Mense en Redding: Paulus (7) – Jan van der Watt

Mense en Redding is ‘n reeks artikels geskryf deur Prof Jan van der Watt. Ons dank aan CUM vir die gebruik van hierdie materiaal.

Nog ‘n manier waarop Paulus die radikale verandering in die gelowiges se lewens beskryf, is deur die antieke gebruik van loskoping te gebruik. Dit kom daarop neer dat geld of betaalmiddele gebruik word om die situasie te verander. Gelowiges word beskryf as mense wat in ‘n posisie van slawerny of gevangenskap verkeer. Hulle word nou deur Jesus ‘losgekoop’ in die sin dat die prys vir hulle vrylating betaal word. Nou is hulle bevry van wat hulle gebind het. Paulus verduidelik in Gal 3:13 dat Jesus gelowiges losgekoop het van die verpliging om die wet vir hulle redding slaafs na te kom: Christus het ons losgekoop van die vloek wat die wet meebring, deur in ons plek ’n vervloekte te word. Daar staan naamlik geskrywe: “Vervloek is elkeen wat aan ’n hout opgehang is”. Daarom kan Paulus later in die brief skryf: Christus het ons vry gemaak om werklik vry te wees. Staan dan vas in hierdie vryheid en moet julle nie weer onder ’n slawejuk laat indwing nie (Gal 5:1). Gelowiges kan nou as vry mense saam met God leef.

Om losgekoop te word en vry te wees beteken egter nie dat mens ‘vry’ van alles kan wegstap nie. Die vrygekoopte is dankbaarheid aan die een verskuldig wat hom of haar losgekoop het. In die tyd van Jesus is daar verwag dat die vrygekoopte is nou lojaal en met verantwoordelikheid teenoor die een wat hom vrykoop het sal optree. Paulus impliseer dit in 1 Kor 6:19-20:  en julle behoort nie aan julleself nie: julle is gekoop, en die prys is betaal. Julle moet God dus in julle liggaam verheerlik en in 1 Korintiërs 7:22-24: ’n Slaaf wat deur die Here geroep is, is immers ’n vrygemaakte van die Here. Net so ook is ’n vry man wat deur die Here geroep is, nou ’n slaaf van Christus. Julle is vrygekoop en die prys is betaal; moet dan nie slawe van mense wees nie. Broers, elkeen moet God dien in die omstandighede waarin hy was toe God hom geroep het. Die klem val hier op Jesus wat die prys vir die vryheid van die gelowige betaal het en die gelowige wat nou in ‘n nuwe vry verhouding met God kan en moet leef.

Dan is daar ook beelde wat impliseer dat gelowiges van ‘burgerskap’ of status verander het: Met blydskap moet julle die Vader dank wat julle geskik gemaak het om deel te hê aan die erfenis wat vir die gelowiges wag in die ryk van die lig. Hy het ons uit die mag van die duisternis weggeruk en ons onder die heerskappy gestel van sy Seun wat Hy liefhet (Kol 1:12-13). Hier word beelde gekombineer. Eerstens word gelowiges geskik gemaak om te erf, wat op adopsie of aanneming in God se familie dui. So word gelowiges nou in die oë van God kinders wat moet erf. Dan is daar ‘n tweede beeld wat op die verandering van heerskappy fokus, met ander woorde, wie nou heers in die lewe van gelowiges. Hulle is nou deel van die koninkryk van Jesus as efgename. Deur Christus het ook julle deel geword van die volk van God toe julle die waarheid wat aan julle verkondig is… In Christus het die Heilige Gees wat deur God belowe is, julle as die eiendom van God beseël (Eph 1:13). Redding gaan dus om die verandering van status van gelowiges sodat hulle nou deel kan wees van God, sy heerskappy en sy familie.

Deel van hierdie beeld is ook die nuwe verbond of ooreenkoms wat Jesus met die gelowiges gesluit het: Net so ook het Hy ná die maaltyd die beker geneem en gesê: “Hierdie beker is die nuwe verbond, wat deur my bloed beseël is. Gebruik dit, elke keer as julle daaruit drink, tot my gedagtenis.” (1 Kor 11:25). Israel was die verbondsvolk, met ander woorde, die volk wat God uitgekies het om ‘n spesiale verbond mee te sluit. Die kern van die verbond met Israel was dat God vir hulle ‘n God sal wees en dat hulle vir hom ‘n volk moet wees. As Jesus met die gelowige so ‘n verbond sluit, impliseer dit dat God deur Jesus nou hulle God is en dat hulle sy volk moet wees. Hier sien ons weer die statusverandering van die gelowige, van geen volk na God se volk.

Paulus gebruik dan ook die beelde van loskoping, adopsie, kindskap, erfenis saam om te beskryf wat met die redding van die gelowige gebeur het: Hy (= Jesus) is uit ’n vrou gebore en van sy geboorte af was Hy aan die wet onderworpe om ons, wat aan die wet onderworpe was, los te koop sodat ons as kinders van God aangeneem kon word… Jy is dus nie meer ’n slaaf nie; jy is nou ’n kind van God. En omdat jy sy kind is, het God jou ook sy erfgenaam gemaak. (Gal 4:4-7). Geen wonder dat as Paulus van redding praat die deel wees aan God se familie so sterk rol speel nie. In 1 Thessalonisense word gelowiges as God se nuwe familie beskryf wat op ‘n nuwe verhouding tussen God en die gelowiges gebaseer is. Paulus beklemtoon nie alleen dat mense deel word van God se nuwe familie nie, maar ook dat hulle so moet optree. Etiek, of optrede en redding is dus twee sye van dieselfde munt.

Volgende keer kyk ons verder na die beelde wat Paulus gebruik om redding mee te beskryf.