Aan die ander kant – Jan van der Watt

ʼn Leser vra:

Ek het na die program op TV gekyk “Aan die ander kant.” Ek kan sien dat daar groot belangstelling is veral as mense iemand na aan hulle verloor het. Die aanbiedster het ook gepraat oor ʼn persoon aan die anderkant wat blykbaar terwyl hy hier op die aarde was net baie gewerk het en nie tyd gebruik het vir sy geestelike lewe nie. Hy het gevra dat sy gesin vir hom moet intree en bid soos daar in die Woord staan “waar 2 of meer saamstem.” Dit maak nie vir my sin nie. As mens nie ʼn verhouding met God hier op aarde gehad het nie, hoe kan daar iets vir jou gedoen word as jy klaar dood is.

Antwoord:

Prof Jan van der Watt antwoord:

Die vraag is of ʼn mens vir iemand anders kan intree wat reeds dood is sodat hy dan uiteindelik gered sal kan word al was hy nie ʼn gelowige op aarde nie. Die vraag het twee kante: kan iemand wat nie gelowig was op aarde nie na sy dood deur ons gebede gered word; en kan ons vir dooies intree deur gebed?

Daar is geen aanduiding in die Bybel dat iemand wat nie in die Here geglo het hier op aarde nie deur ons gebede gered kan word nie. As iemand dit beweer, is dit ʼn dwaalleer. In die verhaal van die Ryk man en Lasarus (Lukas ) word daar uitdruklik gesê dat ons ons kans op aarde het om in die Woord en Profete te glo. As die kans verby is, is dit verby.

Daar is egter in die Roomse en Ortodokse kerke die gebruik om tog vir dooies te bid. Dit kom uit 2 Makkabeërs se laaste gedeelte. 2 Makkabeërs is deel van die kanon van die Rooms Katolieke Kerk (hulle kanon verskil van die Protestante s’n deurdat hulle 13 ekstra boeke het waarvan 2 Makkabeërs een is). In 2 Makkabeërs word daar vertel van hoe die Jode teen die vyand geveg het. Die betrokke dag is daar buitengewoon baie Jode dood, hoewel hulle die slag gewen het. Toe die Joodse leiers die dooies ondersoek, kom hulle agter dat die mans ʼn gelukbringer van ʼn plaaslike godin onder hulle klere versteek het. Hulle het dus nie die Here volledig vertrou nie. Daarom is hulle ook dood. Tog was hulle getroue Jode wat eintlik hulle lewens vir God en hulle vaderland gegee het. Die Jode se leier het toe besluit om geld bymekaar te maak en vir die gestorwenes  ʼn offer in Jerusalem by die tempel te bring met die versoek dat hulle sonde met die godin vergewe word. Hulle het dit ook gedoen. Daaruit is deur die latere kerk afgelei dat ʼn mens wel vir gestorwenes mag intree (onthou 2 Makkabeërs is deel van die Katolieke Bybel). Daarom kry ʼn mens vergelykbare tradisies in die Roomse en Ortodokse tradisies.

Outeur: Prof Jan van der Watt

Wat gebeur na die dood?(2) – Fanie Rudolph

Inleiding:

In ‘n vorige artikel het ons gekyk na Paulus se beskrywing van die bestaan na die dood.  In hierdie gedeelte gaan ons kyk wat Johannes in Openbaring daaroor skryf.   In Openbaring sien Johannes gelowiges by talle geleenthede lewendig in die hemel na hulle dood.  Johannes se visioene hieroor kan veral teen die agtergrond van Openbaring 1:18 verstaan word: “Ek was dood en, kyk, Ek lewe tot in alle ewigheid; en Ek het die sleutels van die dood en die doderyk.”

Wie dood gaan, lewe:

Johannes troos gelowiges regdeur Openbaring met bevestiging dat gelowiges wat sterwe, beslis sal lewe.  Gelowiges moes baie ly, en soms sterf, vir hulle geloof in die tyd rondom die draai van die eerste eeu.  Hulle kan egter hoop hê dat hulle by God sal wees na hulle dood.  Openbaring maak nooit ‘n tyd-onderskeid tussen dood, opstanding en wederkoms nie.  Johannes sien gelowiges wat gesterf het, in die hemel rondom God.  Hulle staan, wat bevestig dat hulle lewe (vgl. Openbaring 7:9; 14).  Gelowiges in die sewe gemeentes word ook die lewe na die dood belowe as hulle getrou bly.

Johannes se bedoeling is telkens ‘n onmiddellike deelname aan hierdie ewige lewe.  Hy maak nêrens melding van dooies wat wag vir die wederkoms nie.  Die enigste stukkie wat die gedagte van wag impliseer, is Openbaring 6:9-11.  Hier wag die siele van die gelowiges onder die altaar.  Tog is hulle lewend en by God.  Selfs in die gees is gelowiges dus lewend na hulle dood.  Hulle wag nie om lewend te word nie, maar dat God in sy regverdigheid hulle dood sal wreek.

