Michelle vra:

Volgens die
Bybel, hoe oud is die aarde? Hoekom ek vra, is omdat die wetenskaplikes sê dat
die aarde ongeveer 4,5 miljard jaar oud is, en dat die heel eerste lewende ding
blykbaar ‘n bakterie was.

Ek wil ook
weet: Is dit moontlik dat toe God die aarde en alles daarop geskape het, een dag
dalk ‘n duisend jaar, of een miljoen jaar was (soos in die Bybel staan, 2
Petrus 3:8)? Of is dit een dag, soos in 24 uur? Met ander woorde, toe God die
aarde geskape het in ses dae, was dit ses dae van 24 uur elk?

Antwoord

Prof Hermie van Zyl antwoord:

Daar is eintlik twee vrae opgesluit in ons
vraagsteller se vraag: 1. Hoe moet ons Bybel en wetenskap met mekaar in verband
bring, veral as die twee oënskynlik met mekaar in stryd is? 2. Hoe moet ons die
dae van die skeppingsverhaal in Genesis 1 verstaan, veral as mens die
wetenskaplike feite aanvaar dat die aarde oor ‘n baie langer tyd ontstaan het
as wat Genesis 1 sê.

Oor die eerste
vraag – die verhouding tussen Bybel en wetenskap – wil ek soos volg
antwoord. Dit het reeds ‘n cliché geword, maar dit is nodig om dit weer en weer
te sê: Die Bybel is nie ‘n wetenskaplike handboek oor geskiedenis, medisyne, die
ouderdom van die aarde en die mens, seksualiteit, antropologie, geografie,
argeologie, opvoedkunde, sielkunde, of watter ander kennis daar ook al is nie.
Ja, die Bybel maak wel opmerkings oor die ontstaan van die aarde en die mens,
maar dit is opmerkings wat vervleg is met die stand van kennis wat mense
destyds gehad het toe die Bybel tot stand gekom het. Die Bybelskrywers was nie
superwesens wat bo hulle tyd uitgestyg het en gesagvolle uitsprake oor alles en
nog wat gemaak het nie. Daarom, net omdat iets in die Bybel staan, beteken nie
dat so ‘n uitspraak met Goddelike gesag beklee is nie. Die Bybel het eerder op
‘n organiese manier tot stand gekom, dit wil sê, God het die mens in sy volle
menswees en met al sy beperkinge in diens geneem by die wording van daardie
boeke wat ons die Bybel noem. En tog bely ons dat die Bybel God se Woord is, en
daarom gesagvol is. Maar wat beteken dit presies? Waarin lê die gesag van die
Bybel, waaroor wíl dit gesagvol spreek?

Die gesag van die Bybel lê primêr in die perspektief wat dit oor God se
betrokkenheid by gebeure open, en nie in die spesifieke historiese
inkleding daarvan nie. Laasgenoemde is verweef met die wêreldbeeld van die
antieke mens. Natuurlik is die historiese gegewens nie onbelangrik nie, want dit
gaan juis oor God se dade in die geskiedenis. Maar die Bybel bied nie die
historiese gebeure aan as objektiewe geskiedskrywing nie. Sy oogmerk lê elders.
Die Bybel is nie geïnteresseerd in die historiese gebeure as sodanig nie, maar
gebruik eerder daardie gebeure om God se hart en wil bloot te lê. Die Bybel wil
vertel van God se onpeilbare grootheid, genade, liefde, barmhartigheid en trou;
dat Hy sy skepping – ook die mens – nie oorgee aan vernietiging en verderf nie,
maar dat Hy vanuit sy ewige liefdestrou handel waarvolgens Hy sy ganse skepping
na voltooiing en heerlikheid lei. En by hierdie reis van God met sy skepping betrek
Hy die mense in dié se geloof, gehoorsaamheid en volharding. Vanuit hierdie
siening kan ons sê die Bybel handel oor verhoudings – die verhouding van God met
ons, ons met Hom, en ons as mense met mekaar. In dié sake wil die Bybel
gesagvol wees. Byvoorbeeld, die Bybel praat met gesag wanneer dit sê dat God
ons liefhet, so lief dat Hy sy Seun vir ons sonde laat sterf het. Of dat ek God
bo alles moet liefhê en my naaste soos myself. Maar ons hoef nie die Bybel se
voorstelling van ‘n plat aarde wat stewig op sy fondasies rus, as gesagvol te
aanvaar nie. Laasgenoemde het te make met die spesifieke wêreldbeeld van die
antieke mens wat ons nie meer deel nie. Die bedoeling van hierdie uitspraak
moet ons egter wel raaksien, naamlik dat die aarde nie toevallig ontstaan het
nie, maar voortspruit uit God se skeppingsmag en daarom rus in die
onveranderlike trou van God. God bly getrou aan sy skepping; Hy laat vaar nie
die werke van sy hande nie.

