3.4 Die gelyktydigheid van doop en geloof

Daar is ’n opvallende gebruik in verband met die doop in die Nuwe Testament. Ons het reeds ’n paar keer daarna gekyk. Mense is gou gedoop, eintlik dadelik nadat hulle tot geloof gekom het. Dit is net nog ’n getuienis van die noue verband tussen doop en geloof.

Kom ons lys die voorbeelde van doop in Handelinge. Een na die ander toon hierdie voorbeelde dat daar dadelik gedoop is, dat daar geen betekenisvolle tydsverloop was tussen geloof (bekering) en die doop nie.

♦ Wanneer Petrus op die Pinksterfees die evangelie verkondig en mense word geraak, word dié wat sy woorde aangeneem het, dadelik gedoop (Hand 2:41).

♦ Die ontmande Etiopiër kom tot geloof wanneer Filippus die evangelie vir hom bring, en by die eerste stroompie word hy gedoop (Hand 8:36).

♦ Saulus sien die lig op die pad na Damaskus. Hy word blind en na Damaskus gelei. Die Here stuur Ananias na hom, en as dit duidelik is dat hy glo, doop Ananias hom dadelik, selfs nog voor hy weer eet (Hand 9:18).

♦ Petrus gaan verkondig die evangelie aan Kornelius en sy mense, en dadelik nadat hulle die Gees ontvang het, is hulle gedoop (Hand 10:44-48).

♦ Die bekering van die tronkbewaarder gebeur onder dramatiese omstandighede (Hand 16:25-34). Daar is ’n aardbewing in die tronk teen middernag, die bewaarder skrik hom byna dood, Paulus roep hom op om te glo, Paulus preek vir hom en sy huismense, dis duidelik dat die man glo, en dadelik word hy gedoop – middernag! (Hand 16:33)

Hoe moet ons dit verstaan? Ons ken dit nie. Wanneer is hierdie mense onderrig? Wat het die tronkbewaarder van die evangelie geweet? Was Paulus nie oorhaastig om hom te doop nie? Die man skrik hom byna dood vir die chaos van die aardbewing, besef sy lewe hang aan ’n draadjie, gryp in wanhoop na die “redding” wat Paulus aanbied, al het hy waarskynlik nie eens goed geweet wat dit beteken nie. Let op die aardbewing was om middernag, en “op daardie uur” is hy en sy mense gedoop (16:25, 33).

Twee sake. Eerstens, wat van die onderrig? Wanneer kom dit? Dit was duidelik bedoel om daarna te kom, gedurende die res van die gedoopte se lewe as lid van ’n gemeente. Wie glo, word dadelik gedoop, word daardeur in die geloofsgemeenskap opgeneem om op ’n deurgaande basis lewenslank onderrig te word. Dit is tog presies wat ons in Jesus se doopbevel kry: Maak dissipels, doop hulle, en leer hulle (Matt 28:19-20). Dus: éérs doop, en agterna leer. Dit klop met die interessante feit dat daar geen dooponderrig in Handelinge gegee word waar die dope plaasvind nie, maar eers later, in die Briewe aan gemeentes. Dáár het die mense gesit wat klaar gedoop is. Hulle word onderrig oor die betekenis van die doop (Rom 6; Kol 2-4). In Handelinge word mense gedoop, en in die Briewe word gedooptes dan agterna geleer wat die doop beteken.

