Paulus en evangelisasie (1)
Money, I am convinced, will never be wanting for a good cause, if a case is really made out – J. C. Ryle
Paulus en evangelisasie (1)
Paulus leer vir ons die verskil tussen evangelisasie onder mense wat grotendeels jou wêreldsiening deel en diegene wat Bybels ongeletterd is.
·Mense wat grotendeels jou wêreldsiening deel
In Handelinge 13 lees ons van Paulus se preek in Pisidië. Hy preek in die sinagoge – sy hoorders is Jode of nie-Jode wat die Joodse godsdiens aangeneem het. Dit was mense wat die Skrif – die Ou Testament – geken het. Daarom vertel hy vir hulle die verhaal soos ons dit in die Ou Testament kry. Hy doen dit om te bewys dat Jesus van Nasaret die beloofde Messias is.
Hy haal verse aan en argumenteer dat die opstanding van Jesus die vervulling van die Bybelse profesieë is. Daarvandaan redeneer hy terug na Jesus se dood en die betekenis daarvan: Wat aan julle verkondig word, die vergewing van sondes deur Hom is, en dat elkeen wat glo, deur Hom vrygespreek word van alle sondes (13:38 – 39). Hy eindig met ‘n aanhaling uit Habakuk 1:5 waarin gewaarsku word van die verskriklike oordeel oor ongeloof en skeptisisme.
Hier is Paulus se benadering tot mense wat Bybels geletterd is.
·Mense wat glad nie jou wêreldsiening deel nie
In Handelinge 17 evageliseer Paulus intelligente Ateners, maar mense wat totaal Bybels ongeletterd is. Sy benadering verskil radikaal van sy benadering in Pisidië. Ons moet hierdie gedeelte bestudeer, want ons leef in ‘n wêreld wat toenemend Bybels ongeletterd is.
Wat is die realiteite waarvoor Paulus te staan gekom het? Daar was die Bybelse ongeletterdheid – hierdie mense het nog nooit ‘n Bybel oopgemaak nie en nog nooit van Moses gehoor nie. Daar was drie eienskappe in hulle kultuur wat belangrik was.
- Die Romeinse Ryk is deur grootskaalse godsdienstige pluralisme gekenmerk
Die Romeine het besef dat as mense godsdiens, land en mense kan belyn hulle maklik in opstand kan kom. Daarom het hulle van die gode van die volke wat hulle oorwin het as deel van hulle eie goderyk aangeneem. Hulle het ook daarop aangedring dat van hierdie mense wat onderwerp is van hulle – die Romeine se -eie gode moes aanvaar het. In enige burgeroorlog sou dit nie duidelik gewees het watter kant die gode ondersteun het nie. Godsdienstige pluralisme was endemies en is deur die wet ondersteun. Geen god kon Rome uitdaag nie.
- Hierdie mense was Bybels ongeletterd, maar hulle het verskillende wêreldsienings aangehang
Twee van hierdie wêreldsienings word in die teks genoem: Epikureërs en Stoïsyne (17:18). Hierdie sienings het na ‘n totale lewenswyse verwys. Paulus stel God se wil en soewereiniteit teenoor menslike afhanklikheid en behoefte. Hier is ‘n groot botsing tussen wêreldsienings. Paulus evangeliseer hier mense wat aan ‘n fundamenteel vyandige wêreldsiening toegewy is.
- Hulle sien neer op Paulus
Wat sou hierdie praatjiesmaker tog wil sê? Ander sê weer: Dit lyk of hy ‘n boodskapper van vreemde gode is.
As ons in ons postmoderne wêreld mense wil evangeliseer, moet ons sekere werklikhde in die kultuu identifiseer en altyd in gedagte hou.
Die opvallende reaksie van Paulus toe hy sien wat in Atene aangaan is ‘n Bybelse analise: Hy het baie verontwaardig geword toe hy sien hoe vol afgodsbeelde die stad is. Hy mag die argitektuur bewonder het, maar hy was allermins deur Atene geïntimideer. Hy sien die afgodsbeelde. Het ons nie ook Christene nodig wat nie deur reputasies en prestasies beïndruk en geïntimideer word nie.
Paulus se teiken is twee uiteenlopende groepe:
hy het in die sinagoge met die Jode en die godvresendes geredeneer – die mense wat die Bybel geken het. Ons is so geneig om van hierdie groep te vergeet.
En elke dag op die stadsplein met die verbygangers gepraat. Hy teiken enigeen wat daar verbykom. Meeste van hulle was Bybels ongeletterd. Hy gaan voort met sy evangelisasie en die gevolg daarvan was ‘n uitnodiging na die Areopagus. Hy wag nie eers toe hy ‘n uitnodiging na die Areopagus kry voor hy met sy evangelisasie begin nie.
Sy prioriteite was dus ‘n Godgesentreerde kultuuranalise en evangelisasie van mense wat Bybels geletterd en ongeletterd was.
Volgende keer gaan ons kyk na die raamwerk wat Paulus in Atene gebruik het.