2:18 Die aanspreekvorm ‘Geliefdes’ (paidia) van 2:14 word herhaal om die betrokkenheid en intieme liefdesverhouding van die skrywer met die gemeentelede uit te druk.

sal hê, en Ek sal hom op die laaste dag uit die dood laat opstaan’ (met sy wederkoms);  vgl. ook Joh 14:3 ‘En as Ek gegaan en vir julle plek gereed gemaak het, kom Ek terug en sal julle na My toe neem, sodat julle ook kan wees waar Ek is’(met sy wederkoms); en Joh 14:23 ‘As iemand My liefhet, sal hy my woorde ter harte neem; en my Vader sal hom liefhê, en Ons sal na hom toe kom en by hom woon’ (nou reeds).        

‘julle het gehoor’ – Johannes veronderstel dat die lesers reeds ingelig is oor die antichris. Die verwagting is blykbaar dat daar voor die wederkoms ‘n aardsvyand van Christus sal kom om mense, ook Christene, te verlei met sy wondertekens en groot woorde (2 Ts 2:3-10).

            ‘en daar is/bestaan nou reeds baie antichriste’ – die voltooide vorm van  ‘is’ wys dat hulle verskyn het en hulle invloed duur voort. Daarmee verwys Johannes skynbaar na die lidmate wat besig is om die gemeentes te verlaat of reeds verlaat het, en die gemeentelede mislei met ‘n valse prentjie van Christus met wat hulle verkondig (dat Hy nie waarlik God is nie of waarlik mens was nie) en met hulle lewe (òf wetties hulle eie verlossing probeer uitwerk, òf wetteloos lewe sonder Christus se wet van die liefde). In wese misken hulle vir Christus.

2:19 Sedert die skrywe van die Evanglie tot hierdie eerste brief het ongeveer 10jaar verloop. Party van die gemeentelede het skynbaar weggebreek van die gemeente af, deurdat hulle siening van Christus nie langer kon saamleef met die Johannes Evangelie se skildering van Christus as God wat volledig mens geword het en sy liefdes-eis nie. So het baie van die vroeë volgelinge van Jesus ook omgedraai  oor sy woorde dat niemand na Hom toe kan kom as die Vader dit nie aan hom gegee het nie, ‘en hulle het nie meer saam met Hom gegaan nie’ (Jn 6:66).

            ‘maar hulle was nie van ons nie’ – al het hulle aan die gemeente behoort en gemeen het dat hulle aan Christus behoort, het die groep seker nie die volle konsekwensie besef wat dit beteken om Jesus te volg nie. Hulle het hulle verbindtenis met die gemeente verbreek òf omdat hulle nooit in die geloofsoortuigings van die gemeente gedeel het nie, òf nie meer daarmee kon voortgaan nie.

            ‘want as hulle van ons was, sou hulle by ons gebly het’ – as hulle waarlik toegewy was aan die waarheid van die evangelie wat die apostels verkondig het, sou hulle in die gemeente gebly het. Die voltooide verlede tyd van ‘bly’ druk die gedagte uit van voortgang van die verlede tot in die hede: hulle sou tot nou toe nog by ons gebly het in die gemeenskap van die gemeente.

            ‘maar (hulle het uitgegaan) sodat duidelik gewys is dat nie een van hulle van ons is nie’ – die passief ‘duidelik gewys is’ veronderstel dat God, met hulle uitgaan uit die gemeente, geopenbaar het dat nie een van hulle van ons is nie. God het hulle aan hulleself oorgegee om te doen soos hulle goed dink, omdat hulle nie sy Seun as God en ware mens met sy liefdesgebod en al, wou aanvaar nie. So het hulle hulle ware kleure gewys. Die Antichris maak sy verskyning op die plek waar hy die minste verwag word. Soos Judas een van die binnekring van Jesus se vertrouelinge was, en tog van hulle uitgegaan het, so ook die antichriste.

            Jesus het gesê: wie tot die einde toe volhard, sal gered word (Mk 13:13). Volharding in die geloof in Jesus is die kenmerk van mense wat deur God gered is.