Tweedens, waarom was die apostels so haastig met die doop? Waarom dadelik doop? Geen groep waarvan ek weet, doen dit vandag nog nie. Inteendeel, baie kerke is juis ingestel op nog meer en deegliker onderrig. Soms eis groepe dat dit nie net eers duidelik moet wees dat iemand die evangelie verstaan nie, maar ook dat hy/sy gaan volhard, dat Christenwees hulle erns is. Immers, as so ’n persoon later weer terugval, is dit net tot oneer van die evangelie. In omtrent al die sendingsituasies verloop daar selfs jare tussen die bekering (tot geloof kom) en die doop. Maar van al hierdie “gesonde”, “sterk” argumente is daar niks in Handelinge nie. Trouens hierdie gebruik van “eers deeglik onderrig”, staan nie net teenoor die praktyk in Handelinge nie, maar ook direk teenoor die volgorde in Jesus se doopbevel: “Maak dissipels, doop hulle, leer hulle.” Ons het dit verander in: “Leer hulle, doop hulle.” In die Nuwe Testament geld: As jy glo, bring die water. Dit word nêrens verduidelik nie, maar moet ons dit nie miskien verstaan in die lig daarvan dat geloof en doop dieselfde waarde het nie? God doen dieselfde deur die doop en die geloof. Ons het reeds in die tabel gekyk na die merkwaardige ooreenkoms in die betekenisse van die geloof en die doop. God gee ons deur beide doop en geloof deel aan die volle heil. Deur die doop skenk Hy dit, en deur die geloof neem ons dit aan.

Beteken dit nie as iemand tot geloof kom, moet hy/sy eintlik dadelik gedoop word nie, omdat doop en geloof die selfde betekenisse het, omdat dit in beide geloof en doop om die opname in die heilsgemeenskap gaan, om die persoonlike deelkry aan die heil, om vergifnis, reiniging, regverdiging, redding, vereniging met Christus? God bewerk dit alles deur die geloof en die doop wat eintlik ’n

eenheid vorm. Dit beteken God bewerk dit alles deur die doop vir dié wat glo.

Uit dit alles kan ons seker aflei dat doop en geloof langs mekaar staan as twee instrumente in God se hand waardeur Hy die heil aan ons gee, die heil wat Christus deur sy sterwe en opstanding verdien het.

 

En die uitgestelde doop?

Dit bring interessante vrae na vore oor ’n doop wat eers bedien word lank nadat die persoon tot geloof gekom het, die normale manier hoe daar vandag gedoop word. Sou dit beteken dat hierdie doop dan nie meer sy Nuwe-Testamentiese betekenis kan hê nie? God het dan alreeds lank tevore die persoon deur die geloof gered, geregverdig, vergewe, gereinig, en nou kom die doop agterna. Sou die uitgestelde doop dan net iets soos ’n doopviering word? Wat God deur die doop wil doen, is dus klaar teenwoordig in die persoon se lewe. Is dit dan ook die enigste betekenis wat die sogenaamde “oordoop” kan hê omdat dit bedien word aan mense wat al lank die Here ken, maar later eers tot nuwe doop-oortuigings kom?

Mens wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike doop. Leef uit jou Doop (2011) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die doop.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König

3.3 Die verband tussen die doop en geloof

Dis merkwaardig in watter noue verband die doop en die geloof werk. Kom ons kyk in meer besonderhede daarna. Omtrent alles wat aan die doop toegeskryf word, word ook aan die geloof toegeskryf.

Heilswerk Deur die doop Deur die geloof

• Vereniging met  Christus Gal 3:27 Ef 3:27
• Vereniging met sy dood en opstanding Rom 6:1 ev Gal 2:19-20
• Regverdiging 1 Kor 6:11 ev Kol 2:12; Rom 8:12-13
• Vergifnis van sonde Hand 2:38 1 Joh 1:9
• Reiniging van sonde Hand 22:16 1 Joh 1:9
• Weergeboorte en die nuwe lewe Tit 3:5; Joh 3:5 Joh 3:14, 16; 20:31
• Die verskillende verbande waarin die doop voorkom
• Redding 1 Pet 3:21 Rom 1:16; Ef 2:8

Eenvoudig omtrent al die heilsbegrippe kom in hierdie lys voor. Dit beteken dat God die volle heil wat Christus vir ons verdien het, deur die geloof en die doop aan ons gee. Is dit vreemd dat die doop en die geloof selde saam genoem word? Of is daar eenvoudig ’n versweë aanname agter hierdie uitsprake sodat die doop veronderstel word as daar na die geloof verwys word, en andersom? Die enkele kere waar hulle wel saam genoem word, bevestig dit. Kolossense 2:12 is een van die min voorbeelde: “Dit het by die doop gebeur deurdat julle toe saam met Christus begrawe is. Deur julle verbondenheid met Hom is julle ook saam opgewek, omdat julle geglo het in die krag van God wat Hom uit die dood opgewek het.”

