Paulus se brief aan die Filippense (Fil 2:14-16) – Francois Malan

2:14 ‘Doen alles sonder kla of teenpraat,’

Die wyse en gesindheid waarmee die gelowiges gehoorsaam moet saamwerk word onderstreep. ‘Sonder kla’ (chōrìs
gongusmõn: sonder om jou misnoeë met ’n geknor of murmerings te kenne te gee). Dit bevorder slegte gevoelens in
plaas van goedgesindheid. ‘Sonder teenpraat’ (chōrìs dialogismõn sonder om te argumenteer oor verskille van mening,
twisgesprekke). Dit kan die gemeenskap uitmekaar skeur, by gebrek aan nederigheid. ‘Alles’ – die gemeentelede moet
nie loop en kla of in vrugtelose argumente verval oor enige saak wat hulle saamlewe in die gemeente kan benadeel nie.
In 2:3 het Paulus verwys na selfsug en ydelheid in die gemeente, teenoor 2:12 se vrees en bewing voor God. Dit gaan
oor die eenheid van God se gemeente in die wêreld.

In 1 Korinthiërs 10:10-11 verwys Paulus na die Israeliete wat in die woestyn gemurmureer het en deur die vernietiger
verdelg is, wat as voorbeeld en waarskuwing vir ons opgeteken is (vgl. Numeri 14:2,36 en 16:41-49) Israel se
murmurering word ook in Ps 106:25-27 aangehaal.

2:15 ‘sodat julle sonder blaam en onskuldig kan wees, kinders van God, smetteloos, te midde van ’n krom en
ontaarde geslag. Julle skyn onder hulle soos ligte in die kósmos (heelal, die wêreld van mense).’

Paulus beskryf die lewe van die gelowiges met drie woorde wat in Grieks begin met die voorvoegsel ‘a’ (sonder, soos
Arikaans se ‘on’), wat aandui van watter slegte eienskappe hulle vrygemaak kan wees: amemptoi, akeraioi, amōma –
onbevlek/blaamloos, onskuldig/rein, onbesmet/sonder gebrek of vlekke.

Paulus beskryf in 2:15-16 die doelwit van wat die Christene behoort te word (génêsthê, die vorm van die werkwoord
beskryf iets wat nog moet gebeur), en hoe hulle in die wêreld behoort te lewe as mense wat in die genade van God lewe.

Hulle behoort blaamloos te wees (ámemptoi wat nie deur mense blameer of gekritiseer kan word van selfsug, leë roem,
arrogansie, murmurerings en twisgierigheid nie, 2:3-4,14);
      onskuldig (akéraioi soos wyn wat nie gemeng is met iets anders nie, of ’n suiwer metaal wat nie deel van ’n
allooi is nie, hier: sonder ’n mengsel van boosheid, rein) onskuldig ten opsigte van die kwaad (Rom 16:19) sonder enige
kwaad wat hulle sou gedoen het;

      onbesmet – ámōma sonder gebrek of vlekke soos Christus, wat soos ’n lam is, wat vlekkeloos en sonder
liggaamsgebrek is. 1 Petrus 1:19 sê Hy is sonder sonde. As kinders van God wat die karakter van hulle Vader het, moet
hulle sy waardige verteenwoordigers wees. God het hulle bestem om gelykvormig aan die beeld van sy Seun te word
(Rom 8:29). In Christus is hulle reeds rein (Joh 13:10), maar hulle moet ook in die lig van God se woord lewe. 1 Joh
1:7: ‘as ons in die lig lewe soos wat God in die lig is, is ons aan mekaar verbonde en reinig die bloed van Jesus, sy
Seun, ons van elke sonde.’

‘te midde van ’n krom (skoliá beginselloos, gewetenloos) en ontaarde (diestramménês verdraaide, misleide) geslag’-
LXX Deuteronomium 32:5 beskryf Israel as ’n valse en korrupte geslag (geneà skolià kai diestramménê). Daarmee
verwys Paulus nie net na Jode nie, waarvan daar min in Filippi is, maar na die hele heidense bevolking tussen wie die
gemeente lewe.

