Om te oordeel dié wat nog lewe en dié wat reeds gesterf het – Francois Malan

Willie vra:

In ons geloofsbelydenis staan “om te oordeel die wat nog lewe en die wat reeds gesterf het” My vraag is: Ons glo dat geredde mense na die Paradys (na Jesus) gaan na die dood en die ongereddes na die doderyk. Is dit nie ietwat van ‘n teenstrydigheid nie??

Antwoord

Prof. Francois Malan antwoord:

Jou vraag is: ‘Ons glo dat geredde mense na die Paradys (na Jesus) gaan na die dood en die ongereddes na die doderyk.’ Miskien is die ingewikkelde en moeilike vraag te maklik gestel, want die Bybel praat ook oor die optanding van die liggaam en die finale oordeel op die dag van Christus se wederkoms.

Paulus sê bv. in 1 Kor 15:22-23 dat alle mense sterf en almal in Christus lewend gemaak sal word, en met sy koms ook hulle wat aan Christus behoort; in 15:42-44 verduidelik hy hoe dit sal wees met die opstanding van die dooies: wat gesaai word in vergankliklikheid, word opgewek in onverganklikheid, wat gesaai word in swakheid , word opgewek met krag, wat gesaai word is ‘n natuurlik menslike liggaam, wat opgewek word is ‘n geestelike liggaam. Dit verwys alles na die opstanding van die liggaam ook van die gelowige wat al gesterf het en begrawe is. In Filippense 3: 21 sê Paulus Christus sal ons nederige liggaam verander om gelykvormig te word aan sy verheerlikte liggaam.

In 2 Kor 5:1-2 sê Paulus egter ook dat wanneer ons aardse tentwoning afgebreek word, ons ‘n gebou het wat van God kom, ‘n ewige woning in die hemele, wat nie met hande gemaak is nie. En daarom sug ons, want ons verlang intens daarna om met ons woning vanuit die hemel beklee te word. En in Filippense 1:23 sê hy ook dat hy verlang om heen te gaan en saam met Christus te wees.

Die Heidelbergse Kategismus (Sondag 22 vraag 57) stel dit soos volg:

Vraag: Watter troos gee die opstanding van die vlees jou?

Antwoord: Dat nie alleen my siel ná hierdie lewe dadelik tot Christus, sy hoof, opgeneem sal word nie, maar ook hierdie selfde liggaam van my, deur die krag van Christus opgewek sal word, weer met my siel verenig en aan die heerlike liggaam van Christus gelykvormig sal word.

Die Bybel praat egter nie van die skeiding van liggaam en siel nie. Ons het nie onsterflike siele in sterflike liggame nie – 1 Timoteus 6:16 sê God alleen besit onsterflikheid. Die hele ek is sondaar voor God, en die hele ek word deur Christus se sterwe aan die kruis vir my sonde in die regte verhouding tot God herstel, deurdat die Heilige Gees my tot geloof in Christus lei en my aan Christus se sterwe en opstanding verbind, sodat ek, deur my verbinding aan die Seun van God, kind van God is (Romeine 8:1-17). Daarom kan Paulus in 1 Kor 15:51-54 sê dat by die laaste basuin ons almal sal verander word, die dooies sal onverganklik opgewek word en hierdie verganklike liggaam met onverganklikheid beklee word (ook die ongelowiges gaan vir onder die ewige straf van God, vgl. Mt 12:11-12; 18:8; 25:46; Mk 3:29; 2 Ts 1:9-10; Hebr 6:2; Judas 7; Openb 20:10,15).