As ons hierdie verhouding tussen Bybel en
wetenskap goed raaksien, raak ons nie meer ontsteld wanneer ons teenstrydighede
raaksien tussen ons kennis vandag en wat ons in die Bybel raakloop nie. Ons
besef dan dat ons telkens dit waaroor die Bybel gesagvol wíl wees – soos hierbo
verduidelik – moet ontdek in die bladsye van die Bybel, en die res rustig
oorlaat aan wat die wetenskap vir ons ontdek oor die mens en die kosmos, onder
andere iets soos die ouderdom van die aarde.

Oor die gesag van eietydse wetenskaplike kennis
moet ons ook iets sê. Ons hoef nie van huis uit wantrouig te staan teenoor wetenskaplike
kennis nie. As ons die wetenskaplikes oor die ouderdom van die aarde wantrou,
dan moet ons hulle ook wantrou wanneer ons ‘n elektriese lig aansit, die motor
aanskakel, die dokter gaan spreek, ensovoorts. Natuurlik, wetenskaplikes is ook
mense en maak foute in hulle kennisversameling en interpretasie van gegewens.
Hulle teorieë is nie altyd reg nie. Maar ons moenie dink wetenskaplikes is met
‘n groot komplot teen die mensdom besig as hulle ons probeer wysmaak dat die
kosmos ongeveer 14 miljard jaar oud is, die aarde 4,5 miljard jaar, en homo sapiens ongeveer 200 000 jaar
(en nie 6 000 jaar nie – wat die mens betref – as
ons die getalle van Genesis volgens ‘n bepaalde berekeningsmetode bymekaar tel
en met die res van die Bybelgeskiedenis in verband bring).
Ons moet eerder die mate van konsensus wat daar onder wetenskaplikes hieroor
bestaan, aanvaar en Bybelse geskiedskrywing in die lig hiervan probeer nuut
verstaan. Anders trap ons in dieselfde strik as die kerk van die Middeleeue wat
uiteindelik sy ketterjagtery op wetenskaplikes wat gesê het dat die aarde rond
is en om die son draai, moes laat vaar en met rooi gesigte moes toegee dat die
wetenskaplikes toe al die tyd reg was. Hiermee wil ek nie beweer dat ‘n mens
alles wat wetenskaplikes aanbied voor die voet moet glo nie. Natuurlik is daar
nog oor baie dinge onsekerheid en ‘n gistingsproses aan die gang, maar oor baie
sake het daar tog al konsensus ingetree. Na alles is daar ook so-iets soos ‘n
gestadige vooruitgang in die wetenskap wat onder die seënende hand van die Here
plaasvind. En wanneer swaar verworwe kennis oor ‘n lang tyd kruiskontroles
ondergaan en die toets deurstaan het, kan ons dit aanvaar. ‘n Mens kan immers
nie die horlosie terugdraai en maak asof hierdie kennis nie bestaan en nie deel
van Bybelgelowiges se verwysingsraamwerk vorm nie. Hoe meer ons van die kosmos
(én die Bybel!) leer, hoe meer besef ons dat die Bybel nie as ‘n onfeilbare
bron van kennis oor gedetailleerde inligting rakende die ontstaan van die
skepping – die mens ingesluit – ingespan kan word nie. Soos reeds gesê, die
Bybel handel primêr oor verhoudings:
tussen God en skepping, tussen God en mens, en tussen mens en mens. Die Bybel
verskaf nie primêr wetenskaplike inligting nie.

