Jesus se selfgetuienis oor sy hemelse oorsprong (8:21-29)
Jesus se selfgetuienis oor sy hemelse oorsprong (8:21-29) – Francois Malan
8:21 Die woorde van Jesus se weggaan in 7:33-34 word herhaal, maar hier met baie ernstiger gevolge vir dié wat nie in Hom glo nie. Ironies sal die Jode Hom soek om die gawe van God, wat Hy verkondig het, by Hom te kry, maar hulle sal Hom nie vind nie, en sterf in hulle sonde van ongeloof, terwyl die gelowiges die lig wat lewe gee sal hê (8:12). Ongelowiges lewe in die duisternis van hierdie wêreld op pad na die ewige dood , wat die uitsluiting is uit die koninkryk van God, uit die huis van my Vader waar daar baie woonplek is (14:1-3).
8:22 Die dringende waarskuwing word met ‘n smalende vraag deur die Jode beantwoord. Op sy woorde in 7:33-35 het hulle ook sarkasties gevra of Hy dan die land uit wil gaan sodat hulle Hom nie sal kry nie. Nou vra hulle of Hy selfmoord wil pleeg. Dat Hy Homself mag doodmaak sou Hom buite hulle bereik gestel het, want vir die Jode was selfmoord ‘n veragtelike daad waardeur so ‘n mens gaan na die ‘donkerste Hades’ (sê Josefus), die onderste dele van die doderyk, waarheen geen ordentlike Jood in elk geval wil gaan nie. Die rabbi’s het uit Gen. 9:5 afgelei dat God van die selfmoordenaar sy eie bloed sal eis. Eintlik is hulle woorde wrange verwysings na Jesus se selfoorgawe in die dood as ‘n vervloekte aan ‘n kruis vir ons sonde, deur met sy bloed vir ons versoening te doen (Deutr. 21:23; vgl. die ironie van hulle vraag of Jesus na die Grieke toe wou gaan, 7:35).
8:23 -24 Jesus antwoord nie op hulle snedige opmerking nie, maar verklaar die wesenlike verskil tussen Hom en hulle. Hulle is gemaak van die aarde se stof en is tuis in die wêreld van sonde en verganklikheid (die dood as straf op die sonde, Gen. 2:17). Hy kom as God van Bo af, om uit die straf van die dood te red. Maar hulle glo nie ‘Ek is wat Ek is’ nie. So het God Homself aan Moses bekendgemaak (Eks. 3:14). Jesus is die Woord van God wat tot Moses gekom het. As hulle in Hom sou glo, sou hulle gered word (vgl. Jes. 43:10,11,24; en Ps 118:25-27 wat hulle tydens die Paasfees sing). Jesus het gekom om die mense wat in Hom glo aan die Vader te verbind as sy kinders. Omdat hulle nie in Jesus glo, of sy aanbod aanvaar om by Hom die strome van lewende water (die Heilige Gees – God wat in ons kom woon) te kry nie, sal hulle in hulle sondes sterwe.
8:25 Na sy verklaring dat Hy die ‘Ek is wat Ek is’ van Eksodus 3:14 is, vra die Jode vir Hom: ‘Wie is jy?’ Hulle weier om te aanvaar dat Hy iets meer as ‘n mens is, en is daarom in hulle oë ‘n valse aanspraakmaker, ‘n godslasteraar en misleier van die volk. Wie is jy regtig? Hulle bedoel: Wie verbeel jy jou, is jy?
Jesus se antwoord is in die Griekse teks die mees duistere teks in hierdie Evangelie. Daar is al 7 verskillende vertalings daarvoor aangebied. Die 1983-vertaling verander die antwoord in ‘n vraag: ‘Waarom praat Ek eintlik nog met julle?’ ‘n Ander vertaling wat ook ‘n teregwysing daarvan maak is: ‘Dat Ek enigsins nog met julle praat!’ Ander vertalings: ‘(Ek is) van die begin af wat Ek vir julle sê;’ Die Latynse vertaling, wat vir Luther op die verkeerde spoor geplaas het: ‘Ek is die begin, dit wat Ek vir julle sê.’ Die 1953-vertaling is moontlik die naaste aan reg en behou dit as ‘n stelling: ‘Net dit wat Ek vir julle sê.’ Daarmee bevestig Hy dat Hy is die ‘Ek is’ wat met Moses gepraat het (Eks.3:14), die Een wat is (in die onvoltooide tyd: nie Hy was, of Hy sal wees nie; na Hom kan jy net in die aktiewe teenwoordige tyd praat) – die aktiewe God wat aktief is in die hede (Joh. 5:16: My Vader werk tot nou toe en Ek werk ook). Hy is nie ‘n abstrakte God, êrens nie. Hy is aktief in die geskiedenis van die wêreld en in die lewe van sy volk as die lewende Here.
8:26 Hy het baie dinge om oor die Jode te sê en te oordeel (anders as 1983 se vraag in v25b) – om hulle op hulle verkeerde insig en optrede en hulle skuld te wys; en Hy sal voortgaan om vir die wêreld te vertel wat Hy gehoor het by sy Sender. Jesus is Self die waarheid (Joh. 14:6). Die Vader het Hom egter nie gestuur om die wêreld te veroordeel nie (vgl 8:15), maar sodat die wêreld deur Hom gered kan word (Joh. 3:17), en daarmee gaan Hy voort.
8:27 Die Jode verstaan nog nie dat die Vader Jesus se Sender is nie, soos Hy so dikwels al vir hulle gesê het. Daarmee bevestig hulle sy woorde in 8:19: wie die Seun nie ken nie, ken ook nie die Vader nie.
8:28 Hy moet verhoog word (3:14). Jesus se verhoging aan die kruis is nou verbind met sy verhoging tot die hemel en tot die regterstoel van God (12:23; 13:31-32; 17:1; vgl. Jes 52:13). Die Jode sal eers agterkom wie Hy is nadat hulle die Kneg van die Here (Jes. 53) aan die kruis verhoog het, en besef dat Hy die Seun van die mens van Dn 7:13,14 is, aan wie God die regering van ganse wêreld oorgedra het. Na sy verhoging sal die gelowige Jode en gelowiges oor die wêreld glo: Jesus is die ‘Ek is’; en dat Hy niks op sy eie gesag doen nie, maar in volkome gehoorsaamheid en vertroue praat en doen wat Hy van die Vader geleer het, nl. die waarheid oor God, oor die hele wêreld, wie se sonde Hy gaan wegneem (1:29).
8:29 Sy Sender en Hy het voortdurende kontak en Hy voer sy opdrag getrou uit. Ek (!) Ek doen voortdurend vanself en met graagte wat die Vader behaag (vgl. Ps 40:9). Die Vader los Hom ook nooit alleen nie. Dit is sy beskerming. Wie aan Jesus vat, vat aan die Vader. Dit is ‘n waarskuwing en indirekte pleit by die Jode om Hom te aanvaar (vgl. Jn 1:11,12).
Skrywer: Prof Francois Malan