Liefde in Johannes 21

Liefde in Johannes 21 – Francois Malan

Andre vra:

in Johannes 21:15 vra Jesus vir Petrus 3 maal of hy Hom liefhet. Volgens n Baptiste Pastoor het Petrus die eerste maal gesê ” nee” ek het U nie Agape lief nie. Die 3de maal het Jesus sy standaard verlaag en gevra of hy hom filia liefhet, waarop Petrus ja geantwoord het. ( volgens die Grieks). As dit dan so is, hoekom is dit nie so in ons Bybels en in die Boodskap nie

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord.

Die afwisseling van die twee Griekse werkwoorde ‘om lief te hê’, agapao (liefde agape) en fileo (filia liefde) in Jn 21:15-17 is waarskynlik ‘n retoriese wisseling om herhaling te voorkom  en nie soseer om verskillende betekenisse aan te dui nie.

So gebruik hierdie Evangelie bv. vir die liefde van God vir die wêreld agapao in 3:16 en sy liefde vir die dissipels fileo in 16:27; vir God se liefde vir die Seun agapao in 13:34 en fileo in 5:20; vir Jesus se liefde vir Martha, Maria en Lasarus agapao in 11:5 en vir Lasaraus fileo in 11:3; vir die liefde van gelowiges onder mekaar agapao in 13:34 en fileo vir wêreldse mense onder mekaar; vir die liefde van mense vir Jesus agapao in 8:42 en fileo in 16:27 vir die liefde van sy dissipels vir Hom; in 19:26 word agapao gebruik vir die dissipel vir wie liefgehad het en in 20:2 fileo.

Dié Evangelie gebruik bv. drie woorde as sinonieme vir vis: prosfagion in 21:5; opsarion in 21:9,10,13 (6:9,11) en ichthus in 21:6,8,11. Vir skape oppas/laat wei word twee woorde gebruik bosko 21:15,17 en poimaino in 21:16; vir skape word twee woorde gebruik arnia in 21:15; probata, benewens hoofstuk 2 en 10, ook in 21:16,17.

Die skrywer het skynbaar daarvan gehou om sinonieme te gebruik. Daarom vertaal die Afrikaanse Bybels ook agapao en fileo albei hier met ‘liefde.’

Die betekenisse van die twee woorde oorvleuel mekaar tot op groot hoogte in die meeste verbande. Daar is egter in sekere ander verbande ‘n klein onderskeid tussen die twee: fileo/filia fokus op liefde of toegeneentheid op grond van omgang tussen persone; agapao/agape fokus op liefde of toegeneentheid op grond van hoë waardering en agting. Albei groepe woorde word egter gebruik vir die volle spektrum van liefhebbende verhoudings tussen persone, tussen mense en God, en tussen God en Christus.

Hier in Jn 21:15-17 is die gebruik van die twee woorde soos volg:

21:15 ‘Simon, seun van Johannes (soos by sy roeping 1:42, sonder Petrus/Rots, om ‘n nuwe begin met Petrus te maak), het jy my lief/agapao, meer as hulle hier? – volgens 13:37 was hy bereid om sy lewe vir Jesus af te lê; vgl. ook Mat 26:33 ‘Al sal hulle U ook almal in die steek laat, ék sal U nooit in die steek laat nie.’ En daarna het Petrus vir Jesus drie maal verloën Mat.26:34,75.

‘Ja Here, U weet dat ek U liefhet/fileo’ – Jesus ken die harte van mense Jn 2:25.

‘Laat my lammers wei’ – die swakkes in die geloof, wat soos Petrus gefaal het, Luk 22:31.

21:16 ‘Simon seun van Johannes het jy my lief/agapao?’ – nie in vergelyking met ander nie maar in sy eie hart?

‘Ja Here, U weet dat ek U liefhet/fileo’ – hy laat die beoordeling aan Jesus oor.

‘Laat my skape wei’

21:17 ‘Simon seun van Johannes het jy my lief/fileo?

Petrus word bedroef, nie omdat Jesus ook sy belydenis van fileo bevraagteken nie, maar ‘omdat Jesus hom die derde maal (dieselfde vraag) gevra het’ – sy oormoedige grootpratery voor die kruisiging is weg. Hy doen nou ’n beroep op die Here se alwetenheid, ook van wat in sy eie hart aangaan:

‘Here U weet alles.U weet dat ek U liefhet/fileo’.

‘Laat my skape wei.’

Petrus word in sy amp herstel as herder van die Here se kudde. Daarvoor is ‘n onbreekbare liefdesband met Jesus die noodsaaklike vereiste wat drie maal onderstreep word. Hierdie liefde het ook Petrus se marteldood gekos (21:18-19).

 

Skrywer: Prof Francois Malan