Jesaja – ‘n Nuwe lied oor die Here se nuwe wêreld (42:10-17) – Francois Malan
42:1-2 Die hele wêreld word opgeroep om saam met Israel met uitbundige lof die Here te besing. Dit gaan om ‘n verskyning van die Here wat gaan kom om ‘n radikaal nuwe bedeling uit te werk, wat vir Israel ten goede gaan aanbreek, soos in 42:14-17 uitgespel word.
Wie die koorlede is wat sy lof besing, word in verse 10-12 uitgespel: alle skepsels, die see en alles daarop en daarin, die verre eilande en hulle inwoners, die woestyn en hulle nomade-gemeenskappe in tentdorpe, stede en dorpe – orals moet die Here geëer word en sy lof besing word, soos in Ps 96. Kedar is ‘n belangrike Arabiese stam in die Noorde van Arabië wat aan Babel grens (vgl. die uitspraak teen Arabië in 21:13-17); Sela is die hoofstad van die Edomiete wat met Babel saamgespan het teen Israel (Eseg 35:5). Hulle word opgeroep om van die berge af die lof van die Here te besing vir sy redding van Israel wat voor hulle oë terugtrek na hulle land toe.
‘n Nuwe lied word vir die Here gesing vir sy nuwe optrede deur Kores. Kores gaan die Babiloniese oorheersing, wat volke met mag en geweld onderdruk, vervang met ‘n rustige en vredevolle heerskappy van onderlinge diensbaarheid. Openb 5:9-10 se nuwe lied besing die vervulling hiervan deur die Lam van God, wat aan sy kruis God se liefde bekend gemaak het.
42:13 gee as rede vir die nuwe lied aan, dat die Here besig is om te mobiliseer vir aksie, soos Hy Israel uit Egipte verlos het. Soos ‘n generaal lei die Here sy soldate uit en bemoedig hulle. Nou gaan Kores as die Here se dienaar optree teen Babel en die wêreld omkeer om die Here se mag oor sy vyande te wys en ook sy liefdevolle toewyding aan sy volk.
42:14 Die Here praat hier in die eerste persoon. In die eerste twee reëls dink Hy terug aan die verlede toe Hy vir ‘n lang tyd op die agtergrond gebly het, en sy liefde vir Israel bedwing het en nie ingegryp het tydens die ballingskap nie. Want Hy het nog nie sy doel met Israel se ballingskap ten vollle bereik nie. Omdat die Here nie ingegryp het nie het sake so sleg geword vir Israel en het Babilon floreer ten koste van Israel. Maar nou gaan Hy optree. As die Here optree, verander alles, soos met die koms, dood en opstanding van Christus, waarin mense vandag nog kan sien dat die Here optree in sy groot liefde vir die wêreld. Toe die Here sy stilte verbreek, is dit nie meer kalm of privaat nie. Die nuwe aktiwiteit is rusteloos en lawaaierig soos met ‘n vrou in kraam. Die digter skroom nie om die krygsman se verwoesting en die vrou in geboortepyn teenoor mekaar te stel nie, om daarmee dié wat in wanhoop is, wakker te skud om die Here se aktiewe teenwoordigheid raak te sien. Iets nuuts gaan gebore word waaroor Israel en die nasies kan jubel soos ‘n vrou oor haar pasgebore baba (Joh 16:21).
42:15-16 Alles gaan verander as die Here begin optree: die plantegroei word verwoes, die watertoevoer verander, maar hierdie plunderende kryger teen Babel sal omsien na die blindes en hulle saggies huistoe lei, geduldig op ‘n veilige pad. Die ‘blindes’ verwys vir seker na Israel se ballinge wat blind is vir die Here se plan met hulle en met die wêreld (soos in 35:5; 42:7,18-25). Hulle is verdruk onder Babel se mag en geweld, wat die Here gaan verbreek deur Kores se magtige veldtog teen Babel, om Israel te bevry en hulle veilig te laat terugkeer na hulle eie land (vgl 40:11 soos ‘n herder wat die lammers dra). Die Here is self die lig. Sy teenwoordigheid sal die duisternis verdryf en die hindernisse op die pad terug verwyder. Die nuwe era bring baie veranderinge, maar God se toewyding aan sy volk om hulle te lei, verander nooit. Soos Hy hulle uit Egipteland gelei het, gaan Hy hulle uit Babel lei. Sy oorwinninguitroep klink op met: ‘Dit is wat Ek gaan doen!’ soos Jesus aan die kruis: met ‘Dit is volbring’ (Joh 19:30). Die laaste reël verseker Israel van die Here se getrouheid: ‘Ek gaan hulle nie in die steek laat nie (nie daarvan afsien nie).’
42:17 As die Here Hom in sy grootheid openbaar, sal die afgodedienaars, Babel en Israeliete wat saam met Babel afgode dien, beskaamd omdraai en vlug, omdat hulle steeds op nietige afgode vertrou. In die hofsaak tussen die Here en die afgode met hulle afgodsdienaars, is die Here die alleen-wenner. Hy gaan konkreet optree met politieke, militêre en historiese gevolge vir die nasies en vir Israel. Die Here is in beheer van die lewe, nie Babilon of hedendaagse regeerders wat die lewe van mense wil reël nie, en dit sonder die Here, want dan word alles onseker en onveilig.
Skrywer: Prof Francois Malan