Skrywer:  Prof Francois Malan

In digterlike vorm, met twee stelle van drie sinne elk parallel geskryf, word die gelowiges se oorwinning oor die mag van die Bose besing. Teenoor die vorige verse oor die valse Christene, wat sê dat hulle in die lig is, maar in duisternis lewe, kan van die egte gelowiges gesê word dat hulle waarlik God se vergifnis ontvang het, Hom persoonlik ken, en die bose oorwin. Hulle word verseker van hulle verlossing. Verse 15-17 is ‘n waarskuwing aan Johannes se ortodokse lesers om die versoekings te weerstaan, en nie aan te pas by die wêreldse lewenswyse nie, wat die valse gelowiges vasgevang het.

Die eerste drie sinne begin met ‘Ek skryf aan julle…’ en verwys na die positiewe opdragte in 2:3,7,8,10 om lief te hê; die tweede groep van drie sinne begin met ‘Ek het aan julle geskryf…’ en verwys na die negatiewe aanwysings in 2:4,9,11 moenie sondig nie.
Die drie terme ‘kindertjies,’ ‘vaders’ en ‘jongmense’ word verskillend verstaan. ‘Kindertjies’ word deur Johannes gewoonlik gebruik vir die hele gemeente (2:1); vaders kan na ouer persone verwys, of na die rypheid van gelowiges wat leiding gee; jongmense kan verwys na fisiese ouderdom, of na die energie van die jeug in diens van die Here. Augustinus (354-430 n.Chr) het die drie benamings gesien as geestelike kwaliteite wat by elke gelowige pas: ‘kinderstjies’ in onskuld, ‘jongmense’ in sterkte, ‘vaders’ in ervaring. Van al die gelowiges kan gesê word: julle sondes is vergewe, julle het Hom geken wat van die begin af was, julle het die bose oorwin. Met Johannes se manier om woorde te gebruik met meervoudige betekenisse, kan al die moontlikhede waarskynlik in die oog gewees het, maar met digterlike afwisseling om die hele gemeente te betrek, word telkens die hele gemeente bedoel.
Die ses maal ‘omdat’ kan ook ‘dat’ wees: met ‘naamlik dat’ herinner die skrywer sy lesers aan hulle Christelike erfenis, en hy moedig hulle aan om verantwoordelik te bly lewe in die lig. Hy kan dit egter ook sê ‘omdat’ hulle verlossing waar is.

2:12 ‘Ek skryf aan julle, my geliefdes (kindertjies as liefdesnaam), omdat julle sondes vergewe is op grond van sy Naam.’ Die gelowiges se sondes is deur God vergewe en dit bly so (is vergewe – passiewe voltooide tyd). ‘sy Naam’ verwys na alles wat God in die persoon en bediening van Jesus Christus gedoen het. Dit is die rede waarom God hulle sondes vergewe het, en gelowiges as God se gereinigde ‘kindertjies’ kan lewe (Hand 4:12). Jesus Christus is die fondament van ons ganse lewe (1 Kor 3:11) en die ruimte waarin die Christen leef (1 Kor 3:1 ‘in Cristus’). Hulle is aan Hom verbind en dra sy Naam.

2:13 Die ‘vaders’ van die gemeente kan verwys na die ouer persone (moeders ingesluit) of die meer ervare gelowiges, maar ‘die kennis van Hom wat van die begin af is’ is die voorreg van elke gelowige. Joh 1:1 sê reeds dat die Woord van God wat mens geword het van die begin af was, dat Hy by God was en self God was – die gelowige is seker dat Jesus God is, teenoor die dwalende Joodse gelowiges, wat Jesus se Godheid betwyfel en teenoor die ‘verligte’ Hellenistiese gelowiges, wat op hulle siening en kennis van God vertrou en nie op Jesus wat God kom openbaar het nie.

Die ‘jongmense’ kan na die jeug in die gemeente verwys, of na nuwe gelowiges. Maar die oorwinning oor die Bose verwys na alle gelowiges. ‘Julle het oorwin’ is ook in die voltooide tyd, wat verwys na ‘n oorwinning in die verlede wat daaglks voortgaan, nadat Jesus aan die kruis die Bose oorwin het (Jn 12:31; Kol 2:15). Ons oowinning is die daaglikse toepassing van Jesus se oorwinning, deur nie toe te gee aan die Bose en ons sondige selfsugtige begeertes nie. Van die 28 keer wat die werkwoord ‘oorwin’ in die Nuwe Testament voorkom, kom 24 daarvan in die Johannese geskrifte voor en ‘oorwinning’ slegs in 1Jn 5:4.
Wat die gelowiges en die kerk onderskei van die valse aanspraakmakers op geloof in verse 12-13, word opgesom as die vergifnis van hulle sonde deur Christus, hulle kennis van God deur Jesus, en hulle oorwinning oor die duiwel deur hulle verbondenheid aan Jesus se lewe, sterwe en opstanding.