Met bogenoemde uiteensetting as agtergrond, kan
ons nou na die tweede vraag van ons
vraagsteller beweeg: Hoe moet ons die dae
van Genesis 1 verstaan?

Soos wat nuwe inligting oor die ouderdom van
die aarde algaande die kerk se ore bereik het, was daar in die verlede allerlei
pogings om die Bybel (spesifiek Genesis 1) en die wetenskap met mekaar te
“versoen”. Een van die pogings was inderdaad wat ons vraagsteller
noem, naamlik dat ons die dae van Genesis 1 nie letterlik moet neem nie, maar
moet verstaan as langer tydperke, op voetspoor van bv 2 Petrus 3:8 waar staan
dat duisend jaar in die oë van die Here soos een dag, en een dag soos duisend
jaar is. Op dié manier kan mens dan die lang wordingsgeskiedenis van die aarde
(4,5 miljard jaar) beter inpas by wat in Genesis 1 staan en so die gesag van
die Bybel probeer “red”. Maar dan sit mens weer met die probleem dat
jy die spesifieke volgorde van die skeppingsgebeure soos in Genesis 1 beskryf
ook moet maak klop met wat die wetenskap aan ons voorhou oor hoe die aarde
ontstaan het. En dit klop nie altyd nie. Want hoe moet ons die lig wat op die
eerste dag geskape is onderskei van die “ligte” (son, maan en sterre)
wat eers op die vierde dag geskape is? Verder, hoe het die plante geleef wat
reeds op die derde dag geskape is as die son, wat ons weet nodig is vir plante
om te groei, eers op die vierde dag geskape is? En so vermenigvuldig die probleme
as ons probeer om Genesis 1 met wetenskaplike feite te versoen. Dit wil net nie
lekker werk nie.

Gaandeweg het daar by Bybelwetenskaplikes egter
die besef gegroei dat ons glad nie hierdie weg van “versoening” moet
opgaan nie, maar eerder, enersyds, die wetenskaplike feite moet aanvaar vir wat
dit is, en, andersyds, Genesis 1 in terme van sy eie bedoeling moet verstaan. Algaande
is besef dat Genesis 1 nie probeer sê hoe
God geskep het nie, maar primêr wil sê dat
die God van die verbond – die God van Abraham, Isak en Jakob – die Skepper is
van alles wat is en bestaan. Verder, vóór Hy geskep het, was daar niks. Hy het dus
uit níks, iéts daargestel – die kosmos. Dit onderstreep sy skeppingsmag. Maar
die skrywer wou nog meer sê: Teenoor die omringende godsdienste van daardie tyd
wat van die son, maan en sterre gode gemaak het, word in Genesis 1 onomwonde
gesê dat hierdie sogenaamde gode eintlik maar net “ligte” aan die
hemeltrans is; hulle is blote skeppings van die almagtige God, daar is niks
goddeliks omtrent hulle nie. Net één is God, en dit is die God van Israel. So
gesien is die skeppingsverhaal ook polemies ingestel; dit wil “oorlog
verklaar” teen wanopvattings van ander godsdienste wat die skepping wil
ver-Goddelik ten koste van die enigste ware God.

Die belangrike afleiding uit bogenoemde is dat
ons nie uit Genesis ‘n bepaalde chronologiese volgorde moet probeer aflei oor
hoe die kosmos tot stand gekom het en dit dan as die gesagvolle weergawe opstel
téénoor eietydse wetenskaplike kennis nie. Ons moet eerder oog kry vir wat die
skrywer van Genesis 1 probeer doen het. Hy het eintlik ‘n gedig geskryf oor die
grootheid van God, nie ‘n betroubare handboek probeer saamstel oor hoe die heelal
presies ontstaan het nie. Verder, as kind van sy tyd en as gelowige Israeliet
het die skrywer die ritme waaraan hulle as God se volk gewoond was, naamlik ses
dae werk en die sewende dag rus, as vertrekpunt geneem vir die inkleding van
die skeppingsgebeure. So wou hy eintlik ook ‘n soort begronding bied vir hulle
godsdiens en leefwyse, naamlik: As God Self ses dae geneem het om sy werk te
voltooi, en die sewende dag gerus het, dan is dít die rede waarom Israel ook
dieselfde lewensritme moet hê.