Wie lewe, sal lewe:

Lewe volgens Openbaring is ‘n kontinue bestaan.  Dit word nie onderbreek nie.  Nie eers deur die dood nie.  Jesus beheer die sleutels van die dood.  Hy sluit die deur van die dood oop vir gelowiges wat sterf (Openbaring 1:18; 3:8).  Die gevolg is dat die dood vir gelowiges net ‘n deurgang is na ‘n nuwe lewe.  Hulle het geen wagtyd in die dood nie.  Verder word gelowiges se lewe hier op aarde reeds ‘n deel-wees van die lewe in ewigheid.  Wie nou lewe tot eer van God, sal ook na haar dood vir ewig lewe by God.  Die oproep en beloftes aan elkeen van die sewe gemeentes bevestig dit (vgl. Openbaring 2:7; 2:11; 2:17; 2:28; 3:5; 3:12; 3:21).  Hierdie hoop en lewe kom alleen deur die bloed van die Lam (vgl. Openbaring 7:14; 12:11; 22:14).  Om die waar-word van die beloftes te bevestig, word die simbole vir lewe wat in die sewe briewe belowe is, in die nuwe hemel en aarde aangetref.

Die eerste opstanding:

In Openbaring 20:4-6 praat Johannes van die eerste opstanding.  Die eerste opstanding geld eintlik net vir al die gelowiges wat sterf.  Daar is geen aanduiding dat hierdie opstanding iewers in die toekoms sal wees nie (onthou dat Openbaring se hemelse visioene nie tydgebonde is nie.  Hulle is gesetel in die ewigheid waar tyd nie ter sprake is nie).  Alles in ag genome kan ons aanvaar dat gelowiges óf in die liggaam (vgl. Openbaring 7:14), óf ten minste in die gees (vgl. Openbaring 6:9-11 en Openbaring 20:4), opstaan direk na hulle dood.  Wat ook al die situasie, die eindresultaat is dieselfde: gelowiges is direk na hulle dood by God!

Niks word gesê van ‘n tweede opstanding nie, alhoewel die term “tweede dood” in Openbaring 20:6 en 14 dit veronderstel.  As ons egter na Openbaring 20:11-15 kyk, sien ons dat die dooies (by implikasie die ongelowiges) wat nie lewend geword het nie, deur die dood teruggegee (let wel nie lewend gemaak word) word vir die oordeel.

Gevolgtrekking:

Eintlik is die vraagstuk van liggaamlik of geestelik opstaan nie so ‘n groot saak vir God as vir ons nie.  Die belangrikste is dat ons na ons dood by God sal wees.  Johannes bespreek eintlik nie die konsep van ‘n liggaam in ‘n graf wat wag vir die opstanding nie of die wederkoms nie.  Vir hom is die kern gelowiges se teenwoordigheid by God in die hemelse troonsaal na hulle dood.  Dit is die troos wat hulle in die moeilike dae van die eindtyd kan hê.  Ons hoef ons dus nie te bekommer oor wat gebeur na ons dood nie.  Ons kan vrede hê, want ons sal by God wees.

Outeur: Dr Fanie Rudolph

Wat gebeur na die doood?(1) – Fanie Rudolph

1. Inleiding:
Wat met ons gebeur na die dood, is dalk net so ‘n geheimenis as wat die uitverkiesing is (vgl. 1 Korintiërs 15:51).

Daar is dinge rondom die dood, en wat daarna gebeur, wat ons nie kan weet nie. Dit is eenvoudig bo ons mense se verstaan. Tog gee die Bybel vir ons in ‘n paar tekste insig oor wat gebeur na die dood. Dit is geensins detail beskrywings nie, en is ook nie bedoel om te wees nie. Hierdie inligting moet telkens gesien word as troos vir gelowiges. Dit is hoekom dit gegee is. Verder moet in gedagte gehou word dat gelowiges in die vroeë kerk Jesus se wederkoms baie gou verwag het, en dus in daardie lig na die opstanding gekyk het.

2. 1 Korintiërs 15:
Hierdie teks ontvou in drie dele: Jesus se liggaamlike opstanding bevestig (vers 1-11), Jesus se opstanding beteken ons sal ook liggaamlik opstaan (vers 12-34), gesprek oor die liggaam met opstanding (vers 35-58). Vir Paulus is daar geen twyfel nie dat Jesus werklik liggaamlik opgestaan het nie. Vir gelowiges is daar dus ook ‘n opstanding wat wag. Volgens vers 23-24 gaan hierdie opstanding plaasvind met die wederkoms. Die vraag is: wat gebeur in die tussentyd. Op ander plekke gee Paulus skynbaar teenstrydige antwoorde op hierdie vraag. Hier handel hy bloot met die feit dat ons wel sal opstaan, en dan ook in ‘n nuwe, verheerlikte liggaam. Paulus vergelyk dit met saad wat in die grond gesit word (ons dood), en wat dan weer (met dieselfde saad) in ‘n nuwe liggaam opstaan (opstanding).

