Jesaja – Die Skepper word nie moeg nie (Jesaja 40:25-31)) – Francois Malan
40:25-26 Die vrae van 40:13 oor die Gees van die Here, en 40:18 oor God teenoor die afgode, word hier deur die Heilige self herhaal. Geen passende beeld of gelykenis kan van die majestueuse Skeppergod gemaak word nie, van Hom wat lewe gee en lewe neem! Sy heiligheid onderstreep sy verhewendheid bo sy skepsels, maar ook sy toewyding aan hulle. In 40:18 is na sy verhewenheid bo die afgode verwys. Hier in vers 25 sy verhewenheid bo die sterre, wat deur die Babiloniërs en in Israel aanbid is (Amos 5:26). Met sy groot mag en krag het die Here ook die sterre geskep (bara’ wat in Gen 1:1 gebruik word) en Hy bepaal ook die getal en die gang van elke ster. Die Babiloniërs bestudeer die gang van die sterre as aanduidings vir hulle lewensrigting. Hulle glo dat die mens se lewe deur die stand van die sterre bëinvloed word, en nie deur die Skepper wat hulle en die sterre gemaak het nie.
Die woord ‘skep’ (bara’) word slegs in Gen 1-2, in ‘n paar Psalms en in Jes 40-66 gebruik: vir die skepping van die heelal (Jes 40:26,28; 42:5; 45:7,18), van vrede en geweld (45:7), van die mensdom (adam; 45:12; 54:16), van Israel (43:1,7,15), van omstandighede vir die nuwe eksodus (41:20; 48:7), van die nuwe wêreldorde (65:17), van verlossing en vreugde (57:19; 65:18). Ander woorde in Jesaja wat oor skepping handel is: fundeer 7x, vorm 14x, maak 27x van God as maker; 3x as stabiliseerder/onderhouer. Al die woorde dui God aan as die Een wat die heelal en die sosiale orde aktief skep, vorm, stabiliseer/onderhou van die begin af tot die huidige tyd. God is in beheer! Hy is Israel se Redder en Verlosser wat wil hê dat Jeruselm herstel moet word.
40:27 Jakob/Israel (hier vir al twaalf stamme gebruik), die erfgename van die Here se belofte aan Abraham, kla in die 200 jaar vir die tien stamme en Juda se 70 jaar ballingskap waar hulle geen volk meer is nie, dat sy ‘pad’ van smarte vir die Here verberg is – teenoor die belofte van Ps 1:6 die Here ‘ken’ (lei?) die pad van die regverdiges. Israel kla dat sy regsaak (teen sy onderdrukkers) by die Here verbygaan. In 40:6-7,17,23 is reeds gesê dat die mens sonder God niks is nie, maar as die Here se Gees hulle insluit in sy planne en sy woord hulle aanspreek kry hulle betekenis en egte lewe. Nou kla Israel ‘my pad’ en ‘my regsaak’ speel nie die rol by God wat hulle self wil hê nie, so asof hulle die reg het om te besluit wat hulle regte is, en verwag dat die Here daarby sal inval. Hulle aandrang op húlle wil en regte het juis Israel en Juda tot ‘n val gebring, soos die boeke Rigters tot 2 Konings vertel. Die klagte is die beginpunt vir die goeie nuus wat hierop volg.
40:28 Teenoor die mens se kortstondige lewe, soos gras of soos ‘n blom (40:6-7) is die Here die God van die eeue/ewigheid (’olam) – sy doel en plan met die wêreld strek oor duisende jare en is nie beperk tot die oomblik nie. Israel en die mens se begrip van tyd soek egter onmiddelike aksie en bevrediging. Hy is die Skepper (boree’) van die eindes van die aarde – sy skeppingswerk raak die ganse aarde, nie slegs ‘n beperkte gebied nie! Israel moes dit geweet het en in die tempel gehoor het. Israel is besig om te leer dat die Here planne het met Babel én Palestina. Maar hulle ‘pad’ en ‘regsaak’ (40:27) het nog hulle eng gesigsruimte, beperk tot Palestina en Samaria.
Die Here word nie moeg of mat vir die lang ‘pad’ deur die eeue nie. Sy voortgaande werk behels sy eindelose energieke aandag aan elke mens en dier en plant en ding in sy skepping (40:27; Mt 6:26-30; 10:30).
Die vraag van 40:14 word hier as ‘n waarheid gestel: niemand kan sy insig deurgrond nie! Israel het probeer om die onmoontlike te doen. God se pad en gedagtes is bo die mens se bevatlikheid (Rom 11:33-34).
40:29 Die Skeppergod is die onbeperkte Bron van krag wat die lewe aan sy skepsels gee en onderhou, aan sy skepsels wat geen krag vir die lewe in hulleself het nie. In hierdie konteks geld dit spesifiek van die ballinge wat nou swak en kragteloos is in die magtige Babiloniese ryk.
40:30-31 Die twee verse stel ‘n drastiese teenstelling, óf..óf: selfs die jeug, hulle wat die beste vooruitsig het om aan te hou, word moeg, struikel en val (letterlik: hulle struikel ‘n struikeling), maar ‘n spesiale groep hardloop voort met nuwe en groter krag as vantevore, nl. dié wat op die Here wag – met vertroue op Hom hoop. Israel se haas en ongeduld dat God nou en gou moet optree is juis hulle ondergang. ‘n Ingesteldheid wat kan wag vir die God van die eeue en sy plan, sal die krag kry om uit te styg bo die oomblik, om nie moeg of mat te word nie, maar aan te gaan en aan te gaan. Die swewende arend styg op, nie deur die krag van sy vlerke nie, maar deur die windstrome wat sy uitgestrekte vlerke laat opstyg. Dié wat op die Here wag is bereid om opgelig te word en gedra te word deur die Gees van God, op sy tyd en sy manier en rigting.
Die gedeelte (40:12-31) beskuldig die mense oor hulle gebrek aan vertroue op die Here, wat eintlik dieselfde is as afgodery. As jy eis dat God en sy woord vir jou moet sin maak, maak jy van jou eie gedagtes en begeertes jou afgod. Hulle wil God oortuig om te luister na hulle plan deur Hom te vergelyk met die nasies en die regerings wat hulle ken of geken het (40:17-18). Hulle verwag dat God sy plan moet laat inpas by hulle planne. Hulle beoordeel die Here volgens hulle eie ondervinding van die oomblik (40:27). Beoordeel Hom liewers in die lig van ster-tyd of ster-afstande (40:26). Die tyd wat dit neem om die sterre in die ruimte te plaas, die afstande wat hulle aflê en nodig het vir hulle bestaan, gee ‘n beter idee oor God se tydsdimensie, van die God wat hulle gemaak het. Dit verdwerg alle gewone konsepte van menslike vergelyking. Die Here gee betekenis en krag aan ons lewe. Leer om te wag (vertrou en hoop) op God se tyd en sy pad met ons.