2:14 Die stellings in verse 12-13 word hier opgesom en ‘n bietjie uitgebrei as inleiding tot die vermanings wat daaruit voortvloei in verse 15-17.

‘Geliefdes’ (paidia ‘kindertjies’ is ook ‘n troetelnaam soos vers 12 se teknia) as aanduiding van al die gelowiges, van oud tot jong, vaders en jonges ingesluit. ‘omdat julle die Vader ken’ (in vers 12 was dit omdat hulle sondes vergewe is);
‘Vaders, omdat julle Hom ken wat van die begin af is (dieselfde as in vers13)

‘Jongmense, omdat julle sterk is, en die woord van God in julle bly (‘n uitbreiding), en julle die Bose oorwin het’ (‘n herhaling van v13).

Deur Jesus te ken, ken ons die Vader (Jn 14:7; vgl. 14:10: die Vader is in Jesus en Jesus in die Vader). Die gelowiges is geestelik sterk deurdat die woord van God in hulle bly, deur die inwoning van die Heilige Gees. Hy is die Gees van die waarheid, wat ons alles leer en herinner aan alles wat Jesus vir die dissipels gesê het (Jn 14:17,26). Daarom is die egte gelowige in staat om die Bose te oorwin (soos Jesus Hom oorwin het deur gebruik van die woord van God (Mat.4:4,7,10).

Skrywer:  Prof Francois Malan

2:6 Waar 2:4 gesê het dat ons weet dat ons God ken as ons sy gebooie gehoorsaam, en 2:5 dat ons weet dat ons in Hom is, sê 2:6 ‘wie sê dat hy in Hom bly…’ – dit bou op na die klimaks. ‘Bly’ veronderstel ‘n intieme persoonlike kennis van God, ‘n lewe waar ek, deur die Heilige Gees se inwoning in my, permanent en onafgebroke aan God toegewy leef, soos Jesus op aarde geleef het – ‘… behoort te leef (letterlik: ‘moet wandel’) soos Hy geleef het.’

Die gelowige se lewe is een van toewyding aan God, soos Jesus ons voorgelewe het op aarde. Sy lewe het gedraai om die doen van sy Vader se wil (Jn 4:34; 5:30). Vir die lesers van 1 Johannes beteken dit dat hulle sal lewe soos die lewe van Jesus beskryf is in die Evangelie volgens Johannes, wat aan hulle bekend is. Daarvolgens het Jesus reeds gesê: julle moet mekaar liefhê soos Ek julle liefhet (13:34; 15:12). Om in die lig te lewe vereis gehoorsaamheid aan God, soos Jesus.

2:7 Waar Johannes in 2:1 die gemeentes in en om Efese aanspreek as ‘my liewe kindertjies’, noem hy hulle hier ‘geliefdes.’ Hierdie gedeelte gaan voort met gehoorsaamheid as vereiste, met klem op die praktiese implikasies van die wet van Christus. Voor hy daarmee begin, beoefen Johannes reeds die liefdesgebod, deur hulle sy geliefdes te noem. Dit is ook ‘n sinspeling op 2:5a dat die liefde van God in ons volkome gemaak word deurdat God die Heilige Gees, die Gees van die liefde, in elke gelowige woon.
Vir dié gemeentes van tweede geslag Christene is Jesus se nuwe wet ‘Julle moet mekaar liefhê soos Ek julle liefgehad het,’ nie ‘n nuwe gebod nie, maar ‘n ou gebod waarmee hulle grootgeword het, en wat hulle goed behoort te ken. Maar by die uitvoering daarvan skiet hulle, of party van hulle, skynbaar te kort. Daarom herhaal Johannes die ou bekende liefdesgebod, want dit is die toets vir Christelike toewyding aan God, en ‘n opsomming van die gehoorsaamheid wat van die gelowige volgeling van God, wat in sy lig leef, vereis word. Dit is ook die grondbestanddeel van die evangelie van Jesus, en die primêre verpligting wat van sy volgerlinge vereis word. Dat die liefdeswet ‘n ou wet is, is moontlik ook ‘n teregwysing aan die valse leraars, wat met nuwighede kom, wat op kennis van God en belewenis van God die klem lê, maar by die liefdesgebod verby kyk en verby leef.