3. Filippense 1:23:
Een interpretasie is dat ons direk na ons dood by Jesus sal wees. Paulus het beslis hierdie hoop as hy aan die gemeente in Filippi skryf. Hy verwag beslis nie om ‘n klompie jare in die graf dood te wees alvorens hy by Christus kom nie. Anders sou daar by hom sekerlik nie die wens gewees het om vinniger dood te gaan nie. Filippense 1:23 impliseer dat gelowiges vir seker direk na hulle dood in die hemel sal wees. Hierdie gedagte word ook sterk ondersteun deur Johannes in Openbaring, wanneer hy die gestorwe gelowiges telkens by God sien. Wanneer Jesus die gelykenis van die ryk man en Lasarus vertel (Lukas 16:19-31), impliseer Hy ook dat gelowiges direk na hulle dood by God is. Hulle is ook herkenbaar, aangesien die ryk man vir Lasarus en Abraham herken. Dit mag wees dat Paulus, in die lig van sy volgorde in 1 Korintiërs 15, verwag om in die gees by Christus te wees. Die liggaamlike opstanding kom dan later, wanneer weer liggaam en gees herenig sal word. As ons direk na ons dood by Christus gaan wees, maak dit eintlik nie saak of dit met of sonder die liggaam is nie. Die belangrikste is die boodskap: ons gaan deel hê aan die ewige lewe saam met Christus, van direk na ons dood af.

4. 1 Tessalonisense 4:13-18:
Dit wil voorkom asof Paulus homself hier weerspreek (in kontradiksie met Filippense 1:23). Dit wil lyk asof ons na ons dood, en tot met die wederkoms, in die graf sal wees. Hier sal ons moet wag tot die wederkoms. Dan sal ons opgewek word uit die dood, en saam met al die ander gelowiges voor God verskyn. Ons moet egter hierdie teks eerstens lees teen die agtergrond waarvoor dit geskryf is. Gelowiges het bekommerd geraak omdat hulle medegelowiges gesterf het. Gaan hulle dan ‘n agterstand hê met die wederkoms? Nee, sê Paulus. Hulle gaan net soveel in die heerlikheid deel as gelowiges wat dan nog sal lewe. Paulus troos dus gelowiges dat, sou hulle sterf voor die wederkoms, hulle steeds deel sal hê aan die heerlikheid van die hemel. Oor die “tussentyd” spreek hierdie teks hom eintlik nie uit nie. As ons egter Paulus se teologie in Filippense 1:23 in ag neem, kan ons aanneem dat Paulus ook veronderstel dat gelowiges wat sterf in een of ander vorm (geestelik of in liggaam) by God sal wees tot met die wederkoms. Wanneer Christus dan kom, sal hulle dus nie agterweë gelaat wees nie, want hulle is eintlik reeds by Hom.

5. Gevolgtrekking:
Alhoewel die tekste oor wat na die dood gebeur, nie detail inligting gee nie, gee dit ons tog die hoop van ‘n lewe by God. En as Paulus in Filippense 1:23 wens om by Jesus te wees, is dit bedoel vir die onmiddellike. Ons kan dus seker wees dat ons, of dit nou liggaam of gees is, direk na ons dood by God sal wees. Die moontlikheid dat ons ook in liggaam by God sal wees, word veral in Openbaring belig. Hierdie moontlikheid word in ‘n volgende artikel bespreek. Miskien is dit net nodig om in gedagte te hou dat ons nie ons beperkte tydraamwerk met God se ewigheidsraamwerk probeer vergelyk nie. Dan sal ons nie so oor ons voete val om hierdie dinge uit te werk nie.

Outeur: Dr Fanie Rudolph

Ons gaan weer opstaan, al gaan ons dood (wederopstanding uit die dood)

Wat gebeur as ʼn mens doodgaan? Is alles dan verby?

Wel, Paulus het verwag om in die hande van die Here te wees as Hy doodgaan (Filippense 1:23). Daar is dus lewe na die dood. Iewers in die toekoms gaan Jesus weer kom en dan gaan almal wat gesterf het, uit die dood opstaan (1 Tessalonisense 4:16; Johannes 11:23-25). Dit beteken hulle gaan hulle liggame weer terugkry en as volle mense (ʼn mens is altyd ʼn liggaam en ʼn gees) voor die regterstoel van God verskyn. Hierdie liggame van elkeen wat in Jesus geglo het, gaan verander word in verheerlikte liggame om dan vir ewig saam met God te wees.

Boek: Geloof in Aksie-Bybel
Skrywers: Prof Jan van der Watt, Dr Stephan Joubert, Dr Johan Smith
Uitgewers: Christelike Uitgewers Maatskappy