende/ewige ongestoorde veilige oord,’ wat die Here in 30:15 aangebied het, maar toe deur hulle verwerp is. Die stad sal bekend wees as die stad van die Here se magtige teenwoordigheid, ‘n plek met riviere sonder die bedreiging van galeiskepe daarop, ‘want die HERE is ons regter, die HERE is ons heerser, die HERE is ons koning en Hy sal ons red’ – soos voor die tyd van Saul (1 Sam 8:5-7; 12:12). Drie maal word die HERE by sy verbondsnaam genoem en sy ampte uitgespel waarmee Hy Jerusalem se lewe nuut sal orden om met reg en geregtigheid in vrede te lewe, gered uit die bedreigings van buite, maar veral in hulle onderlinge verhoudings.
33:23 Die gedig kyk weer na die verslane vyand (Assirië?) en die grootte van die buit dat selfs die lammes in Juda ‘n deel kry (in 33:4 het die Here reeds die onderdrukker se goed as buit vir die mense gegee).
33:24 In die stad waar die HERE regeer sal ook niemand sê ‘Ek is siek’ nie. Onder die nuwe koningskap van die HERE is daar volmaakte gesondheid, uiterste vergifnis, met volle versoening en totale rehabilitasie – egte sjaloom soos die Skepper dit bedoel het.
Skrywer: Prof Francois Malan