2 Samuel 6:13 – Francois Malan

Jan Smith vra:

11 Samuel 6:13 het betrekking. 1953 vertaling: En toe die draers van die ark ses treë geloop het,hy ‘n bees en vetgemaakte kalf geoffer. Bybel in Praktyk:Elke keer wanneer die draers van die ark van die Here ses treë gestap het, het hy ‘n bul en ‘n vetgemaakte kalf geoffer. Engelse vertaling: And was so, that when they that bare the ark of the Lord had gone six paces, he sacrificed oxen and fatlings. Nog een in Engels: And it came to pass, when God helped the Levites that bare the ark of the covenant of the Lord, that they offered seven bullocks and seven rams. Die afstand was omtrent 15 km en as daar elke ses treë stilgestaan is om te offer is bykans 4000 bulle en kalwers doodgemaak.Die verse verskil egter en mens wonder wat die regte feite dan is?

Antwoord

Prof Malan antwoord:

In die Hebreeuse bronteks staan:

1. V12        en dit is aan koning Dawid vertel (onvoltooide tyd) seggende: die Here het die huis van

Obed-Edom geseën (voltooide handeling) en alles wat aan hom behoort vanweë die ark

van God;  en Dawid gaan (onvoltooide handeling) en bring (onvoltooide handeling) en

bring (onvoltooide handeling) die ark van God van die huis van Obed-Edom na die stad

van Dawid met vreugde.

1. V13        En dit gebeur (onvoltooide handeling) dat die draers van die ark van die Here ses treë

geloop het (afgehandelde handeling) en hy slag (onvoltooide handeling) ‘n bul en ‘n

vetgevoerde bees.

Die 1933 en 1953 van die Afrikaanse Bybel vertaal vers 13:

En toe die draers van die ark van die Here ses treë geloop het, het hy ‘n bees en ‘n

vetgemaakte kalf geoffer.

Die ou Hollandse vertaling sedert 1637 ook so, maar praat van osse en gemeste vee, soos die ou King James sedert 1611. Die Revised Standard Version 1952, die New International Version 1978 en die New King James 1979 praat ook as een keer se offer (lg. praat van fattened sheep).

Die Boodskap met ‘n bietjie verduidelik vir die jeug:

toe die mense wat die kis dra ses treë geloop het, het Dawid ‘n bul en ‘n vet kalf vir die

Here geslag.

Vgl. Good News Bible 1977: After the men carrying the Covenant Box had gone six steps,

David made them stop while he offered the Lord a sacrifice of a bull and a fattened calf.

Die Lewende Bybel van 1982:

Toe die manne wat die verbondskis gedra het die eerste ses treë geloop het, het Dawid

eers ‘n bul en ‘n vetgevoerde jong bees vir die Here geoffer.

In navolging van die Living Bible (paraphrased) 1972: After the men who were carrying it had

gone six paces, they stopped and waited so that he could sacrifice an ox and a fat lamb.

Maar die 1983 vertaling sê:

Elke keer wanneer die draers van die ark van die Here ses treë gestap het, het hy ‘n bul en

‘n vetgemaakte kalf geoffer.

So ook die Nuwe Lewende vertaling van 2006:

Telkens nadat die draers ses treë gegee het, het hulle stilgestaan sodat Dawid ‘n bul en ‘n

vetgemaakte kalf kon offer.

Die ‘elke keer’ en ‘telkens’ in v13 staan nie in die teks nie, maar is ‘n interpretasie van die  werkwoordvorme (die eerste ‘n onvoltooide handeling, die tweede in die afgehandelde vorm, en die derde ‘n onvoltooide handeling). In Hebreeus kan ‘n onvoltooide handeling ‘n enkele handeling aandui of ‘n herhalende handeling, en daarom het die 1983 en NLV 2006 waarskynlik ‘telkens’ ingevoeg omdat hulle dit as ‘n herhalende handeling sien, maar dit kan ook ‘n enkele handeling aandui. Dit is waar die verskillende vertalings vandaan kom

Die merkwaardigste verskynsel van Hebreeus van die Ou Testament is die opeenvolgende/gevolg sinne. As ‘n verhaal begin met die voltooide vorm (soos in v12  wat met ‘n voltooide handeling begin, ‘die Here het geseën’) dan word sy gevolge weergegee deur die koppelwoord ‘en’ gevolg deur onvoltooide tyd/tye – soos al die tye in v12b en v13 behalwe ‘ses treë geloop het’ in v13, wat ‘n afgehandelde handeling aandui, en wat weer gevolg word deur ‘n onvoltooide handeling. Daarom sou al die werkwoorde in Afrikaans in die verlede tyd weergegee kan word. Dit gee nie uitsluitsel of dit ‘n enkele of ‘n herhalende handeling is nie, maar kan tog die gedagte aan ‘n enkele handeling versterk.