En dit bring ons by die lengte van die dae in
die skeppingsverhaal. Daar is geen rede om te aanvaar dat die skrywer enigiets
anders in gedagte gehad het as gewone dae van 24 uur elk nie. Dit is slegs ons
as moderne mense met ander gegewens tot ons beskikking wat daarmee probleme
het. Die antieke skrywer het nie ons kennis van die ontstaan van die kosmos
gehad nie. Vir hom sou dit die natuurlikste ding in die wêreld gewees het om
gewoon te skryf dat God ‘n woord gespreek het en dan het dit onmiddellik gebeur,
binne 24 uur. Die skepping word daarom veral as voortspruitende uit die woord
van God verstaan. By elkeen van die skeppingsdae staan daarom dat God
“gesê” het, en dan gebeur dit. God se woord is kragtig; Hy spreek, en
dit gebeur (Psalm 33:9). Hy bring dinge wat nie bestaan nie, tot stand deur sy
woord (Romeine 4:17; 2 Petrus 3:5). Daar is dus geen twyfel by die skrywer oor
die krag van God se spreke nie. Enige poging van ons kant om hieraan tekort te
doen, of die dae anders te probeer verstaan net om by ons verstaan van dinge
aan te pas, misken die bedoeling van die skeppingsverhaal wat alle klem laat
val op die mag en krag van God wat dinge tot stand laat kom bloot deur te
spreek. Die punt is: daar is geen teenstrydigheid tussen die Bybelse
skeppingsverhaal en ons kennis vandag nie. Elkeen het sy eie ontstaan en oogmerk:
Die Bybel wil die klem laat val op die skeppingsvermoë van God; die wetenskap
wil presies weet hoe dinge chronologies verloop het en hoe lank dit gevat het.

Ons moet verder ook oog kry vir die kunstige
opbou van die skeppingsverhaal. Dit versterk die gedagte dat die skrywer nie
lukraak met sy gegewens omgegaan het nie, maar dit in ‘n fyn uitgewerkte skema
aangebied het. Ek wys net op een aspek: Daar is ‘n korrelasie tussen die
gebeure van die eerste drie dae en die laaste drie dae. So word lig op die
eerste dag geskep, en op die vierde dag die ligte van die hemel. Op die tweede
dag word die hemelgewelf gemaak om skeiding tussen die waters in die lug (reën)
en dié op die aarde te maak; op die vyfde dag word gesê hoe God hierdie hemelgewelf
met voëls en die waters op die aarde met visse gevul het. Op die derde dag skep
God die see en die droë grond, saam met die plante wat uit die aarde opkom, om
die aarde leefbaar te maak; op die sesde dag skep God die diere en die mens om op
die aarde te leef en dit te vul.

Die skeppingsverhaal is dus nie daarop uit om
ons kennis van die ontstaan van die kosmos te bevredig nie, maar laat alle klem
val op die krag van God wat alles uit niks gemaak het. En verder dra die
kunstige opbou van die skeppingsverhaal die gedagte dat God planmatig geskep
het; alles pas by mekaar en in mekaar; elke ding is op sy plek, presies soos
God dit beplan het.

Bewapen met hierdie geopenbaarde kennis uit die Bybel kan ons nou die wetenskap na hartelus beoefen. Ons hoef nie alles met Genesis 1 te laat “klop” nie; ons kan gewoon uitgaan van die veronderstelling dat God se skepping ons uitnooi om alles noukeurig te ondersoek en dan telkens verstom te staan oor die wonder daarvan, en God daarvoor te prys. Dít is waartoe die skeppingsverhaal ons oproep, nie om kwelvrae te hê oor Bybelkennis en wetenskaplike kennis wat nie wil klop nie. Daar is baie natuurwetenskaplikes wat ook kinderlike gelowiges is, mense wat hulle kennis oor die ontstaan en voortbestaan van die kosmos juis gebruik om God, die Skepper van hemel en aarde, te dien en te prys.