So ’n uitspraak gee ons die vrymoedigheid om te aanvaar dat Paulus inderdaad in ’n gedeelte soos Romeine 6, waar hy net die doop noem, inderdaad ook die geloof daar by bedoel. En ander uitsprake waar dit weer net oor die geloof gaan, veronderstel dan weer die doop. In Galasiërs 2:19-20 skryf Paulus dat hy saam met Christus gekruisig is, en dat Christus nou in hom leef. Maar hy noem net die geloof (v 20). Maar dis dieselfde as wat hy van die doop skryf in Romeine 6. Ons kan dus aanvaar dat hy ook in Galasiërs die doop bybedoel. En dit geld ook vir ons deelname aan Christus se opstanding deur die geloof (Ef 2:4-8).

Die ou mense sal verstaan as ’n mens skryf die doop en die geloof is soos twee karperde wat saam die kar trek.

“Samewerking” tussen God en mens?

Dit is ’n vraag of ons uit die noue verband tussen doop en geloof ook die volgende kan afl ei. Ons het gesien dat dit in die doop om God se werk gaan. Ons weet dat dit in die geloof om ons antwoord aan Hom gaan. Sou dit dus beteken dat die noue verband tussen doop (God se werk) en geloof (ons antwoord aan Hom) beteken dat dit gaan om die “samewerking” tussen God en ons, om die feit dat

God in ons lewe inkom (die doop), en ons daarop moet antwoord (die geloof)?

Die vraag is maar net wat ons onder “samewerking” ver staan. Want eintlik is ons geloof glad nie ons bydrae nie. Ons het trouens geen bydrae nie. God doen alles. Hy het deur Jesus volkome voorsiening vir ons redding gemaak. Deur die doop skenk Hy ons die redding. Ons geloof is ons “dankie” vir wat Hy gedoen het, nie ons bydrae wat sy werk moet aanvul nie.

“Samewerking” kan dus nie ’n 50/50-verhouding wees of ’n 90/10-verhouding nie. Dit is nie eens ’n 99/1-verhouding nie. Ons praat graag van ons geloof as “leë” geloof. Dit beteken daar is geen bydrae van ons kant in nie. Dis net ’n “dankie” omdat Hy alles gedoen het. Ons geloof is immers niks anders nie as ons antwoord op God se voltooide heilswerk in Christus. Wanneer ons in Christus se verlossing glo, glo ons in ’n volkome, volmaakte verlossing. As ons daarin glo, is dit juis omdat ons niks van ons kant het om by te dra nie.

Maar intussen moet ons nie té bang wees vir die woord “samewerking” nie, al sit ons dit doelbewus in aanhalingstekens. As ons dit reg verstaan, is dit ’n gepaste woord vir die verbondsverhouding tussen God en ons. Immers ’n verbond het twee kante. As ons nooit reageer (dan kie sê) op die genade van God nie, is ons verlore. God gee ons in die doop die redding, die volle heil, maar as ons

dit nie aanvaar nie, is ons verlore. Ons dankie is dus nie ons bydrae nie, dis ons erkenning dat ons niks het nie, dat al les van Hom af kom. Miskien moet ons van “ongelyke samewerking” praat. Genesis 17 is ’n goeie voorbeeld.

♦ Die inisiatief kom van God se kant af. God kom na Abraham, Abraham gaan smeek nie by God om na hom te kom nie.

♦ God kondig die verbond eensydig aan. Dis nie ’n onderhandeling tussen Hom en Abraham nie.

♦ God kondig selfs al die besonderhede alleen aan, en dit terwyl Abraham op sy knieë val.

♦ Vir 16 verse lank is dit net God wat praat, en van Abraham lees ons net die een sinnetjie: “Abram het op sy knieë geval.”

