Let op die honde – Francois Malan
Jan vra:
Filippense 3:2 : Let op die honde; let op die slegte arbeiders; let op die versnyding. [Hierdie is die Ou Afrikaanse vertaling.]
Wie sou die honde wees waarna Paulus hier verwys?
Antwoord
Prof Francois Malan antwoord:
Honde was in die ou tyd nie as huisdiere gebruik nie. In die Nuwe-Testamentiese tyd lees ons wel van ‘hondjies’ as huisdiere (Mat 15:27). In Egipte is honde al voor Moses se tyd geleer om te jag, en so ook deur die Bedoeïne in die suide van Palestina. Die meeste honde het egter los rondgeloop en orals kos gesoek, en veral snags in groepe deur die stede en dorpe getrek (Ps 59:7,15), alles opgeruim wat eetbaar was, en so ‘n reinigingsfunksie verrig. In die Ou Testament word nie veel goeds van honde gesê nie: Ps 22:17 praat van honde wat jou omsingel; Spr 26:11 van ‘n honde wat na sy eie braaksel terugkom – dit word in 2 Petr 2:22 aangehaal. Daarom het die Jode honde as onrein diere beskou (Eks 22:31 gooi verskeurde vleis vir die honde; 1 Sam 17:43 vra Goliat vir Dawid of hy dan ‘n hond is wat Dawid met kieries wil doodslaan; 1 Sam 24:15 vra Dawid vir Saul of hy agter ‘n dooie hond aan kom; 2 Sam 9:8 vra die kreupel Mefiboset vir Dawid waarom hy na ‘n dooie hond omsien; 2 Sam 16:9 vra Seruja waarom die lae hond Simeï toegelaat word om die vlugtende koning Dawid te vloek; ens.)
In Jesaja 56:10-12 noem die Here sy volk en hulle leiers, wat nie na Hom wil luister nie, gulsige honde wat nooit genoeg kry nie. In Mat 7:6 sê Jesus: moenie wat heilig is, vir die honde gooi nie, hulle sal jou verskeur; Openb 22:15 praat van die honde (onreines) wat nie in die hemel opgeneem word nie (die 1983-vertaling verklaar honde as dwaalleraars).
Flp 3:2-3 handel oor die besnydenis, en is ontsteld oor Jode wat in die gemeente van Filippi begin verkondig dat niemand gered kan word, wat nie besny is nie. Die Jode het heidene (alle nie-Jode) as onrein mense beskou met wie jy nie omgegaan het as jy dit enigsinds kon vermy nie. Hier draai Paulus die orde om, en noem hy die Jode wat die besnydenis verkondig onrein honde, leraars wat dwaling verkondig – dwaalleraars.
Die Jode het daarop geroem dat hulle die wet van God het en daarvolgens lewe, en daarom het hulle hulleself beskou as ‘goeie werkers.’ Paulus noem hulle hier ‘slegte werkers’ (wat kwaad stig) omdat hulle vertrou op hulle goeie werke om die Here te behaag. So dink hulle dat hulle hulle self kan verlos met hulle goeie werke, en Jesus se offer vir die sonde van die wêreld nie nodig het nie.
Die Jode het die besnydenis, wat ‘n teken was van hulle verbond met God, verhoog tot iets wat waarde in sigself het, onmisbaar vir jou verhouding met God. In Romeine 2:28-29 sê Paulus ware besnydenis is nie iets wat uiterlik aan die liggaam geskied nie, maar innerlik, iets van die hart, geestelik. 1 Kor 7:19 besnydenis beteken nie iets nie…maar wel die gehoorsaamheid aan die gebooie van God; Gal 5:6 Want in Christus Jesus is besnedenheid of onbesnedenheid van geen belang nie, maar wel geloof wat deur liefde in dade omgesit word. en Gal 5:12 Ek wens diegene wat julle so opstandig maak, wil hulle self volledig ontman. So noem Paulus in Flp die Joodse dwaalleraars wat mense wil besny vir verlossing, ironies ‘verminkers’ (1983: betekenislose/vals besnydenis).
Skrywer: Prof Francois Malan