Skrywer: Prof Hermie van Zyl

Jan vra:

Daar is verskeie webwerwe wat handel oor die vraag of die aarde rond of plat is. Die plattes haal al wat ‘n teks in die Bybel aan wat suggereer dat die aarde plat is en dan verskyn daar allerhande bewyse dat dit inderdaad die geval is. Tesame daarmee verskyn daar in een spesifieke geval 200 bewyse dat die aarde wel plat is. Verder word beweer dat die aarde doodstil staan en dat dit die maan en son is wat om die aarde wentel – beide van hulle sowel as die planete is plat skywe. Nog verder dat NASA en die wetenskaplikes die mense bedrieg. Die materiaal wat hulle vrystel is gedokter, fotos en dies meer. Op die wyse word die waarheid van die Bybel in twyfel getrek. As mens die tekste naslaan wat gekwoteer word soos bv gegrondves op die seë en vasgestel op die strome, gebou op pilare sodat dit nie kan wankel nie ens dan kan hulle redenasies dalk water hou. Die Bybelskrywers het sekerlik nie die vaagste idee gehad van die werklikheid nie en derhalwe skryf hulle aan die hand van wat hulle ervaar het. My vraag is dus hoe moet mens die “platheid” van die Skrifte opweeg teen die wetenskaplike waarheid wat die teendeel sê?

 

Antwoord

Prof Herrie van Rooy antwoord:

Hierdie een is nogal nie so eenvoudig nie. Een van my bronne sê die volgende oor Genesis 1:

The Bible emphasizes a geocentric perspective (i.e. creation seen as a spectator on this planet would have observed it).

‘n Mens sal seker lank hieroor kan gesels, maar ek gaan net enkele opmerkings maak.  Die Bybelskrywers het ‘n ander wêreldbeeld gehad. Ten dele was daar ‘n drieverdiepingbeeld: hemel bo, aarde hieronder en water daaronder. Die Bybel gee nie hieroor ‘n wetenskaplike uiteensetting nie, maar sluit aan by hoe die mense toe die wêreld ervaar het, Soms is die beskrywing plat. soms beweeg die son oor hierdie plat wêreld om dan weer onderdeur terug te beweeg, soos in Psalm 19.

‘n Mens moet dus nie die Bybel se voorwetenskaplike wêreldbeeld teenoor die wetenskap plaas nie. Verder gebruik die Bybel dikwels beelde, wat nie letterlik verstaan moet word nie. Mense wat ‘n plat wêreld voorstaan, moet vertel waar ‘n mens dan oor die rand kan val. Ek dink nie ‘n mens moet hierin enigsins die Bybel en die wetenskap teenoor mekaar stel nie.

Ek weet nie of dit regtig help nie, maar ek sien nie kans om in detail op plat aardeteorieë in te gaan nie.

Ek gaan wel by ‘n kollega navraag doen of hy hieroor goeie verwysings het.

 

Hierdie kollega skryf soos volg:

Selfs onder die jong-aarde kreasioniste is plataarde-mense baie skaars. Eintlik weet ek nie persoonlik van mense wat nog ‘n plat aarde voorstaan nie en weet ek ook nie van literatuur daaroor nie, buiten wat ek op die Internet vind.

Ek het op Wikipedia gaan kyk en dit lyk my die “Flat Earth Societies” het na die koms van satelliete self platgeval en dat daar tans uiters min steun vir hierdie verenigings is.

