Psalm 15 (1)
It is better, with closed eyes, to follow God as our guide, than, by relying on our own prudence, to wander. – Johannes Calvyn
Psalm 15 (1)
[Ek gaan dwarsdeur van die Nuwe Testament en Psalms. ‘n Direkte Vertaling van die Bybelgenootskap van Suid-Afrika (2014) gebruik maak.] Ek gaan ‘n hele aantal blogs aan hierdie psalm spandeer.
Billy Graham lees elke maand al 150 psalms. Vir hom het hulle duidelik van ‘n besondere betekenis. Meeste van ons, ek ingesluit, lees die psalms nie so sistematies nie – ons pik hier en pik daar. Daarom het ek besluit dat ek hierdie jaar ‘n bietjie dieper in die psalms wil delf. Ek het veral gebruik gemaak van John Goldingay se drie-volume kommentaar – Psalms.
Tema: Kwalifikasies om naby aan God te bly
As ons graag naby aan God wil lewe, moet ons kyk na wat Psalm 15 oor hierdie voorreg sê. Aanvanklik word die psalm aan die Here in ‘n vorm van ‘n retoriese vraag gerig. Die psalmis weet wat die antwoord is. Hy antwoord dit vir die mense wat graag in God se tent op sy heilige berg wil bly. Dit gebruik die vraag-en-antwoord metode – ‘n vraag in vers 1 met ‘n antwoord in verse 2 – 5.
15:1a: Opskrif
’n Psalm. Van Dawid.
As ons hierdie psalm in verband met Dawid self lees, en gegewe die krisis van integriteit, trou en die waarheid waartoe hy in die middel van sy lewe kom, is dit ‘n psalm vol ironie. Is dit die standaard waarmee hy op hierdie punt geoordeel word of is dit die uitdaging wat hy nou in die gesig staar?
15:1: Ondersoekende vrae.
Here, wie mag ‘n gas wees in u tent? Wie mag tuisgaan op u heilige berg?
Die heilige berg is die heuwel waarop die tempel staan. Tent verwys gewoonlik na die draagbare heiligdom van die Israeliete in die woestyn. Tent verwys ook dikwels na God se aardse woning – ook die tempel. Dit mag hier ook verwys na bly in God se teenwoordigheid in die figuurlike sin.
Hoekom sal iemand daar wil wees of tuisgaan? Tydens feestye het besoekers letterlik naby die tempel gebly. Tent mag moontlik na sekuriteit en voorsiening verwys. Die Ou Testament praat dikwels van God se woonplek as hulle na die tent van ontmoeting of die tempel verwys. Die basiese vraag is: Wie kan in God se teenwoordigheid bly?
Vir die mense van die Ou Testament was God op ‘n besondere manier in die tempel teenwoordig. Hierdie psalm begin met die vraag: Wie mag ‘n gas wees in u tent? Ons kan die vraag ook anders stel: Watter mense kan die voorreg geniet om in God se teenwoordigheid te verskyn?
Die gewone man het eintlik nie die tempel binnegegaan nie. Wie die tempel wou besoek, moes aan sekere voorwaardes voldoen. Hierdie vereistes het ook betrekking gehad op die mens se gesindheid.
- Die Allerheiligste – hier het die ark gestaan. Die hoëpriester alleen kon hier ingaan en dan ook net een maal per jaar op die groot versoendag.
- Die heilige – slegs diensdoenende priesters het hier gekom. Hier was die reukoffer-altaar, die tien tafels met toonbrode, en die tien goue kandelare.
- Die binneste of boonste voorhof – rondom die allerheiligste en heilige. Hier het die brandofferaltaar, die koperbak en die afspoelwaentjies gestaan. Ook hier kon net priesters kom.
- Die buitenste of groot voorhof – rondom die binneste voorhof. Hier het die volk gestaan; hier het die bidder sy hande op die kop van die offerdier gesit, dit geslag en die offerdele aan die priester oorhandig.
Die Sionsberg waarop die tempel staan, is heilige terrein, want hier is die aardse woonplek van God. Hier is ‘n mens in die teenwoordigheid van God; hier sal die Here met die mens praat. Die pelgrim kom hierheen, nie net om te offer nie, maar ook om te ontvang. As gelowige neem hy saam met ander gelowiges deel aan die tempeldiens waarmee God vereer word. Hier ondervind hy ook die goedheid van God. Dit is ‘n saak van heilige erns en vra opregtheid van die mens – al is hy ‘n sondaar.
In die volgende blog gaan ons kyk na die verrassende antwoorde wat die psalmis op sy vrae kry.