Die woord siel is ‘n vertaling van die Griekse psuche (vgl. psigologie vir sielkunde) wat in die Nuwe Testament figuurlik gebruik word vir ‘persoon’ as ‘n lewende wese, vgl. Handelinge 2:41 se 3000 ‘mense’ en Romeine 2:9 se elke ‘mens’ (die Afrikaanse uitdrukking: soveel siele soveel vreugde); in Romeine 11:3 word psuche letterlik gebruik vir ‘lewe’ of bloot ‘my’: hulle soek my ‘lewe,’ of: hulle wil ‘my’ ook om die lewe bring; maar die eintlik betekenis van psuche is die wese of essensie van die lewe, my denke, wil en gevoel, my innerlike self, my wese – die ek, wie en wat ek is. Filippense 1:27 praat van: in een ‘siel’ saamstry, of: volkomende eens-’gesind’ saamstry; Mt 26:38: my ‘siel’ is diep bedroef, of ‘Ek’ voel doodsbenoud; Ef 6:6.

Paulus verwag dat die hele ek met my sterwe dadelik tot Christus opgeneem sal word, en ook dat die ‘ek’ met ‘n verheerlikte liggaam opgewek sal word met Christus se wederkoms, maar dat my hele ou ‘ek’ sterf en begrawe word. Dat ‘ek’ met my sterwe met Christus sal wees, soos Paulus in Filippense 1:23 sê, is bloot God se genade wat van my ‘n nuwe ‘ek’ maak saam met die verheerlikte Christus.

Die wonder is egter dat die gelowige nou reeds die ewige lewe het (met ‘n nuwe ek, wat oorlog maak met die sonde in my, Romeine 7:14-25). Johannes 3:36 sê: wie in die Seun glo, het die ewige lewe, maar wie aan die Seun ongehoorsaam is, sal die lewe nie sien nie; inteendeel, die toorn van God bly op hom (vgl. Joh 3:16; 5:24; 10:28).

Die gelykenis wat Jesus vertel het in Lk 16:22-23 sê: toe die bedelaar Lasarus sterf, is hy deur die engele weggedra om teen die bors van Abraham te rus. Die ryk man het ook gesterf en is begrawe. En toe hy, vanwaar hy in doderyk gefolter word, sy oë ophef, sien hy Abraham van vér af, en Lasarus teen sy bors….

Matteus 25:31-46 praat egter van die finale oordeel oor almal, die vervloektes na die ewige straf en die regverdiges na die ewige lewe (vgl. ook Johannes se gesig van die finale oordeel in Openbaring 20:11-15 waar die dooies en dié in die doderyk almal voor die troon van God verskyn en elkeen volgens sy dade geoordeel word, en diegene wie se name nie in die boekrol van die lewe opgeskryf is nie, in die vuurpoel gegooi word).

In Kolossense 3:3-5 sê Paulus: Julle het immers gesterf en julle lewe is saam met Christus verborge in God. Wanneer Christus verskyn, Hy wat julle lewe is, sal julle ook saam met Hom in heerlikheid verskyn. Daarom moet julle daardie deel van julle wat op die aardse gerig is, afsterf…’

2 ‘Is dit nie ietwat van ‘n teenstrydigheid nie??’

Die beste wat ek kan sê is (i) dat ons nou reeds in die teenwoordigheid van Christus lewe deurdat Hy in ons kom woon het met sy Heilige Gees (in Johannes 14:2-3 sê Jesus Hy gaan vir ons plek berei in die huis van sy Vader met baie wonings. En verder in Jn 14:16-17 die ander Trooster/Helper sal ewig by julle wees…Hy bly by julle en sal in julle wees; en ‘n entjie verder in Jn 14:23: As iemand My liefhet, sal Hy ter harte neem wat Ek sê, en my Vader sal hom liefhê en Ons sal na hom toe kom en by hom woon letterlik: by hom woning maak). (ii) Wanneer ons sterf is ons steeds by Hom, maar (iii) die volle openbaring daarvan kom op die oordeelsdag, wanneer Jesus voor die ganse skepping vir sy volgelinge sal sê: Julle geseëndes van my Vader, kom beërf die koninkryk wat vir julle gereedgemaak is vn die grondlegging van die wêreld af (Mt 25:34).

Skrywer:  Prof Francois Malan