Aan die ander kant – Jan van der Watt

ʼn Leser vra:

Ek het na die program op TV gekyk “Aan die ander kant.” Ek kan sien dat daar groot belangstelling is veral as mense iemand na aan hulle verloor het. Die aanbiedster het ook gepraat oor ʼn persoon aan die anderkant wat blykbaar terwyl hy hier op die aarde was net baie gewerk het en nie tyd gebruik het vir sy geestelike lewe nie. Hy het gevra dat sy gesin vir hom moet intree en bid soos daar in die Woord staan “waar 2 of meer saamstem.” Dit maak nie vir my sin nie. As mens nie ʼn verhouding met God hier op aarde gehad het nie, hoe kan daar iets vir jou gedoen word as jy klaar dood is.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die vraag is of ʼn mens vir iemand anders kan intree wat reeds dood is sodat hy dan uiteindelik gered sal kan word al was hy nie ʼn gelowige op aarde nie. Die vraag het twee kante: kan iemand wat nie gelowig was op aarde nie na sy dood deur ons gebede gered word; en kan ons vir dooies intree deur gebed?

Daar is geen aanduiding in die Bybel dat iemand wat nie in die Here geglo het hier op aarde nie deur ons gebede gered kan word nie. As iemand dit beweer, is dit ʼn dwaalleer. In die verhaal van die Ryk man en Lasarus (Lukas ) word daar uitdruklik gesê dat ons ons kans op aarde het om in die Woord en Profete te glo. As die kans verby is, is dit verby.

Daar is egter in die Roomse en Ortodokse kerke die gebruik om tog vir dooies te bid. Dit kom uit 2 Makkabeërs se laaste gedeelte. 2 Makkabeërs is deel van die kanon van die Rooms Katolieke Kerk (hulle kanon verskil van die Protestante s’n deurdat hulle 13 ekstra boeke het waarvan 2 Makkabeërs een is). In 2 Makkabeërs word daar vertel van hoe die Jode teen die vyand geveg het. Die betrokke dag is daar buitengewoon baie Jode dood, hoewel hulle die slag gewen het. Toe die Joodse leiers die dooies ondersoek, kom hulle agter dat die mans ʼn gelukbringer van ʼn plaaslike godin onder hulle klere versteek het. Hulle het dus nie die Here volledig vertrou nie. Daarom is hulle ook dood. Tog was hulle getroue Jode wat eintlik hulle lewens vir God en hulle vaderland gegee het. Die Jode se leier het toe besluit om geld bymekaar te maak en vir die gestorwenes ʼn offer in Jerusalem by die tempel te bring met die versoek dat hulle sonde met die godin vergewe word. Hulle het dit ook gedoen. Daaruit is deur die latere kerk afgelei dat ʼn mens wel vir gestorwenes mag intree (onthou 2 Makkabeërs is deel van die Katolieke Bybel). Daarom kry ʼn mens vergelykbare tradisies in die Roomse en Ortodokse tradisies.

Skrywer: Prof Jan van der Watt

Aan die ander kant – Jan van der Watt

ʼn Leser vra;

Ek het na die program op tv gekyk “Aan die ander kant.” Ek kan sien dat daar groot belangstelling is, veral as mense iemand na aan hulle verloor het. Die aanbiedster het ook gepraat oor ʼn persoon aan die anderkant was wat blykbaar terwyl hy hier op die aarde was net baie gewerk het en nie tyd gebruik vir n geestelike lewe nie, en het gevra dat sy gesin vir hom moet intree en bid soos daar in die Woord staan “waar 2 of meer saamstem”. Dit maak nie vir my sin nie As mens nie ʼn verhouding met God hier op aarde gehad het nie hoe kan daar iets vir jou gedoen word as jy klaar dood is.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Ek dink ons moet mekaar respekteer en as gelowiges vir mekaar ruimte laat, ook as jy nie saamstem met ander nie. Tog het ek self, en mense kan verskil, heelwat probleme met mense wat beweer dat hulle boodskappe van dooies kan kry. Ek wil nie veralgemeen nie, maar daar is dikwels ʼn element van bedrog aan verbonde wat liggelowige mense dinge laat glo wat nie waar is nie en deur die ander persoon uitgedink word. Dit maak dan dat ons slawe van so persoon word. Die tegnieke van suggestie, goeie waarneming, veralgemening ens. wat gebruik word, skep valse indrukke asof die inligting van elders kom. Afgesien daarvan, is die Bybel ook nie positief daaroor nie. Ons ken die verhaal van Saul en die heks van Endor (1 Samuel 28:7 en verder) – hy wou so met die geestelike wêreld kontak maak en ons weet dat God baie ontevrede daaroor was, om die minste te sê. Daar is in die Nuwe Testament ook geen teken daarvan dat sulke kontakte met die geestelike wêreld gesoek moet word nie. Christene het God se Gees self in hulle en moet dus nie soek na ander geeste nie. God sien dit as ongelowige kompetisie, asof Hy nie genoegsaam daar is vir sy mense nie.

Nou moet ek darem een ding noem. Daar is ʼn boek in die Rooms-Katolieke Bybel (hulle het ʼn paar boeke in hulle Bybel wat nie in die Protestantse Bybel is nie – die Ou-Testamentiese apokriewe) naamlik 2 Makkabeërs waar die volgende verhaal voorkom: die Jode het teen die vyande geveg en besonder baie van hulle mans is die dag dood. Toe hulle gaan ondersoek instel kom hulle agter dat die mans ʼn gelukbringer van ʼn plaaslike god onder hulle klere gedra het, ingeval God nie sterk genoeg is om hulle te help nie – ʼn soort tweede assuransie. Omdat hulle goeie en getroue Jode was wat vir hulle land gesterf het, het die Joodse leiers gevoel hulle moet gehelp word. Hulle het toe geld ingesamel, na Jerusalem gegaan en vir die dooie mense ʼn offer gebring met die versoek dat God hulle sal vergewe. Op die basis van hierdie verhaal in hulle Bybel is die Roomse kerk dus positief oor die gedagte dat jy vir mense wat reeds dood is nog kan bid.

Outeur: Prof Jan van der Watt