Dis hoe die “samewerking” tussen God en mens werk. Eintlik kom alles van God se kant. Maar Abraham moes wel op sy knieë val. Dit is seker bedoel as die aanduiding dat hy aanvaar het wat God eensydig afkondig. Dit is geloof.

Mens wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike doop. Leef uit jou Doop (2011) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die doop.

Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning.

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König

Leef uit jou Doop: 3.2 Die verband tussen die heilswerk van Christus en die doop – Adrio König

3.2 Die verband tussen die heilswerk van Christus en die doop

Sonder die heilswerk van Christus sou die doop geen waarde gehad het nie, kon daar trouens glad nie ’n Christelike doop gewees het nie.

In of deur die doop gee God ons deur die Gees al die skatte wat Christus vir ons verdien het. Maar ons kry nie net die skatte van Christus nie, ons kry Hom. Ons word met Hom verenig in die doop, ons word in sy dood ingedoop, in sy begrafnis, in sy opstanding in. Hy word ons lewe. Sonder Hom sou ons selfs nie eens in die verbond opgeneem kon word nie. Paulus noem Hom immers die eintlike nasaat/nakomeling van Abraham. Deur Hom word ons ook nakomelinge van Abraham omdat ons deur die doop met Hom verenig is (Gal 3:16, 27-29).

Sonder Christus en sy heilswerk sou daar dus geen waarde in die doop gewees het nie, sou daar selfs geen doop gewees het nie. Maar dit beteken natuurlik ook dat daar nie ’n spanning is tussen Christus se heilswerk en die doop nie. Sommige probeer byvoorbeeld Handelinge 22:16 anders verklaar as wat daar uitdruklik staan (“Laat jou doop en jou sondes afwas”) met die argument dat net die bloed van Jesus ons sondes afwas, en daarom nie die doop nie. Maar hierdie teks beteken tog seker eerder dat God ons sondes deur die doop afwas op grond van die dood (bloed) van Christus. Alles word ook nie so omvattend geformuleer in die Nuwe Testament nie. Daar geld seker ook soms: “’n Goeie begrip het net ’n halwe woord nodig.”

Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za

Skrywer: Prof Adrio König

3.1 Die doop werk nie in isolasie nie

Die doop het ’n merkwaardige ryk betekenis. Dit gaan eintlik oor al die fasette van die heil.

n Mens sou eenvoudig kon sê dat God ons deur die doop aan die hele rykdom van die heil deel gee. Maar dis juis op hierdie punt dat hierdie nuwe hoofstuk so belangrik word. Dit sou ’n fatale fout wees om te dink die doop het op sigself hierdie betekenis. ’n Mens sou dan kon dink niks anders was eintlik nodig nie. Christus was nie nodig nie, die woord as die verkondiging van die evangelie ook nie, die geloof net so min. God gee eenvoudig alles deur die doop. Doop dus net mense, dan word almal gered.

Maar daarmee sou ons in ’n magiese en meganiese doopbeskouing verval, iets waarvan sommige Protestantse kerke altyd die Katolieke Kerk beskuldig het. Die antwoord is egter dat die doop altyd in bepaalde verband werk, dit beteken in samehang met ander dinge.

♦ Die doop werk op grond van die heilswerk van Christus, veral sy kruis en opstanding.

♦ Die doop werk saam met die woord en die geloof. Die verskillende verbande waarin die doop voorkom

♦ Die doop werk in aansluiting by die Ou-Testamentiese offers, die Groot Versoendag, en die besnydenis.

♦ Die doop werk uit in ons lewe as ’n lewe wat aan God gewy is.

Mens wonder dikwels oor verskeie aspekte van die Christelike doop. Leef uit jou Doop (2011) deur prof Adrio König is ʼn baie nuttige naslaanwerk wat ʼn betrokke en uitdagende verduideliking bied van die doop. Bybelkennis gaan gereeld gedeeltes uit hierdie bron publiseer. Ons dank aan prof König en CUM vir hierdie vergunning. Vir meer inligting oor CUM, besoek gerus hulle webblad by www.cumuitgewers.co.za Skrywer: Prof Adrio König