‘julle skyn onder hulle soos ligte (fōstêres in LXX Gen 1:14-6 verwys die woord ‘ligte’ na die son en die maan en nie na
die sterre astéres nie ) in die heelal’ – As die Filippense in harmonie, onselfsugtigheid en diens aan ander lewe, sal hulle
die mense van die wêreld rondom hulle as ligdraers beïnvloed soos die ligte aan die heelal wat die wêreld verlig. Dit
word eintlik as ’n uitdaging aan hulle gestel om as God se begenadigde kinders van die lig te lewe, deur te lewe volgens
die woord van die Here (2:16). As kinders van God sal Hy hulle ook bewaar teen die krom en verdraaide geslag en hulle
as sy getuies gebruik onder die ongelowiges.

Daniël 12:3: ‘die wat baie mense op die regte pad gelei het, sal vir altyd skitter soos die sterre (astéres) .’ Volgens
Matteus 5:14 het Jesus in die bergrede gesê: ‘Julle is die lig (fōs) vir die wêreld.’ In Efesiërs 5:8 sê Paulus: ‘Vroeër was
julle wel duisternis, maar nou, in die Here, is julle lig (fōs). Leef as kinders van die lig!’).

2:16 ‘deurdat julle vashou aan die woord van die lewe. Op hierdie manier sal julle op die dag van Christus my rede
tot roem wees, sodat ek nie vergeefs gehardloop of my vergeefs ingespan het nie.’

‘aan die woord van die lewe vashou’ (epécho ‘om volhardend te bly glo’). Die woord wat lewe gee en wat aan ander
deurgegee kan word. Dit verwys na die lewe saam met God waaraan ons nou reeds deel kry om sinvol te lewe. Dit is die
evangelie, die goeie nuus wat Paulus verkondig, wat die Filippense gehoor het en glo, en waardeur God aan hulle die
nuwe soort lewe onder leiding van sy woord en deur sy Gees skenk. Daardeur het hulle kinders van God geword wat die
woord begin uitlewe en aan ander met woord en daad oordra om hulle te verlig soos die ligte aan die hemelruim. In
Filippense 1:21 het Paulus reeds gesê: ‘om te lewe is vir my Christus.’ In Kolossense 3:3-4 sê hy: ‘Christus is ons lewe’
en ‘ons lewe is saam met Christus verborge in God.’

Die dag van Christus is reeds na verwys in Filippense 1:10-11 as die dag waarop rekenskap gegee word aan die Here
oor ons rentmeesterskap, of ons innerlik suiwer en onberispelik is; of ons vervul is met die vrug van geregtigheid wat
ons deur Christus ontvang het tot verheerliking en lof van God.

As die Filippense volhardend vashou aan die lewegewende woord en dit bly aanbied aan ander sal dit Paulus se rede
wees om trots te wees (kaúchêma rede om trots te wees) dat die Here hom gebruik het om die evangelie aan hulle te
verkondig; dat hy nie verniet gehardloop het nie – die woord ‘hardloop’ (trechō) saam met ‘die woord’ verwys na die
woord van die Here wat vinnig versprei; dat hy hom nie vergeefs ingespan het nie (kopiáō om hard te werk onder
moeilikhede en moeite vgl. Jesaja 49:4; die profeet het gedink hy het hom tevergeefs vermoei en hom heeltemal verniet
afgesloof. In die nuwe hemel en nuwe aarde sal die inwoners hulle nie tevegeefs vermoei nie (Jes 65:23).

Paulus gebruik twee metafore vir sy verkondiging van die evangelie: 1 om te hardloop soos ’n atleet wat hard geoefen
het, volgens die reëls deelgeneem het en nie teleurgestel is op die groot dag van die spele nie, en van ’n arbeider wie se
werk aanvaar sal word (Gal 4:11). As Christus deur hom die Filippense kan wen vir die nederigheid van Christus en
hulle daarin kan laat volhard, sal Paulus, as slaaf van Christus Jesus (1:1) sy werk aan die Filippense se nederige
onderwerping aan Christus as sy roem aan Christus se voete neerlê (vgl. Jesus se gelykenis van die goeie en getroue
slaaf (Matt 25:21,23).