Levitikus: Moet ons die boek nog lees? (3)

Levitikus: Moet ons die boek nog lees?  (3)

In die vorige blog het ons gekyk na hoekom die Ou Testamentiese wette daar is. Ons gaan nou verder met ‘n volgende vraag: Die Ou Testamentiese wet: Wat kry ons daarin? 

Elke samelewing volg verskillende tipes wette – grondwetlik, krimineel, siviel, ens. Dit geld ook vir Israel in die Ou Testament. Daar is ‘n ou tradisie wat die Ou Testamentiese wette in  drie kategorieë verdeel: moreel, siviel en seremonieel. Nou sê mense dat hulle net die morele wet hoef te gehoorsaam – die ander kan hulle maar ignoreer.

Maar Paulus sê: Die hele Skrif is deur God geïnspireer (2 Timoteus 3:16). Pas dit in?

Die antieke Israeliete het ten minste die volgende soort wette gehad:

• Kriminele wette. Hierdie is oortredings teen die basis van die samelewing self – en dus ook teen God en die verbond. Vir meeste van hulle word die doodstraf voorgeskryf. Dit wys net Israel was ernstig oor enige gedrag wat die volk se verhouding met God bedreig het. Hierdie oortredings word direk of indirek aan die tien gebooie verbind.
• Siviele wette. Dit sluit in dispute tussen burgers oor land, besittings, skade, diere, ens.
• Familiewette. Ouers, eerder as die howe, het hierdie sake hanteer. Dit gaan oor erflating, huwelike en egskeiding. Slegs as iets buite die vermoë van die ouers om dit te hanteer, gegaan het, het die oudstes dit hanteer.
• Godsdienstige en kultiese wette. Al die regulasies oor offers, die priesteramp, die feeste, reinheid en onreinheid, ens val in hierdie kategorie.
• Deerniswette. Hulle is nie werklik wette nie, maar ons kry baie hiervan in die tora – hoe om armes en behoeftiges, die haweloses, diegene sonder familie en eiendom, skuldenaars, etniese minderhede en vreemdelinge te hanteer.

Enersyds was al hierdie wette bedoel vir Israel se samelewing en nie direk vir ons nie – hulle is kultuurspesifiek en beperk. Maar aan die ander kant sê Paulus  dat al die wette vir ons onderrig geskryf is en daarom nuttig vir ons is. Daarom moet ons nie vra: “Watter wette moet ek gehoorsaam en watter wette kan ek maar ignoreer?” nie. Die vraag wat ons eintlik moet vra, is: “Wat kan ek uit al hierdie wette leer van hoe God wil hê dat ek moet leef en hoe Hy wil hê sy mense en die samelewing moet leef?” Nie: “Watter reëls moet ek nakom?”nie, maar eerder: “Watter soort verhouding moet ek met God ontwikkel en moet ek uitleef onder ander mense?”

Dit gee onmiddellik aanleiding tot ons volgende vraag: Maar hoekom onderhou ons nie al die wette nie?