Kom terug en kom af Here (63:15-19) – Francois Malan
Ná die fokus op die Here se goedheid in die verlede en ‘n kort erkenning van hulle opstand teen God (v10), begin die klag nou in alle erns. Die gedig van 63:15 tot 64:12 vleg verskillende temas in die gedig in, van klagtes, versoeke, belydenis van sonde en van vertroue op die Here. Die doel van al die temas in hierdie aanhoudende gebed is om die Here te beweeg om reddend op te tree volgens Israel se huidige nood, volgens die Here se eie karakter, en die Here se toewyding aan Israel in die verlede.
63:15 Kyk uit die hemel en sien, vanuit U heilige heerskappy en U heerlikheid; waar is U jaloesie en U oorheersing, die beroering van U binneste en U liefde/medelye? Hulle (die eienskappe van U) het hulleself van my weerhou.
Die gebed begin met ‘n direkte versoek wat aanvaar dat die Here ver is, in die hemel, maar dat Hy oortuig kan word om af kyk na die aarde, na Israel se nood en behoefte. En as Hy kyk en alles raaksien, sal Hy daarvolgens handel, soos in die tyd van Moses (Eks 2:23-25), met sy ywer en mag, sy diep verbondenheid aan en ontferming oor Israel soos in verse 9, 11-14 uitgespel is.
Die tweede helfte van die vers probeer om die Here tot aksie te beweeg en bevat ‘n verwyt teen die Here. Die ‘waar’ is ‘n eggo van vers 11 wat vra waarom die Here nog nie ingegryp het nie. Dit veronderstel dat die Here se ywer vir en ontferming oor sy volk vertroubaar behoort te wees en teen hierdie tyd ook sigbaar. Die rede waarom, word in vers 16 gegee.
63:16 Want U is ons Vader. Want Abraham ken ons nie en Israel herken ons nie. U Here is ons Vader, van die ou tyd af is U naam ‘ons Losser.’ Die rede wat aangegee word vir die smeekgebed en verwyt van vers 15 word hiermee uitgespel. Hulle herinner die Here aan die intieme en blywende verbintenis tussen die Hom en Israel. In v8 is Israel van ouds af sy kinders genoem. Klem word gelê op die feit dat Israel aan die Here behoort, dat hulle van die Here afhanklik is as sy kinders, en dat die Here op ‘n onvervreembare manier verantwoordelik is vir die welwese van Israel (vgl. Eks 4:22; Jes 1:2; en Jer 31:20). Abraham en Israel/Jakob ken nie die omstandighede van hulle nageslag nie, en hulle is net mense wat lankal dood is (1200 jaar gelede), maar die Here (‘Die Ek is’, die persoonlik aktiewe teenwoordige) is die lewende God. Israel het geen ander Helper nie en Hy word gevra om as hulle Bewaarder en Beskermer op te tree.
63:17 Soos ‘waar’ in v15, is ‘waarom’ ‘n tipiese vraag van ‘n klaer. Die vers keer terug na die verwyt in 15b. Daar het iets verkeerd geloop wat Israel nie verstaan nie en nie wil aanvaar nie. Die Here kry selfs die skuld vir Israel se afdwaling van sy pad af en dat Hy hulle harte laat verhard het teen hulle vrees en ontsag vir die Here (vgl. 6:9-10; want hulle het in opstand teen Hom gekom, 1:2,20). Hierdie tweede verwyt dring by die Here aan om Hom te bekeer en te verander van ‘n Vader wat hulle verwaarloos na ‘n Vader vol ontferming. Israel se toekoms hang af van die Here se veranderde houding teenoor hulle, wat nou as sy dienaars voor Hom staan; hulle is die stamme van sy besitting. Die pleit om ‘n omkeer in die Here word in verse 18-19 verder verduidelik.
63:18 ‘n Moeilike teks wat op verskillende maniere verklaar en vertaal word. Vir ‘n klein (tydjie of vir ‘n nietigheid) was U heilige volk onderwerp (deur ander in besit geneem). Hulle wat ons toegedraai het, het U heiligdom ontheilig. Deurdat die Here se volk (sy besitting 43:1) en sy heiligdom (wat aan sy diens gewy is) onderwerp is en ontheilig (ongeskik vir sy diens) is, is die Naam van die Here oneer aangedoen. So kan dit nie aangaan nie. Die Here moet nou ingryp om sy eer onder die volke en in sy eie volk te herstel.
63:19 Die klagtes kom daarop neer dat die Here nalatig was. En as die Here nalatig is, neem die kragte van chaos en vernietiging (Israel se vyande) oor. Israel is hopeloos wanneer die Here nie op hulle let en aandag skenk nie. Die Here moet verander en weer aan hulle aandag skenk want hulle nood is ernstig. Die Here se verantwoordelikheid teenoor sy uitverkore volk is groot.
63:19b Daarom sluit die Hebreeuse hoofstuk met dieselfde gedagte as vers 15, maar nie as ‘n opdrag aan die Here nie, maar wel as ‘n versugting, wat in die Griekse vertaling die eerste vers is van hoofstuk 64.
Skrywer: Prof Francois Malan