Daar is egter wel aktiewe webwerwe wat plat-aarde teorieë verkondig. Hierdie teorieë stel nie soseer die Bybel en wetenskap teenoor mekaar nie, maar vervang die gangbare natuurwetenskaplike verklaring oor die vorm van die aarde met ‘n kwasi-wetenskaplike alternatief.
Al antwoorde waaraan ek kan dink (en eintlik is net die eerste twee hieronder werklik relevant) is:

(1) Die Bybel staan nêrens spesifiek ‘n plat aarde voor nie, hoewel die sogenaamde drie-verpieping wêreldbeeld wel deurskemer in sommige beskrywings in die Bybel. Of miskien beter: Daar word nie aan ons in die Bybel spesifiek ‘n kosmologie (hoe die heelal in mekaar sit) geopenbaar nie, wel dat God hemel en aarde met alles daarin geskep het. Die bewering wat gemaak word dat die Bybel en veral die middeleeue van ‘n plat aarde-konsepsie uitgegaan het, is nie noodwendig waar nie (sien: http://msgboard.snopes.com/cgi-bin/ultimatebb.cgi?ubb=next_topic;f=102;t=000449;go=newer en http://creation.com/flat-earth-myth).

(2) Daar is allerlei bewyse dat die aarde nie plat is nie. ‘n Mens sou kon verwys na vlugte om die aarde, satelliete, die werking van GPS’e en fotos vanuit die hemelruim, maar mense sou dit met die een of ander samesweringsteorie kon afmaak (soos CK Johnson en Samuel Shenton, moderne plat-aarde voorstaanders blykbaar gedoen het).

‘n Bekende eksperiment van ‘n roterende ronde aarde, is Foucault se pendulum (1851). Op die internet is daar heelwat oor hierdie eksperiment.
‘n Eenvoudige “bewys” is wat ek op skool in aardrykskunde geleer het: Drie skeepsmaste in lyn op eweredige afstande van mekaar (bv. intervalle van 500 meter). As jy van van mas A na mas C deur ‘n verkyker kyk, steek mas B beduidend uit. Dit verraai ‘n bolkurwe. Dit is die rede waarom hangbrue se maste nie absoluut parallel is nie: die bokante is effens verder uitmekaar as die basisse, hoewel al die maste loodreg-regop staan ten opsigte van die see-oppervlak. Of eenvoudiger: Waarom kan ‘n mens net die bokant van ‘n skip sien wat ‘n ent in die see is, selfs met ‘n sterk verkyker? As die aarde plat was, moes ‘n mens die hele skip gesien het.

‘n Mens sou ook na skynbare baan van sterre teen die hemelruim kon verwys soos gesien van die aarde af. Hoe anders draai die sterre op sowel die suidpool en noordpool eenvoudig in die rondte, buiten as die aarde rond is? Op Wikipedia (en ook by http://www.theflatearthsociety.org/cms/) is die logo van die 2013 Flat Earth Society. Dit is opmerklik dat die kontinente daarop rondom die noordpool gerangskik is (baie soos die VN se logo), maar dat Antartktika en die Suidpool nie verreken word nie. Sien wel by http://www.livescience.com/24310-flat-earth-belief.html waar Antartktika as ‘n yswal rondom die aarde voorgestel word, maar geen aanduiding gegee word hoe dit moontlik was vir soveel mense om Antartktika van een punt na die volgende deur te trek nie. Die afstand van een punt van Antarktika na die ander is wel ver, maar darem nie sooo ver nie (soos ‘n reis om al die kontinente).

 

(3) Teoreties sou die aarde ook konkaaf in plaas van konveks kon wees. Daar is ‘n lang argument daarvoor, waarvolgens ‘n mens moet aanneem dat lig nie altyd in ‘n reguit lyn beweeg nie en digtheid van materie verskil namate ‘n mens “op” gaan van die aarde af. Kyk op die Internet na Concave Earth or Hollow Earth. Hierdie alternatiewe werklikheidsbeeld is ‘n interessante teoretiese oefening in die fisika – natuurlik bloot hipoteties en uiters onwaarskynlik. Met so ‘n bietjie verbeelding kan ‘n plat aarde ook begrond word. Kyk na die 10 minute lange video wat op die relatiwiteit van ons kennis ten opsigte van die vorm van die aarde wys: https://www.youtube.com/watch?v=VNqNnUJVcVs. ‘n Plat aarde bly egter hoogs onwaarskynlik. Soos die video aantoon, berus dit slegs op ad hoc-bewyse.