2:8 Tog skryf Johannes vir hulle ‘n nuwe gebod – paradoksaal: oud omdat hulle dit ken, nuut omdat die ou wet nuut bly en nie verstar nie – soos die Jode daarvan iets wetties, los van God as persoon, gemaak het (vgl. Mat 5-7 julle het gehoor dat daar vir mense van die ou tyd gesê is….maar Ek sê vir julle, en dan brei Jesus die ou wette uit en wys wat God se doel daarmee is). Jesus het ook ‘n nuwe maatstaf gebring (julle moet mekaar liefhê ‘soos Ek julle liefhet’).

Die Jode het gepraat van die huidige bedeling en die toekomstige bedeling. Met Jesus se koms het die toekomstige bedeling aangebreek. Ons lewe nou reeds in die eindtyd saam met God, al gaan die ou bedeling nog voort. Daarom bly die manier van lewe in liefde vir ander, in die huidige tyd, nuut in ‘n wêreld waar almal vir hulleself lewe. Maar daarvan sê 1 Johannes dat die duisternis aan die verbygaan is, en die ware lig is reeds aan die skyn. Jesus is die ware lig (Jn 3:19) wat alreeds skyn, en besig is om die duisternis te verdryf, veral in ons lewe (die werkwoord ‘aan die verbygaan’ is in die teenwoordige tyd en passief om aan te dui dat God besig is om die duisternis te laat verbygaan, veral in die lewe van elke gelowige).

Johannes sê dat hierdie wet nuut is. Dit is uit sy liefde dat Jesus mens geword het om vir ons te kom sterwe en te wys hoe God wil hê dat ons moet lewe. Ons is geroep om in dié liefde te leef, wat God die Heilige Gees in ons bewerk deur sy inwoning in ons. So sit Jesus sy liefdeswerk in die wêreld voort deur ons woorde en optrede en gesindhede. Dit vra van ons om al meer liefde aan ander te bewys in ons daaglikse omgang met mense by die huis en by die werk en in ons samelewing om die Bose te oorwin met ons liefde, die liefdesmag van Jesus wat almal na Hom toe trek (Jn 12:32-33). .

Skrywer:  Prof Francois Malan

2:9 Vir die derde maal word verwys na mense in die gemeente wat daaop aanspraak maak: 2:4 dat hulle God ken – maar dan sou hulle gehoorsaam gewees het; 2:6  dat hulle in Hom bly – dan sou hulle soos Jesus gelewe het; 2:9 dat hulle in die lig is – dan sou hulle die medegelowiges liefgehad het.

In Joh 12:46 het Jesus gesê: Ek het as die lig na die wêreld toe gekom, sodat dié wat in My glo, nie in die duisternis sal bly nie (vgl. Jn 8:12: Ek is die lig vir die wêreld. Wie My volg, sal nooit in die duisternis lewe nie, maar sal die lig hê wat lewe gee). Mense wat beweer dat hulle ‘verligtes’ is omdat hulle kennis het, moet weet: om konstant in die lig te wees beteken om deel te hê aan die lewe van God in Christus, en moet dié daaglikse uitdaging en geleentheid aangryp om te groei in die Christelike manier van lewe, om te lewe uit die liefde van God.

Maar as so iemand sy mede-gelowige in Christus haat, is sy aanspraak dat hy‘n  ‘verligte’ sou wees wat vir God ken, vals. Johannes is bekommerd oor die onderlinge verhoudings in sy gemeentes, oor die krisis waar sommige reeds die gemeente verlaat het (2:19), vandaar sy klem in hierdie brief op die ‘broers’. Maar om  ander mense voor die voet en onbaatsugtig lief te hê, soos Jesus, sluit liefde tot ongelowiges nie uit nie. God het die wêreld lief! (vgl. 1 Jn 2:2). Maar liefdeloosheid onder gelowiges weerspreek die belydenis dat ons in God glo en volgelinge van Jesus is, dat ons sogenaamde Christene is.

