‘n Nuwe Kategismus: Inleiding (1)
“Learning is like rowing upstream; not to advance is to drop back.” – Chinese Spreekwoord
‘n Nuwe Kategismus: Inleiding (1)
Vraag: Wat is jou enigste troos in lewe en sterwe?
Antwoord: Dat ek met liggaam en siel in lewe en in sterwe nie aan myself nie, maar aan my getroue Verlosser, Jesus Christus behoort.
Hierdie is die beginwoorde van die Heidelbergse Kategismus. Ons kry variasies hiervan in baie van ons belydenisse en geloofstandpunte; hulle is bekend aan ons uit preke en boeke.
Tog weet baie min mense wat die oorspronklike bron hiervan is. Nog minder mense het hierdie vrae gememoriseer as deel van die Kategismus waaruit hulle kom.
Baie gemeentes en Christelike organisasies publiseer “stellings van geloof” wat die raamwerk van dit wat hulle glo, vorm. In die verlede is verwag dat dokumente van hierdie aard Bybels ryk en versigtig saamgestel word; dat hulle gememoriseer sal word; dat hulle vir groei en onderrig van Christene gebruik sou word. Hulle word geskryf in die vorm van vrae en antwoorde en kategismusse genoem. [Die oorsprong is die Griekse woord katechein wat “om mondeling te onderrig” beteken.] Die bekendste is die Heidelbergse Kategismus van 1563 en die Westminster Shorter and Larger Catechisms van 1648. Hulle is nog steeds die leerstellige standaard van baie kerke in die wêreld.
Die verlore praktyk van kategese
Vandag het die praktyk van kategese, veral by volwassenes, feitlik heeltemal verdwyn. Moderne dissipelskapprogramme konsentreer op praktyke soos Bybelstudie, gebed, koinonia en evangelisasie. Hulle is baie dikwels oppervlakkig as dit by die Christelike leer kom. In teenstelling neem die klassieke kategese die student deur die Apostoliese Geloofsbelydenis, die Tien Gebooie en die Ons Vader-gebed – ‘n perfekte balans van Bybelse teologie, praktiese etiek en ‘n geestelike ervaring. Die kategetiese dissipline van memorisering dryf konsepte dieper in die hart. Studente word ook so aanspreeklik gehou om die materiaal te bemeester – meer so as by tipiese dissipelskapkursusse. Die praktyk van vraag en antwoord bring studente en leermeesters in ‘n natuurlike, interaktiewe, dialogiese proses van leer.
Kategetiese onderrig is minder individueel en meer kommunaal. Ouers kan hulle kinders onderrig; leraars kan nuwe lidmate met ‘n kort kategismus en nuwe leiers met ‘n meer uitgebreide kategismus onderrig. Weens die rykdom van die materiaal kan kategetiese vrae en antwoorde in eredienste geïntegreer word.
Omdat ons die praktyk van kategese verloor het, kry ons: “Superficial smatterings of truth, blurry notions about God and godliness, and thoughtlessness about the issues of living—career-wise, community-wise, family-wise, and church-wise—are all too often the marks of evangelical congregations today...” (From Grounded in the Gospel: Building Believers the Old-Fashioned Way, deur Gary Parrett and J. I. Packer, gepubliseer deur Baker, 2010.)
Volgende keer gaan ons na die rede waarom nuwe kategismusse nodig is.