Hoop bogenoemde kan bietjie help.

Skrywer:  Prof Herrie van Rooy

 

Jan vra:

Ps 2: 7, Hand 13: 33 en Heb 1, 5, 5: 5 Staan daar ; vandag het Ek self U gegenereer. Amplified: Begotten.
Genesis 1: 1 sê: In die begin het God die hemel en die aarde geskape.
Voor dit was daar dus nog geen hemel of aarde nie.
Joh 1: 1 sê: In die begin was die Woord, en die Woord was by God en die Woord was God.

Wanneer was die “begin”? God het voor die begin reeds bestaan maar Hy was skynbaar toe nog alleen? Kan mens dan sê, alhoewel dit ‘n misterie is, dat God in Sy eensaamheid besluit het om vir Hom ‘n Seun uit Homself voort te bring toe Hy in Genesis 1: 3 gesê het dat daar lig moet wees en daar was lig wat rym met “vandag” soos dit voor kom in die skrifte hierbo genoem.?

Antwoord

Prof Francois Malan antwoord:

Genereer beteken ‘voortbring, verwek’; en ook ‘tot stand bring, ontwikkel, opwek’ en kom van Latyn se generare om te verwek, te skep.

Die Hebreeuse woord jalad wat in Ps 2:7 gebruik word, beteken ‘om (kinders) te baar’ soos bv. in Genesis 3:16 vir Eva wat in pyn kinders sal baar; en in Gen 30:39 van skaapooie wat lammers kry. Dit word ook van die manlike aandeel gesê, op baie plekke in die geslagslyste soos bv. in Gen 4:18 Irad het Megujael verwek, ens. (1983-vertaling maak telkens daarvan: ‘was die vader van’). Dit word ook metafories gebruik soos bv. in Ps 7:15 om leuens voort te bring. Ook van God word dit metafories gebruik soos bv. in Deutr. 32:18 dat jy die Rots wat jou gebaar het, nie in ag neem nie; en van ‘n dag/die toekoms soos in Spreuke 27:1 jy weet nie wat die dag gaan baar/voortbring nie. In Ps 2:7 verwys die werkwoord na die nuwe gesalfde koning wat God oor Israel aangestel het – ‘vandag het Ek jou verwek.’ So gebruik 1 Joh 5:1 ook die Griekse woord gennaoo (die manlike rol om te bevrug, te genereer, verwek) in figuurlike sin vir gelowiges: Elkeen wat glo dat Jesus die Christus is, is uit God gebore/deur God gegenereer/verwek, en elkeen wat die Vader liefhet, het ook almal lief wat uit Hom gebore/deur Hom gegenereer/verwek is.

Volgens Handelinge 4:25 gaan Ps 2 oor Dawid wat deur die Here as koning oor Israel gesalf is.

Maar omdat die Here aan Dawid in 2 Samuel 7:13-14 belowe het dat sy koningskap altyd sal voortbestaan en dat die Here die Vader sal wees vir die koning uit die nageslag van Dawid (metafories gebruik, nie letterlik nie), en Jesus die Seun van Dawid genoem word in die Nuwe Testament (vgl. Lukas 1:32), is Ps 2:7 ook op Hom van toepassing gemaak, bv. in Handelinge 13:33 met verwysing na Jesus se opstanding uit die dood; en in Hebr 1:5; 5:5-10 wat verwys na Jesus se offer aan die kruis as ons hoëpriester.