Die mens wat nog haat, lewe steeds in die duisternis van die boosheid van hierdie bedeling. Die lig van Christus skyn egter reeds in die wêreld in die lewe van gelowiges. Terwyl die lig van God reeds in die wêreld skyn, leef dié wat nou nog haat, in duisternis. Die egtheid van jou geloof word gesien in jou verhouding tot Jesus en jou medemense.

2:10 Die beginsel wat agter die uitspraak van vers 9 lê, word positief in 10  en negatief in vers 11 gestel.

Die regte verhouding tot God, om te bly in die lig, word natuurlik en eg uitgeleef in aktiewe liefde vir ander, wat begin met liefde teenoor medegelowiges. ‘Bly’ in die lig onderstreep dat dit konsekwent ‘n gewoonte geword het, dat jy getrou bly in die liefde, dat jou hele lewe gebou word op liefde.Wie sy medegelowige liefhet bly in die lig, en omdat hy in die lig is kan hy sien waar hy loop en daarom die struikelblokke van verleiding konstant vermy, en daarom ook nie ander in sonde laat val nie.

Die woord ‘struikelblok’, leterlik ‘n vangstrik, word in die Nuwe Testament figuurlik gebruik vir verleiding weg van Christus af, of as verleiding tot sonde, en met altwee ‘n struikelblok vir ander.te wees.

2:11 Die stelling in 2:9 word herhaal: ‘wie sy mede-gelowige haat, is in die duisternis.’ Dit word hier uitgebrei met twee byvoegings: ‘en wandel in die duisternis’ – met ‘n volkome wêreldse lewe; en, ‘hy/sy weet nie waarheen hy/sy gaan nie’ (Jn 12:35). Die hater strompel voort omdat hy/sy nie die pad gevind het nie, verdwaal het,  en nie eers weet waarheen hy/sy op pad is nie. Onetiese optrede lei tot die mens se val, al verder van  God af, en van die lig af wat Hy gebring het. Haat verdraai en verderf ‘n mens se hele lewenswandel. Iemand wat haat verloor die sin en maatstaf  vir die lewe, en wys daarmee dat hy nie die lig van God het om sy lewensweg te verhelder nie.

‘want die duisternis het sy/haar oë verblind’ (Spr 4:19; 2 Kor 4:4). ‘n Lewe wat steeds in die duisternis bly, lei tot geestelike blindheid, tot verharding in die sonde of sondige gewoontes, sodat dit al moeiliker word om by God uit te kom, en, om mekaar lief te hê, word al moeiliker. Wat in Jn 12:39-40 van die ongelowige Jode gesê is, word hier toegepas op dié lidmate wat hulle van die gemeente begin afskei. Dit is nie God wat Hom van ons afskei nie, maar sonder liefde isoleer ons onsself van die lig van die wese van die God wat liefde is en van sy teenwoordigheid (God is liefde 4:8; God is in ons, 3:9,24; 4:12,15,16).

In 1:8-2:2 was die oproep om sonde af te lê. In 2:3-11 is gehoorsame liefde vir mekaar die toets vir ‘n egte lewe in geloof in Christus en in gemeenskap met God. Die oproep kom skynbaar in antwoord op drie van die dwalendes se aansprake: dat hulle God ken, in Hom bly en dat hulle ‘verligtes’ is wat in die lig van hulle eie kennis en insig lewe – al drie is valse aansprake as hulle te kort skiet in gehoorsaamheid aan God se wil om hulle mede-gelowiges lief te hê. Liefde laat ons reg dink, maak ons uitkyk, oordeel en gedrag gebalanseerd (Jn 8:12; 12:46); haat verwring ons perspektief en ons beoordeling van mense. Die dwalende ‘verligtes’ kan later nie meer die sedelike gevolge van hulle blindheid raaksien nie. Ons kan slegs in gemeenskap met God lewe deur ‘n geloofsband met sy Seun,  ‘n liefdesband met mede-gelowiges, en selfs met ons vyande (Mat 5:44)..

Skrywer:  Prof francois Malan