In die lig hiervan sou ek meen dat die offer slegs ná die eerste ses treë geoffer is.

Die Griekse vertaling van 250 jaar voor Christus sê:

En daar was saam met hom wat die ark dra sewe kore en ‘n offer, ‘n bees en ‘n

skaap (party manuskripte lees skape).

Baie kommentare aanvaar dat daar slegs ná die eerste ses treë geoffer is, en nie telkens ná ses treë nie.

 

Skrywer: Prof Francois Malan

Die Apokriewe Boeke (13) – Jan van der Watt

2 Makkabeërs 2:4-8.

Wat het van die ark van God geword?

4) In dieselfde verslae lees ons van die profeet wat ʼn openbaring van God af gekry het. Op grond daarvan het hy gevra dat die tabernakeltent en die ark agter hom aangedra moes word toe hy na die berg toe is waarteen Moses uitgeklim het om die land te sien wat God vir sy mense wou gee. 5) Daar gekom kry hy ʼn grot. Hy steek toe die tabernakeltent, die ark, asook die altaar waarop die wierook gebrand is, daar weg. Hy het die ingang toegemaak en versteek. 6) Van dié wat saam was het probeer om die pad te onthou, maar hulle kon dit nie weer kry nie. 7) Toe Jeremia hoor wat hulle wou doen, het hy hulle erg kwalik geneem: hierdie plek moet onbekend bly tot God sy volk weer bymekaar bring en vir hulle goed is bo wat hulle verdien. 8) Dan sal die Here vir hulle wys waar dit weggesteek is. Die glorie van die Here, selfs die wolk, sal dan verskyn net soos dit in die tyd van Moses verskyn het; of toe Salomo gebid het dat die Plek op ʼn buitengewone manier vir God afgesonder moes word.

 

2 Makkabeërs 1:18 – 35

Toe die tempel in Jerusalem vernietig is, het die ballinge die vuur waarmee hulle die offeraltaar aan die brand gehou het, saamgeneem. Lees hier wat gebeur het.

18 Ons sal op 25 Kuslew (November tot Desember) die reiniging van die tempel herdenk. Ons het gedink dit is reg om julle daarvan te sê sodat julle ook die Huttefees vier, asook die Fees van die Vuur wat ons laat terugdink aan die vuur van die offers van Nehemia, wat die tempel en die altaar herbou het.

19) Dit is die agtergrond: Toe ons voorvaders as gevangenis Persië toe gevat is, het toegewyde priesters van die vuur van die altaar saamgevat. Daar gekom het hulle dit stilletjies in ʼn holte in ʼn droë put weggesteek. Hulle het doodseker gemaak dat niemand anders van die plek weet nie. 20) Baie jare het verbygegaan. Toe die tyd volgens God ryp was, het die koning van Persië Nehemia na Israel toe teruggestuur. Nehemia het toe die nakomelinge van die priesters wat die vuur weggesteek het, gevra om daarvoor te gaan soek. Hulle het kom rapporteer dat hulle dit nie kon kry nie. Al wat daar was, was dik modderige water. Nehemia sê toe vir hulle om van daardie water te gaan haal. 21) Hulle het die offers reggemaak. Toe sê Nehemia vir die priesters om van die modderige water op die hout en offer wat op die altaar gelê het, te gooi. 22) Skaars het hulle dit gedoen of die son het tussen die wolke deurgebreek. Toe dit gebeur het die hout en offer aan die brand geslaan. Almal was stom van verbasing. 23) Terwyl die offer gebrand het, het die priesters begin bid; almal het sommer saam gebid. Jonatan het die gebed gelei en die res van die mense het saam met Nehemia hardop saam gebid waar hulle moes.

30) Die priesters het toe liedere begin sing om die Here groot te maak.

31) Toe die offer heeltemal verbrand was, het Nehemia gesê dat die res van die modderige water op groot klippe uitgegooi moes word. 32) Hulle het dit gedoen en dadelik het ʼn vuur daar aan die brand geslaan. In die helder glans van die altaar het dit na niks gelyk nie. 33) Die nuus het gou versprei. Die mense het selfs vir Persiese koning alles gaan vertel: dat presies op die plek waar die priesters (wat gevang was) die vuur weggesteek het daar ʼn soort vloeistof verskyn het; en dat Nehemia en sy mense dit gebruik het om die offers mee aan die brand te steek. 34) Die koning het dit laat ondersoek en agtergekom dat alles waar is. Hy het ʼn muur om die plek laat bou en dit heilig verklaar. 35) Die koning het van die mense gehou. Daarom het hy vir hulle die pragtigste geskenke gegee.  Nehemia en sy mense het hierdie modderige water Neftar genoem (dit beteken om rein te maak). Die gewone mense het sommer Neftai gepraat.

Outeur: Prof Jan van der Watt