Johannes 1:1-5 gee egter die sleutel om Genesis 1:1-3 te verstaan. Volgens Johannes 1 is Jesus die Woord van God, self God, en in die begin was Hy reeds daar, en het alles deur Hom ontstaan. Genesis 1:3 sê dat God geskep het deur sy Woord: Toe het God gesê laat daar lig wees, en daar was lig. 1 Korinthiërs 8:6 sê: vir ons is daar net een God: die Vader, uit wie alles is en vir wie ons lewe, en net een Here, Jesus Christus, deur wie alles bestaan en deur wie ons lewe. Dat Jesus die Woord van God is, wat God aan ons openbaar, beteken dat orals waar die Ou Testament praat van die woord van God, of dat die Here gesê het, dit Jesus is wat aan die woord is, om sy Vader se woord aan ons deur te gee. In Johannes 14:9-11 sê Jesus: Ek is in die Vader en die Vader in My. Soos die Vader, is Jesus ewig. In Joh 17:24 verwys Jesus in sy gebed dat die Vader vir Hom voor die grondlegging van die wêreld al liefgehad het.

 

Hebreërs 9: 14 praat daarvan dat Christus Homself as volkome offer deur die ewige Gees aan God geoffer het. Ook die Heilige Gees is ewig. Genesis 1:2 praat al van die Gees van God wat oor die waters gesweef het by die skepping om lewe en orde te bring in die woeste leegheid. Hy is die Gees wat lewend maak (Joh 6:63; 1 Petr 3:18). In Gen 2:7 blaas God sy asem in die mens se neus en die mens het ‘n lewende wese geword. So word alle lewe deur die Gees van God gegee en geneem, aan die mens (Gen 6:3; Job 12:10; 34:14-15; Pred 12:7; Dan 5:23) en aan diere en plante (Ps 104:29-30; Jes 42:5).

 

1 Johannes 4:8,16 sê: God is liefde! Liefde is ‘n verhouding. So is die eenheid tussen die Vader en die Seun en die Heilige Gees van ewigheid af ‘n volmaakte liefdeseenheid waarin elkeen Homself aan die ander in liefde gee. In Johannes 14:16 belowe Jesus dat Hy die Vader sal vra om die Heilige Gees te stuur om in ons te bly; en in dieselfde hoofstuk 14 vers 23 sê Hy: As iemand My liefhet, sal Hy my woorde ter harte neem; en my Vader sal Hom liefhê, en Ons sal na hom toe kom en by hom woon. Vader, Seun en Gees woon in hulle wat vir Jesus liefhet. Volgens Genesis 1:26 het God gesê: Laat ons mense maak na ons beeld en ons gelykenis.

 

Met die skepping in die begin van die hemel en die aarde, het die ewige God se liefde ook uitgereik na ‘n hele skepping buite die ewige liefdeseenheid tussen die Vader en die Seun en die Gees; ‘n skepping wat gebonde sal wees aan ruimte en tyd. Moses noem Hom die ewige God (Deutr. 33:27) – wat van ewigheid af was en sal wees (vgl. Openb 1:4). Paulus sê in Romeine 1:20 dat sy krag en Godheid ewigdurend is. Volgens Efesiërs 3:11 het God Hom van ewigheid af voorgeneem om sy verlossingsplan deur Jesus Christus ons Here, tot uitvoering te bring. Die begin verwys na die begin van die bedeling van ruimte en tyd wat God geskep het. Die ewigheid het egter geen begin of einde nie, en vir die Here is een dag soos duisend jaar en duisend jaar soos een dag (1 Petr 3:8; vgl Ps 90:4 Duisend jaar is vir U soos gister as dit verby is, soos een enkele wagbeurt in die nag).

 

Skrywer:  Prof Francois Malan

Johan vra:

Wil graag weet hoe oud die skepping werklik is as ons na die wetenskap kyk , of is die aarde regtig in ses dae (ons dag) geskape ?

Antwoord

Prof Marius Nel antwoord:

Die Bybel bied nêrens ‘n antwoord oor die ouderdom van die aarde nie.  Onthou, die Bybel bevat verkondiging oor God wat Hom aan mense openbaar en gee nie voor om ‘n wetenskaplike of historiese handboek te wees nie. Die Bybel noem ook nie dat die aarde sesduisend jaar oud is nie.  Wat belangrik is, is dat ons die Bybel gebruik waarvoor die Here bedoel het, om Hom te ontmoet en in ons kennis van Hom te groei. En stel ons belang in sy skepping, steek ons kers op by die wetenskap.

Skrywer:  Prof Marius Nel